گروه بورس- محبوبه مغانی: شتاب بورس تهران برای رسیدن به شاخص ۷۰ هزار واحدی با آنکه به کنج نشینی بازارهای موازی منجر شده، اما این روزها سرمایه‌گذاران خود را با خشنودی مواجه ساخته است. در این روزها درحالی بازارهای رقیب در رکود هستند که بورس تهران از شنبه هفته گذشته تا به دیروز بازدهی ۶/۴درصدی را به سهامداران خود هدیه کرده است. این در شرایطی است که در عرصه بین‌المللی و در ایالات‌متحده آمریکا سرانجام با تعطیلی بخش بزرگی از دولت فدرال آمریکا از اول اکتبر و آغاز شمارش معکوس برای اعلام ورشکستگی آمریکا اوباما به پای میز مذاکره با کنگره کشیده شد تا با مذاکره درخصوص دیگر مسائل مالی، حداقل به‌طور موقت و برای ۶ ماه سقف بدهی‌ها افزایش یابد. کارشناسان بر این باورند که استمرار این مساله منجر به کاهش ۴/۱ درصدی رشد اقتصادی این کشور در سه ماهه پایانی ۲۰۱۳ میلادی خواهد شد.مساله ای که در نخستین تاثیر‌گذاری خود، فدرال رزرو را بر آن داشت تا اصلاح برنامه خرید اوراق قرضه را منتفی اعلام کند؛ موضوعی که می‌تواند تاثیر منفی بر قیمت دلار داشته باشد. این در حالی است که رییس‌جمهور آمریکا تلاش دارد تا به دارندگان اوراق قرضه در این کشور و صندوق بین‌المللی پول این اطمینان خاطر را دهد که بن‌بست بودجه‌ای پیش آمده در کشورش جنبه سیاسی دارد، نه اقتصادی. در صورت عدم‌توافق درخصوص افزایش سقف بدهی‌های آمریکا با دولت، این کشور مجبور است ابتدا سود اوراق قرضه را که به مردم و شرکت‌ها فروخته، پرداخت کند تا با قصور در پرداخت بدهی‌ها مواجه نشود. در این میان در کنار نگرانی مردم و مسوولان آمریکایی و سرمایه‌گذاران آلمانی، طولانی شدن بن بست بودجه‌ای آمریکا، چینی‌ها و ژاپنی‌ها را نیز به عنوان بزرگ‌ترین طلبکاران این کشور از امکان عدم پرداخت مطالبات در پی عدم تعادل در تراز پرداخت ایالات متحده به نگرانی واداشته است. این درحالی است که تعداد متقاضیان شغل در سپتامبر در این کشور با افزایش مواجه بوده و این امر به نگرانی بیشتر از اقتصاد آمریکا دامن زده است. با این حال این روزها مشکلات شدید پیش‌روی بازارهای آمریکایی و عدم‌جذابیت بازارهای آسیایی، اروپا را در شرایط مناسبی قرار داده است؛ به طوری که این مساله منجر به افزایش مهاجرت سرمایه‌ها به قاره سبز شده و ارزش یورو را در برابر دلار تقویت کرده است. تثبیت نرخ بهره توسط بانک مرکزی اروپا، رای مثبت به ادامه سیاست‌های انبساطی این بانک به حمایت از کشورهای بحران زده یورو، کاهش نرخ تورم و مثبت شدن نرخ رشد اقتصادی در این منطقه به عنوان اخبار مثبتی در این عرصه بر افزایش نرخ بیکاری در اسپانیا و آلمان سایه انداخت و مانع از اثر‌گذاری آن‌ها بر کاهش ارزش یورو شدند. اگرچه پیش‌بینی می‌شد بحران سقف بدهی‌های آمریکا و ادامه اجرای محرک پولی فدرال رزرو تاثیر زیادی بر افزایش جهانی کالاهای مختلف از جمله طلا داشته باشد، اما به‌رغم تعطیلی دولت آمریکا، نااطمینانی نهایی سیاسی در ایتالیا و افزایش میزان خرید طلا، قیمت این کالای زرد رشد چندانی نکرده است که این مساله سبب خواهد شد تا نشست آتی فدرال رزرو در پایان سال ۲۰۱۳ میلادی، از اهمیت زیادی در تحولات بازارهای جهانی و قیمت طلا برخوردار باشد. لازم به یادآوری است که قیمت طلا در سال‌جاری میلادی به دنبال انتظارات کاهش برنامه محرک اقتصادی بانک مرکزی آمریکا ۲۱ درصد کاهش یافت. با توجه به ذخیره بیش از ۸۱۰۰ تنی طلای آمریکا، هر گونه فروش در این کالای بااهمیت موجب بی‌ثباتی شدید تصمیم‌های جهانی خواهد شد. تحلیلگران بر این باورند که قیمت طلای جهانی از نااطمینانی به نکول احتمالی بدهی‌های آمریکا تا ۱۷ اکتبر منتفع خواهد شد؛ به طوری که هر قدر تعطیلی ادارات دولت فدرال طولانی‌تر شود و بحران سقف بدهی به درازا بکشد، ارزش طلا به نحو بارزی تقویت خواهد شد. اما در هفته‌ای که گذشت از قیمت هر اونس طلا به طور میانگین در بازارهای جهانی در حدود ۹/۲درصد کاسته شد. از سوی دیگر افزایش تقاضا در بازار چین به عنوان تنها عامل حمایتی در بازار نقش مهمی در جلوگیری از کاهش بیشتر قیمت طلا داشت. در حال حاضر با توجه به ترخیص مجموعه‌های باقیمانده طلا در فرودگاه‌های هندوستان از سوی اداره گمرکات این کشور، واردکنندگان طلا نیز مشغول ذخیره مجدد طلا پیش از فرارسیدن فصل عروسی و جشن‌های مذهبی هندوستان هستند. اما در بازار طلای سیاه؛ نگرانی بازار از دخالت اوضاع اقتصادی در آمریکا و افزایش ذخیره‌سازی‌های هفتگی نفت آمریکا که بخشی از آن در پی تعمیرات در پالایشگاه‌های آمریکا صورت گرفت، قیمت نفت را با نوسان منفی مواجه کرد. اگرچه خبر از سرگیری انتقال نفت خام از خط لوله بندر کوشینگ در اوکلاهاما به خلیج مکزیک سبب شد تا کاهش قیمت نفت کمی جبران شود. اما در نهایت تنش‌‌های سیاسی در مصر و دستگیری یک عضو ارشد القاعده در لیبی توسط نیروهای آمریکایی، خطر اختلال در عرضه نفت در منطقه کلیدی شمال آفریقا را افزایش داده است. در این میان انتشار خبر ربوده شدن نخست‌وزیر لیبی کارشناسان اقتصادی و انرژی را به این باور رسانده که تنش‌‌های سیاسی می‌تواند منجر به افزایش قیمت جهانی نفت شود. در بازار داخلی نیز انتظار برای مذاکرات پیش روی ایران و گروه ۱+۵، اظهارات غربی‌ها در مورد لزوم ارائه بسته پیشنهادی از سوی ایران، اعلام نرخ تورم ۳/۴۲ درصدی از ایران از منظر صندوق بین‌ المللی پول در سال ۲۰۱۳، اظهارات مدیرعامل سابق بانک ملی مبنی بر اقدام بانک مرکزی برای دخالت در بازار ارز به واسطه فروش ارز در امارات به افراد خاص در سال ۹۰، اعلام اعمال تغییرات در مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها، انتشار خبرهای متناقض از حذف یارانه ۳ دهک بالای درآمدی تا پایان امسال، انتشار سکه های‌ بهار آزادی با بسته‌بندی جدید و بدون تاریخ از سوی بانک مرکزی در بازار، طراحی هشت قطعه اسکناس پس از حذف چهار صفر از جمله اخباری بود که منجر شد تا قیمت هر دلار آمریکا در مرکز مبادلات ارزی از ۲۴ هزار و ۸۹۸ ریال به ۲۴ هزار و ۹۱۱ ریال و هر یورو از ۳۳ هزار و ۷۵۴ ریال به ۳۳ هزار و ۷۵۵ ریال تغییر یابد. از سوی دیگر در بازار آزاد، هر دلار آمریکا از بازدهی منفی ۳/۰ درصدی در حالی برخوردار شد که نرخ برابری یورو بدون تغییر باقی ماند. همچنین قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار از کاهش ۳/۳درصدی و هر سکه از کاهش ۵/۲درصدی برخوردار شدند. اما در بازار مسکن بر اساس آمارهای برداشتی از سامانه رهگیری معاملات مسکن، میانگین کشوری قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در اواخر تابستان امسال از حدود ۲۰۰ هزار تومان کاهش برخوردار بود. البته در برخی از مناطق مانند منطقه یک تهران میانگین کاهش قیمت‌ها بیش از این بوده است. از سوی دیگر در ۱۰ روز اول مهرماه نیز حدود ۲ هزار معامله ملک در شهر تهران انجام شده است که قیمت هر متر مربع واحد مسکونی به طور متوسط از ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان به ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده است. در روزهای اخیر اگرچه قیمت مسکن در شهر تهران و برخی دیگر از شهرهای کشور روند کاهشی به خود گرفته‌است، اما در بهار امسال، بازار ملک به خصوص در حوزه زمین و ملک کلنگی از بیشترین افزایش قیمت برخوردار بوده است. در بازار سرمایه کشور با صرف نظر از مسائل سیاسی در خصوص مذاکرات ایران و گروه ۱+۵، انتظار بازار برای انتشار گزارش‌های ۶ماهه برای انجام معاملات طی روند یک ماه آتی، انتشار خبر توقف عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا و نامه شرکت پالایش و پخش به پالایشگاه‌ها در خصوص لزوم واریز مبلغ مابه‌التفاوت نرخ ارز مرجع و مبادله‌‌ای از جمله اخبار تاثیرگذار بر این بازار بودند. بر این اساس از ۱۳ تا ۲۰ مهرماه شاخص کل بورس تهران از ۶۶ هزار و ۶۶۲ واحد به ۶۹ هزار و ۷۰۳ واحد رسید که در پی این فعالیت ۶ روزه خود بازدهی ۶/۴ درصدی را عاید سرمایه‌گذاران خود کرد. روز گذشته نیز به عنوان اولین روز کاری بورس تهران، بازدهی این بازار از رشد ۸/۱ درصدی برخوردار شد. اما در میان صنایع بورسی؛ صنعت سرب و روی به عنوان یکی از صنایع پرپتانسیل و با مزیت نسبی بازار سرمایه در هفته‌ای که سپری شد با نوسانات مثبت و منفی همراه بود که البته کفه تقاضا نسبت به عرضه سهام در این گروه بیشتر بود. در این میان توجه سهامداران به این صنعت از آنجا شروع شد که گروه توسعه معادن روی حکمی را از دادگاه ارائه کرد که از ضرورت واگذاری بخش قابل توجهی خاک معدن انگوران به «کروی» حکایت داشت که البته این موضوع حاشیه‌‌هایی را در بازار به دنبال داشت. اما در نهایت سهام موجود در این صنعت با اقبال معامله‌گران مواجه شد؛ اما خبر مهم‌تر اینکه فعالان گروه سرب و روی شاهد عرض اندام بخش خصوصی واقعی این صنعت هستند به‌طوری که گروه زرین معدن آسیا که این روزها به عنوان لیدر بخش خصوصی صنعت سرب و روی از آن یاد می‌شود هم برنامه افزایش سرمایه‌های ۴۰۰ درصدی خود را در پیش رو دارد و در کنار آن بهره‌برداری از یک معدن سرب جدید و برنامه‌ریزی دقیق برای بهره‌برداری از معدن غنی و بزرگ مهدی‌آباد را به عنوان برنامه دیگر خود اعلام کرده است. از سوی دیگر بهره‌برداری از طرح ۶ هزار تنی دندی کالسیمین به عنوان دیگر متغیری بود که توانست سهام «فاسمین» را به عنوان یکی از شرکت‌های مورد توجه این صنعت در بازار با نوسان‌های مثبت برخوردار سازد.

نگاه حسرت بار بازارهای موازی به رشد شتاب‌انگیز بورس