رشدهای «بی‌نظیر بازار» و خط قرمزها

گروه بورس- مجید اسکندری: «به این روزها باید به عنوان فرصت نگاه کرد؛ بازار در حال علامت‌دهی است؛ متغیرهای بازار همه حکایت از رشد بازار دارند و...» جملاتی از این دست از زبان بالاترین مقام اجرایی بازار سرمایه آن هم در شرایطی که رشد توفانی شاخص بورس، بسیاری را انگشت‌ به دهان کرده است، اگرچه نمی‌تواند نظر همه فعالان بازار - به خصوص آنها که می‌پرسند: مگر در اقتصاد چه اتفاقی افتاده است- باشد، اما حائز اهمیت بسیار است؛ این درحالی است که مدیرعامل شرکت بورس تهران در نشست روز گذشته خود با رسانه‌ها اظهار کرد: «اگر اقتصاد رشد نکند و بازار رشد کند، مطمئن باشید این رشد، ماندگار نیست.» حسن قالیباف‌اصل بر این باور است که: «بازار در گذشته باید رشد می‌کرد و امسال رشدهایی را تجربه می‌کند که باید در گذشته رخ می‌داد و از این منظر نیز می‌توان به بازار نگاه کرد.» اگرچه او تاکید می‌کند: «سبد اقتصاد و سبد بازار با هم برابر نیستند، اما شرکت‌های بورسی را گلچین شرکت‌ها می‌داند و معتقد است از پتانسیل‌های بالایی برخوردارند. آمارهایی بسیار متفاوت با سال‌های قبل مدیرعامل بورس تهران دیروز در ابتدای سخنان خود همانند دیگر نشست‌های خبری به بیان آمارهای موجود پرداخت. از دیدگاه او رشد ۱۱۰ درصدی ارزش بازار، رشد ۲۲۳ درصدی دفعات معاملات، رشد ۵۰۰ درصدی ارزش معاملات و رشد ۵۰۰ درصدی ارزش معاملات آنلاین، «بی‌نظیر» است. قالیباف‌اصل معتقد است: «شاخص‌های بازار نشان می‌دهد که نقدشوندگی بازار به میزان بالایی رشد کرده است.» او به نسبت گردش نقدینگی هفت درصدی در سال گذشته اشاره می‌کند که امسال به ۲۱ درصد رسیده است. پذیرش چهار شرکت جدید در بازار، نهایی شدن پذیرش چند شرکت دیگر و انتظار برای عرضه آنها، انتظار برای نظر سهامدار عمده نفت سپاهان جهت عرضه در بورس، اخبار چند کلمه‌ای پیرامون چند شرکت از جمله صدرتامین، دارویی تامین، سیتکو، سیمان تامین، پاکشوو... نیز بخشی از سخنان شخص اول تالار شیشه‌ای بود.او همچنین با اشاره به پذیرش چهار شرکت جدید در بازار اظهار امیدواری کرد که تا پایان سال ۶ شرکت جدید به بازار بیایند. قالیباف‌اصل در ادامه گزارش خود به آموزش ۹۰ هزار نفر ساعت در تالارهای تهران و شهرستان‌ها در حوزه ناشران، کارگزاران و سرمایه‌گذاران و برگزاری همایش در حوزه حاکمیت شرکتی نیز اشاره کرد. آتی، ابزاری برای نقدشوندگی وی با اشاره به معرفی ابزار جدید «اوراق آتی» در سال‌های قبل گفت: نرم‌افزار معاملاتی آتی، یک نرم‌افزار ضعیف بود و ما از سال گذشته با همکاری شرکت‌های نرم‌افزاری ارتقای آن را آغاز کردیم که امسال به نتیجه رسید. قالیباف اصل تصریح کرد: ویژگی نرم‌افزار جدید، مدیریت ریسک است که نرم‌افزار قبلی نداشت و امیدواریم با معرفی این نرم‌افزار، بازار سرمایه کشور توسعه پیدا کند. مدیرعامل «بورس» اشاره کرد: این ابزار برای حرفه‌ای‌های بازار مفید است ضمن اینکه به صورت خودکار، ابزار وام را در اختیار سرمایه‌گذاران می‌گذارد. وی همچنین از کار روی دارایی‌های جدید که می‌توان با استفاده از آنها قراردادهای آتی را منتشر کرد، سخن گفت و اعلام کرد: «تاکنون ۱۶ شرکت به این منظور نهایی شده‌اند و قرار است روی پنج شرکت جدید نیز کار شود که البته باید ویژگی‌های نقدشوندگی را دارا باشند.» قالیباف اصل با دعوت از سرمایه‌گذاران حرفه‌ای برای ورود به بازار آتی تاکید کرد: نمی‌توان اوراق آتی همه سهم‌ها را در بازار آتی منتشر کرد. مدیرعامل «بورس» سپس از نهایی بودن دستورالعمل «اختیار معامله سهام» خبر داد و گفت: این ابزار پیچیدگی‌های خاصی دارد و در حال حاضر در شرکت مدیریت فن‌آوری بورس در حال تهیه نرم‌افزار آن هستیم. نهایی شدن دستورالعمل معاملات صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF)، پیگیری بحث افزایش میزان سهام شناور آزاد شرکت‌ها، برگزاری میز صنایع، عارضه‌یابی صنایع و تعریف شاخص راهبری شرکتی از دیگر مواردی بود که قالیباف اصل توجه رسانه‌ها را به آنها جلب کرد. شاخص را نبینید؛ تحلیل کنید مدیرعامل بورس تهران در پاسخ به دنیای اقتصاد درخصوص دلایل رشد شاخص باوجود ابهام در صورت‌های مالی و گزارش‌های ۶ ماهه در گروه‌های پیشرو بازار توضیح داد: براساس آخرین ارقام، شاخص از ۷۳ هزار عبور کرده است در حالی که ابتدای سال، ۳۸ هزار واحد بوده یعنی با یک رشد ۹۳ درصدی روبه‌رو شده که ۱۵ تا ۱۶ درصد آن به دلیل سود نقدی شرکت‌ها در مجامع است و از لحاظ قیمتی، بازار از ابتدای سال، ۷۸ درصد رشد کرده است. او معتقد است: بازار به اتفاق‌های رخ داده عکس‌العمل نشان داده است. او این وقایع را در دو بخش اقتصادی و غیراقتصادی می‌داند.قالیباف اصل آخرین آمار سودآوری بازار را ۴۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان اعلام کرد که سال قبل ۳۰ هزار میلیارد تومان بوده و افزود: با احتساب حدود پنج‌ تا ۶ هزار میلیارد تومان پذیرش شرکت‌های جدید، سود شرکت‌ها به ۴۲ هزار میلیارد تومان خواهد رسید. مدیرعامل بورس تهران درخصوص اینکه شرکت‌ها در آینده چه وضعیتی خواهند داشت، نظر قاطعی نداد و گفت: اینکه سودآوری شرکت‌ها تداوم خواهد یافت یا به دلیل تغییر در متغیرهای اقتصادی، روند این سود به شکل دیگری خواهد بود، «بحث‌های کارشناسی» است، اما اطلاعات ۶ ماهه نشان می‌دهد شرکت‌ها به بودجه‌های اعلامی خود رسیده‌اند. او تاکید کرد: اگر در برخی صنایع ابهام وجود ندارد شرکت‌های وابسته به این صنایع باید آثار «استاندارد ۱۶ حسابداری» را در صورت‌های مالی خود مشخص کنند و سرمایه‌گذاران نیز باید براساس تحلیل خرید و فروش کنند. قالیباف اصل همچنین گفت: مفهوم رشد سودآوری شرکت‌ها، این نیست که همه شرکت‌ها باید در بورس رشد کنند بنابراین سرمایه‌گذاران باید تداوم سودآوری را در نظر داشته باشند. او از پررنگ‌ کردن شاخص در رسانه‌ها انتقاد کرد و گفت: «برخی به معاملات، دفعات معاملات، نسبت گردش و... نگاه نمی‌کنند. در این شرایط، برخی افراد که تا الان کنار گود بوده‌اند با نگاه به شاخص وارد بازار می‌شوند در حالی که شاخص، کلیت بازار را نشان می‌دهد و در شرایط صعودی، برخی شرکت‌ها بیش از شاخص رشد کرده‌اند و عده‌ای هم منفی بوده‌اند.» او در واکنش به این پرسش که «اگر شاخص، مشکل دارد چرا شاخص جدید تعریف نمی‌شود» پاسخ داد: شاخص‌های متعددی در بورس وجود دارد و در کنار شاخص فعلی شاخص ۵۰ شرکت برتر، شاخص سهام شناور آزاد و... را داریم و الان نیز در حال کار روی شاخص بازده نقدی هستیم که به صورت مستقل آن را داشته باشیم. قالیباف اصل پیشنهاد کرد: می‌توان از روی شاخص ۳۰ شرکت بزرگ، بازده ۳۰ شرکت را به دست آورد و بر این اساس سبد سرمایه‌گذاری تشکیل داد.» بورس؛ لیگ برتر برای شرکت‌ها مدیرعامل بورس تهران در پاسخ به خبرنگاری که اخراج شرکت‌ها از بورس را راه‌حل مناسبی برای اصلاح وضعیت شرکت‌ها نمی‌دانست، گفت: یکی از سخت‌ترین کارها برای ما اخراج شرکت‌ها است اما گاهی مجبوریم این کار را بکنیم زیرا ماندن آنها در بورس به زیان سهامداران منتهی می‌شود. او معتقد است: «بورس لیگ برتر شرکت‌ها است و شرکتی که می‌خواهد در لیگ باشد، باید حداقل‌ها را دارا باشد.» قالیباف‌اصل بر این باور است که انتقال شرکت‌ها به بازار پایه فرابورس یا تابلوهای دیگر می‌تواند شرایط را برای بهبود وضعیت این شرکت‌ها فراهم کند، اگرچه بین مکانیزم عرضه و تقاضا و معاملات توافقی، تفاوت وجود دارد. او در پاسخ به خبرنگاری دیگر که پرسید چه اتفاقی افتاده که بدون تغییر در دیگر متغیرهای اقتصادی، بورس رشد کرده است، گفت: ما انتظار داریم همه متغیرها روی سودآوری شرکت‌ها تاثیر بگذارند اما اگر خبری باشد که اثر روانی بگذارد، این اثر زودگذر است و متغیرهای غیراقتصادی و اخبار مختلف دیگر اگر اثرشان را روی سودآوری شرکت‌ها نشان بدهند این اثر ماندگار می‌شود. مدیرعامل بورس در نهایت از همه سرمایه‌گذاران خواست تک‌تک صنایع را تحلیل کنند و افق دید خود را گسترش دهند.او از صنایع نیز درخواست کرد: «اگر متغیرهای یک صنعت، به میزان زیادی تغییر کند سرمایه‌گذار نخواهد توانست درست تصمیم‌گیری کند، بنابراین صنایع باید همه متغیرها را در نظر گرفته و تغییرات آنها را به موقع اعلام کنند تا رغبت سرمایه‌گذاران کاهش نیابد.» معاون شرکت بورس: ۶۰ درصد خریداران در بورس حقیقی‌اند معاون بازار شرکت بورس با بیان اینکه میزان معامله سرمایه‌گذاران حقیقی‌ در بورس طی یک‌ماه اخیر بی‌سابقه بوده است، گفت: آمارها نشان می‌دهند ۶۰ درصد از معاملات روزهای اخیر توسط اشخاص حقیقی انجام شده است. به گزارش «ایسنا»، علی صحرایی افزود: با توجه به رشد فزاینده بازار، تازه‌واردها سهم قابل توجهی از نقدینگی بازار و معاملات را به خود اختصاص داده‌اند که این موضوع، در صورت شکل‌گیری فضای هیجانی و به دور از تحلیل واقع‌بینانه، می‌تواند زمینه‌ رشد کاذب قیمت برخی سهام را فراهم کند، به‌نحوی که اینگونه سهام بدون ارزندگی ذاتی و صرفا به سبب شرایط بازار، با رشدهای بی‌رویه مواجه می‌شوند. وی با توصیه اکید به سرمایه‌گذاران برای توجه و بررسی دقیق ارزش ذاتی سهام در هنگام تصمیم به خرید یا فروش گفت: سرمایه‌گذاران باید توجه داشته باشند که رشد پیاپی شاخص و انعکاس اخبار پیرامون این موضوع، به معنی رشد قیمت همه سهام و بازدهی حداکثری برای تمام سرمایه‌گذاران نیست، بنابراین بهتر است این موضوع و همچنین برخی پیچیدگی‌های بازار سهام برای سرمایه‌گذاران، به‌ویژه افراد غیرمتخصص و تازه‌وارد به نحو مطلوب اطلاع‌رسانی شود. معاون بازار شرکت بورس خاطرنشان کرد: در همین دوران رشدهای خیره‌کننده شاخص، شرکت‌هایی وجود دارند که سهامداران خود را متضرر کرده‌اند، بنابراین باید این موضوع به خوبی تبیین شود که اگر مطرح می‌شود شاخص از ابتدای سال تاکنون حدود ۹۰ درصد رشد داشته، به این معنا نیست که همه شرکت‌های حاضر در بورس نیز بدون استثنا همین میزان سودآوری برای سهامداران خود داشته‌اند.