نتایج نشست ۱+۵ منهای روسیه
دنیای اقتصاد- شنبه بعدازظهر نشست ۱+۵ در پاریس برگزار شد. در این نشست البته نماینده اصلی روسیه غایب بود؛ اما این باعث لغو نشست نشد. پیش از این، دو نشست ۱+۵ برای بررسی موضوع تهران به دلیل امتناع چین از شرکت در آن لغو شده بود. البته آن‌گونه که پکن اعلام کرده بود، امتناع چین از حضور در این نشست، ارتباطی به مساله ایران و قصد آمریکا و هم‌پیمانانش برای تشدید تحریم‌ها علیه تهران نداشت. بار اول چین در اعتراض به تقدیر واشنگتن از دالایی لاما، رهبر جدایی‌طلبان تبت از حضور در نشست ۱+۵ سرباز زد. در مرتبه دوم وجود اشکالات فنی و همزمانی این نشست با گردهمایی کشورهای جنوب شرقی آسیا به عنوان دلیل حضور نیافتن نماینده پکن در نشست ۱+۵ عنوان شده بود. پکن پس از انتشار گزارش البرادعی، با اشاره به همکاری‌های ایران برای شفاف شدن برنامه هسته‌ای و تلاش برای اعتمادسازی با تشدید فشارها علیه ایران مخالفت کرده بود.
اتخاذ این موضع از سوی پکن و نیز امتناع نماینده چین از حضور در نشست ۱+۵ که به لغو آن منجر شد، خشم واشنگتن را برانگیخت. زلمای خلیل‌زاد، نماینده ایالات متحده در سازمان ملل به چین هشدار داد که در صورت تداوم مخالفت دولت کمونیستی با تشدید تحریم‌ها علیه ایران، مسوولیت شکست اقدامات دیپلماتیک و سوق یافتن به سمت اقدامات شدیدتر، متوجه پکن خواهد بود.
هر دوبار حضور نیافتن چین در نشست، برگزار نشدن آن را در پی داشت. با این وجود این بار حاضر نشدن نماینده روسیه، مانع از تشکیل آن نشد. به نظر می‌رسد جناح حامی تشدید فشارها بر ایران در ۱+۵ بیش از روسیه نگران چین است. مسکو دلیل شرکت نکردن نماینده خود را «شرایط بد آب و هوایی» عنوان کرد.
با این حال روزنامه روسی نزا ویسمیاگاز‌تا پیش از نشست پاریس ۱+۵ نوشت: مسکو قصد دارد در شورای امنیت از ایران حمایت کند. به نوشته این روزنامه، روسیه تصمیم دارد ابتکاری را مطرح کند که باعث بحث‌های شدید در میان کشورهای ۱+۵ خواهد شد. مسکو معتقد است تشدید فشار به تهران می‌تواند به همکاری ایران با آژانس لطمه وارد کند. سرگئی کیسلیاک، معاون وزیر امور خارجه روسیه که نمایندگی روسیه در این نشست را بر عهده داشت، به دلیل بارش برف در کانادا دیر کرده و همکار وی مجبور شد جایش را در این مذاکرات بگیرد.
در چنین شرایطی نشست پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل (آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین و روسیه) به علاوه آلمان به توافق مشخصی نرسید، اما به گفته یک دیپلمات فرانسوی حاضر در مذاکرات ۱+۵ یک متن مقدماتی درباره قطعنامه‌ای جدید علیه ایران هفته آینده بین شش کشور مربوطه به گردش در خواهد آمد.
براساس گزارش رویتر، این مقام فرانسوی که به خاطر حساسیت گفت‌وگوها خواست نامش فاش نشود، گفت: شش قدرت جهانی موافقت کردند که مفاد یک قطعنامه جدید تحریم را بررسی کنند.
وی افزود: شواهدی وجود دارد که اجازه می‌دهد تصور کنیم درکوتاه مدت به قطعنامه‌ای دست خواهیم یافت.
وی اضافه کرد: که درباره دستیابی به قطعنامه‌ای در چند هفته آینده «نسبتا خوشبین» است.
در ادامه گزارش رویتر آمده است: تلاش برای اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران که کشورهای آمریکا، انگلیس و فرانسه در راس آن قرار دارند، روز جمعه پس از آنکه تلاش‌های ۱۸ ماهه اتحادیه اروپایی برای متقاعد کردن ایران به توقف غنی‌سازی اورانیومش به جایی نرسید، به اوج خود رسید. نماینده آمریکا پس از پایان مذاکرات از اظهار نظر خودداری کرد. نیکلاس برنز بلافاصله پس از پایان این نشست فرانسه را ترک کرد.
البته دیپلمات فرانسوی که با رویتر گفت‌وگو کرده، پافشاری کرد که هیچ گونه «اختلاف نظر شدیدی» بین کشورها در مذاکرات روز شنبه وجود نداشت و گفت که مذاکره کننده جدید چین نسبت به نماینده قبلی این کشور همکاری بیشتری از خود نشان داد.
وی از ارائه جزئیات درباره قطعنامه پیشنهادی سوم خودداری کرد و تنها گفت که منطق آن همانند دو قطعنامه قبلی خواهد بود.
این مقام فرانسوی تاکید کرد که هدف اصلی آوردن ایران بر سر میز مذاکرات است، نه یک «درگیری جهانی» با تهران.
وی در عین حال افزود: همه تلاش‌ها برای آغاز مذاکرات تاکنون به جایی نرسیده است. پیش‌شرط کشورهای ۱+۵ برای از سرگیری مذاکرات هسته‌ای، تعلیق غنی‌سازی توسط ایران است. این دیپلمات فرانسوی دیدار خاویر سولانا، رییس سیاست خارجه اتحادیه اروپایی را با سعید جلیلی، مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ایران یک «فاجعه» خواند.
مذاکرات روز شنبه اولین گفت‌وگوها پس از انتشار گزارش محمد البرادعی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود که نشان داد ایران به طور کلی درباره تاریخچه برنامه هسته‌ای‌اش حقیقت را می‌گوید.
آمریکا خواستار تحریم‌های بیشتر علیه ایران است و گوردون براون، نخست وزیر انگلیس خواستار تحریم سرمایه گذاری‌ها در صنعت نفت ایران شده است.
مقام‌های ایرانی هشدار داده‌اند که اگر شورای امنیت به دنبال اعمال قطعنامه سوم برآید، ممکن است اعتبار آژانس را به خطر انداخته و در تداوم همکاری ایران با آژانس اختلال ایجاد کند.
روز شنبه منوچهر متکی، وزیر امور خارجه کشورمان طی نامه‌ای به رییس شورای امنیت، دبیر کل و رییس مجمع عمومی سازمان ملل متحد با اعلام این نکته که گزارش موضوع فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران به شورای امنیت در مغایرت روشن و آشکار با مفاد اساسنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و به ویژه بند سه از ماده ۱۲ آن بوده است، خواهان تمرکز شورای امنیت به وظایف کلی و اساسی خود و پایان بخشیدن به رسیدگی غیرقانونی به موضوع هسته‌ای ایران در آن شورا شد.
یک روز پیش‌تر، همزمان با ملاقات سولانا و جلیلی، وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد که حتی در صورت اعمال تحریم‌های بیشتر، ایران دست از فعالیت‌هایی که حق خود می‌داند، نخواهد کشید.
کشورهای عضو گروه ۱+۵ در ماه سپتامبر تصمیم گرفتند تا پایان ماه نوامبر و انتشار گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و روشن شدن نتیجه مذاکرات آقای سولانا - قطعنامه تازه‌ای علیه ایران تصویب نکنند.
شورای امنیت سازمان ملل با تصویب دو قطعنامه، از ایران خواسته است تا بخشی از برنامه‌های هسته‌ای خود را به خصوص در زمینه غنی‌سازی اورانیوم به حالت تعلیق درآورد، اما جمهوری اسلامی این قطعنامه‌ها را غیرقانونی خوانده و رد کرده است.
ارسال نظر