سرنوشت فرآورده‌های نفتی؟

گروه بورس کالا- کتایون دارابی: معاملات رینگ پتروشیمی در حالی هفته گذشته با آرامش سپری شد که همچنان عدم عرضه فرآورده‌های نفتی با تب و تاب دنبال می‌شود و فعالان بازار در آخرین روزهای هفته گذشته هم از بررسی قیمت‌ها توسط کارگروه تنظیم بازار خبر دادند. تبعات این خبر لغو عرضه وکیوم باتوم در رینگ صادراتی و در روز چهارشنبه بود. روز چهارشنبه هفته گذشته قرار بود ۷ هزارتن وکیوم باتوم شرکت پالایش نفت بندرعباس با قیمت ۴۸۷ دلار در تالار صادراتی معامله شود، اما به گفته آگاهان بازار این عرضه توسط بورس کالا متوقف شد. این در حالی است که عرضه قیر دو شرکت کوچک در هفته گذشته پس از یک ماه و نیم تعطیلی رینگ صادراتی و با نرخ‌های جدید انجام شد، اما عرضه وکیوم باتوم روز چهارشنبه لغو شد.

برخی از آگاهان بازار می‌گویند: نرخ های اعلام شده از سوی شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی هنوز از سوی بورس کالا پذیرفته نشده و همین موضوع هم سبب لغو عرضه وکیوم باتوم در رینگ صادراتی شد. این در حالی است که شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی به دنبال تغییر ارز مرجع با مبادله‌ای در معاملات محصولات پتروشیمی عرضه‌های خود را در رینگ صادراتی و در یک ماه و نیم گذشته لغو کرده و تنها عرضه‌های رینگ داخلی را انجام داد و جالب اینجا است که در حال حاضر هم مدعی دریافت مابه‌التفاوت ارز مرجع و مبادله‌ای شده است، ادعای این شرکت راه را برای شرکت پاسارگاد هم باز کرد، تا به راحتی این شرکت هم از خریداران خود بخواهد تا مابه‌التفاوت ارز مرجع و مبادله‌ای را برای کالاهای خریداری شده قبلی، پرداخت کنند. البته جایگزینی ارز مرجع با مبادله‌ای، قیمت فرآورده‌های نفتی را تا دو برابر افزایش خواهد داد و همین موضوع هم محل اختلاف بورس کالا با شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی است، به طوری که عدم عرضه فرآورده‌های نفتی با وجود ورود به سومین هفته هنوز در بلاتکلیفی به سر می‌برد. این در حالی است که پیش‌تر با اعلام قیمت فرآورده‌های نفتی و پس از آن اعلام خوراک پالایشگاه‌ های روغن سازی و جنجال قیمتی، سازمان حمایت با ارسال نامه‌ای به شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، درخواست ارائه مستندات کرد، اما این موضوع به زودی به فراموشی سپرده شد.

البته تبعات افزایش قیمت فرآورده‌های نفتی و جایگزینی ارز مرجع با مبادله‌ای، به جز اختلاف بورس و پالایش و پخش که نتیجه آن عدم عرضه‌ها طی دو هفته گذشته بود، توقف نماد شرکت‌های نفتی را هم در پی داشت، به طوری که بیشتر سهامداران در انتظار بازگشایی این نمادها و تعیین تکلیف قیمت‌ها هستند.

البته در روزهای اخیر، سایت خبری فارس به نقل از مدیران ارشد شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی نوشت: هنوز افزایش قیمت و ارقام جدید شرکت پالایش و پخش توسط بورس کالا پذیرفته نشده و دلیل آن هم عدم رعایت مصوبه ستاد تنظیم بازار اعلام شده است. این در حالی است که برخی شنیده‌ها حاکی از لحاظ هزینه‌های تحریم اقتصادی به این کالاها دارد، تا جایی که باید حداقل بین ۸۵ تا ۹۰ دلار در هر تن بابت هزینه‌های تحریم از قیمت‌های ابلاغی جدید کسر و قیمت متعادلی پیشنهاد شود.

از سوی دیگر فارس به عدم عرضه قیر به دلیل عدم تعیین نرخ خوراک اشاره کرده و می‌گوید: شرکت‌ پالایش و پخش و برخی از پالایشگاه‌ها در خارج از بورس نسبت به فروش علی‌الحساب اقدام کرده‌اند که این امر مغایر مصوبات ستاد هدفمندی یارانه‌ها بوده و سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان کنترلی روی عرضه‌های خارج از بورس پالایشگاه‌ها ندارد.

کمبود اتیلن در مجتمع امیرکبیر مرتفع می‌شود؟

با این حال هفته گذشته معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالا بدون تغییرات محسوس نسبت به دو هفته گذشته دنبال شد، طوری که اکثر کالاها وارد زمان مچینگ شد. در این روز گریدهای متفاوت پلی‌اتیلن سبک (H ها) و پی‌وی‌سی شرکت پتروشیمی غدیر و اروند هم با سقف قیمت معامله شدند.

از سوی دیگر در این روز به‌رغم چالش های فراوانی که پلی‌اتیلن سبک خطی ۲۰۹ پتروشیمی امیرکبیر طی هفته‌های گذشته در بورس و بازار داخل متحمل شده بود، وارد زمان مچینگ شد، به این ترتیب عرضه ۵ هزارتنی این کالا توانست نیاز بازار داخل را جوابگو باشد.

به گفته معامله گران افتتاح پتروشیمی کاویان در دو هفته گذشته می تواند مشکلات کمبود خوراک مجتمع پتروشیمی امیرکبیر را حل کند، البته برخی از آگاهان بازار می‌گویند: با توجه به اینکه پتروشیمی کاویان، مجتمعی الفینی است، اگر خوراک این مجتمع یعنی اتان تامین شود، در نتیجه می توان امید داشت که این مجتمع به ظرفیت اسمی خود در ماه‌ها یا سال‌های آتی برسد و در نتیجه تامین خوراک مجتمع امیرکبیر هم صورت بگیرد.

این در حالی است که بسیاری از سهامداران مجتمع امیرکبیر با وجود خبرهایی در خصوص افتتاح پتروشیمی کاویان امیدوار بودند که کمبود خوراک پتروشیمی امیرکبیر که طی سال‌های گذشته مشکلات بسیاری برای این مجتمع ایجاد کرده، رفع شود.

با این حال در این روز گریدهای متفاوت پلی پروپیلن هم از استقبال خوبی برخوردار نبودند، به طوری که این کالا با سقف قیمت خریداری شدند. به عقیده معامله‌گران، ممنوعیت صادرات پلی‌پروپیلن‌ها در ماه‌های اخیر سبب شده تا بیشتر خریداران این کالاها، علاقه‌ای به خرید آنها نشان ندهند.

البته در هفته گذشته بازار داخلی محصولات پتروشیمی هم روزهای آرام و با ثباتی را پشت سر گذاشت و از افت و خیز قیمت‌ها خبری نبود و بیشتر معامله‌گران در بازار محصولات پتروشیمی با قیمت‌هایی سرو کار داشتند که تغییر محسوسی نداشتند. این در حالی است که بیشتر این معامله‌گران انتظار تغییرات عمده را در بازار پتروشیمی ندارند و بازار را با ثبات قیمت‌ها و نهایتا نوسانات محدود در هفته جاری پیش‌بینی می‌کنند.