در گزارشی از تبعات تعیین قیمت محصولات بر مبنای نشریات بین‌المللی پیشنهاد شد:
قیمت‌گذاری محصولات پتروشیمی با فرمول‌های مستقل
گروه بورس‌کالا - منیژه حیاتی: یکی از روش‌های تعیین نرخ پایه محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی در بورس کالا که اخیرا از سوی برخی عرضه‌کنندگان مورد استفاده و مبنا قرار گرفته، نرخ‌های درج‌شده در نشریات معتبر بین‌المللی است. اگرچه در کنار این مورد، فاکتورهای دیگری همچون کشش بازار، قیمت پایه نفت و نرخ محصولات اولیه تولید کالا نیز بعضا مطرح می‌شود، اما آنچه که همزمان با کاهش نرخ محصولات در بازارهای جهانی در چند ماه اخیر و مطرح شدن طرح تعیین قیمت محصولات پتروشیمی ۵درصد پایین‌تر از نرخ FOB، عمومیت بیشتری پیدا کرده، تعیین قیمت‌ها بر مبنای نرخ پایه محصولات در نشریات بین‌المللی است. این مساله تا حدی اهمیت پیدا کرده که عرضه‌کنندگان به صراحت در تالار بورس و در گفت‌و‌گو با مطبوعات از مبنا قرار گرفتن نرخ این نشریات صحبت می‌کنند.
اگرچه در رینگ فلزی نیز فعالان بازار قیمت‌های بین‌المللی را که در نشریاتی همچون متال‌بولتن ثبت می‌شود را نیز مورد توجه قرار می‌دهند، اما نرخ‌های این نشریات به طور مشخص قیمت معینی را برای بازار تعیین نمی‌کند بلکه تنها از لحاظ تعیین جهت کلی بازار و قیمت‌ها و بالا بردن توان پیش‌بینی فعالان، کاربرد پیدا می‌کند. به عقیده اغلب کارشناسان و دست‌اندرکاران بازار، نرخ نشریات بین‌المللی نه تنها نمی‌تواند به طور دقیق مشخص کند که بازار پذیرای چه نرخی است، چه بسا زمینه سوء‌استفاده رقبای منطقه را نیز فراهم می‌کند. به نظر این گروه در شرایطی که بازارهای جهانی در اغلب موارد با کاهش نرخ مواجه شده و تقاضای بیشتر کالاها کاهش پیدا کرده و فضای رقابت میان تولیدکنندگان در مناطق مختلف روزبه‌روز تنگ‌تر می‌شود، این امکان وجود دارد که برخی تولیدکنندگان خارجی ارقام غیرواقعی به این نشریات اعلام کرده و در نهایت عامل گمراهی بازار شوند. کما اینکه چند ماه قبل شایعاتی وجود داشت مبنی‌بر اینکه یکی از تولیدکنندگان عربی محصولات پلیمری خود را ارزان‌تر از ارقامی که در نشریات بین‌المللی اعلام کرده بود به مشتریان خود ارائه می‌کند و از این طریق موفقیت خوبی در جذب تقاضا داشته است. از این‌رو رسیدن به نقطه‌ای از تحلیل و قیمت‌گذاری که بازارمان را از این تاکتیک‌های رقبا مصون کند، ضروری است.
در همین راستا نحوه قیمت‌گذاری قیر به‌خصوص در رینگ داخلی نیز یکی از مواردی است که به عقیده فعالان بازار نیازمند تعیین فرمول مشخص‌تری است.
حمید ابراهیمی اصل، عضو هیات‌مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات معدنی، درخصوص اثرات به‌کارگیری این روش در بورس گفت: مجلات معتبر بین‌المللی همچون آرگوس اگرچه نقش خوبی در اطلاع‌رسانی دارند، اما نمی‌توانند به طور مشخص مبنای قیمت‌ها در بورس کالا باشند، چراکه این نشریات ارقام را از طریق یک یا چند فرد دریافت می‌کنند که مجموع آنها نمی‌تواند میانگین مشخصی از قیمت‌ها بدهد بلکه حدود نرخ را تعیین می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه مهم‌ترین فاکتور قیمت‌گذاری در بورس باید تقاضا و کشش بازار باشد، گفت: برای مثال اگر تقاضا در بازار انتظار دارد که قیمت کالایی ۲۰دلار کاهش پیدا کند و خریداران در مقابل قیمت مقاومت نشان می‌دهند، عرضه کننده باید قیمت را کاهش دهد اما متاسفانه این رویه در بورس اجرا نمی‌شود و عدم موافقت خریداران با نرخ کالایی همچون قیر به خودداری عرضه کننده‌ها از عرضه منجر می‌شود.
وی خاطرنشان ساخت: به جز این روش و فرمول قیمت‌گذاری بر مبنای تقاضا راه دیگری نیز وجود دارد و آن این است که قیمت پایه محصولات در بورس براساس فرمولی بر مبنای قیمت نفت خام تعیین شود. برای مثال هزینه حمل، گمرک و نرخ مواد اولیه به همراه قیمت نفت رسما اعلام و پس از آن قیمت‌ها تعیین شود. ابراهیمی اصل خاطر نشان کرد: در حال حاضر هیچ‌یک از این روش‌ها در بورس رعایت نمی‌شود به خصوص در بخش تعیین نرخ داخلی قیر طی چند ماه اخیر این مساله بسیار مشهود بوده است.
وی معتقد است در حال حاضر نرخ صادراتی این کالا در مقایسه با قیمت داخلی آن بالاتر است و عدم کاهش نرخ داخلی باعث شده تا بعضی از خریداران به این امر ترغیب شوند که محصول صادراتی را خریده و در بازار داخلی عرضه کنند.
وی با تاکید بر اینکه این آشفتگی باعث می‌شود تا با چالش در صادرات روبه‌رو شویم گفت: احتمال دارد با گسترده شدن و طولانی‌تر شدن این وضعیت توازن میان فروش‌های صادراتی و داخلی و گرایش خریداران به عرضه کالاهای صادراتی در بازار داخلی زیاد شود. به این صورت که کالایی را که در رینگ صادراتی فروخته شده در بازار داخلی عرضه شود.
وی با تاکید براینکه تداوم این شرایط به فروش کاذب این کالا نیز منجر خواهد شد، گفت: متاسفانه به نظر می‌رسد رقابت کافی در بخش عرضه وجود ندارد در حالی که اگر خصوصی‌سازی به معنای گسترده در بخش تولید انجام می‌شد، هرگونه انحصار به رقابت در بازار تبدیل می‌شد.
این کارشناس بازار یکی دیگر از راه‌های کشف صحیح نرخ پایه محصولات را عرضه مواد اولیه تولید در بورس عنوان کرد و گفت: برای مثال اگر مسوولان، کالایی همچون وکیوم با توم (V.B) را در بورس عرضه کردند یا به صورت مزایده به شرکت‌ها می‌فروختند، قیمت کالای نهایی به درستی انجام می‌شد.
طی هفته قبل بحرین ۳۳۵دلار، عمان ۴۰۰دلار، امارات ۳۹۰دلار قیر خود را عرضه کردند. آخرین قیمت ثبت‌شده برای قیر ایران ۳۲۵دلار است.
ارسال نظر