6 رخداد مهم در بازار سنگ‌آهن

گروه بورس کالا-همان‌طور که آگاهان بازار سنگ‌آهن در جریان لحظه‌به‌لحظه وقایع و رویدادهای بازار سنگ‌آهن هستند، ماه مه (may) ماهی پر از فراز و نشیب در بازار بود. به طوری که عوامل و متغیرهای مختلف وضعیت بازار را وارد مراحل جدید کردند. بسیاری از مفسران حوزه انرژی سال ۲۰۰۸ را سال ابهام و رکودشکنی‌های پیاپی در این حوزه می‌دانند و معتقدند که طی سال‌های آتی این روند همچنان ادامه خواهد داشت.

در این وادی سنگ آهن به عنوان یکی از استراتژیک‌ترین منابع خام و اولیه تولید فولاد مورد توجه خاص قرار داشته است؛ به طوری که حجم معاملات و مبادلات آن به حدی است که می‌توان از آن به عنوان وزنه مهمی در معادلات اقتصادی جهان نام برد. کافی است اذعان شود که در بسیاری از موارد قیمت حمل‌و‌نقل دریایی مواد خشک در دنیا با عرضه و تقاضای این محصول تعیین و تنظیم می‌گردد و حتی نوسانات قیمت سوخت که قسمت عمده‌ای از محاسبات کرایه حمل کشتی‌های فله‌بر را به خود اختصاص می‌دهد، در مقابل نوسانات عرضه و تقاضای سنگ‌آهن از درصد نفوذ و اثرپذیری بسیار کمتری جهت تعیین کرایه حمل برخوردار است.

در این میان کشور چین به عنوان یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان سنگ‌آهن در دنیا با وارداتی در حدود ۴۵۰میلیون تن در سال باعث شده است که معادلات سنگ‌آهن در عرصه بین‌الملل، معادلاتی غیرمتعارف باشند و در بسیاری از موارد با راه‌حل‌های معمول نتوان به نتایج ثمربخش در این حوزه رسید.

در ماه مه (May) بازار فراز و نشیب‌های زیادی را به خود دید که به تفصیل در زیر بیان می‌شوند: تعیین ضرب‌الاجل juneا۳۰ جهت به اتمام رساندن مذاکرات قیمت بین معادن استرالیایی و کارخانه‌های چینی:

همان‌طور که در یادداشت‌های قبل به تفصیل بیان شد، معادن استرالیا حاضر به پذیرش افزایش قیمت مورد توافق Vale و Bao که همانا ۶۵درصد تا ۷۱درصد بود، نشدند و خود را سزاوار استفاده از حق Frieght premium به علت نزدیکی به چین در مقایسه با برزیل می‌دانستند. این امر در ابتدا با واکنش شدید کارخانه‌های چینی مواجه شد تا اینکه در اوایل ماه مه و بعد از اینکه روند مذاکرات بسیار کند و حتی در مواردی به بن‌بست رسیده بود، دو طرف خود را ملزم به اتمام و به نتیجه رساندن آن تا juneا۳۰ شدند و اخیرا نیز دیده می‌شود که طرف‌های چینی انعطاف بیشتری از خود نشان داده‌اند و خواستار یک شرایط win-win می‌باشند و قطعا هرچه زمان به juneا۳۰ نزدیک شود، شاهد انعطاف بیشتری از طرفین جهت به اتمام رساندن این مذاکرات خواهیم بود.

۲ - بایکوت شدن سنگ‌آهن SPOT شرکت RIO استرالیا: در ادامه به بن‌بست رسیدن مذاکرات سنگ‌آهن بین طرف‌های چینی و استرالیایی و با فشار مضاعف مقامات چینی بر عدم پذیرش حق مسلم استرالیا در استفاده از Frieght premium، شرکت Rio طی یک تهدید آشکار اعلام کرد که اگر طرف چینی این حق مسلم معادن استرالیایی را نپذیرد، قسمت عمده‌ای از سنگ‌آهن خود را در بازار spot خواهد فروخت. این اقدام استرالیایی‌ها آن‌چنان لرزه بر اندام صنعت فولاد چین انداخت که طی یک اعلامیه رسمی که خیلی از مفسران بازار آن را بسیار عجولانه و غیرحرفه‌ای دانسته‌اند، از کلیه کارخانه‌های فولاد خود خواست که تمامی سنگ‌ آهن‌های فروخته شده در قالب قرارداد spot که مبدا استرالیا را دارند، بایکوت کنند.

شرکت Rio به تنهایی سالانه تا حدود ۱۰۰میلیون تن سنگ‌آهن به چین صادر می‌کند و فروش حتی درصد کمی از این مقدار در بازار spot، قابل تصور برای صنعت فولاد چین نخواهد بود.

از طرف دیگر فروش در قالب spot نیاز به یک شبکه بازاریابی گسترده دارد و تا حدودی مشکل خواهد بود، لذا به نظر می‌رسد که طرفین با داشتن تجربه طولانی در این بازار قطعا به یک نتیجه خوب تا juneا۳۰ خواهند رسید.

۳ - رکورد تاریخی موجودی بنادر چین و رسیدن به مرز ۸۰میلیون تن

در ۱۵ ماه مه اتاق بازگانی به همراه اداره گمرکات چین خبر از آماری در بنادر چین دادند که یک شوک غیرقابل انتظار به بازار وارد کرد؛ «موجودی بنادر چین به ۸۰میلیون تن رسیده است». این رقم در حالی روی تلکس خبرگزاری‌ها قرار گرفت که حداکثر موجودی بنادر چین در بالاترین حد خود باید رقمی در حدود ۴۰میلیون تن باشد. مفسرین یکی از دلایل این افزایش را به اتمام نرسیدن مذاکرات بین استرالیا و چین و عدم تمایل تجار به فروش موجودی‌های خود در بنادر و نگه داشتن دپوها تا رسیدن به یک وضعیت واضح و مشخص می‌دانستند.

این ذخیره بیش از حد در بنادر چین منجر به ترافیک بسیار سنگین در بنادر و مشاهده صف طولانی کشتی‌ها جهت پهلوگیری و تخلیه که بعضا ۱۲-۱۰‌روز به طول می‌انجامید، شده است. طی مشاهده این ترافیک شدید و نبود فضای مناسب جهت تخلیه بارهای رسیده، دولت چین در یک اعلامیه رسمی از کلیه تجار و بازرگانان خود خواست که از خریدهای بی‌مورد اجتناب کرده و هر چه سریع‌تر اقدام به فروش موجودی‌های خود در بنادر جهت کم کردن ظرفیت‌های موجود در بنادر نمایند و حتی تهدید کرد که در صورت مشاهده احتکار در بنادر مجوزهای آنان باطل خواهد شد.

دولت چین در موازات این بخشنامه از کلیه بنادر خود به ویژه Tianjin و Zhenjaing، Lianyangan و Rizhao خواست که هزینه‌های انبارداری را افزایش دهند تا مالکان بارها، هرچه سریع‌تر بارهای خود را از بنادر خارج نمایند.

بسیاری از مفسران بر این باورند که این اقدامات در کوتاه مدت منتج به نتیجه مطلوب نخواهد شد و تا زمانی که مذاکرات بین استرالیا و چین به نتیجه برسد، تجار علاقه خاصی به خارج کردن کالاهای خود از بنادر ندارند و حتی حاضرند این افزایش نرخ هزینه‌های بندری و انبارداری را بپردازند. به نظر می‌رسد که مهم‌ترین فاکتور در بهبود وضعیت بنادر چین مشخص شدن وضعیت بازار است که این حالت به دنبال به نتیجه رسیدن مذاکرات بین معادن استرالیایی و کارخانجات چینی به وجود می‌آید.

۴ - زلزله مهیب استان سی چوان چین و انتظار برای تقاضای شدید فولاد به خصوص ورق‌های HDG و PPGI جهت ایجاد خانه‌های موقت در مناطق زلزله زده.

در پی زلزله مهیب استان سی‌چوان چین، دولت مرکزی طی یک اطلاعیه رسمی از کلیه کارخانه‌های فولادی خواست تا نرخ مقاطع فولادی را در مناطق زلزله‌زده ثابت نگه دارند و حتی شرکت Bao که آماده ارائه قیمت‌های مقاطع فولادی خود در سه ماه سوم سال بود آن را به تعویق انداخت.

دولت دو کارخانه بزرگ فولادی Bao و Wisco را موظف کرد که ساختار محصولات تولیدی خود را به ورق‌های گالوانیزه رنگی و قابل حمل تغییر دهند.کارشناسان بر این باورند که نیازهای اولیه مناطق زلزله‌زده حدود ۷۰۰ هزارتن HDG و PPGI می‌باشد و حتی اگر دولت مرکزی بتواند قیمت این مقاطع فولادی را در خلال بازسازی‌ها ثابت نگه دارد اما قطعا بعد از بازسازی به علت کمبود این نوع مقاطع قیمت آنها به شدت بالا خواهد رفت.

بسیاری از تحلیل‌گران بازار بر این عقیده‌اند که تقاضای شدید برای محصولاتی نظیر فولاد و سیمان قطعا بر قیمت جهانی کرایه حمل و حتی قیمت خود این محصولات در کوتاه مدت تاثیر می‌گذارد.

۵ - افزایش نرخ کرایه حمل و ثبت یک رکورد جدید در نرخ کرایه حمل کشتی‌‌های فله‌بر

بعد از رکوردشکنی بازار کشتی دردسامبر سال ا ۲۰۰۶ که باعث شد کرایه حمل از برزیل به چین به رقم USD۹۶ در تن برسد، مجددا در ماه مه شاهد یک رکوردشکنی جدید در این بازار بودیم و باعث شده که کرایه حمل از برزیل به چین به رقم ۱۰۸ USD در تن برسد و در‌حال‌حاضر بازار در پیک خود قرار دارد، مفسران بازار از دلایل اصلی افزایش نرخ کرایه حمل را تقاضای بی‌سابقه معدن BHP استرالیا جهت اجاره کشتی برای بنادر چین، افزایش بی‌سابقه نرخ سوخت، کاهش ارزش دلار، تقاضای کشورهای جنوب آفریقا جهت صادرات غله و تامین کود شیمیایی، رکورد تاریخی سنگ آهن دپو شده در بنادر چین (که باعث توقف

۱۲-۱۰روزه کشتی‌ها در بنادر به علت نبود فضای کافی برای تخلیه بار شده)، نبود دورنمایی قوی و روشن برای افزایش ظرفیت کشتی‌های فله‌بر، همه این عوامل باعث ایجاد کمبود ظرفیت کشتی جهت حمل در ماه مه و منجر به یک جهش ناگهانی در نرخ کرایه حمل شد، تا جایی که معدن Vale برزیل جهت کاهش این نرخ توقف صادرات سنگ آهن از یکی از اصلی‌ترین بنادر خود را در دستور کار قرار داده است.

۶ - تصمیم دولت هندوستان به محدود کردن صادرات سنگ آهن و اعمال ۱۵‌درصد عوارض صادراتی

در راستای نشست‌هایی که پارلمان و دولت هندوستان جهت تنظیم بازار سنگ آهن و فولاد طی ماه‌های اخیر جهت کنترل تورم شدید ناشی از نقدینگی بالای بخش‌خصوصی در این بخش داشته‌اند، وزارت فولاد هندوستان از تصمیم دولت برای محدود کردن صادرات سنگ آهن به علت تقاضای بالای کارخانه‌های فولادسازی داخلی خبر داد. طی آخرین اخبار رسیده از گمرکات هندوستان در سال ۲۰۰۸-۲۰۰۷ کشور هندوستان برای اولین بار به عنوان یک واردکننده صرف پدیدار شد که کارشناسان این صنعت معتقدند اگر این روند همین‌طور ادامه پیدا کند، این وضعیت در دو سال آینده به بدترین حالت خود خواهد رسید و این شرایط برای کشوری نظیر هندوستان با داشتن منابع غنی سنگ آهن بسیار نامناسب خواهد بود. به همین دلیل دست‌اندرکاران بخش فولاد هندوستان در صدد تنظیم مقررات جدیدی جهت صادرات سنگ آهن و تقویت و بهبود بازار فولاد می‌باشند. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که اعمال این عوارض صادراتی جدید باعث شوک جدیدی به بازار سنگ آهن خواهد شد.

در خاتمه بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این شرایط رکود و سردرگمی در ماه June نیز ادامه خواهد یافت که پیامد آن کاهش قیمت سنگ‌آهن در روزهای آتی می‌باشد.

متاسفانه بازار سنگ‌آهن ایران به علت نداشتن یک متولی مناسب همواره از اخبار و وقایع بروز این بازار در حدود یک ماه عقب‌تر است و این امر باعث می‌شود برای رسیدن به قیمت‌های واقعی بازار ایران جهت خرید و فروش وقت زیادی می‌بایست صرف شود و چه بسا در این میان به علت عدم اطلاع‌رسانی مناسب عده‌ای متضرر یا عده‌ای در رویای سودهای کاذب توان فروش خود را از دست بدهند. لذا کماکان توصیه می‌گردد که تجار و مالکان معادن خصوصی سنگ‌آهن در خرید و فروش‌های خود دقت‌نظر بیشتری را انجام دهند.

منبع:شرکت سیاحان سپهر آسیا