امید پالایش و پخش به دستور ابلاغ نشده!

عکس: آکو سالمی

قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی هنوز مشخص نشده است

افزایش احتیاط معامله‌گران نتیجه بلاتکلیفی بازار پتروشیمی است گروه بورس کالا- کتایون دارابی: در حالی تکلیف قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی هنوز مشخص نشده که روز گذشته خریداران وکیوم باتوم هم به عدم عرضه این کالا از سوی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی معترض بودند.

هنوز معضل تعیین نرخ‌های پایه و خوراک مجتمع‌های پتروشیمی براساس ارز مبادله‌ای حل نشده که گویا پالایش و پخش هم مدعی بعدی تعیین قیمت‌ها براساس ارز مبادله ای است؛ چرا که روز گذشته پالایشگاه‌ها از عرضه وکیوم باتوم در بورس کالا خودداری کردند. این در حالی است که هنوز مصوبه‌ای به پالایش و پخش برای تعیین قیمت‌ها برمبنای ارز مبادله‌ای ارسال نشده، اما گویا پالایش و پخش به استقبال مصوبه تصویب نشده رفته است.

این دومین هفته متوالی است که پالایشگاه‌ها از عرضه وکیوم باتوم در بورس کالا شانه خالی می‌کنند، البته هفته گذشته تنها پالایشگاهی که اقدام به عرضه وکیوم باتوم در غیاب پالایشگاه‌های دیگر کرد، تبریز بود. برخی از خریداران وکیوم باتوم می‌گویند: امید پالایشگاه‌ها به تعیین قیمت این کالا براساس ارز مبادله‌ای سبب شده تا آنها از عرضه وکیوم باتوم در بورس خودداری کنند. این در حالی است که با تعیین قیمت وکیوم باتوم براساس ارز مبادله‌ای، نرخ این کالا بیش از دو برابر افزایش خواهد یافت. به گفته معامله‌گران، اگر این اتفاق رخ دهد باید در انتظار افزایش قیمت قیر هم در آینده‌ای نزدیک باشیم؛ چرا که در حال حاضر نرخ این کالا براساس دلار مرجع یعنی ۱۲۲۶ تومان تعیین می‌شود.

در همین حال برخی از آگاهان بازار می‌گویند: پالایش و پخش هنوز نتوانسته مجوز تعیین قیمت‌ها براساس ارز مبادله‌ای را کسب کند. این در حالی است که عده زیادی از معامله‌گران معتقدند؛ عدم عرضه وکیوم باتوم از سوی پالایشگاه‌ها توجیه ندارد؛ چرا که هنوز مصوبه‌ای در خصوص تعیین قیمت‌ها براساس ارز مبادله‌ای به آنها ابلاغ نشده است.در همین حال نژادسلیم، مدیرعامل پالایشگاه تبریز در این باره می‌گوید: در خصوص تعیین قیمت‌ها بر مبنای ارز مبادله‌ای هنوز رسما نامه‌ای به پالایشگاه‌ها ابلاغ نشده است، اما احتمال دارد این نامه به زودی به پالایشگاه‌ها ارسال شود.

وی با اشاره به عرضه هفته گذشته پالایشگاه تبریز، در خصوص عدم عرضه روز گذشته این پالایشگاه می‌گوید: احتمالا نبود موجودی وکیوم باتوم سبب عدم عرضه در هفته جاری شده است.

ضعف مبادلات تشدید شد

روز گذشته در حالی بازار پتروشیمی با ضعف مبادلات همراه شد که عدم تغییر قیمت‌های پایه برای عرضه‌های روز سه‌شنبه، تحرک بازار را کاهش داد. از این رو برخی از تاجران نرخ‌های پیشنهادی خود را در این روز ۵۰ تا ۶۰ تومان ارزان‌تر از روز یکشنبه اعلام کردند، این در حالی است که شروع ماه محرم هم بر رکود بازار پتروشیمی افزوده است.

علاوه بر این مشخص نبودن تکلیف قیمت‌های پایه، خوراک پتروشیمی‌ها و ممنوعیت صادرات هم از دلایلی است که بازار پتروشیمی با احتیاط معامله‌گران در هفته‌های اخیر مواجه شده است.

از سوی دیگر، نبود تقاضا هم به‌رغم قرار گرفتن در فصل مصرف محصولات پلی‌اتیلن سبک فیلم هم به گفته معامله‌گران سبب شده تا نرخ این کالاها با افزایش مواجه نشود و در محدوده متعادلی قرار گیرد. این در حالی است که کمبود این کالاها در بازار داخل هم مشهود است. به این ترتیب پلی‌اتیلن سبک ۰۰۷۵ و پلی‌اتیلن سبک فیلم ۰۲۰ و پلی اتیلن سبک فیلم ۲۰۹ در این روز در محدوده ۴ هزار و ۶۰۰ تا ۴ هزار و ۷۰۰ تومان از سوی تاجران پیشنهاد شد. در همین حال به گفته معامله‌گران بازار پتروشیمی به دلیل نامشخص بودن قیمت‌های پایه و عدم اعلام عرضه‌های روز سه‌شنبه با بلاتکلیفی بیشتر در این روز همراه بود و از این رو بیشتر فعالان این حوزه خریدهای خود را به شدت کاهش دادند.

این در حالی است که برخی از معامله‌گران در بازار پتروشیمی با توجه به افت قیمت دلار احتمال می‌دهند قیمت اکثر کالاهای پلیمری ۲۰۰ تا ۳۰۰ تومان در هر کیلو کاهش یابد، البته به گفته این گروه افت قیمت‌ها در گرو تعیین قیمت‌های پایه در بورس کالا است.

عدم موفقیت سایت بهین‌یاب

در همین حال روز گذشته رییس دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی به ایسنا گفت: نظام توزیع محصولات پتروشیمی چه به صورت بورس و چه به صورت حواله‌ای، اگر براساس پروانه‌های بهره‌برداری توزیع انجام شود قطعا با شکست مواجه می‌شود. درحال حاضر برخی کارشناسان معتقدند: بخشی از مشکلات بازار مواد اولیه و محصولات پتروشیمی مربوط به نظام توزیع پروانه محور است؛ چراکه ارائه پروانه به شرکت‌ها گاه به درستی انجام نمی‌شود و فعالیت برخی پروانه‌داران، حکم دلالی را داشته و بازار پتروشیمی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

در این رابطه، محمد زیار درباره نظام توزیع محصولات پتروشیمی گفت: نظام توزیع پروانه محور چه با اهرم بورس، چه با اهرم حواله و چه با اهرم قرارداد محکوم به شکست خواهد بود؛ چراکه پروانه‌های صادر شده گاهی واقعی نیستند یا اضافه از ظرفیت بنگاه تولیدی در پروانه‌ها ظرفیت ثبت شده است یا به ازای برخی پروانه‌ها اصلا واحد تولیدی وجود ندارد.

وی همچنین در ادامه گفت: وزارت صنعت، معدن و تجارت سایتی به عنوان بهین‌یاب ایجاد کرد که پروانه‌داران را فیلتر کند، اما باوجود کارکرد یک ساله سایت، این سامانه در امر فیلتر کردن موفق نبوده است.

زیار تصریح کرد: متاسفم که شاهدیم در مناطق سخت عسلویه و ماهشهر (با مشکلاتی که در تحریم‌های اقتصادی برای تامین کاتالیست و غیره هست) با وجود اینکه با چنگ و دندان تولید محصولات پتروشیمی صورت می‌گیرد و ما هم فشار می‌آوریم که صادرات صورت نگیرد تا مواد پتروشیمی وارد چرخه داخل شود، می‌بینیم که توزیع باز هم خوب انجام نمی‌شود.

مدیر توسعه صنایع پتروشیمی تاکید کرد: کماکان شاهدیم که تعدادی از تولیدکنندگان نمی‌توانند در سایت بهین یاب حضور داشته باشند، از سوی دیگر تعدادی از واحدهای ثبت شده، تولیدکننده نیستند بلکه کالا را می‌خرند و وارد فرآیند دلالی کرده، در حاشیه بورس کالا به فروش می‌رسانند؛ بنابراین ما هنوز یک سیستم توزیع پاسخگو برای کشور نداریم.