نامه‌ها و نکته‌ها
معادن بسیار است!
گروه تاریخ اقتصاد- معروف است که سر هرفورد جونز*، وزیر مختار انگلیس به مرحوم میرزا شفیع* صدراعظم گفته بود: «در ایران معادن بسیار است چرا در آنها کار نمی‌شود. » میرزا شفیع گفته بود: «به جهت اینکه صرف نمی‌کند. [در] بهتر[ین] معدن ما اگر یک تومان خرج شود، نُه هزار عاید می‌شود. » وزیر مختار گفته بود: «ما شما را عاقل شنیده بودیم. کدام معامله است که صرفه‌اش از ده و نُه بیشتر باشد. یک تومانی که شما خرج می‌کنید از مملکت شما خارج نشده است و نُه هزار دیگر از زیر زمین بیرون آورده اید و بر مملکت افزوده‌اید.
گروه تاریخ اقتصاد- معروف است که سر هرفورد جونز*، وزیر مختار انگلیس به مرحوم میرزا شفیع* صدراعظم گفته بود: «در ایران معادن بسیار است چرا در آنها کار نمی‌شود.»
میرزا شفیع گفته بود: «به جهت اینکه صرف نمی‌کند. [در] بهتر[ین] معدن ما اگر یک تومان خرج شود، نُه هزار عاید می‌شود.» وزیر مختار گفته بود: «ما شما را عاقل شنیده بودیم. کدام معامله است که صرفه‌اش از ده و نُه بیشتر باشد. یک تومانی که شما خرج می‌کنید از مملکت شما خارج نشده است و نُه هزار دیگر از زیر زمین بیرون آورده اید و بر مملکت افزوده‌اید. بهتر معادن ما معدنی است [که] یک تومان خرج کنیم و پنج هزار برداریم و خیلی خوشوقتیم» و این حرف بسیار درستی است. ولی در حق خودشان که منفعت عمومی و تمول مملکتی را معتبر می‌دانند و مثل ماها نیستند که همشان مقصود باشد بر فایده شخصی خودشان.
*سرهرفورد جونز( ۱۸۴۷ـ۱۷۶۴م)، دیپلمات و نویسنده بریتانیایی. او نخستین وزیر مختار بریتانیا در ایران طی سال‌های ۱۸۱۰ـ۱۸۰۷م بود.
* میرزا محمد شفیع بندپئی مازندرانی فرزند حاج میرزا احمد از خدمتگزاران نادرشاه افشار و یکی از بزرگان دولت قاجار به شمار می‌رفت. وی در زمان فتحعلیشاه (۱۲۳۴ـ۱۲۱۵۴ق)، صدراعظم ایران بود.
منبع: «کتابچه مداخل و مخارج»، محمدابراهیم بدایع‌نگار تهرانی، نوشته شده در سال ۱۲۹۱ ه. ق
ارسال نظر