دنیای‌اقتصاد- مرجان توحیدی: رسانه‌های خارجی که این روزها پیشرو انتشار اخبار مهم درباره پرونده هسته‌ای کشورمان شده‌اند، باز هم خبر تازه‌ای را این بار درباره فحوای پیشنهادهای جدید ۱+۵ به ایران ارائه کرده‌اند. براساس خبری که رویترز آن را منتشر کرده، قرار است در دور جدید مذاکرات که بر استراتژی «بیشتر-بیشتر» استوار است، امتیازهای بیشتری به ایران داده شده و امتیاز‌های بیشتری هم گرفته شود. منظور از این استراتژی این است که در ازای طرح تقاضاهای بزرگ که به گفته برخی دیپلمات‌های غربی ممکن است فراتر از توقف ،تعطیلی و انتقال (اورانیوم) باشد، بخشی از تحریم‌ها برداشته شود. اگرچه به نظر می‌رسد، چنانچه از عبارت «فراتر از توقف، تعطیلی و انتقال (اورانیوم)» موضوع تعلیق کامل غنی‌سازی اورانیوم برداشت شود، ایران آن را نخواهد پذیرفت. چه مقامات ایران همواره تاکید کرده‌اند که به رسمیت شناختن حق ایران در غنی‌سازی اورانیوم موضوعی است که هرگز از آن عدول نخواهد شد و تهران تنها حاضر شده درباره توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی گفت‌وگو کند.

البته این خبرگزاری انگلیسی هم نگفته است که قرار است در ازای چنین امتیازاتی، چه بخشی از تحریم‌ها لغو شود. فقط اشاره کرده است که این پیشنهادها با پیشنهادهایی که در جریان مذاکرات بغداد و مسکو ارائه شده متفاوت است. هرچند که این رسانه امکان برآورده شدن این شروط را «کم» ارزیابی کرده است. با این حال رویترز به نقل از دیپلمات‌های غربی نوشته است که هدف از ارائه این پیشنهادها به سرانجام رسیدن زودتر مذاکراتی است که قرار است در نوامبر و بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده از سر گرفته شود. به عقیده این دیپلمات‌ها در گذشته غربی‌ها درخواست‌های زیادی از ایران داشته، اما امتیازهای کمی در مقابل آن طرح می‌کردند و به همین دلیل هم مذاکرات به نتیجه نرسیده است.

از این نکته چنین برداشت می‌شود که شش کشور بنا دارند این بار رویکردی را در مقابل ایران انتخاب کنند که حتما منتج به نتیجه شود.

ظرف چند روز گذشته اولین باری نیست که رسانه‌های خارجی اخباری از این دست را منتشر کرده‌اند. درباره طرح پیشنهادهای جدید شش قدرت جهانی به ایران اولین بار روزنامه انگلیسی گاردین خبری با این مضمون منتشر کرد. این روزنامه به نقل از دیپلمات‌های اروپایی نوشته بود در صورتی که ایران آمادگی انجام اقدامات کافی را داشته باشد، کاهش تحریم‌ها روی میز خواهد بود. این روزنامه بسته پیشنهادی مزبور را «تجدید نظر شده» خوانده و آن را حاوی انگیزه‌های تشویقی دیگری برای کاهش غنی‌سازی اورانیوم تهران دانسته بود. پس از آن یک مقام روس با تایید آن خبراعلام کرده بود که گروه ۱+۵ در الگویی گام به گام به ایران پیشنهاد خواهد داد که با هر اقدام اعتمادسازانه، یکی از تحریم‌ها لغو شود.

اقدامات اعتماد ساز در ازای لغو بخشی از تحریم‌ها و احیای طرح گام به گام را روسیه مطرح کرد. طرحی که مضمون آن از ابتدا برداشتن گام‌های اعتماد ساز در برابر کاهش تحریم‌ها بوده است.

شش کشور قبلا در جریان مذاکرات خود با ایران در مسکو به ایران پیشنهاد کرده بودند که در ازای لغو بخشی از تحریم‌ها از ایران می‌خواهند که غنی سازی اورانیوم خود را تعلیق کرده و اورانیوم غنی شده تا مرز ۲۰ درصد را به خارج ایران منتقل کند و سایت فردو را هم تعطیل کند. ایران اما تنها با یکی از این پیشنهادها یعنی تعلیق غنی‌سازی اورانیوم ۲۰ درصدی آن هم در ازای لغو تحریم‌ها موافقت کرد. اگرچه مقامات ایران تاکنون نظری درباره این پیشنهادات ارائه نکرده و صرفا تاکید کرده‌اند که منتظر پاسخ غرب به بسته پیشنهادی ایران در جریان مذاکرات مسکو هستند.

رویترز اما در گزارش جدید خود درباره فحوای پیشنهادهای جدید نوشته است که کشورهای غربی سرگرم بررسی شرط‌های بلند مدت در مذاکره با ایران با هدف محدود ساختن فعالیت هسته‌ای ایران در قبال حذف تدریجی تحریم‌ها هستند.

به گزارش خبرگزاری مهر، رویترز از شروط کشورهای غربی برای «شل کردن» تحریم‌ها از واژه «Long-shot options» به معنای شروطی که احتمال برآورده شدن آن کم است، استفاده کرده است.

این گزارش می‌افزاید: به گفته یک دیپلمات غربی، «اکنون این موضوع مطرح است که اگر ایران بخواهد تحریم‌های موجود علیه این کشور برداشته شود با خواسته‌هایی فراتر از «توقف، تعطیلی و انتقال» مواجه خواهد بود و برای برداشته شدن تحریم‌ها ایران باید چیزی فراتر از این سه گام را انجام بدهد.

«مارک فیتزپاتریک» از کارشناسان موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک ( IISS ) نیز در این رابطه می‌گوید: هر پیشنهاد جدیدی باید این نکته را در نظر بگیرد که میزان اورانیوم غنی شده در ایران و همچنین توانایی این کشور برای غنی‌سازی افزایش یافته است. برهمین اساس ایران باید از این نکته مطمئن شود که در قبال دست کشیدن از این موفقیت ها، تحریم‌های موجود علیه تهران نیز کمتر می‌شوند. اما «علی واعظ» از گروه بحران‌های بین‌المللی در این باره می‌گوید: مجموعه‌ای از انتظارات از سوی مذاکره کنندگان و همچنین ماهیت برگشت ناپذیر برخی از تحریم‌ها موجب می‌شود که استراتژی بیشتر-بیشتر غیرممکن باشد. به گفته واعظ «دادن امتیاز بزرگ در قبال برآورده شدن درخواست بزرگ بدون وجود اعتماد برابر میان طرفین به معنای عمل کردن برخلاف قانون جاذبه زمین است.»

رویترز در ادامه می‌افزاید: کارشناسان می‌گویند اینکه انتظار داشته باشیم ایران بطور کامل غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند امری غیرواقعی است، اما اگر این موارد در چارچوب قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل مطرح شود و هدف از آن مهار ایران باشد قابل قبول است. «داریل کیمبال» از موسسه کنترل سلاح در واشنگتن نیز در مورد گفت‌وگوها می‌گوید: مذاکره‌کنندگان باید به دنبال محدود کردن غنی‌سازی ایران، در اختیار گرفتن ذخایر اورانیوم غنی شده، امکان بازرسی بیشتر از سوی بازرسان سازمان ملل و در عوض عقب‌نشینی مرحله‌ای از تحریم‌ها باشند.

مخالفت قاطع روسیه با اقدام نظامی علیه ایران

خبرگزاری نووستی گزارش داد: سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در مصاحبه با روزنامه «راسیسکایا گازتا» اظهار کرد که روسیه اجازه نخواهد داد قطعنامه‌ای در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب برسد که قابل تفسیر دوگانه بوده و امکان آغاز عملیات نظامی علیه ایران را بوجود آورد.

به گزارش ایسنا، لاوروف در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است رژیم صهیونیستی یا آمریکا عملیات نظامی علیه ایران را آغاز کنند، گفت: «همان طور که تجربه لیبی نشان داده است، متاسفانه، یک سناریوی نظامی امکان پذیر است».

بر اساس این گزارش، وزیر امور خارجه روسیه تاکید کرد که به این دلیل ما نسبت به هر حرکت در شورای امنیت سازمان ملل فوق‌العاده سخت‌گیر خواهیم بود. دیگر اجازه چنین تفسیرهای مزورانه‌ای را نخواهیم داد. ما چنان وضعی را برقرار خواهیم کرد که هیچ قطعنامه‌ای همچون قطعنامه لیبی مورد تفسیر و تعبیر قرار نگیرد.

استقبال واشنگتن از گفت و گوی ایران و آمریکا

کاخ سفید هم بار دیگر اعلام کرد باراک اوباما از گفت‌گوهای دوجانبه با ایران درباره برنامه هسته‌ای استقبال می‌کند، اما برای هیچ‌گونه مذاکراتی برنامه‌ریزی نکرده است.

به گزارش ایسنا، خبرگزاری رویترز با اعلام این خبر گزارش داد: فیلیپ جی کارنی، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید به خبرنگاران گفت که ما از بررسی مذاکراتی که دوجانبه باشد استقبال می‌کنیم اما هیچ برنامه‌ای نداریم و هیچ توافقی با ایرانی‌ها برای انجام این کار نداریم.