گروه بورس کالا- کتایون دارابی: قیمت محصولات پتروشیمی در روزهای اخیر با دریافت سیگنال‌های مثبت از بازار ارز و همچنین خبرهای تردید آمیز در خصوص ادامه مذاکرات آژانس و ایران و فعالیت بهمنی دستخوش تغییرات مثبت شد. به طوری که اکثر محصولات پلیمری از روز شنبه تا روز سه‌شنبه هر روز به میزان ۴۰ تا ۵۰ تومان در هر کیلو گران تر از روز قبل پیشنهاد شدند. گرچه روند مثبت قیمت‌ها، به تغییر و تحرکات مثبت در بازارهای جهانی هم مربوط می‌شود، اما موضوع نگرانی از آینده بیش از پیش بازار داخل را تحت‌تاثیر قرار داده است. از سوی دیگر بحث اجرایی شدن افزایش قیمت خوراک گاز مصرفی مجتمع‌های پتروشیمی که هر روز قوت بیشتری می‌گیرد، نیز به گمان بسیاری از فعالان این حوزه می‌تواند بر روند رو به رشد قیمت‌ها تاثیر بگذارد.

البته میزان افزایش قیمت‌ها به گفته کارشناسان هنوز مشخص نیست، اما این موضوع می‌تواند بر بازار محصولات پتروشیمی تاثیرات بسزایی بگذارد. مدیران برخی از مجتمع‌ها می‌گویند: هنوز بخشنامه‌ای در خصوص افزایش قیمت خوراک گاز به آنها ابلاغ نشده است، اما قطعا رشد قیمت گاز از ۷۰ تومان در هر متر مکعب به ۳۲۰ تومان برای مجتمع‌هایی که صرفا با خوراک گاز تغذیه می‌شوند، مشکلاتی ایجاد خواهد کرد.

این در حالی است که برخی از آگاهان بازار می‌گویند؛ خبرهایی در خصوص اجرایی شدن افزایش قیمت گاز از سه ماهه دوم سال جاری انتشار یافته، اما هنوز این خبرها تایید نشده و در حد شایعه است.

البته در حال حاضر قیمت محصولات پتروشیمی با ارز مبادله‌ای جایگزین شده‌اند، گر چه برخی از فعالان این حوزه می‌گویند: هنوز کالاهایی هستند که با نرخی پایین‌تر از ارز مبادله‌ای عرضه می‌شوند، اما این گروه معتقدند؛ باید نرخ‌ها واقعی و شفاف شده و نهایتا محصولات پتروشیمی و خوراک مجتمع‌ها با ارز مبادله‌ای جایگزین شود.

در همین حال موضوع ممنوعیت صادرات هم اتفاقی بوده که توانسته بازار محصولات پتروشیمی را با عرضه‌های زیاد و در نتیجه کنترل قیمت‌ها روبه‌رو کند. گر چه برخی از معامله‌گران می‌گویند: در حال حاضر صادرات محصولات میانی و نهایی در حال انجام است و تنها مواد اولیه با محدودیت صادرات روبه‌رو هستند، اما این گروه معتقدند؛ باید صادرات مجتمع‌های پتروشیمی زیر نظر کمیته‌ای خاص انجام شود، به طوری که ۹۰ درصد کالاها در رینگ پتروشیمی عرضه و ۱۰ درصد مابقی آن نیز به کشورهای دیگر صادر شود.

این در حالی است که فشارها بر بازار صادرات محصولات پتروشیمی هر روز بیشتر می‌شود و مجتمع‌ها نیز نیازمند دریافت مجوز برای صادرات شده‌اند، عده‌ای از کارشناسان بازار معتقدند با بازگشایی مرزها و آزاد شدن صادرات مواد اولیه افزایش قیمت‌ها دور از ذهن نیست. البته بسیاری از مجتمع‌‌های صادرکننده با توجه به بازاریابی‌های گسترده خود به ممنوعیت صادرات معترض هستند و می‌گویند: با وجود رقبای بسیار در منطقه و محدودیت‌های موجود، بازاریابی و یافتن مشتری به سختی انجام می‌شود، به همین دلیل ممنوعیت صادرات مشکلات آنها را دو برابر کرده است.

البته در روزهای اخیر مبادلات در رینگ پتروشیمی با اطمینان بیشتری از سوی معامله‌گران انجام شد؛ چرا که پیش‌بینی‌ها در این مدت رشد قیمت‌ها را نشان می‌داد، از این رو حجم خریدها برای ذخیره‌سازی افزایش داشت.

در روزهای اخیر حتی گریدهای متفاوت پلی‌پروپیلن‌ها که به دلیل ممنوعیت صادرات روندی نزولی یافته بودند، با افزایش قیمت همراه شدند، به گفته معامله‌گران قیمت گریدهای متفاوت پلی‌پروپیلن با اصلاح مواجه شدند، به گفته این گروه تا قبل از برگزاری مبادلات هفته جاری، خرید پلی پروپیلن از بورس کالا و فروش آن در بازار داخل با ضرر برای خریداران همراه بود، اما دو روز اخیر افزایش قیمت پلی‌پروپیلن‌ها اندکی معامله‌گران را به بازار این کالاها امیدوار کرد.

از سوی دیگر مبادلات گروه شیمیایی‌ها هم در غیاب جوش شیرین و کربنات سدیم سبک و سنگین انجام شد، با این حال ضدیخ پتروشیمی شازند و مارون با سقف قیمت در هفته گذشته خریداری شدند. به گفته معامله‌گران قرارگرفتن در فصل مصرف یکی از دلایل استقبال خریداران از این کالا است. از سوی دیگر برخی از آگاهان بازار می‌گویند: با محاسبه دلار اتاق مبادلات ارزی و همچنین نرخ جهانی این کالا، نرخ پایه آن در بورس اندکی کمتر از قیمت واقعی این کالا است، از این رو تقاضا برای ضدیخ افزایش را نشان می‌دهد، این در حالی است که احتمال گران شدن این کالا هم وجود دارد. در همین حال بر اساس دستور وزیر نفت مبالغ خوراک تحویلی به مجتمع‌های پتروشیمی که محصولات خود را صادر می‌کنند، باید به ارز پرداخت شود، بخشنامه این کار توسط وزارت نفت ابلاغ و دستورالعمل آن نیز تدوین شده است.

براین اساس بهای خوراک بخشی از محصول که در داخل عرضه می‌شود ریالی و بخشی که صادر می‌شود دلاری دریافت می‌شود. ارز مورد استفاده در خرید تجهیزات نفتی از محل بدهی پتروشیمی‌ها بابت بهای خوراک کاندنسیت، گاز و نفتای تحویل شده به پتروشیمی‌ها پرداخت خواهد شد.

این در حالی است در یکسال گذشته و به خصوص پس از تشدید نوسانات ارزی، بازار محصولات پتروشیمی و همچنین موارد مربوط به ارز حاصل از صادرات این محصولات به خارج از کشور از جمله چالش برانگیزترین مسائل حوزه صنعت نفت و پتروشیمی کشور بوده است.