گاهشمار
رصد خانه دیلمیان آغاز به کار کرد
ابوسهل پسر رستم در زمان خود از ریاضیدانان برجسته، و به رموز فضا و علم هیات آشنا بود و کار «رصد» ستارگان را از همین روز آغاز کرد. این رصد خانه که چند ریاضیدان دیگر در آن به کار سرگرم شده بودند به تصمیم و هزینه شرف‌الدوله دیلمی از امیران این دودمان میهن‌دوست ایرانی ساخته شده بود.
ورود معلمان فرانسوی به تهران
اواخرمهر سال 1307 خورشیدی پانزده معلم فرانسوی استخدام شده از سوی دولت ایران برای تدریس وارد تهران شدند. دولت فرانسه برای پذیرش دانشجویان اعزامی ایران پیش‌‌شرط‌هایی در نظر گرفته بود؛ از جمله دانستن زبان فرانسه و آشنایی با فرهنگ و طرز زندگی مردم این کشور که دولت وقت ایران را ناگزیر به استخدام این معلمان کرده بود.
نخستین دسته ۱۱۰ نفری دانشجویان اعزامی ۱۱ روز پیش از این، روانه فرانسه شده بودند. مهدی آذر (دکترطب)، محمدعلی ملکی (دکترطب)، مهدی بازرگان (مهندس)، رضا رادمنش (دکتر)، سید احمد رضوی کرمانی (مهندس) و سید علی شایگان (دکتر) از اعضای نخستین دسته دانشجویان اعزامی به فرنگ بودند.
اعتراض، اما خیلی دیر
دو هفته پس از لغو پروانه نشر روزنامه «مرد امروز» که مدیر آن محمد مسعود بود، تازه‌انتقاد از اقدام شورای عالی فرهنگ به لغو پروانه این روزنامه آغاز شد. شورای عالی فرهنگ هفتم مهرماه سال 1324 (سپتامبر 1945) پروانه «مرد امروز» را لغو کرده بود که انتقاد از این عمل شورا از بیست‌وسوم مهرماه آغازشد و روزنامه‌ها با به کار بردن علامت تعجب و سوال پرسیده بودند که چطور شد شورای‌عالی فرهنگ که اعضای آن از طبقه منورالفکر کشورند به اتفاق آرا! این تصمیم را گرفته‌اند. چرا این پیشنهاد حتی یک مخالف هم در شورا نداشته است؟!
رفت و آمدهای نفتی به تهران آغاز شد
در ده روز آخر مهرماه ۱۳۳۲ (اکتبر ۱۹۵۳)، کمتر از دوماه پس از براندازی دولت مصدق ۲۸ مرداد، بازی نفت در تهران به اوج خود رسید. ۲۱ مهرماه آن سال سه نماینده پارلمانی حزب حاکم جمهوری‌خواه آمریکا وارد تهران شده بودند. چهار روز بعد از آنان «هوور» کارشناس آمریکایی نفت و سپس نفتی‌های چهار کشور اروپایی وارد تهران شدند. در همان روز ورود نفتی‌های اروپایی و آمریکا، زاهدی نخست وزیر دولت کودتا یک کمیسیون پنج نفری نفت تشکیل داد. بالاخره ۲۹ مهرماه وزیر امور خارجه انگلستان بدون احساس شرم از بدبختی‌هایی که این دولت بر سر ایرانیان آورده بود، اعلام کرد که دست دوستی! به سوی ایران دراز می‌کند.
نخستین چینی روانه فضا شد
نیمه اکتبر سال ۱۵۰۰میلادی «وان هو» یکی از مقامات وقت چین در یک آزمایش پرواز به فضا جان خود را از دست داد. این آزمایش برحسب نوشته سه منبع که هر سه از یادداشت‌های منشی «وان هو» استفاده کرده‌اند در یکی از این سه روز: ششم، سیزدهم یا ۱۵ اکتبر سال ۱۵۰۰ میلادی انجام گرفته بود. یادداشت‌های منشی وان هو که در مراسم پرتاب او به فضا حضور داشت، به صورت کتاب در آمده و به زبان انگلیسی هم ترجمه شده است. دولت جمهوری توده‌ای چین به همین مناسبت درست ۵۰۳ سال پس از اقدام «وان هو» ساعت ۹ بامداد ۱۵ اکتبر ۲۰۰۳ به وقت صحرای «گبی» در مغولستان چین، سرهنگ ۳۸ ساله خلبان «یانگ لی وی»
را با سفینه «کشتی آسمانی شماره 5» به مدار زمین فرستاد و 13 اکتبر 2005 در همان ساعت دو فضانورد چینی به فضا فرستاده شدند که همچنان کره زمین را دور می‌زنند. باید دانست که چینیان باروت را دو هزار سال پیش اختراع کرده بودند؛ ولی از نیروی آن تنها در جشن‌ها و در آتشبازی استفاده می‌کردند. مارکوپولوی ایتالیایی در طول اقامت در چین آن را مشاهده و طرز تهیه‌اش را در کتاب خاطرات خود به اروپاییان آموخت که با استفاده از آن توپ و تفنگ ساختند. در آن روز «وان هو» 47 لوله پر از باروت را که به صورت راکت درآورده بود در اطراف یک صندلی بزرگ بست و در حالی که دو بادبادک (بالک مانند) به دست گرفته بود بر صندلی نشست و از نوکرانش خواست که او را به صندلی ببندند سپس همزمان زیر لوله‌های حاوی باروت، شعله آتش قرار دهند. منشی او (نویسنده شرح رویداد) که در عملیات پرتاب شرکت داشت نوشته است: از زیر لوله‌ها، شعله‌های ناشی از انفجار باروت همراه با صدای مهیبی که همه مارا کر کرد بلند شد و صندلی به آسمان رفت و از نظر ناپدید شد. وی ننوشته است که بر سر اربابش چه آمد، ولی وقایع نگار دربار «مینگ»ها که از سال 1368 تا 1644 بر چین حکومت کردند در ذیل این
روز (طبق تقویم قمری چین) نوشته است که شبان‌ها قطعات بدن «وان هو» را که به‌اندازه ریگ بیابان شده بودند، جمع‌آوری کرده بودند که عینا به امپراتور گزارش شد.
ارسال نظر