دنیای اقتصاد - زهرا واعظ: بررسی نتایج طرح آمارگیری از «هزینه و درآمد خانوارهای شهری و روستایی در سال 89» نشان می‌دهد با شتاب دوباره افزایش هزینه خانوارهای شهری و روستایی، بنا به اذعان مرکز آمار ایران، هزینه‌های زندگی در کشورمان برای خانوارها نسبت به سال قبل حدود 15 درصد افزایش یافته است.

بر اساس نتایج این گزارش، روند افزایش هزینه خانوارهای شهری و روستایی در مقایسه با سال ۸۷ شتاب بیشتری به خود گرفته است. هرچند که این روند افزایشی شامل میزان افزایش درآمد خانوارها هم می‌شود. تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران حاکی است، متوسط کل هزینه سالانه یک خانوار شهری در سال ۸۹ معادل ۱۱ میلیون و ۳۶۷ هزار تومان بوده است که نسبت به سال قبل ۶۰/۱۴ درصد افزایش یافته است. این افزایش البته به طرز معناداری بیش از رشد هزینه‌ها در سال قبل بوده است؛ چراکه میزان هزینه خانوار شهری در سال ۸۸ تنها ۲۸/۵ درصد افزایش نسبت به سال ۸۷ را نشان می‌داد. البته میزان رشد هزینه سالانه خانوارهای شهری در سال ۸۷ نسبت به ۸۶ نیز پرشتاب بود و رشدی ۹۰/۱۵ درصدی را پشت سر گذاشته بود. بر اساس نتایج طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار در سال ۸۹ هزینه یک خانوار روستایی با ۵۵/۱۵ درصد افزایش بیش از ۶ میلیون و ۸۴۷ هزار تومان گزارش شده است. این در حالی است که هزینه‌های خانوار روستایی در سال ۸۸ نسبت به سال ۸۷ معادل ۷۶/۹ درصد و در سال ۸۷ نسبت به سال ۸۶ معادل ۵۴/۱۰ درصد رشد را تجربه کرده بود. گزارش مرکز آمار همچنین از افزایش ۴۱/۱۳ درصدی درآمد خانوارهای شهری در سال ۸۹ نسبت به سال ۸۸ خبر می‌دهد. میزان رشد درآمد خانوارهای شهری در سال ۸۸ معادل ۱۰/۶ درصد و این رقم برای سال قبل از آن ۱۱/۱۳ درصد برآورد شده است. از سویی دیگر میزان درآمد خانوار‌های روستایی نیز با افزایش ۱۶/۱۳ درصدی در سال ۸۹ نسبت به سال ۸۸ همراه بوده. این در حالی است که در سال ۸۸ درآمد روستایی ۲۹/۸ درصد نسبت به سال ۸۷ افزایش داشته و البته این میزان رشد زیادی نسبت به سال قبل از آن داشته؛ به گونه‌ای که در سال ۸۷ نسبت به سال ۸۶ درآمد خانوارهای روستایی ۸۰/۲ درصد افزایش داشته است.
هزینه سالانه خانوارهای شهری
طبق این گزارش متوسط کل هزینه خالص سالانه یک خانوار شهری ۱۱۳ میلیون و ۶۷۸ هزار ریال بوده است که معادل ماهانه آن حدود ۹۴۷ هزار تومان می‌شود. از کل هزینه سالانه خانوار شهری ۲۶ میلیون و ۱۵۷ هزار ریال با سهم ۲۳ درصد مربوط به هزینه‌های خوراکی و دخانی و ۸۷ میلیون و ۵۲۰ هزار ریال با سهم ۷۷ درصد مربوط به هزینه‌های غیرخوراکی بوده است. در بین هزینه‌های خوراکی و دخانی، بیشترین سهم با ۲۶ درصد مربوط به هزینه گوشت و در بین هزینه‌های غیرخوراکی بیشترین سهم با ۴۲ درصد مربوط به مسکن بوده است.
درآمد سالانه خانوار شهری
براساس این گزارش، متوسط درآمد اظهار شده سالانه یک خانوار شهری ۱۰۶ میلیون و ۱۵۶ هزار ریال بوده که به طور ماهانه حدود ۸۸۴ هزار تومان می‌شود. منابع تامین درآمد خانوارهای شهری نشان می‌دهد که ۳۳ درصد درآمد از مشاغل مزد و حقوق بگیری، ۱۸درصد از مشاغل آزاد کشاورزی و غیرکشاورزی و ۴۹ درصد از محل درآمدهای متفرقه خانوار تامین شده است.
هزینه سالانه خانوار روستایی
همچنین متوسط کل هزینه خالص سالانه یک خانوار روستایی ۶۸ میلیون و ۴۷۷ هزار ریال بوده است که نسبت به سال قبل ۵۵/۱۵ درصد افزایش نشان می‌دهد. از کل هزینه سالانه خانوار روستایی ۲۶ میلیون و ۱۳۷ هزار ریال سهم ۳۸ درصد مربوط به هزینه‌های خوراکی و دخانی و ۴۲ میلیون و ۳۴۰ هزار ریال با سهم ۶۲ درصد مربوط به هزینه‌های غیرخوراکی بوده است. در بین هزینه‌های خوراکی و دخانی، بیشترین سهم با ۲۵ درصد مربوط به هزینه گوشت و در بین هزینه‌های غیرخوراکی، بیشترین سهم با ۲۶ درصد مربوط به مسکن بوده است.
درآمد سالانه خانوار روستایی
از طرف دیگر متوسط درآمد اظهار شده سالانه یک خانوار روستایی ۵۹ میلیون و ۳۳۷ هزار ریال بوده که نسبت به سال قبل ۱۶/۱۳ درصد، افزایش داشته است. از این مقدار ۳۳ درصد از مشاغل مزد و حقوق بگیری، ۳۴ درصد از مشاغل آزاد کشاورزی و غیرکشاورزی و ۳۳ درصد از محل درآمدهای متفرفه خانوار تامین شده است.
95 درصد روستایی‌ها صاحبخانه‌اند
براساس این گزارش ۴۰ درصد از خانوارهای آمارگیری شده روستایی از گاز لوله کشی، ۷۳ درصد از تلفن همراه و ۱۸درصد از اتومبیل شخصی استفاده کرده‌اند. این ارقام برای سال ۱۳۸۸ به ترتیب ۳۵، ۶۵ و ۱۵ درصد بوده است. همچنین نحوه تصرف محل سکونت ۳/۵ درصد از خانوارهای روستایی،‌اجاری و رهنی است که در سال ۱۳۸۸ این رقم ۶/۵ درصد بوده است.
نگاهی به سایر نتایج طرح در سال ۱۳۸۹ در مناطق شهری و روستایی نشان می‌دهد که 90 درصد از خانوارهای آمارگیری شده شهری از گاز لوله کشی، ۸۸ درصد از تلفن همراه و ۳۷ درصد از اتومبیل شخصی استفاده کرده‌اند. این ارقام برای سال ۱۳۸۸ به ترتیب ۹۰، ۸۶ و ۳۶ درصد بوده است. همچنین نحوه تصرف محل سکونت 5/23 درصد از خانوارهای شهری، اجاری و رهنی است که در سال ۱۳۸۸ این رقم 4/24 درصد بوده است. مرکز آمار ایران اعلام کرده که این طرح در سال ۱۳۸۹ انجام شده که از 18 هزار و 710 خانوار نمونه در نقاط شهری و 19 هزار و 584 هزار خانوار نمونه در نقاط روستایی کشور مورد ارزیابی قرار گرفته است.