کامودیتی‏‏‌ها برای رشد قیمت‌های بزرگ‌تر به محرک‏‏‌های جدیدی نیاز دارند؛ بازار مستلزم شفافیت آمارها

نظاره کالایی‏‏‌ها به بهای نفت

دنیای‌اقتصاد : جریان غالب در بازارهای کالایی طی روزهای اخیر افزایشی بوده است؛ اگرچه روز گذشته شاهد افت بهای نفت‌خام بودیم که می‌‌‌تواند بر ذهنیت غالب در این بازار اثرگذار باشد. شواهد نشان می‌دهد که بازارها بین ترس از کاهش رشد تقاضای چین و حتی عقب‌‌‌گرد آن و داده‌‌‌های مثبت اقتصاد آمریکا و احتمال ثبات نرخ بهره مردد مانده‌اند و این رفتارهای قیمتی رفت و برگشتی را از خود نشان می‌دهند. بازارهای کالایی به‌وضوح در دوراهی افت نرخ یا افزایش قیمت قرار دارند، ولی نگاه‌‌‌ها بیش از همه به نوسان بهای نفت‌خام دوخته شده است تا شاید از این مسیر بتوان یک داده مثبت را برای دورنمای نوسان قیمت‌ها در بازارهای کالایی رهگیری کرد. این روند عمومی نشان می‌دهد که اگرچه جرقه‌‌‌های مهمی از رشد قیمت‌ها در بازارهای کالایی مشاهده می‌شود، هنوز برای خوش‌بینی عمیق زود است. بهای نفت‌خام هنوز به افت نرخ تمایل دارد، آن‌‌‌هم در شرایطی که همین قیمت‌ها نیز برای تولیدکنندگان، جذاب ارزیابی می‌شود و می‌‌‌توان تعادل نسبی را در بازارهای نفت مشاهده کرد. اگرچه کالایی‌‌‌ها در سطوح متعادلی قرار دارند و زمان خوبی برای رشد تقاضا به شمار می‌رود، هنوز قدرت کافی برای افزایش نرخ جدید ندارند و بهتر است روند عمومی موجود را طی کنند تا زمان رشد قیمت‌ها فرابرسد. زمانی که شاید چندان هم دور نباشد، اما به شفاف‌‌‌شدن داده‌‌‌های بیشتری نیاز دارد.

بررسی وضعیت اقتصاد جهانی نشان می‌دهد که شاخص‌‌‌های کالایی در کانال افزایشی قرار گرفته‌‌‌اند، چراکه تحلیلگران اقتصادی پیش‌بینی می‌کنند فدرال‌رزرو در نشست ماه دسامبر تغییر خاصی در مورد وضعیت نرخ‌های بهره اعمال نکند، همچنین با توجه به نزدیک شدن به پایان سال میلادی میزان تقاضا برای کامودیتی‌‌‌ها افزایش یافته و موجوی انبارهای جهانی روبه کاهش است که موجب صعوی شدن شاخص‌‌‌های قیمتی کالایی‌‌‌ها در ماه نوامبر شده است. همچنین شاخص بهای نفت‌خام برنت با توجه به گمانه‌‌‌زنی‌‌‌ها در خصوص اینکه گروه تولیدکنندگان بزرگ نفت برای تقویت قیمت‌ها روند کاهش عرضه را در پیش بگیرند، از روز پنج‌شنبه شروع به افزایش کرد و روز 21نوامبر به بالاترین میزان در دوهفته اخیر رسید؛ اگرچه مجددا اندکی تعدیل شد. وضعیت جنگی در نوار غزه، رکود نسبی کالایی‌‌‌ها در اقتصاد چین و آینده نامشخص نرخ بهره در ایالات‌متحده آمریکا ازجمله مهم‌ترین مولفه‌‌‌های تاثیرگذار بر نوسانات شاخص‌‌‌های کالایی به حساب می‌‌‌آید؛ آن هم در شرایطی که شاخص‌‌‌های سهام در آسیا طی روز سه‌‌‌شنبه 21نوامبر به بالاترین میزان خود طی دوماه گذشته رسید، اما در روز 22نوامبر از این سطح عقب‌‌‌نشینی کرد و البته از دلار حمایت شد؛ چراکه سرمایه‌گذاران پیش‌بینی‌‌‌های پیشین خود نسبت به پایان دادن به روند افزایشی نرخ بهره در ایالات‌متحده آمریکا را با احتیاط بیشتری لحاظ می‌کنند. به عقیده بسیاری از تحلیلگران اقتصادی، اگر پیش از نشست ماه دسامبر، آمارهای قوی‌‌‌تری از اقتصاد و تورم گزارش شود، احتمالا نرخ‌های بلندمدت بهبود خواهد یافت و جایگزین افزایش نرخ خواهد شد، بنابراین کارشناسان اقتصادی افزایش نرخ بهره را پیش‌بینی نمی‌‌‌کنند. در بازار کامودیتی‌‌‌ها روز چهارشنبه 22نوامبر شاخص بهای نفت خام برنت در قیمت 82دلار و 64سنت در هر بشکه در جا زد. شایان ذکر است که بازار نفت از اواخر ماه سپتامبر حدود 20‌درصد کاهش یافته است؛ چراکه تولید نفت خام در ایالات‌متحده به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت در جهان، در بالاترین حد خود باقی مانده و این در حالی است که بازار نگران نوسان رشد تقاضا، به‌ویژه از جانب چین به عنوان واردکننده شماره یک نفت است.

شاخص برنت با توجه به گمانه‌‌‌زنی‌‌‌هایی در خصوص اینکه گروه تولیدکنندگان بزرگ برای تقویت قیمت‌ها روند کاهش عرضه را در پیش بگیرند، از روز پنج‌شنبه شروع به افزایش کرد و از این‌رو شاخص برنت روز 21نوامبر به بالاترین میزان خود طی دوهفته رسید و در این مدت حدود 6‌درصد افزایش قیمت را به ثبت رساند و روز 22نوامبر شاخص نوامبر مجددا عقب‌‌‌نشینی کرد. با توجه به اینکه شاخص GSCI بیشتر تحت‌تاثیر وضعیت جهانی نفت است، بنابراین این شاخص نیز از روز پنج‌شنبه روند نوسانی را در پیش گرفته است.  GSCI به‌عنوان معیاری برای سرمایه‌گذاری در بازارهای کالا و معیاری برای عملکرد کالا در طول زمان عمل می‌کند. این شاخص از ابتدای سال 2023 تاکنون حدود 26.53واحد معادل 0.76‌درصد افزایش یافته و به عبارت بهتر روند رشد تدریجی را در پیش گرفته است. این شاخص در 15ماه سپتامبر سال‌جاری به بالاترین میزان خود از ابتدای سال 2023 رسید و شاخص 3‌هزار و 803واحد به ثبت رسید و بعد از آن روند این شاخص کاهشی شد، به نحوی که در 22 نوامبر سال‌جاری 3522واحد شد.

شاخص‌‌‌های کالایی در کانال افزایشی

شاخص CRB به‌عنوان یکی دیگر از شاخص‌‌‌های کالایی نشانگر تغییرات بازارهای کالاهای جهانی است که در ماه سپتامبر به بالاترین میزان خود طی دوماه گذشته رسیده بود. به عبارت بهتر بالاترین میزان شاخص CRB در ماه سپتامبر 327.48واحد به ثبت رسید و در نیمه ماه اکتبر روند نزولی تدریجی را در پیش گرفت و در نیمه دوم این ماه مسیر این شاخص صعودی شد و در روز 22نوامبر شاخص CRB به 314.75واحد رسید و به نوعی این شاخص از روز 16نوامبر مسیر صعودی را در پیش گرفته است. در تعیین شاخص  CRB مبحث انرژی 39درصد سهم دارد و 41‌درصد محصولات کشاورزی برای تعیین این شاخص سهیم هستند که در واقع بیشترین تاثیر را به خود اختصاص داده است. 7‌درصد فلزات گرانبها و 13‌درصد فلزات صنعتی در تعیین شاخص CRB موثر هستند.

بورس فلزات لندن (LME) بازار معاملات قراردادهای آتی و اختیار معامله فلزات اساسی است که یکی از قدیمی‌‌‌ترین بورس‌‌‌های کالایی در دنیا به حساب می‌‌‌آید که فلزات غیرآهنی همچون آلومینیوم، مس، سرب، نیکل، قلع و روی و فلزاتی مانند کبالت و مولیبدن و همچنین شمش فولاد در آن معامله می‌‌‌شوند. بررسی این بازار نیز نشان می‌دهد قیمت جهانی فلزات اساسی از روز 10اکتبر به بعد سیر افزایشی را طی کرده است. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که شاخص LME از ابتدای سال‌جاری میلادی حدود 282.30واحد معادل 7‌درصد کاهش یافته است. این شاخص روز 22نوامبر 3701.5واحد به ثبت رسید.

چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ دنیا و همچنین بزرگ‌ترین واردکننده و صادرکننده‌‌‌کننده فلزات آهنی و غیر‌آهنی شناخته می‌شود. با توجه به اینکه اقتصاد چین مجددا وارد فاز انقباضی شده و بخش مسکن و ساخت‌وساز این قدرت اقتصادی از رونق افتاده، میزان تولید و صادرات این کشور نیز کاهش یافته و از طرفی میزان مصرف فلزات اساسی نیز در چین روند کاهشی داشته و این موضوع موجب افت چشمگیر تقاضای جهانی برای فلزات اساسی شده است. از این‌رو شاخص LME نیز طی یک‌ماه گذشته در کانال نوسانی قرار گرفته و همچنان روند افت‌وخیز را در پیش گرفته است. اما با اعلام احتمال آتش‌بس در نوار غزه و همچنین احتمال کاهش نرخ بهره در ایالات‌متحده آمریکا شاخص‌‌‌های کالایی در روز 22نوامبر در کانال افزایشی قرار گرفته‌‌‌اند.

کامودیتی‌‌‌ها چشم‌‌‌انتظار نشست فدرال‌رزرو

بررسی معاملات مس به عنوان یک کامودیتی نشان می‌دهد که معاملات آتی فلز سرخ در ماه نوامبر به بیش از 3.75دلار به ازای هر پوند رسید که بالاترین سطح طی دوماه اخیر بوده است. با نزدیک شدن به پایان سال میلادی به دلیل افزایش تقاضا موجودی انبارها کاهش یافته‌‌‌ و افزایش مقطعی را برای مس رقم زده است. همچنین معاملات آتی میلگرد در ماه نوامبر به 4‌هزار یوآن به ازای هر تن افزایش یافت که بیشترین میزان در هفت‌ماه گذشته به حساب می‌‌‌آید که افزایش تقاضا در ماه‌‌‌های پایانی سال‌جاری و همچنین احتمال کاهش نرخ بهره در ایالات‌متحده آمریکا شرایط را برای اوج‌‌‌گیری قیمت کامودیتی‌‌‌ها فراهم کرده است.

وضعیت نوسان قیمت جهانی طلا نیز همچون سایر کامودیتی‌‌‌هاست، به طوری که این فلز گرانبها روز 22نوامبر بالاترین قیمت طی یک‌ماه اخیر را تجربه کرده است و در کانال 2هزار دلار به ازای هر اونس در نوسان است. از آنجا که تحلیلگران اقتصادی پیش‌بینی می‌کنند فدرال‌رزرو برای ماه دسامبر نرخ‌های بهره را بدون تغییر نگه دارد انتظار می‌رود طلا و سایر کامودیتی‌‌‌ها در مسیر افزایش قیمت قرار بگیرند.