آتش در بازارچه چینی‌ها
عکس‌ها: خبرگزاری فارس، حسن آبیار
بازار چه چینی‌ها که تنها سرمایه‌گذاری به فعلیت درآمده در منطقه آزاد تجاری اروند بود دیروز در آتش سوخت.
عکس‌ها: خبرگزاری فارس، حسن آبیار دنیای اقتصاد- بازارچه چینی‌ها شامگاه سه‌شنبه دچار آتش‌سوزی شد و یکی از دو ساختمان اداری آن از میان رفت. گزارش‌ها حاکی از آن است که علت آتش‌سوزی بی احتیاطی کارکنان چینی بوده است. مدیر روابط‌عمومی منطقه آزاد اروند در گفت‌و‌گو با «دنیای‌اقتصاد» این خبر را تایید کرد و گفت: «چینی‌ها زیاد سیگار می‌کشند و احتمالا آتش‌سوزی در اثر بی‌احتیاطی آنها اتفاق افتاده است». اینکه چرا چینی‌ها به منطقه آزاد اروند آمدند و ده‌ها‌میلیون دلار سرمایه‌گذاری کردند دلایل گوناگونی دارد که در گزارشی که می‌خوانید شرح آن آمده است.
چینی‌ها سرگردان، بازارچه بلاتکلیف
بازارچه چینی‌ها تنها سرمایه‌گذاری خارجی در منطقه آزاد تجاری اروند محسوب می‌شد که از مدت‌ها پیش به کلاف پیچیده‌ای برای طرفین قرارداد تبدیل شده بود. بیش از شش ماه از گشایش بازارچه چینی‌ها می‌گذرد اما انبوهی از کالاهای چینی در گمرک خرمشهر ترخیص نشده است. ظاهرا ابهامات موجود در قرارداد اولیه سازمان با شرکت سرمایه‌گذار چینی روند همکاری دو طرف را با مشکل روبه رو ساخته است. این قرارداد مابین سازمان منطقه آزاد اروند و شرکت سرمایه‌گذاری «Central Group Of Chaines Marketing»
در سال ۱۳۸۴ منعقد شد؛ اما در خصوص مفاد آن روایت‌های ضد و نقیضی شنیده می‌شود. قرارداد به روایت سازمان منطقه آزاد اروند مبتنی است بر سرمایه‌گذاری ۷۵میلیون دلاری چینی‌ها برای احداث ۴۰ واحد تولیدی در شهرک صنعتی آبادان. بحث بازارچه یک مورد حاشیه‌ای است که پس از انعقاد قرارداد و بنا به ملاحظاتی خاص مطرح شد. به گفته مقامات منطقه آزاد اروند، بازارچه نوعی اشانتیون بود که پس از تاخیری که در تحویل زمین واحدهای تولیدی پیش آمد، به طرف چینی ارائه شد. سازمان منطقه آزاد اروند متعهد بود ۳۳ هکتار زمین محصور شده در سایت صنعتی منطقه آزاد را به صورت اجاره ۳۰ ساله در اختیار طرف چینی قرار دهد.
زمین مذکور باید در سال ۸۵ تحویل داده می‌شد و اوایل سال ۸۶ واحدهای تولیدی به بهره‌برداری می‌رسید. مسوولان وقت منطقه آزاد اروند تصور می‌کردند عملیات حصارکشی به آسانی قابل انجام خواهد بود اما مخالفت‌های منطقه‌ای باعث تاخیر دو ساله در اجرای این تعهد شد. اینجا بود که بحث بازارچه مطرح شد؛ بازارچه ای که بیشتر یک نمایشگاه بود، زیرا تنها برای عمده فروشی به بازرگانان دایر می‌شد. روایت چینی‌ها اما متفاوت است. به زعم آنها بحث بازارچه و ۴۰ واحد تولیدی از آغاز هم عرض هم بودند. هدف شرکت سرمایه‌گذار چینی از ایجاد این بازارچه دستیابی سریع و بهینه به بازار ایران، عراق و کشورهای مشترک‌المنافع بود. به این منظور زمینی به وسعت ۵/۲ هکتار در اختیار چینی‌ها قرار گرفت و آنها بازارچه ای با بیش از پانصد غرفه در خرمشهر احداث کردند. همزمان دفتر شرکت «Central Group» در کشور چین اقدام به بازاریابی کرد و ده‌ها شرکت چینی را برای ارائه محصولات خود در این بازارچه به منطقه آزاد اروند آورد. اما با ورود اجناس چینی به بندر خرمشهر موانع فعالیت بازارچه آشکار شد. گمرک خرمشهر اجازه ترخیص کالاها را نمی‌داد و اساسا «گیت»های پیش‌بینی شده برای ورود و خروج کالا به این بازارچه را فعال نکرده بود. از سوی دیگر تولید‌کنندگان و نهادهای بازرگانی ایران به طور جدی با خرده فروشی کالاهای چینی مخالفت کردند. شایعاتی نیز در خصوص رفتار اجتماعی و فرهنگی چینی‌ها در منطقه شنیده می‌شد که برخی مقامات منطقه‌ای را نگران کرده بود. سرانجام در پی قرارداد با وزارت اقتصاد و دارایی و گمرک ایران، اولین محموله کالاهای چینی با ضمانت سازمان منطقه آزاد از گمرک خرمشهر ترخیص شد و بازارچه چینی‌ها در هفته‌های آخر اسفند ۸۶ با حضور وزیر وقت اقتصاد و دارایی و سفیر چین گشایش یافت. بیش از ۲۰۰ کارمند و بازرگان چینی در غرفه‌ها مستقر شدند، اما به رغم تمایل بسیارچینی‌ها نسبت به خرده فروشی کالاها، گمرک و سازمان منطقه آزاد اروند از این کار جلوگیری کردند. ورود به بازارچه چینی‌ها تنها برای تجار دارای کارت بازرگانی آزاد بود و آنها تنها می‌توانستند با مشاهده کالاها برای خریدهای عمده وارد مذاکره شوند. بدین ترتیب تصوری که طرف چینی از بازارچه در ذهن داشت، نقش بر آب شد و شرکت‌های چینی مستقر در بازارچه به تدریج کارمندان خود را فراخواندند. اکنون تعداد چینی‌های باقی مانده در بازارچه به ۷۰ نفر کاهش یافته است، کالاهای چینی از گمرگ ترخیص نشده و بازارچه تقریبا در حالت تعطیلی است. شرکت سرمایه‌گذار چینی مصرا خواستار کمک سازمان منطقه آزاد اروند برای ترخیص کالاها است؛ اما سازمان مذکور این کمک را مشروط به آغاز عملیات احداث واحدهای تولیدی کرده است.
در حال حاضر سازمان منطقه آزاد اروند زمین تعهد شده برای ساخت ۴۰ واحد تولیدی را در شهرک صنعتی آبادان آماده و حصارکشی کرده است، اما ظاهرا طرف چینی دیگر تمایلی برای احداث واحدهای تولیدی ندارد.
تصویری از بازارچه چینی‌ها پیش‌از آتش‌سوزی
ارسال نظر