صمد آهنگر کارشناس صنعت و معدن با اشاره به درج قیمت‌های معاملاتی بورس کالا در منابع بین‌المللی گفت: از بدو تاسیس بورس فلزات ایران و بعد از آن بورس کالا، این بازار نقش ارزنده‌ای در شفاف سازی قیمتی و نظام توزیع مواد اولیه محصولات فلزی به خصوص فولاد داشته است. وی گفت: در سال ۱۳۹۰ که ۱۷ میلیون و ۳۴۳ هزار تن سنگ‌آهن از کشور صادر شد، در همان سال یک میلیون و ۶۵۰ هزار تن از آن در بورس کالا معامله شد. در سال ۱۳۹۱ رقم صادرات به ۲۰ میلیون و ۸۱۷ هزار تن افزایش یافت، ولی فقط یک میلیون و ۴۵۰ هزار تن آن در بورس کالا معامله شد. برای سه ماهه اول سال ۱۳۹۲ رقم صادرات ۵ میلیون و ۵۷۲ هزار تن ثبت شده که در همان مدت ۵۵۰ هزار تن آن در بورس کالا و در رینگ صادراتی مورد معامله قرار گرفته است.کارشناس ارشد بخش صنعت و معدن، در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس افزود: از این رو از سال‌های ۱۳۹۰ تاکنون به ترتیب ۵۱/۹، ۹۷/۶ و۸۷/۹ درصد از صادرات سنگ‌آهن از محل بورس کالا بوده است. آهنگر تصریح کرد: هر چند میزان سنگ‌آهن صادراتی از طریق بورس کالا نسبت به حجم کلی صادرت کشور اندک است، اما نکته حائز اهمیت این است که بعد از هر بار معامله اخبار آن در سایت‌های خبری معتبر انعکاس می‌یابد و تا چند روز روی قیمت صادراتی معدن داران و خریداران منطقه خاورمیانه و هند تاثیر می‌گذارد. وی در ادامه با اظهار اینکه در سه سال اخیر ایران جایگاه ویژه‌ای در قیمت‌گذاری منطقه‌ای سنگ‌آهن داشته است، به تشریح دلایل این موضوع پرداخت و گفت: با توجه به موضوعیت مفهوم پریمیوم به عنوان پرداختی بیشتر به عیارهای بالاتر از عیارهای پایه ۶۲ و ۵۸ درصد و نوع متوسط عیار سنگ‌آهن ایران، خریداران خارجی ترجیح می‌دهند با پرداخت پرمیوم کمتر سنگ‌آهن ایران را خریداری کنند. ناگفته نماند ممنوعیت صادرات سنگ‌آهن ایالت کارناتاکای هند که یک چهارم صادرات هند را تشکیل می‌دهد در این افزایش تقاضا سهم بسزایی داشته است.این تغییرات در این سه سال اخیر باعث شده تا ایران جایگاه ویژه‌ای در قیمت‌گذاری منطقه داشته باشد. این کارشناس اقتصادی همچنین با تاکید بر اینکه یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های بازار سنگ‌آهن، نوسان قیمتی بالای آن است که این نوسان قیمتی سنگ‌آهن به عنوان ماده اولیه به سایر اجزای زنجیره فولاد تسری می‌یابد، گفت: برای مثال از ششم سپتامبر ۲۰۱۲ که بازار در پایین ترین نقطه با قیمت ۵/۸۸ دلار به سر می‌برد، در طول یک روند افزایشی با ۸۰ درصد افزایش قیمت در عرض حدود چهار ماه و در تاریخ نهم ژانویه ۲۰۱۳ به قیمت حداکثری ۲۵/۱۵۹ دلار رسید و بعد از آن طی یک روند کاهشی با ۳۱ درصد کاهش قیمت در ۳۱ مه‌۲۰۱۳ به ۷۵/۱۰۹ دلار سقوط کرد. وی توضیح داد: بدون شک، هر اقتصادی در صورتی می‌تواند کمترین صدمات و بیشترین منافع را از نوسانات قیمتی بازار سنگ‌آهن کسب کند که توان تاثیر‌گذاری در قیمت‌گذاری را داشته باشد و بتواند بازار را با خود همسو کند؛ یعنی به اصطلاح در گروه مراجع قیمتی قرار گیرد. آهنگر در ادامه توضیح داد: به طور طبیعی، برای اینکه بتوان جزء گروه مراجع قیمتی قرار گرفت، نیاز است در وهله اول پتانسیل یا مزیت نسبی در بازار مورد نظر وجود داشته باشد و از سوی دیگر برنامه منسجم، منطقی و هدفمندی برای صادرات آن محصول طراحی، برنامه‌ریزی و پیاده‌سازی شود. وی با اعلام اینکه ایران یکی از کشورهای دارای ذخایر بزرگ سنگ‌آهن جهان است و از این حیث در رتبه دوازدهم دنیا قرار دارد، تشریح کرد: ذخایر قابل استخراج سنگ‌آهن کشور بیش از دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تن برآورد شده است که بیش از ۹۰ درصد این کانسارها از نوع آذرین و اسکارن هستند. در سال ۱۳۹۲ به میزان ۴۲ میلیون تن سنگ‌آهن دانه بندی و کنسانتره تولید شده که از این مقدار در حدود کمی بیش از ۲۰ میلیون تن آن به شکل سنگ‌آهن فشرده شده و نشده به خارج از ایران صادر شده است. ضرورت افزایش و تداوم عرضه در تالار صادراتی هم اکنون قیمت سنگ‌آهن ایران روی مذاکرات قیمتی این محصول در سطح بین المللی تاثیر‌گذار است و حتی قیمت‌های کشف شده در تالار صادراتی بورس کالای ایران تا چند روز مذاکرات را با خود همراه می‌کند؛ اما این حجم عرضه در بورس کالای ایران برای مرجع قیمتی شدن کافی نیست. وی افزود: هم اکنون برخی دیگر از شرکت‌هایی که بخش اعظم تولید سنگ‌آهن کشور را در دست دارند، در بورس کالای ایران عرضه‌ای ندارند؛ حضور این شرکت‌ها در این بورس می‌تواند هدف مرجع قیمتی شدن بورس کالا را محقق کند. آهنگر در بخش دیگر صحبت‌هایش اولین مانع برای ورود معدنکاران متوسط و کوچک را بند ۱ ماده ۹ و مادۀ ۱۷ دستورالعمل پذیرش کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس کالای ایران دانست و گفت: در مورد سنگ‌آهن که در آن عرضه کننده‌های خرد دارای شخصیت حقیقی بوده و بنابراین سابقه فعالیت(صورت‌های مالی حسابرسی شده) را ندارند و همچنین، تناوب عرضه را دارا نیستند، این مواد قانونی مانع ایجاد کرده است. این کارشناس ارشد بخش صنعت و معدن افزود: در حقیقت بورس کالا درصدد است سیاست‌هایی را در پیش گیرد تا هزینه مبادله زمانی و مالی عرضه در بورس کالا در مقایسه با روش‌های معمول و سنتی که همراه با ریسک‌های مختلفی از جمله نکول در قراردادها است را کاهش دهد، تا امکان حضور معدنکاران متوسط و کوچک و عرضه توسط آنها ایجاد شود. برای ارتقای انگیزش پیشنهاد می‌شود وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز معدن‌کارانی که در بورس کالا عرضه نمایند از بخشی از حقوق دولتی معاف کند. وی در پایان عنوان کرد: در مجموع شاید بتوان عرضه مستمر و منظم سنگ‌آهن در بورس کالا را اولین قدم در راستای آزاد سازی تدریجی قیمت سنگ‌آهن دانست که البته چابکی بورس کالا و انجام قیمت‌گذاری‌های دقیق را با توجه به واقعیت‌های جهانی از طرف بورس کالا می‌طلبد. همچنین همکاری انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن در این راستا بسیار لازم است؛ چرا که با آشنا کردن اعضا با مزایای عرضه در بورس کالا منافع حداکثری برای اعضا تضمین می‌شود.