جلسه هیات نظارت بر اجرای برجام درباره واکنش ایران به تمدید ۱۰ ساله قانون تحریم تشکیل شد
۱۵۰ دقیقه رایزنی برای اقدام متقابل
دنیای اقتصاد: به دنبال تمدید تحریم‌های آیسا (ISA) علیه ایران از سوی کنگره آمریکا و ارائه این قانون به باراک اوباما برای امضا، جلسه هیات نظارت بر اجرای توافق اتمی ایران روز گذشته در محل شورای‌عالی امنیت ملی ایران به ریاست حسن روحانی تشکیل شد. براساس گزارش‌ها، در جلسه هیات نظارت بر اجرای برجام به ریاست رئیس‌جمهور، اعضا با توجه به رفتار غیرقابل توجیه آمریکا در رابطه با تعهدات این کشور در برجام، اجرایی شدن این قانون را «نقض فاحش» برجام دانستند و پیشنهادهای مطرح شده در واکنش به اقدامات آمریکا را مورد بررسی و تصویب قرار دادند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، در این جلسه، وزارت امور خارجه گزارشی از سیر مصوبه ضدایرانی کنگره آمریکا در مورد تمدید قانون آیسا را ارائه و اقدامات دیپلماتیک و مذاکرات سیاسی با کشورها را در اعتراض به رفتار آمریکا تشریح کرد. همچنین سازمان انرژی اتمی، گزارشی از آخرین مذاکرات و توافق‌ها با گروه ۱+۵ در مسائل فنی از جمله تامین کیک زرد مورد نیاز و نوسازی نیروگاه هسته‌ای اراک را ارائه داد. اعضای جلسه با توجه به رفتار غیرقابل توجیه آمریکا در رابطه با تعهدات این کشور در برجام، اجرایی شدن این قانون را نقض فاحش برجام دانستند و پیشنهادهای مطرح شده در واکنش به اقدامات آمریکا را مورد بررسی و تصویب قرار دادند و با توجه به سناریوهای محتمل در آینده، برای هرگونه اقدام تصمیمات لازم را اتخاذ کردند. براساس این تصمیمات، اقدام دولت آمریکا به‌طور دقیق رصد خواهد شد و براساس تدابیر متخذه، متناسب با اقدام طرف مقابل، واکنش لازم طبق مصوبات اجرایی خواهد شد. هیات نظارت، برای پیگیری موضوع، هفته آینده نیز تشکیل جلسه خواهد داد. حسن روحانی، رئیس‌جمهوری روز سه‌شنبه در جریان سخنرانی در روز دانشجو در دانشگاه تهران از برگزاری این جلسه خبر داد. همچنین به دنبال تمدید قانون تحریم‌ها علیه ایران، روحانی روز یکشنبه در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: «به‌عنوان رئیس‌جمهور و رئیس شورای‌عالی امنیت ملی اعلام می‌کنم که ما نقض برجام را تحمل نخواهیم کرد و به آن پاسخ مناسبی خواهیم داد. مصوبه اخیر کنگره آمریکا با برجام مغایرت داشته و ناقض آن است.» همچنین برخی مقامات جمهوری اسلامی ایران ضمن اعلام خلاف بودن تمدید قانون تحریم‌های ایران (آیسا) تصریح کرده‌اند چنانچه این قانون پس از امضای آن از سوی باراک اوباما مجددا به اجرا درآید نقض کامل برجام است و ایران اقدام متقابل و مقتضی نشان خواهد داد. در نشست روز گذشته کمیته نظارت بر اجرای برجام با توجه به سفر محمدجواد ظریف به کشورهای شرق آسیا سیدعباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه حضور داشت. اعضای هیات نظارت بر اجرای برجام، عبارتند از ؛ حسن روحانی، علی لاریجانی، محمدجواد ظریف، حسین دهقان، علی شمخانی، علی‌اکبر صالحی، سعید جلیلی و علی‌اکبر ولایتی.
نامه اعتراضی ایران به سازمان ملل
در همین چارچوب روز سه‌شنبه به وقت محلی غلامعلی خوشرو، نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل با ارسال نامه‌ای به بان کی‌مون دبیر کل این سازمان اعلام کرد: «دولت جمهوری اسلامی ایران مصوبه اخیر کنگره آمریکا و تمدید قانون تحریم ایران (آیسا) تا پایان سال ۲۰۲۶ میلادی را مغایر با تعهدات آمریکا براساس برجام می‌داند.» در نامه نماینده جمهوری اسلامی آمده است که «براساس توافق هسته‌ای (برجام)، آمریکا به‌عنوان یکی از طرف‌های این توافق متعهد شده از تمدید و وضع مجدد تحریم یا هر اقدام مغایر با اهداف، نص و روح برجام خودداری کند.» این نامه تاکید دارد که «تمدید قانون تحریم ایران برخلاف تعهدات برجامی آمریکاست بنابراین این کشور مسوول پیامدهای منفی و آثار زیانبار چنین اقدامی خواهد بود.» نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل از دبیرکل این سازمان خواسته است تا از همه طرف‌های برجام و به‌خصوص ایالات‌متحده بخواهد تا به تعهدات خود پایبند بمانند و «اقدام اخیر آمریکا و سایر موارد بدعهدی در اجرای تعهدات برجام را در چارچوب گزارش آتی خود به شورای امنیت منعکس کند.» هفته گذشته، مجلس سنای آمریکا با اکثریت ٩٩ رای موافق و بدون رای مخالف، قانون تحریم ایران مصوب سال ١٩٩٦ کنگره آن کشور را به مدت ۱۰ سال دیگر تمدید کرد. پیش‌تر این طرح با اکثریت ٤١٩ رای موافق در برابر یک رای مخالف در مجلس نمایندگان تصویب شده بود. اجرایی شدن این مصوبه مستلزم امضای رئیس‌جمهوری است. اگرچه رئیس‌جمهوری آمریکا حق وتو مصوبات کنگره را دارد، اما حمایت اکثریت قاطع اعضای کنگره از یک مصوبه می‌تواند وتوی رئیس‌جمهوری را بلااثر سازد.
آخرین دفاع تیم اوباما از توافق
همزمان با این تحولات باراک اوباما که تا چند هفته دیگر کاخ سفید را ترک کرده و این سمت را به دونالد ترامپ تحویل خواهد داد در آخرین سخنرانی امنیت ملی خود به دفاع از توافق هسته‌ای با ایران پرداخت. باراک اوباما رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده عصر سه‌شنبه در آخرین سخنرانی امنیت ملی خود در این مقام، به توافق هسته‌ای ایران به‌عنوان نمونه موفقی از دیپلماسی اشاره کرد و گفت: «ما توانستیم بدون شلیک حتی یک گلوله به این توافق دست یابیم و تهدید هسته‌ای ایران را مهار کنیم.» اوباما که اول بهمن ماه کاخ سفید را به دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا تحویل خواهد داد، در این سخنرانی که در شهر تمپا در ایالت فلوریدا انجام شد، افزود: «این تلاش‌ها کمک کرد که ما بتوانیم جان سربازانمان را حفظ کنیم و این نتیجه دیپلماسی است و باید در دیگر موارد مانند بحران سوریه و موضوع اسرائیل و فلسطینی‌ها هم به کار گرفته شود.» از سوی دیگر جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا در سخنرانی خود در نشست ناتو در بروکسل با بیان اینکه اوباما و ترامپ رایزنی‌های خوبی درباره توافق هسته‌ای داشته‌اند، تاکید کرد: «توافق هسته‌ای دارای بخش‌های سازنده‌ای است که ارزش حفظ کردن را دارد.»به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری رویترز، وزیر امور خارجه آمریکا افزود: «این را می‌دانم که رئیس‌جمهور اوباما گفت‌وگوی خوبی با دونالد ترامپ رئیس‌جمهور منتخب، درباره توافق هسته‌ای با ایران داشت. این منطق در گفت‌وگو حاکم بود که بدون نقض آن، بخش‌هایی از این توافق هستند که مثبت و سازنده‌اند و دارای ارزش هستند و باید حفظ شوند. از این رو، به نظر من اتلاف زمان است و نباید روی چیزهایی که روی نداده‌اند و قرارهایی که صورت نگرفته‌اند، بیش از حد کار کنیم.» کری با مطرح کردن این ادعا که با چنین توافقی، دنیا امن تر شده است، تاکید کرد: «دولت ترامپ نیز به همین نتیجه می‌رسد. کارشناسان و مسوولان امنیتی بسیاری در اسرائیل و منطقه نیز هستند که به همین نتیجه رسیده‌اند.»
چرا باید توافق هسته‌ای را کنار بگذاریم؟!
از سوی دیگر به گفته ناظران، اگرچه مقامات دولت باراک اوباما، رئیس‌جمهوری، از مصوبه اخیر کنگره خرسند نیستند اما با توجه به اکثریت قابل‌توجه حامیان این مصوبه، بعید است رئیس‌جمهوری آن را وتو کند. همچنین در این باره یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت که ایران به تعهداتش طبق برنامه جامع اقدام مشترک پایبند بوده و از این رو شاهد مقداری کاهش در میزان تحریم‌های خود بوده است. به گزارش «ایسنا» مارک تونر سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در نشست خبری روز سه‌شنبه خود در پاسخ به سوالی درباره اظهارات رئیس‌جمهور ایران که گفته است اجازه نمی‌دهد رئیس‌جمهور بعدی آمریکا توافق هسته‌ای را پاره کند، گفت: «در اینجا باید به دو نکته اشاره کنم اول اینکه از نظر من عاقلانه نیست که بخواهیم درباره اینکه رئیس‌جمهور بعدی چه کاری ممکن است با توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ انجام دهد قضاوتی داشته باشیم. دوم اینکه ما اغلب به اظهارات سیاسی مقامات ایران پاسخی نمی‌دهیم.» براساس گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت امور خارجه آمریکا، تونر افزود: «می‌دانید که جان کری، وزیر امور خارجه در بروکسل تاکید کرد که برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) موثر بوده و این چیزی است که نسبت به آن توافق داریم. ایران به تعهداتش عمل کرده و به همین دلیل آنها شاهد مقداری کاهش در تحریم‌های‌شان بوده‌اند. تاکنون طرف‌های توافق به تعهدات‌شان در برجام پایبند بوده‌اند و این توافق موثر بوده است. بنابراین معتقدیم برجام توافق خوبی است. ما این حقیقت را به‌طور قوی و در محافل خصوصی و عمومی بیان کرده‌ایم. ما این مساله را به دولت بعد نیز منتقل می‌کنیم.» او در پاسخ به این سوال که آیا رئیس‌جمهور آینده می‌تواند برجام را کنار بگذارد، تاکید کرد: «این یک قرارداد رسمی نیست، بنابراین هیچ‌کس نمی‌تواند مانع از کناره‌گیری طرف دیگر این توافق از آن شود اما نکته قابل استدلال این است که چرا کسی باید این توافق را در حالی که موثر است، کنار بگذارد؟»
نشست سنای آمریکا با موضوع ایران
همزمان کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در نشستی با موضوع ایران، به طرح ادعاهایی علیه کشورمان پرداخت و بر لزوم مقابله با سیاست‌های ایران در منطقه تاکید کرد. به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه خبری هیل، کمیته روابط خارجی مجلس سنا در نشستی با عنوان «شکست دادن تهدید ایران؛ گزینه‌های رویارویی با نایبان ایران» به بررسی سیاست‌های تهران در خاورمیانه با وجود اجرای توافق هسته‌ای پرداخت و ضمن تاکید بر لزوم مقابله با این فعالیت‌ها، بر پایبندی کنگره به توافق تاکید کرد. سناتور باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی در این نشست با ادعای حمایت ایران از حزب‌الله لبنان از طریق ارسال سلاح و انواع موشک به این گروه مدعی شد که ایران امنیت اسرائیل را تهدید می‌کند و با حمایت از حوثی‌ها در یمن و تجهیز آنها، امنیت نیروهای نظامی آمریکا و هم‌پیمان واشنگتن در منطقه، یعنی عربستان سعودی را به خطر می‌اندازد. او در ادامه ادعاهای خود گفت: «یکی از دلایلی که من با توافق هسته‌ای سال گذشته با ایران مخالف بودم این بود که چنین توافقی می‌توانست به تقویت این فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده ایران در منطقه کمک کند.»
ارسال نظر