دنیای اقتصاد- در شرایطی که بورس تهران در نخستین ماه سال شاهد صدرنشینی سهام گروه‌های کانه‌های فلزی، پتروشیمی و فلزات اساسی بود، اما آغاز دومین ماه سال با جابه‌جایی در گروه‌های برتر همراه شده است. حاشیه‌نشینی پتروشیمی‌ها در سایه توقف نمادهای بزرگ و احیای تدریجی سهام سیمانی در آستانه فصل مجامع، شواهدی از چرخش گروه‌های برتر در بورس تهران است؛ اتفاقی که موجب شده این بار تحلیلگران تکنیکال گمانه‌زنی‌های متفاوتی از گروه‌های پیش روی بازار در فصل رونق بورس بیان کنند؛ پیش‌بینی‌هایی که از صدرنشینی احتمالی سیمانی‌ها، تایرسازان، تجهیزاتی‌ها و احتمال بازگشت رونق به سهام خودروسازان حکایت دارد.

تحلیلگران بازار سرمایه گمانه‌زنی می‌کنند
پیش‌بینی‌های تکنیکی از گروه‌های صدرنشین فصل مجامع
گروه بورس- هدیه لطفی: «گروه‌های پیشروی بورس؟» این مهم‌ترین پرسشی است که معامله‌گران بازار سرمایه در ابتدای سال به ویژه در آغاز فصل مجامع با آن مواجهند.
دانستن اینکه چه گروه‌هایی در سال جاری و فصل مجامع پتانسیل رشد دارند و صعودی هستند یک امتیاز مثبت برای معامله‌گران بازار سرمایه به شمار می‌رود. هفته پیش در گزارشی بنیادی به معرفی گروه‌های برتر بورس در نخستین ماه سال پرداختیم، اما در گزارش پیش‌رو پیش‌بینی تکنیکالیست‌ها از گروه‌های برتر بازار در ماه‌های آینده از نظرتان می‌گذرد.
این تحلیلگران بازار سرمایه در پیش‌بینی‌های خود با کمک علم تکنیکال توانسته‌اند، پیش‌بینی‌هایی را از اوضاع صنایع برتر و مورد توجه بورس در ماه‌های آتی داشته باشند.
در این پیش‌بینی‌ها گروه‌های خودروسازی، لاستیک‌سازی، تجهیزات و سیمانی‌ها صعودی پیش‌بینی شده و گروه‌های شیمیایی و فلزات اساسی را در فاز اصلاحی گمانه‌زنی کرده‌اند که البته در این میان پیش‌بینی‌های متفاوت هم وجود دارد. نکته جالب اینکه در این گزارش تکنیکالیست‌ها، علم تکنیکال را جلوتر از فاندامنتال می‌دانند و معتقدند تمام تحولات بنیادی و ریسک‌های سیستماتیک کنونی بازار مدت‌ها پیش اثراتشان را در قیمت سهام شرکت‌های بورسی گذاشته بودند، بنابراین تکنیکال همواره جلوتر از فاندامنتال حرکت می‌کند.
صنایع برتر را بهتر بشناسید
حسن برادران‌هاشمی، تحلیلگر بازار سرمایه، معتقد است: از ابتدای سال جاری شاخص کل با روند صعودی از محدوده 25600 تا ارتفاع کنونی 27000 رشد داشته است، بنابراین میانگین متوسط قیمت‌ها 1500 واحد رشد را طی یک ماه گذشته نشان می‌دهد.
وی افزود: در این رشد بدون شک می‌توان صنعت پتروشیمی را به عنوان گروه برتر یک ماه گذشته نام برد. در واقع رشد قیمت‌های این گروه از بهمن سال گذشته و به دنبال افزایش نرخ ارز آغاز شد که تاکنون نیز ادامه داشته است.
برادران ادامه داد: با نگاهی به نمودار شاخص این گروه مشخص می‌شود که نمودار آن اواسط بهمن سال پیش آخرین مقاومت تاریخی را پشت سر گذاشته و در اصطلاح تکنیکال bullish break out شده است.
این تکنیکالیست در ادامه تصریح کرد: بر اساس قواعد تکنیکال موج صعودی این صنعت هر چند ممکن است به انتهای راه نرسیده باشد، ولی رشد اصلی را پشت سرگذاشته و به نظر می‌رسد نمادهای این گروه وارد فاز استراحت و اصلاح خواهند شد که البته آغاز این روند را طی روز‌های گذشته به وضوح می‌توانیم مشاهده کنیم.
برادران در ادامه اظهار کرد: گروه دیگری که از ابتدای سال رشد زیادی تجربه کرده گروه فلزی و به ویژه نمادهای فولادی بوده است؛ روند موج صعودی این گروه از ابتدای اسفند سال پیش آغاز شده و تاکنون‌ ادامه داشته است.
تا جایی که نمودار این گروه اوایل فروردین موفق شد از آخرین مقاومت تاریخی عبور کند، اما در شاخص گروه فلزات در حال حاضر نشانه‌هایی از وارد شدن به مرحله استراحت بروز داده است.
وی ادامه داد: بنابراین از منظر تکنیکال نباید از نمادهای این گروه نیز انتظار رشد قابل توجه طی ماه‌های آینده را داشت.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه گفت: از گروه‌های فرعی می‌توان به گروه لاستیک سازی اشاره کرد که طی یک ماه گذشته رشد قابل توجهی داشته است، البته این گروه نیز اکنون به مقاومت مهم رسیده است.
سیگنال‌های رشد کجاست؟
برادران در ادامه سخنانش به چند گروه اصلی که از نظر تکنیکال توانایی رشد مناسب طی ماه‌های آینده را خواهند داشت، اشاره کرد و گفت: از جمله این گروه‌ها می‌توان به صنعت بانکداری اشاره کرد که شاخص آن طی شش ماه گذشته افت محسوسی داشته است، به طوری که ابتدای امسال به کمترین حد در یک سال گذشته رسیده بود؛ هر چند اکنون اندکی از موج نزولی اصلاح شده است، ولی به نظر می‌رسد شاخص این گروه در میان‌مدت توانایی ایجاد موج صعودی قابل توجه را خواهد داشت.
این تحلیلگر افزود: صنعت دیگری که نمودار آن طی ماه‌های آینده به احتمال زیاد صعودی خواهد بود، صنعت خودرو است؛ البته شاخص این صنعت هنوز به منطقه حمایتی مهم نرسیده و ممکن است روند موج نزولی اندکی ادامه داشته باشد، ولی با دید میان مدت می‌توان انتظار روند صعودی این گروه را داشت.
وی ادامه داد: شاخص گروه تجهیزات نیز اکنون در منطقه کف قرار دارد و طی شش ماه گذشته افت چشمگیری داشته و از نظر تکنیکال نمودار این صنعت نیز با احتمال رشد قابل توجه مواجه است. همچنین گروه‌های مواد غذایی و دارویی نیز از جمله گروه‌هایی هستند که شاخص آنها از نظر تکنیکال طی ماه‌های آینده می‌تواند صعودی باشد.
ریسک‌های سیستماتیک و پیش‌بینی‌های تکنیکی
برادران در ادامه بیان کرد: اساس تحلیل تکنیکال بر این فرضیه شکل گرفته که تمام اطلاعات و خبرهای مثبت و منفی در قیمت و نمودار سهم لحاظ شود و به‌ این ترتیب با تحلیل تکنیکال می‌توان وضعیت و روند پیش رو را تحلیل کرد. به عبارت دیگر چارتیست‌ها در نمودار سهم دنبال شناسایی رد پای سرمایه عمده هستند، ولی باید توجه داشت تمام این موارد با عادی و طبیعی بودن تمام شرایط فرض شده است و در تحلیل هیچ گاه رویدادهای ناگهانی قابل پیش بینی نیست.
به گفته وی، بر همین اساس طی یک سال گذشته شاهد وقوع انواع خبرهای ناگهانی سیاسی و اقتصادی داخلی غیر مترقبه و همچنین پیش آمدن موضوع تحریم‌های غرب بودیم که موجب بر هم خوردن نظم نمودارها شد. به عنوان مثال برداشت بانک مرکزی از حساب‌ بانک‌های خصوصی ناگهان سهام بانکی را با شوک مواجه کرد که حتی سهامدار عمده این گروه نیز از آن بی اطلاع بود.
این تکنیکالیست افزود: البته باید توجه داشت که همواره هر تحلیل با ضریب خطای معقول مواجه است، ولی اینگونه رخدادها در سال گذشته موجب افزایش ضریب خطا در تحلیل‌های تکنیکال شد.
تکنیکال یا فاندامنتال مساله این است؟
این تحلیلگر در ادامه بیان کرد: در اینگونه شرایط تکنیکال کارآیی بیشتری از تحلیل فاندامنتال می‌تواند داشته باشد؛ به دلیل اینکه ابزارهای تکنیکال قیمت و نمودار سهم است و اینگونه خبرها به سرعت در قیمت لحاظ می‌شوند، ولی اثرگذاری بنیادی این رویدادها با فاصله زمانی بیشتری صورت خواهد گرفت.
وی تصریح کرد: اما در مجموع بهترین روش می‌تواند به‌کارگیری هر دو تحلیل در کنار هم باشد که در این صورت قطعا نتیجه بهتری حاصل خواهد شد.
مجامع و صنایع پیشرو
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه سخنانش به لحاظ شدن سود تقسیمی مجامع در بازدهی شاخص گروه‌ها اشاره کرد و گفت: یکی از انتقاداتی که به فرمول محاسبه شاخص وارد می‌شود لحاظ کردن سود تقسیمی مجامع است، که موجب متورم شدن نمودار شاخص در فصل مجامع می‌شود. بر همین اساس صنایعی که از نسبت «پی بر ای» مناسبی برخوردار هستند و به ویژه نمادهایی که تقسیم سود بالایی داشته باشند، می‌توانند موجب رشد شاخص این‌گونه گروه‌ها شوند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه قیمت این‌گونه نمادها بعد از بازگشایی، شکاف ایجاد شده ناشی از تقسیم سود را به تدریج پر می‌کنند، با نزدیک شدن به فصل مجامع می‌توان انتظار داشت صنایعی که رشد چندانی نداشته‌اند و از این ویژگی نیز برخوردار باشند، با اقبال بازار مواجه شوند.
وی در ادامه بیان کرد: در حال حاضر با توجه به موارد فوق صنعت خودرو و گروه بانکی از گروه‌هایی هستند که این پتانسیل را دارا می‌باشند و به احتمال زیاد در فصل مجامع رشد قیمت خواهند داشت.
اوضاع تکنیکال در بازار سرمایه ایران و جهان
این تکنیکالیست در ادامه به مقایسه تحلیل تکنیکی در ایران و دیگر کشورها پرداخت و گفت: تحلیل تکنیکال بر اساس پیگیری روند قیمت صورت می‌گیرد و قیمت نیز براساس رابطه عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و در واقع قیمت نقطه‌ای است که هر دو جبهه خرید و فروش در آن به توافق رسیده‌اند.
برادران افزود: هر چه بازاری بزرگ‌تر باشد و معامله گران بیشتری داشته باشد، توافق صورت گرفته بین دو طرف عرضه و تقاضا از اعتبار بیشتری برخوردار خواهد شد. به طور مثال تحلیل تکنیکال شرکت بزرگی مانند مخابرات به دلیل اینکه سرمایه سنگینی برای تغییر قیمت نیاز دارد، به مراتب اعتبار بیشتری نسبت به سهام‌های کوچک دارد که با سرمایه اندک تغییر روند می‌دهند. برادران افزود: به همین منوال بازارهای مالی جهانی نیز از حجم و عمق بزرگ‌تری نسبت به بازار ایران برخوردار هستند و در نتیجه تحلیل تکنیکال معتبرتری نیز خواهند داشت. این کارشناس در ادامه گفت: از دیگر موارد تفاوت بازار ایران با بازارهای بین‌المللی وجود قوانینی مانند حجم مبنا و تعیین حد نوسان در بازار ایران است که بعضا منجر به کند یا قفل شدن معاملات می‌شود که تشکیل صف‌های خرید و فروش از پیامدهای آن است.
وی تصریح کرد: همین توقف‌ها موجب برهم خوردن نظم نمودار می‌شود در حالی که در سایر بازارهای دنیا معاملات روان‌تر صورت می‌گیرد. بر این اساس، با توجه به موارد فوق طبیعی است که تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی جهانی کارآیی بهتری داشته باشد، ولی با توجه به شرایط موجود باز هم تحلیل تکنیکال در بازار ایران می‌تواند به عنوان یکی از ابزارهای مشاوره سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار گیرد.
صدرنشین‌های بازار کدامند؟
پرندیس کوثری دیگر تحلیلگر تکنیکال بازار سرمایه نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما گفت: از اواخر سال 90 و ابتدای سال جاری تعدادی از شرکت‌های گروه فلزات اساسی، سرمایه‌گذاری، بانکی، خورویی و سیمانی از لحاظ تکنیکی شواهد و سیگنال‌هایی مبنی بر رشد در نمودارشان دیده شده است که این سیگنال‌ها هنوز هم مورد تایید هستند.
همچنین شرکت‌هایی از گروه پتروشیمی که از اواسط سال گذشته سیگنال رشد برایشان داده شده بود، همچنان در مسیر رشد قرار دارند، که البته در میانه‌های این راه با نوسانات اصلاحی هم مواجه خواهند شد و این اصلاحات کوتاه‌مدت تا میان مدت هستند. وی افزود: برای گروه‌های یاد شده همچنان انتظار سود آوری خوبی داریم و این به شرطی است که سهامداران در موقعیت‌های مناسب اقدام به خرید کرده و سهام مذکور را تا رسیدن به اهداف مورد نظر نگهداری نمایند.
علم تکنیکال جلوتر از فاندامنتال
این تحلیلگر بازار سرمایه در برابر این سوال که تاثیر ریسک‌های سیستماتیک به بازار سرمایه را از زاویه علم تکنیکال چگونه ارزیابی می‌کنید؟ گفت: از مبانی تحلیل تکنیکال این است که همه چیز در قیمت لحاظ شده است؛ یک تحلیلگر تکنیکال در ابتدا به این باور رسیده است که هر چیزی که بتواند در قیمت تاثیرگذار باشد اعم از فاکتور‌های سیاسی؛ بنیادی و سایر فاکتور‌ها، در قیمت یک سهم و در نتیجه در نمودار آن لحاظ شده است.
او معتقد است: تغییرات قیمت تابعی از عرضه و تقاضاست. به بیانی دیگر آنچه باعث رشد یا سقوط یک سهم می‌شود، همان دلایل فاندامنتالیست اما یک تحلیلگر تکنیکال ماهر، بهتر و سریع‌تر از دیگران می‌تواند تاثیر مثبت یا منفی آن دلیل فاندامنتالی را در نمودار قیمت ببیند و بر اساس آن اقدام به خرید یا فروش کند.
وی افزود: به عبارتی دیگر، قبل از رخ دادن یک تغییر روند بزرگ، این تغییر معمولا برای همه قابل پیش‌بینی نیست چون دلایلش از نظر فاندامنتالی روشن نیست، اما یک تکنیکالیست فارغ از دلایل فاندامنتالی و فقط با مطالعه سوابق تغییرات قیمت می‌تواند این تغییر روند را پیش‌بینی کرده و بهترین تصمیم را بگیرد.
به عنوان مثال در بورس ایران اواخر تابستان سال گذشته تعدادی از تکنیکالیست‌ها بر اساس شواهد تکنیکی شروع موج صعودی بسیار خوبی را برای شرکت‌های گروه پتروشیمی اعلام کردند.
وی افزود: در آن زمان به دلیل بحث تحریم‌ها و آزاد شدن انرژی، افراد
انگشت‌شماری معتقد به چنین رشدی برای نمادهای این گروه بودند و گذشت زمان دلایل بنیادی رشد این شرکت‌ها را آشکار کرد.
کوثری در ادامه گفت: یک تحلیلگر تکنیکی خوب بدون آنکه از دلایل فاندامنتالی این رشد آگاه باشد، فقط با مطالعه نمودار، پیش‌بینی این رشد را انجام داده بود. بنابراین تاثیر رخدادهای سیاسی و ریسک‌های سیستماتیک برای یک تکنیکالیست ماهر از قبل قابل پیش‌بینی است و اگر قرار باشد اتفاقی بیفتد زودتر از بقیه می‌تواند، آن را تشخیص دهد.
وی در عین حال تاکید کرد: اتفاقات ناگهانی ممکن است در کوتاه‌مدت تاثیراتی در نمودارها داشته باشد، اما در میان مدت تا بلند مدت نمی تواند یک تحلیل کامل و اصولی را تحت تاثیر قرار دهد.
کوثری تصریح کرد: با توجه به توضیحات فوق تحلیل تکنیکال می‌تواند روش مناسبی برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه باشد و در کنار آن تسلط نسبی بر تحلیل فاندامنتال یا دریافت مشاوره از یک تحلیلگر فاندامنتال می‌تواند تحلیلگر را از ورود به سهام پر ریسک که توجیه بنیادی ندارند و ممکن است تحت تاثیر جریان‌های پولی سیگنال‌های غیر واقعی ارائه دهند، بر حذر دارد. همچنین سهامی را باید بر اساس تحلیل تکنیکی مورد بررسی قرار داد که تاریخچه معاملاتی خوبی داشته باشد.
کوثری ادامه داد: در تحلیل فاندامنتال از اطلاعات وسیعی مانند اطلاعات درون شرکت
(EPS، نسبت‌های مالی، ظرفیت، طرح‌های توسعه، دریافتی‌های احتمالی شرکت بابت مابه‌التفاوت، سوبسیدها و....) و اطلاعات برون شرکتی (صادرات و واردات کالاها، نرخ سود بانکی، تورم، نرخ ارز، رشد اقتصادی، تحولات سیاسی، قیمت نفت، درآمدهای ارزی و...) استفاده می‌شود. بنابراین استفاده از این روش تحلیلی در هر شرایطی سودمند است، در واقع بهترین کار تلفیق این دو روش به عنوان مکمل یکدیگر است.
مجامع و شرکت‌های پیشرو
این تحلیلگر در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبنی بر اینکه گروه‌های پیش‌روی فصل مجامع چه شرکت‌هایی هستند؟ گفت: به طور قطع مانند عرف همه ساله، شرکت‌هایی که نسبت پی بر ای پایین تر و یا تقسیم سود بالاتری دارند در فصل مجامع مورد استقبال بازار قرار گرفته و با افزایش قیمت موجب رشد شاخص خواهند شد. در این راستا شرکت‌هایی از صنایع خودرویی، پتروشیمی، بانک‌ها و لیزینگی‌ها بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند.
این کارشناس ادامه داد: در این مواقع اصولا به دو امر مهم توجه می‌شود: اول، میزان سود تقسیمی در شرکت و نسبت پی بر ای و دوم، زمان تقسیم سود که هر چه پرداخت سود سریع‌تر انجام شود، شرکت مورد استقبال بیشتری توسط بازار قرار می‌گیرد. برای مثال در شرکتی مثل ارتباطات سیار شاهد تقسیم حداکثری سود و پرداخت بسیار سریع آن پس از مجمع می‌باشیم. بنابراین همراه اول همواره مدتی قبل از مجمع مورد اقبال بازار واقع شده و با رشد قیمتی و پی بر ای مواجه می‌شود.
این تکنیکالیست در ادامه سخنانش به بررسی اوضاع تکنیکال در بازار سهام ایران پرداخت و گفت: اوضاع تکنیکال در بورس ایران از دو جنبه مثبت و منفی می‌تواند مورد بررسی
قرار گیرد.
کوثری افزود: از جنبه مثبت، خوشبختانه طی سال‌های اخیر سهامداران با مشاهده نقش تکنیکال در تشخیص درست نقاط خرید و فروش به این روش علاقمند شده و در جهت بهره‌گیری از این علم یا خود را مسلط به این ابزار سودمند کرده‌اند، یا از افراد متخصص و ماهر مشاوره می‌گیرند.
وی ادامه داد: اما از بعد منفی، متاسفانه دیده شده که افرادی بدون تسلط کامل شروع به استفاده از این فن نموده و به خصوص در سایت‌های اینترنتی با ارائه تحلیل‌های ناقص یا غلط و سیگنال‌های نادرست و بی‌موقع باعث ایجاد بدبینی نسبت به این فن در بین اهالی بازار شده‌اند. بنابراین هر چند این ابزار، ابزاری بسیار مفید و کاربردی برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس است اما باید توسط کسانی استفاده شود که کاملا به آن تسلط دارند.
تکنیکال و فاندامنتال باز هم در کنار یکدیگر
شیما صالحی، دیگر تکنیکالیست بازار سرمایه نیز معتقد است: ریسک‌های سیستماتیک و پیش بینی اثرات رخدادهای سیاسی همانطور که از نامشان پیدا است قادرند بر پیش‌بینی‌های بازار تاثیر‌گذار باشند که پیش‌بینی‌های تکنیکال نیز از این قاعده مستثنی نیست.
وی در ادامه گفت: البته این تاثیرگذاری می‌تواند موجب انحراف از پیش‌بینی‌‌های تحلیل شود که می‌توان این انحراف را منفی و برخی مواقع مثبت نیز در نظر گرفت که به بررسی موردی نیازمند است.
این تحلیلگر در ادامه به دو روش تحلیلی در بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: بهره‌مندی از تحلیل تکنیکال و فاندامنتال در کنار یکدیگر جزء لاینفک تدوین یک استراتژی مناسب است؛ تحلیل فاندامنتال نقشه کلی مسیر سرمایه‌گذاری را برای سرمایه گذار مشخص می‌کند و تحلیل تکنیکال با تجهیزات و ابزاری که فراهم می‌کند که امکان حرکت در مسیر را برای رسیدن به هدف‌های از پیش تعیین شده هموار می‌سازد.
تحلیل تکنیکال در ایران
به گفته وی، تحلیل تکنیکال از اصول و قوانین مشابهی در تمام پیش بینی‌ها استفاده می‌کند که با توجه به بازار خاص و معاملات ویژه بومی‌سازی می‌شود . در بازار سرمایه کشور که 20درصد بازار تعیین کننده سرنوشت آن است قاعدتا تحلیل شاخص کل کمک قابل توجهی به سرمایه‌گذاران نخواهد کرد و فقط بیانگر یک دید کلی است، ولی تعریف استراتژی فردی و بررسی و انتخاب معیارهای مناسب و قابل انعطاف بر اساس تحلیل‌های فاندامنتال و تکنیکال کمک قابل توجهی در یک سرمایه‌گذاری موفق و حضور مستمر در بازار خواهد داشت.