دور تازه مذاکرات ایران و آژانس در وین برگزار شد

علی‌اصغر سلطانیه هنگام ورود به جلسه مذاکره با آژانس

دنیای اقتصاد - چهارمین دور مذاکرات ایران و آژانس اتمی طی پنج ماه گذشته دیروز در وین برگزار شد. پیش از این، نمایندگان ایران و آژانس در ۲۵ اردیبهشت ماه سال‌جاری - پیش از مذاکرات بغداد- در وین با یکدیگر به گفت‌و‌گو نشستند. البته آغاز دور تازه مذاکرات ایران و آژانس از بهمن ماه ۱۳۹۰ در تهران کلید خورد و نمایندگان آژانس در اسفند ماه نیز برای دومین بار به تهران آمدند. به گزارش ایرنا از مقر آژانس در وین، علی اصغر سلطانیه، سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس و هرمان ناکارتس، معاون امور پادمان مدیرکل آژانس به عنوان روسای دو طرف مذاکره کننده صبح جمعه مذاکرات خود را در محل آژانس آغاز کردند.

بر اساس این گزارش، سلطانیه هنگام ورود به مقر آژانس در پاسخ به سوال خبرنگاران که نظر وی را در خصوص این مذاکرات پرسیدند، گفت: «نظری ندارم.»

ناکارتس نیز ترجیح داد که قبل از مذاکرات سخنی نگوید بنابراین به دور از چشم خبرنگاران وارد محل دفتر کار خود در آژانس شد. تا زمان تنظیم این گزارش، خبری از محتوای مذاکرات و توافقات احتمالی صورت گرفته در این نشست منتشر نشده بود، اما هفته گذشته یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس اتمی با بیان اینکه ایران و آژانس درباره امضای سندی با رویکرد ساختاری توافق کرده‌اند، اظهار کرد: اختلافات باقیمانده میان ایران و آژانس مانعی برای رسیدن به توافق نخواهد بود.

به نظر می‌رسید، اظهارات تازه آمانو درباره «امضای سندی با رویکرد ساختاری» مربوط به همان خبری است که وی یک روز پس از مذاکرات خود در تهران با سه مقام ارشد ایرانی، در فرودگاه وین به خبرنگاران گفت. آمانو در تاریخ دوم خردادماه سال‌جاری پس از بازگشت از تهران در فرودگاه وین گفته بود: تصمیمی برای رسیدن به یک توافق درباره رویکردی ساختاری توسط من و دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران اتخاذ شد و این توافق‌نامه خیلی زود امضا خواهد شد.

مدیرکل آژانس این توافق را «تحولی مهم» خوانده و افزوده بود که مساله دسترسی به سایت نظامی پارچین هم بخشی از توافق یاد شده خواهد بود. اظهارات آمانو یک روز قبل از مذاکرات تهران با گروه ۱+۵ در بغداد مطرح شده بود. مذاکراتی که با حضور سعید جلیلی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاترین‌اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پایتخت عراق برگزار شد.

این مذاکرات اگرچه به نتیجه ملموسی دست نیافت، اما طی آن قرار شد تا در روزهای ۲۹ و ۳۰ خردادماه سال‌جاری نمایندگان ایران و ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین به علاوه آلمان) بار دیگر در مسکو به گفت‌و‌گو بنشینند. از همین رو، ناظران اظهارات آمانو را تلاش برای دستیابی به توافق با ایران پیش از برگزاری این مذاکرات ارزیابی کرده‌اند.

دلیل مذاکرات ایران و آژانس

در پی انتشار ضمیمه جنجالی گزارش پاییزه آمانو درباره برنامه هسته‌ای ایران (آبان‌ماه ۱۳۹۰) که در آن از ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران ابراز نگرانی شده بود، ایران باردیگر در چارچوب شفاف‌سازی برنامه‌های خود آمادگی خود را برای انجام مذاکرات دوباره با بازرسان آژانس اعلام کرد.

چه آنکه ایران در سال ۲۰۰۷ بر اساس مدالیته توافق شده میان تهران و آژانس به تمام پرسش‌های مربوط به مطالعات ادعایی آژانس اتمی پاسخ گفته بود و از همین رو باید پرونده اتمی ایران به روال عادی خود باز می‌گشت، اما نه تنها چنین نشد که قطعنامه‌های جدیدی در شورای امنیت سازمان ملل علیه کشورمان به تصویب رسید.

بر خلاف این رویه، علی‌اصغر سلطانیه، نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ماه‌های پایانی سال گذشته گفت: ایران در نامه‌ای رسمی آمادگی خود را برای انجام مذاکرات مجدد با آژانس با هدف تبیین و توافق بر سر یک چارچوب و مدالیته برای حل و فصل موضوعات و پاسخ به سوالات بر مبنای معیارها و ضوابط مورد توافق در چارچوب یک مدالیته اعلام کرده است.

وی اظهار کرد: تصمیم ایران برای برگزاری دور دیگری از مذاکرات با آژانس، نشانگر روح همکاری با این نهاد بین‌المللی و عزم سیاسی ایران برای حل و فصل و رفع ابهامات است.