بورس جامانده از مسکن؟ عكس: علی محمدی

 بازار از دریچه آمار

در روزی که گذشت، شاخص‌کل بورس تهران با افزایش اندک ۰.۰۷‌درصدی همراه شد و به سطح ۲‌میلیون و ۲۴‌هزار‌واحدی رسید. نماگر هم‌‌‌‌‌‌‌وزن نیز که نشانی از اثرگذاری یکسان کلیه نمادهای معاملاتی است و چهره بازار را به نحو مطلوب‌تری نمایش می‌دهد، با رشد ۰.۴۸‌درصدی مواجه شد و به سطح ۶۸۶‌هزار و ۲۴۵‌واحدی رسید.

در فرابورس نیز شاخص اصلی این بازار با ۰.۲۶‌درصد افزایش، کار خود را به اتمام رساند.ارزش معاملات خرد بازار سهام که شامل سهام و حق‌تقدم می‌شود، رقم ۳‌هزار و ۷۰‌میلیارد‌تومان را ثبت کرد و کمترین مقدار خود از ۸ آذر سال‌قبل به بعد را تجربه کرد.

 قهر حقیقی‌ها با بازار سهام

کفه ترازوی زورآزمایی خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی در ماه‌های اخیر همواره به نفع حقوقی‌‌‌‌‌‌‌ها در سمت تقاضا متمایل شده‌است، یعنی سرمایه‌گذاران حقوقی بازار در جایگاه خریدار، بخش زیادی از سهام عرضه‌‌‌‌‌‌‌شده توسط سهامداران حقیقی بازار را خریده‌‌‌‌‌‌‌اند.  در روز گذشته، ۱۰۲‌میلیارد‌تومان دیگر از گردونه معاملات سهام خارج شد تا بازار سهام برای سومین روز متوالی، شاهد خروج پول باشد. افزون بر این، بررسی جریان معاملات صندوق‌ها نیز نشانگر آن است که این ابزارهای مالی نیز با خروج پول همراه بوده‌‌‌‌‌‌‌اند.

 ضعف تقاضا از ناحیه دلار

همان‌طور که به کرات در گزارش‌های قبلی «دنیای‌اقتصاد» اشاره شده‌است، قیمت دلار یکی از مهم‌ترین محرک‌های بورس تهران در سنوات اخیر بوده‌است و معامله‌گران بازار سهام، همواره نوسانات قیمت اسکناس آمریکایی را در تعیین مسیر آتی این بازار مورد‌توجه قرار داده‌اند.اسکناس آمریکایی که معاملات روز پنج‌شنبه را در قیمت ۵۱‌هزار و ۱۸۰‌تومان به پایان رسانده و مجددا تمایلات افزایشی از خود نشان‌داده بود، در روز شنبه ‌بار دیگر در مدار نزولی قرارگرفت و بهای شاخص ارزی با کاهش ۸۰۰‌تومانی نسبت به معاملات روز پنج‌شنبه مورد معامله قرارگرفت.

دلار در لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۵ روز شنبه) در قیمت ۵۰‌هزار و ۳۲۰‌تومان معامله می‌شد. می‌توان گفت که بازگشایی بازار ارز در حوالی ساعت ۱۱ و پیدایش مجدد انتظارات کاهشی در این بازار، یکی از عواملی بود که سبب شد در روز گذشته، در اواخر معاملات بازار سهام، جریان تقاضا با یک عقب‌نشینی نسبی مواجه شود و خریداران مقداری دست به‌عصاتر رفتار کنند.

 انتشار آمار مسکن و بازار سهام

روند انتشار اطلاعات مربوط به بازار مسکن از آذر سال‌قبل از سوی دو نهاد معتبر آماری کشور یعنی مرکز آمار و بانک‌مرکزی، متوقف‌شده بود و بالاخره یکی از این نهادهای آماری یعنی مرکز آمار به سانسور آمار پایان داد و اطلاعات مربوط به قیمت مسکن در تهران را منتشر کرد. رصد اجمالی اطلاعات مندرج در گزارش مسکن مرکز آمار نشان می‌دهد که در سه ماه اخیر یعنی تیر، مرداد و شهریور، بازار مسکن با تورم ماهانه منفی توام بوده‌ که این امر ناشی از فروکش‌‌‌‌‌‌‌کردن تب التهابات تورمی و آرامش حاکم بر بازار ارز حادث شده‌است. بازارهای دارایی با روند قیمت دلار رابطه مستقیمی دارند و می‌توان گفت که آرامش حاکم بر بازار ارز در این مدت سبب‌شده تا نه‌تنها بازار مسکن، بلکه بازارهایی مانند بازار سهام و بازار طلا و سکه نیز در رخوت کامل به‌سر ببرند. بررسی روند تورم نقطه‌به‌نقطه بازار مسکن در گزارش مرکز آمار حاکی از آن است که میانگین قیمت مسکن تهران، نسبت به شهریور سال‌قبل، ۷۵.۲‌درصد افزایش قیمت داشته‌است، درحالی‌که مقایسه مقدار پایانی شاخص‌کل بورس تهران در شهریور سال‌جاری با مقدار پایانی شهریور سال‌گذشته نشان می‌دهد که شاخص‌کل بورس، افزایش ارتفاع ۵۶.۵‌درصدی را تجربه‌کرده است، بنابراین می‌توان این‌چنین استنباط کرد که اگر شاخص‌کل را مبنا قرار دهیم، میانگین قیمت‌های مسکن تهران، حتی با وجود تورم ماهانه منفی در سه ماه اخیر، بازهم بازدهی بیشتری از بازار سهام ثبت کرده است که این موضوع ناتوانی دولت در بازاری مثل بازار مسکن را نشان می‌دهد.

 سناریوهای آتی بازار

به‌نظر می‌رسد که انتشار گزارش‌های شرکت‌ها در کدال و جنگ غزه، دو مورد از مهم‌ترین مسائلی است که در هفته‌جاری، قیمت‌های بازار سهام را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد. معامله‌گران ارزی، با حساسیت خاصی، جریان درگیری‌های خاورمیانه را زیرنظر گرفته‌‌‌‌‌‌‌اند تا در صورت صدور سیگنال‌هایی مبنی‌بر فعال‌‌‌‌‌‌‌شدن آژیر خطر در باب درگیری ایران، تصمیمات مقتضی را در بازار اتخاذ کنند. بازار سهام نیز که به‌صورت سنتی با بازار ارز، همبستگی مستقیمی دارد، نوسانات قیمت اسکناس آمریکایی را در تعیین مسیر آتی خود مدنظر قرار خواهد داد.

افزون بر این، چیزی که در مقطع کنونی استنباط می‌شود این است که فعلا سایه این ریسک، هرچند به‌طور موقت از بازار سهام رخت بر بسته است و سهامداران در محاسبات ذهنی خود از وزن قابل‌توجه این فاکتور و ریسک سیاسی کاسته‌‌‌‌‌‌‌اند. به‌علاوه عامل دومی که سهامداران در خرید و فروش‌های خود در روزهای آتی مدنظر قرار می‌دهند، گزارش‌های منتشره شرکت‌های سهامی و بورسی در سامانه جامع اطلاع‌‌‌‌‌‌‌رسانی ناشران (کدال) است که سهامداران عملکرد و روند پارامترهای بنیادی ۶ ماهه شرکت‌ها را به‌دقت بررسی می‌کنند تا در صنایع و سهم‌‌‌‌‌‌‌هایی که عملکرد بهتری ثبت شده‌است، واکنش مقتضی را نشان دهند.

طبیعتا افزایش در سود خالص شرکت‌ها در صورت‌های مالی ۶ ماهه، موجبات تعدیل نسبت قیمت به درآمد شرکت‌ها را در بازار سهام فراهم خواهد کرد و بازار به همین دلیل در مقطع کنونی در برخی صنایع خاص از این ناحیه، محرک مثبت دریافت کرده و در مسیر مثبت حرکت می‌کند.