انتخاب رییس مرکز پژوهش‌ها، شاید بعد از تعطیلات

مرجان توحیدی- بیش از یک ماه و نیم از پایان مهلت ریاست احمد توکلی بر مرکز پژوهش‌های مجلس می‌گذرد و اعضای هیات‌رییسه به دلایلی که نمی‌خواهند صراحتا درباره آن با رسانه‌ها سخن بگویند، هنوز نتوانسته‌اند از میان کاندیداهای متعدد برای احراز این پست یک گزینه را در جلسات خود انتخاب کنند و ظاهرا این روند همچنان ادامه خواهد داشت. به طوری که میرتاج‌الدینی از اعضای هیات‌رییسه می‌گوید که دلیل تعویق انتخاب رییس مرکز پژوهش‌ها را باید از علی لاریجانی، رییس مجلس پرسید و از سویی حمیدرضا حاجی‌بابایی، دیگر عضو هیات‌رییسه معتقد است که برای هر فردی که کاندیدا باشد، «یک اراده قوی» برای انتخاب او و «یک اراده قوی» نیز برای انتخاب نشدن وی وجود دارد. این صحبت‌های دوپهلو درباره علت تاخیر انتخاب رییس مرکز پژوهش‌ها در حالی مطرح می‌شود که به گفته میرتاج‌الدینی با وجود به اتمام رسیدن دوره ریاست توکلی بر مرکز پژوهش‌ها وی با حکم علی لاریجانی و تا انتخاب یک گزینه برای احراز این پست همچنان در پست خود به فعالیتش ادامه می‌دهد. سی‌ویکم خرداد ماه سال جاری دوره قانونی ریاست احمد توکلی به مرکز پژوهش‌ها پایان یافت و پس از آن هیات‌رییسه مجلس موظف بود تا از میان داوطلبان برای احراز این پست که برنامه‌های خود را نیز به هیات‌رییس ارائه کرده‌اند، یک گزینه را انتخاب کنند. در این میان به غیر از احمد توکلی که مجددا داوطلب پذیرش این مسوولیت شده بود، گزینه‌های دیگری هم این بار بر خلاف روند معمول، از بیرون مجلس در لیست داوطلبانی که اعضای هیات‌رییسه نام آنها را در جمع خبرنگاران اعلام می‌کردند، دیده می‌شد که از میان آنها می‌توان به مصطفی پورمحمدی و نهاوندیان اشاره کرد که با رفتن پورمحمدی به سازمان بازرسی کل کشور تنها گزینه غیر داخلی محمد نهاوندیان، رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران است که به گفته حاجی‌بابایی و میرتاج‌الدینی هنوز وی برنامه‌های خود را به هیات‌رییسه ارائه نکرده و در این باره با اعضا صحبت نکرده است. به گفته میرتاج‌الدینی، نام وی بیشتر در بیرون از هیات‌رییسه مطرح است و هنوز بین اعضا بحث وی مطرح نشده است. در این میان اگرچه اعضای هیات‌رییسه علت تاخیر انتخاب رییس مرکز پژوهش‌ها را تعدد کاندیدا، شنیدن و بررسی برنامه‌های کاندیدا می‌دانند، اما ظاهرا اراده‌ای سیاسی قصد دارد با عدم انتخاب یک گزینه محتمل برای ریاست مرکز پژوهش‌ها، روند انتخاب ریاست این مرکز را برای هیات‌رییسه طولانی کند. یک مقام آگاه روز گذشته در حالی این خبر را به دنیای اقتصاد گفت و از وجود اراده‌ای سیاسی برای انتخاب نشدن احمد توکلی بر مرکز پژوهش‌ها سخن گفت که روز گذشته روزنامه ایران در یادداشتی با عنوان «بازوی پژوهشی در انتظار غبارروبی سیاسی» به روند انتخاب ریاست مرکز پژوهش‌ها و تعویق آن از سوی هیات‌رییسه پرداخته و ادعا کرده است که «زمزمه‌هایی از فشار سیاسی برای تداوم ریاست احمد توکلی بر کرسی ریاست شنیده می‌شود.» این روزنامه در ادامه مدعی شده است که «یک محفل خاص که در انتخاب هیات‌رییسه موفق به پیشبرد گزینه خود نشدند، اینک به دنبال حفظ یک کرسی ریاست آن هم بر بازوی پژوهشی مجلس است.» اختلاف دولت و احمد توکلی این روزها بر فعالان سیاسی و رسانه‌ای البته در بعضی از موارد بر کسی پوشیده نیست. به ویژه آنکه برخی از گزارش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس برخی از رفتارهای اقتصادی دولت را مورد انتقاد قرار داده است؛ به طوری که همین گزارش‌ها در یادداشت روزنامه ایران نیز مورد اشاره قرار گرفته و در بخشی از آن آمده است: سوابق و مواضع مرکز پژوهش‌های مجلس در سال‌های ۸۷-۸۴ نشان می‌دهد که مدیران این مرکز در برخی موارد رویکرد سیاسی را بر رویکرد پژوهشی ترجیح داده و تجلی مواضع سیاسی این مرکز را می‌توان در اعلام غیرواقعی نرخ تورم در سال ۸۵ و استفاده از آن به عنوان اهرمی برای جنگ روانی علیه دولت دید.

با این حال به رغم آن‌که حامیان دولت براین عقیده‌اند که مجلس درصدد انتخاب مجدد توکلی بر ریاست مرکز پژوهش‌ها ‌است، این مقام آگاه در گفت‌و‌گوی خود با دنیای اقتصاد گفت که اتفاقا اراده‌ای در هیات‌رییسه حاکم است که احمد توکلی رییس مرکز پژوهش‌ها نشود. به هر روی مشخصا دلیل تعویق انتخاب رییس مرکز پژوهش‌های مجلس نمی‌تواند به رغم اظهارات حاجی‌بابایی و میرتاج‌الدینی در گفت‌و‌گو با دنیای اقتصاد تنها به دلیل تعدد کاندیدا و بررسی برنامه‌های آنها از سوی هیات‌رییسه قلمداد شود.

چه به گفته حاجی بابایی برای انتخاب یا عدم انتخاب هر کاندیدایی یک اراده جدی و قوی وجوددارد. بنابراین به نظر می‌رسد حاکم بودن این اراده‌ها در هیات‌رییسه و احتمال تقابل آنها با یکدیگر یکی از عواملی است که باعث تعویق انتخاب رییس مرکز پژوهش‌ها شده است. اگرچه میرتاج‌الدینی در ادامه گفت‌و‌گوی خود با دنیای اقتصاد درباره زمان انتخاب رییس این مرکز گفت: ان‌شاا... در جلسه بعدی هیات‌رییسه، رییس مرکز پژوهش‌ها انتخاب خواهد شد. وی درباره این که این جلسه امروز خواهد بود یا به اولین جلسه بعد از تعطیلات مجلس موکول خواهد شد، گفت: پیش‌بینی من این است که این جلسه پس از تعطیلات مجلس باشد. وی نیز همچون حاجی‌بابایی دلیل تعویق این انتخاب را، عدم نتیجه‌گیری هیات‌رییسه درباره یک کاندیدا عنوان کرد و درباره ادعای روزنامه ایران مبنی بر این‌که دلیل تعویق و تاخیر انتخاب رییس مرکز پژوهش‌ها، وجود فشار سیاسی برای انتخاب احمد توکلی است، گفت: من معتقدم که برخی روزنامه‌ها از جمله ایران نباید انتخاب رییس مرکز پژوهش‌ها را سیاسی کنند، چرا که این مرکز پژوهشی و علمی بوده و هرفردی که توانایی مدیریتی‌اش در این زمینه ثابت شود برای احراز این پست انتخاب می‌شود. وی در ادامه افزود: دلیل نمی‌شود که چون مرکز پژوهش‌ها از میان صدها گزارش آماری و تحلیلی خود در دو، سه مورد آماری را برخلاف نظر دولت ارائه کرده است درباره آن چنین قضاوتی صورت بگیرد. میرتاج‌الدینی از توکلی، پورحیدری و رحمانی فضلی تا بیش از این‌که پورمحمدی و رحمانی فضلی به ترتیب به سازمان بازرسی و دیوان محاسبات بروند، به عنوان گزینه‌های جدی ریاست مرکز پژوهش‌ها نام برد و گفت که بحث در مورد محمد نهاوندیان نیز در بیرون هیات‌رییسه مطرح است، ولی هنوز وی رسما برنامه‌های خود را به هیات‌رییسه ارائه نکرده است. همچنین به گفته حاجی بابایی، در کنار توکلی، شهرزاد، کوچک‌زاده و روح‌ا... حسینیان و حسن کامران تاکنون با هیات‌رییسه صحبت کرده‌اند که البته روح‌ا... حسینیان تنها سوابق کاری خود را ارائه کرده و صحبتی نکرده است.

بنابراین چنانچه حسینیان به عنوان یک گزینه جدی برای وزارت کشور مطرح شود، به نظر می‌رسد که رقابت بین‌ توکلی و نهاوندیان البته اگر اعلام آمادگی کند، جدی‌تر خواهد بود. باید دید هیات‌رییسه در تقابل با اراده‌های قوی چگونه عمل خواهد کرد یا آن که تصمیمی‌گیری در این باره به لاریجانی یعنی رییس مجلس واگذار خواهد شد. محمد نهاوندیان هم از جمله نزدیکان لاریجانی و معاون اقتصادی وی در زمانی است که لاریجانی رییس شورای عالی امنیت ملی بود. مجلس با انتخاب یکی از دوستان لاریجانی یعنی رحمانی فضلی به عنوان رییس دیوان محاسبات حسن نیت خود را به رییس خود نشان داده است، باید دید این بار هیات‌رییسه در قبال دومین یار لاریجانی چگونه عمل خواهد کرد.