گروه تاریخ اقتصاد- چند تن از دختران مظفرالدین شاه قاجار تقاضانامه‌هایی را در سال ۱۳۰۰ به مجلس شورای ملی فرستادند. آنها املاکی را که در آذربایجان واقع شده ملک شخصی خوانده، بخشی از آن را جزو اموال مادر شاه شکوه السلطنه و بخشی دیگر را متعلق به دایی شاه نصرت‌السلطنه و قسمتی دیگر را خریداری شده توسط شخص شاه می‌دانستند. دختران مظفرالدین شاه چنین نتیجه می‌گیرند که این املاک موروثی است و ربطی به اموال دولتی ندارد. آنچه می‌خوانید متن اولین نامه‌ای است که این دختران به مجلس شورای ملی به ریاست میرزا حسین‌خان مؤتمن‌الملک فرستاده‌اند.

مقام منیع و ساحت مقدس مجلس دارالشورای ملی شیدالله ارکانه

به طوری که در پیشگاه آن مقام مبرهن است و غالب اهالی این مملکت آگاهند، مظفرالدین شاه مرحوم در زمان ولایتعهدی و در مدت متمادی اقامت آذربایجان املاکی به موجب قوانین شرع مطاع و بر حسب قبالجات موجوده خریداری نموده که ملک طلق مشروع او بوده و جزو خالصجات دولتی در هیچ زمانی محسوب نمی‌گردیده؛ به علاوه املاکی نیز از مرحومه شکوه‌السلطنه و مرحوم نصرت‌السلطنه (مادر و دایی خودش) ارثا به آن مرحوم منتقل شده بود که این املاک چه ارثی و چه خریداری به موجب قوانین شرع مطاع و بر حسب قانون اساسی مملکت (که مال هر پدری به اولاد می‌رسد) ملک طلق مورث ما وراث آن مرحوم است و البته انتزاع این املاک را هیچ قانونی از ید ما تجویز ننموده هر قسم مداخله در آنها برخلاف قوانین شرع و کلیه قوانین موضوعه عالم است. بعد از فوت مرحوم مظفرالدین شاه با اینکه اداره املاک مزبوره به هیچ‌وجه مربوط به خالصجات دولتی نبوده و چه در زمان اقامت تبریز و چه در مدت سلطنت علیحده اجاره یا اداره می‌شد، مع‌هذه معلوم نیست به چه ترتیب این املاک را که در هیچ‌یک از قبالات دولتی هم ذکر به عنوان خالصه از آنها نیست دولت متصرف و ما وراث از حق مشروع خود محروم شده‌ایم. تاکنون به واسطه امتداد ادوار فطرت ما نخواستیم درصدد استیفای حق خود برآمده تظلمی نمائیم؛ حال که به حمدالله تعالی می‌رود که بی تکلیفی عمومی در سایۀ مجلس مقدس خاتمه داده شود از طرفی هم حالت استیصال و پریشانی بعضی از ماها به منتهی درجه رسیده امضاکنندگان ذیل صبایای مرحوم مظفرالدین شاه با نهایت امیدواری تظلم حقه خود را به آن مقام منیع نموده و انتظار داریم که به پاس حقگذاری نعمت به صمیمت و ملت دوستی مرحوم مظفرالدین شاه وکلای محترم دارالشورای ملی که از تاسیسات پدر تاجدار آنان است؛ اولاد او را از حقوق حقه خود محروم ننموده موجبات آسایش حال صبایای بی‌گناه او را فراهم فرمایند. به این معنی که مقرر شود دولت رسیدگی به عرایض ما نموده معلوم کند املاکی که ملک طلق مرحوم مظفرالدین شاه بوده و باید ارثا به ما رسیده و بین ما مطابق قوانین مقدس اسلامی تقسیم شود به چه ترتیب از تصرف ما خارج و بعد از این مدت متمادی که ما از حقوق خود محروم بودیم در سایۀ عدالت‌پروری وزارت محترمه املاک موروثی ما را واگذار نمایند تا ما نیز مانند سایر افراد این آب وخاک از حقوق خود بهره‌مند و این [خط خوردگی] پاس حقوق از طرف آن دولت مقدسه نسبت به یک شاهنشاه ملت دوست که نام او سرلوحه مشروطیت و قانون اساسی ایران یادگار زمان سلطنت او است در تاریخ به یادگار ابدی بماند و این عسرت فعلی بعضی از ماها خاتمه داده شود.

اقدس‌الدوله ـ قمرالسلطنه ـ عزت‌الدوله ـ فخرالدوله ـ شکوه‌الدوله ـ اقدس‌السلطنه ـ انورالدوله ـ اعظم‌الدوله ـ نورالسلطنه.

منبع: «گنجینه اسناد»