مصطفی باتقوا *
قانون مالیات‌های مستقیم دارای ۲۷۳ ماده است، اما به دلایل متعدد از جمله ابهام در قانون، تفاسیر متعدد ممیزان و مودیان از قانون، قدیمی بودن قانون و ایجاد فعالیت‌های خاص باعث شده که سازمان امور مالیاتی نزدیک به ۲۰۰۰ بخشنامه مالیاتی و نظریات دفتر فنی و آراء شورای‌عالی مالیاتی صادر کند که این بخشنامه‌ها در موارد متعددی با شکایات اشخاص به دیوان عدالت اداری باطل شده است.
بخشنامه‌های مالیاتی باعث چالش، فساد و تبعیض مالیاتی به شرح زیر شده است:

- صدور بخشنامه‌های متعدد بر اساس تفسیر قانون است که مغایر با اصل ۷۳ قانون اساسی است؛ زیرا وظیفه تفسیر قوانین با مجلس شورای اسلامی است.
-بخشنامه‌های مالیاتی ابزاری شده برای دلالان مالیاتی، به طوری که در موارد متعددی ارقام مندرج در برگ قطعی مالیاتی با برگ تشخیص مالیاتی دارای تفاوت فاحشی است و تا به حال به علت نبود بررسی نظارتی یک سازمان مستقل روی این موضوع نتیجه تفاوت‌های یادشده و علت آن مشخص نشده است.
- بخشنامه‌های مالیاتی باعث تفاسیر متعدد توسط ممیز و سر ممیز و ممیز کل مالیاتی شده و برای مودیان متعدد این تفسیر متفاوت است؛ زیرا بعضی مودیان دارای مشاور مالیاتی بوده که خود بازنشسته همین اداره هستند و ... بنابراین زمینه چالش و تبعیض فراهم است.
- «زیان‌های مودیان مالیاتی از محل بخشنامه‌های مالیاتی باطل شده» و تداوم بی عدالتی مالیاتی:
۱ ) سازمان امور مالیاتی با کدام مجوز و استناد به کدام ماده قانونی، قانون را تفسیر و نسبت به صدور بخشنامه اقدام می‌کند؟
2) بعد از ابطال بخشنامه، مودیانی که با روش اعمال بخشنامه باطل نشده قبلی درگذشته مالیات پرداخت کرده‌اند و زیان سهامدارانی که متضرر شده‌اند، را چه کسی جبران می‌کند؟
۳) در دنیای رقابت فعلی برای فروش محصولات و رقابت بازار سهام در بورس و .... چرا مودیان مالیاتی متعدد در شرایط مساوی، به دلیل اعمال و سپس ابطال بخشنامه‌های یادشده باید مالیات‌های متفاوت بپردازند؟ موارد مغایرت مقررات مالیاتی مغایر با قانون مالیات‌های مستقیم متعدد است که باعث چالش و تبعیض مالیاتی شده که به شرح جدول خلاصه زیر از آنها نام می‌بریم: در ضمن در آینده فهرست کاملی از بخشنامه‌های مالیاتی که توسط دیوان عدالت اداری باطل شده ارائه می‌شود.پیشنهاد:ضروری است سازمان امور مالیاتی نسبت به ابطال بخشنامه‌ها اقدام و نسبت به تدوین قانون جامع بدون ابهام و اشکال اقدام کند؛ به طوری که فقط متن قانون، ملاک اجرای تشخیص مالیات باشد.
*حسابدار رسمی - حسابدار مستقل mbataghvaiacpa@yahoo.com