گروه تاریخ اقتصاد- آنچه می خوانید مذاکرات نمایندگان مجلس شورای ملی است در روز پنج‌شنبه، 5 آذرماه 1286 شمسی: محقق‌الدوله: زوجات شاه شهید در اینجا براى کسر حقوقشان متحصن شده و لایحه نوشته‌اند خوانده شود و جواب کتبى از مجلس خواسته‌اند جوابى داده شود و نباید گذاشت که آنها اینجا بمانند.

نایب رئیس: عقیده بنده این است که رجوع شود به کمیسیون مالیه.
رییس: حال قرار شد که رجوع شود به کمیسیون مالیه.
آقا میرزا محمود: بودن آنها اینجا صحیح نیست.
محقق‌الدوله: اگر اجازه بدهید خوانده شود تا مقصود آنها معلوم گردد.
آقا میرزا محمود: به موجب یک ماده از نظامنامه داخلى ترتیب و تعیین این گونه مطالب با رئیس است که خوانده شود یا خیر.
رییس: مانعى نیست در این لایحه از اینکه خوانده شود ضررى ندارد، خوانده شد قریب به این مضمون:
(به شرف عرض امناى مجلس مقدس می‌رسانیم سابقا عریضه عرض کردیم جواب داده نشد! چند روز منتظر شدیم لابد امروز آمدیم در بهارستان متحصن شدیم در باب کسر حقوق. ما استدعا داریم مذاکره شده اجازه فرمایند که کسر نشود حقوق ما آنقدرها نیست، بر فرض کسر شود از تمام هزار و پانصد تومان است آن هم نه به درد دولت و نه به درد ملت می‌خورد؛ از عمر ما هم چیزى باقى نمانده و املاک هم نداریم که فروخته خرج نماییم استدعا داریم ما را مایوس نفرمایید).
وکیل‌التجار: اینکه نوشته‌اند سابقا هم عریضه عرض کرده‌اند، دیروز در کمیسیون مالیه قرار شد که جواب داده شود.
آقا میرزا محمود: این محترمات آن جوهرات و املاکى که دارند بفروشند و خرج کنند، ملت دیگر قدرت و توانایى ندارد که چیزى به آنها بدهد.
اسدالله میرزا: خوانین محترمند! خاصه اینکه بسته به خانواده سلطنت باشند، خوب است از طرف کمیسیون مالیه جوابى داده شود که اینجا، نمانند اما نسبت به حال آنها بعضی‌ها هستند همان‌طور که آقا میرزا محمود گفتند ذخیره و املاک دارند، ولى بعضی‌ها هم هستند که یک وقتى ملکه ایران بوده‌اند، ولى امروزه محتاجند! اسم نمی‌برم، خوب است مقرر شود یا وزارت مالیه یا کمیسیون مالیه تحقیق نمایند آنهایى که نهایت درجه استیصال دارند از یک ممرى در حق آنها رعایت شود.
آقا شیخ حسین: اگر بنا بشود که ملاحظه این محترمات بشود، خیلى از علویات هستند که شام شب ندارند، اگر رعایت می‌شود در حق آنها بشود اینها هم مثل سایرین باشند من یک نفر به این گریه و زاری‌ها گوش نخواهم داد، همان‌طور که بودجه مالیه نوشته است باید اجرا شود.
آقا میرزا محمود: بنده عقیده‌ام این است که یک بودجه را هشت ماه مجلس زحمت کشیده خارج کرد، حالا اگر قرار شود که به استدعا و خواهش یک قلم آن تغییر داده شود باید تمام آن را از سر گرفت و آن وقت شما داراى هیچ مالیات نخواهید بود! باید هیچ ملاحظه نشود و همان‌طور که در مجلس راى گرفته شده باید اجرا شود.
وکیل‌الرعایا: باید دانست محل احتیاج حضرات چیست و ببینیم جواهرات و انگشترهاى الماس جزو ذخیره است، اگر می‌خواهند مثل سابق رفتار کنند که نمی‌شود، و الا به ماهى صد تومان هم گذران آنها می‌شود و به این اندازه هم دارند.
آقا سید حسن تقى‌زاده: حالا مجلس ترتیبى پیدا کرده و کمیسیون‌ها هست. این مساله را خوب بود بدوا اعضاى رییسه دقتى کرده به کمیسیون مالیه می‌فرستادند، اعضاى کمیسیون مالیه هم حالا زیاد شده به قدر کفاف است، آنها رسیدگى می‌کردند و جواب می‌دادند نمی‌شود به این مطالب اینقدر اهمیت گذاشت و وقت صرف کرد.
رئیس: جمعى از زوجات شاه در اینجا متحصن هستند، نمی‌شود گذاشت اینجا باشند تا روز سه‌شنبه تا جواب از کمیسیون مالیه داده شود.
آقا سید حسن تقى‌زاده: بنده هیچ به زوجات اهمیت نمی‌دهم.
اسدالله میرزا: همان‌طور که آقاى تقى زاده گفتند ما در این موقع برخلاف ترتیب رفتار کردیم، ولى ملاحظه اینکه خوانین بستگى به خانواده سلطنت دارند اهمیت داده شده حالا هم وزارت مالیه یا کمیسیون مالیه در این باب تحقیقات نموده، رعایتى در حق اشخاصى که مستأصل هستند، بکنند.
آقا ملاحسن وارث: این رعایت را خوب است شاهزادگان بزرگ مثل ظل‌السلطان و نایب‌السلطنه بکنند در حق آنها.
اسدالله میرزا: مثلى است معروف می‌گویند شخصى رفت پیش شخصى که ما و تو هر دو اولاد آدم هستیم بیا هر چه داریم تقسیم کنیم! به این طور که نمی‌شود شاهزاده ظل‌السلطان در همین ایام قریب صد هزار تومان داده و از وقتى که آمده چقدرها مخارج نموده. اگر این طور باشد او هم چند روز دیگر همین طور خواهد شد.
آقا سید علینقى: این اظهارى که آنها می‌کنند از این باب نیست که ایرادى بر اعضاى کمیسیون کرده باشند، بلکه می‌گویند این کسرى که شما از حقوق کرده‌اید لابد از روى یک اساسى بوده است؛ رعایت شاهزادگى و غیره نشده، بلکه رعایت استیصال و استحقاق را کرده‌اند، پس حالا اگر تحقیق شود که در وسط آنها مستاصل هست یا خیر ضررى ندارد، رعایت شود.
آقا سید حسن تقى زاده: اینکه می‌گویند از خانواده سلطنت هستند اینها از خانواده سلطنت نیستند، یک وقتى یک سلطانى آمد و عیال زیاد گرفت، حالا نباید تا قیامت از مال ملت بخورند. اینکه می‌گویند رعایت شود، بلى رعایت کردن خوب است؛ ولى از مال شخصى نه از مال ملت.