مدیرعامل آسمان:
دولت برای مردم تصمیم نگیرد
گفت‌وگو با مدیرعامل شرکت هواپیمایی آسمان
لیلا لطفی
عکس: دنیای اقتصاد، نسیم گلی
ادغام شرکت‌های هواپیمایی در آینده نزدیک اتفاق نمی‌افتد. ادغام شرکت‌های هواپیمایی از دید مدیرعامل شرکت هواپیمایی آسمان نیاز به پیش شرط‌هایی دارد که دولت با اجرای یکی از آنها مخالف است و در اجرای یک بند دیگر نیز به کندی حرکت می‌کند.
علی عابدزاده آزادسازی نرخ خدمات هوایی و خصوصی‌سازی را از جمله مهمترین پیش‌شرط‌های ادغام می‌داند و می‌گوید، دولت با آزادسازی را نرخ خدمات هواپیمایی داخلی مخالف است و در اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی به کندی حرکت می‌کند. به همین دلیل عابدزاده پیش‌بینی می‌کند در آینده نزدیک ادغامی صورت نگیرد.
علی عابدزاده، مدیرعامل شرکت هواپیمایی آسمان در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد نقطه‌نظراتش را در مورد «خرید هواپیما از روسیه»، «تاخیرهای آسمان»، «درخواستش از دولت برای برداشت از حساب ذخیره ارزی»، «بهره‌وری پایین شرکت‌های هواپیمایی» و «تعمیر و نگهداری در ایران» مطرح کرد.
آزادسازی شرط ادغام
ماه‌ها است بحث ادغام شرکت‌های هواپیمایی از سوی شرکت‌های هواپیمایی مطرح شده است، موضوعی که دولت و مجلس نسبت به آن واکنش مثبت نشان داده‌اند. در هفته حمل‌ونقل، وزیر
راه و ترابری در راستای دیدگاه شرکت‌های هواپیمایی برای چندمین بار گفت که خواهان ادغام شرکت‌های هواپیمایی است و با راه‌اندازی شرکت‌های هواپیمایی جدید مخالف است. او افزود که در مقابل خواهان توسعه ناوگان هواپیمایی در قالب همین شرکت‌های هواپیمایی است.
عابدزاده در واکنش به این موضوع ادغام شرکت‌های هواپیمایی را مثبت ارزیابی می‌کند و معتقد است «در شرایط کنونی ادغام شرکت‌های هواپیمایی به نفع شرکت‌های هواپیمایی است. زیرا استفاده بهینه از ناوگان هوایی کشور افزایش می‌یابد در مقابل هزینه شرکت‌های هواپیمایی کاهش پیدا می‌کند».
او در مورد آمادگی آسمان برای ادغام می‌گوید: «ما در مورد ادغام آسمان بررسی‌های لازم را انجام دادیم و آمادگی خود را به سازمان هواپیمایی کشوری و سایر شرکت‌های هواپیمایی اعلام کردیم».
به گفته مدیرعامل آسمان هنوز شرکت به هواپیمایی خاصی پیشنهاد ادغام را نداده است و هنوز پیشنهادی بر ادغام دریافت نکرده است.
مدیرعامل آسمان نگفت که خواهان ادغام شرکتش با چه شرکت‌هایی است. او می‌گوید: «تعداد شرکت‌های هواپیمایی موجود زیاد نیستند و صلاح نیست فعلا اسم شرکتی مطرح شود.»
عابدزاده در مورد اینکه چه زمانی این پیشنهاد را به طور رسمی اعلام می‌کند، می‌گوید: «اگر حمل‌ونقل هوایی کشور خصوصی شود و انحصارها و محدودیت‌های موجود برداشته شود، - انحصار و محدودیتی که برای تعیین نرخ بلیت هواپیما وجود دارد- شرکت‌های هواپیمایی مجبور هستند برای ادغام اقدام کنند.» به گفته او در شرایط فعلی فقط شرکت‌های هواپیمایی خواهان همکاری در مورد تامین خدمات هستند. عابدزاده ادامه می‌دهد: اکنون ما و ماهان در زمینه خدمات فرودگاهی، کترینگ «تغذیه» و بار با یکدیگر همکاری داریم، همکاری که منافع زیادی برای هر دوی ما دارد. به همین دلیل قصد داریم این همکاری‌ها را در زمینه تعمیرات سنگین نیز ادامه دهیم.
از روسیه هواپیما می‌خریم
حدود دو هفته پیش وزیر امور خارجه ایران از شرکت هواپیماسازی «گاربونف» در جمهوری تاتارستان روسیه بازدید کرد و از آمادگی ایران برای خرید 130 فروند هواپیمای مسافربری توپولف «214» و «334» صحبت کرد.
عابدزاده در مورد اینکه «آسمان برای تجهیز ناوگان خود چه مقدار هواپیمای روس خریداری می‌کند؟» می‌گوید: «اگر این موضوع قطعی شود، ما خواهان خرید هواپیمای توپولف هستیم، ولی هنوز تصمیم نگرفته‌ایم که چه تعداد هواپیمای روسی وارد ناوگان خود کنیم».
او در پاسخ به این سوال که آیا روسیه همچون چین به تعهدات خود نسبت به ایران پشت نمی‌کند و از تحویل هواپیماها منصرف نمی‌شود، نیز می‌گوید شرایط چین و روسیه کاملا با هم متفاوت است. روسیه همچون چین در صنعت حمل‌ونقل هواپیما به آمریکا وابسته نیست. چین مجبور است به خاطر وابستگی‌هایش در حمل و نقل هوایی هماهنگی‌های لازم را با آمریکا به عمل آورد، ولی روس‌ها نیاز به هماهنگی با آمریکا ندارند. در نتیجه مشکلی وجود ندارد.
رییس شرکت هواپیمایی آسمان ادامه می‌دهد: در قرارداد ایران، توپولف‌ها با موتور روسی تحویل می‌شدند. سابقه این توپولف‌ها نیز در ایران خوب است و جای نگرانی نیست.
سقوط هواپیماهای توپولف در ایران از دید او به دلیل نقص فنی توپولف‌ها نبوده، بلکه به دلیل خطای انسانی بوده است.
برای مردم تصمیم نگیرید
مدیرعامل آسمان مثل بقیه مدیران ارشد شرکت‌های هواپیماییی داخلی کشور معتقد است آزاد نبودن نرخ خدمات هواپیمایی از موانع بزرگ ارائه خدمات بهینه است. در حالی که هنوز دولت قیمت سوخت هواپیما را آزاد نکرده است ولی در مقابل شرکت‌های هواپیمایی از یارانه سوخت بهره می‌گیرند. عابدزاده درباره این موضوع می‌گوید: «نقش سوخت در تعیین قیمت بلیت حداکثر 15درصد است؛ اگر سوخت را رایگان می‌گیریم یعنی فقط 15درصد یارانه دریافت می‌کردیم. در حالی که هزینه تمام‌شده شرکت‌های هواپیمایی بسیار بالاتر است.» او در ادامه هزینه تمام‌شده را به احتساب نرخ سوخت فعلی در نرخ خدمات فرودگاهی 36هزار تومان در ساعت خواند.
ولی دولت به این موضوعات اهمیتی نمی‌دهد و معتقد است اینها بهانه‌ای برای ارائه ندادن خدمات بهینه است. به همین دلیل مسوولان دولتی بارها مطرح کرده‌اند «قصد آزادسازی نرخ بلیت هواپیما را ندارند، زیرا خدمات بهینه‌ای از سوی شرکت‌های هواپیمایی ارائه نمی‌شود تا موضوع آزادسازی را توجیه کند.»
عابدزاده در واکنش نسبت به این دیدگاه‌ها می‌گوید: «دولت یا باید به ما اعتماد کند یا نکند. اگر اعتماد نمی‌کند می‌تواند قیمت تمام‌شده را از دیگر کشورها بگیرد. ایران پایین‌ترین نرخ بلیت را برای یک ساعت سفر دارد. قیمت یک ساعت پرواز در کشورهای اروپایی حدود 8برابر نرخ یک ساعت پرواز ایران است؛ در حالی که خود آنها سازنده هواپیما هستند و برای تامین قطعاتشان مشکلی ندارند.» او می‌افزاید: «آزادسازی نرخ بلیت، بهانه نیست و دولت نباید برای مردم تصمیم بگیرد. باید نرخ‌ها آزاد شود تا مردم تصمیم بگیرند با چه شرکتی پرواز کنند. اگر در آن زمان شرکتی نتواند خدمات بهتر و بیشتری ارائه کند، قطعا تقاضایی بیش از تقاضای فعلی نخواهد داشت. در نتیجه همان طور که در پروازهای خارجی امکان انتخاب سرویس‌های بهتر و متنوع وجود دارد، باید با آزادسازی نرخ خدمات هوایی، امکان انتخاب بهتر در پروازهای داخلی نیز فراهم شود.»
آسمان ۳۰ درصد ناکام
به گفته عابدزاده، تشدید تحریم‌ها موضوع جدیدی نیست تا به آن پرداخته شود.
او می‌گوید: «ما قبلا توسط آمریکا که بزرگترین صنعت هواپیمایی دنیا را دارد، تحریم شده‌ایم. در نتیجه ما همچون گذشته ناچار هستیم از امکانات داخلی و تعداد هواپیماهای داخلی بهره‌برداری بیشتری بکنیم.» به اعتقاد او، در‌حال‌حاضر شرکت‌های فعال موجود تنها از ۷۰درصد توان ناوگان بهره‌برداری می‌کنند. او دلیل بهره‌برداری نکردن از توان ۳۰درصد دیگر را ضعف شرکت‌های هواپیمایی در اداره اقتصادی صنعت حمل و نقل هواپیمایی می‌داند. او در ادامه می‌گوید: البته آسمان توانایی دارد تا با بهبود شرایط اقتصادی از صد در صد توان موجود استفاده کند. به اعتقاد عابدزاده، در‌حال‌حاضر آنچه باعث شده آسمان از ۷۰درصد ظرفیت استفاده کند، مشکل آسمان در تامین نقدینگی برای تامین قطعات یدکی و غیرکارشناسی بودن نرخ بلیت در مسیرهایش است. او ادامه می‌دهد: آسمان در زمینه داشتن نیروی انسانی متخصص، ابزار موردنیاز و بازار پروازی مشکلی ندارد. عابدزاده سهم مدیریت خود از عملکرد فعلی آسمان را چنین تشریح می‌کند: «شاید این ضعف ما باشد که نتوانستیم مسائل و مشکلات را خوب به دولت منتقل کنیم.»
تعمیر و نگهداری مغفول مانده است
بحث تعمیر و نگهداری هواپیما در کشور از دید مدیرعامل شرکت آسمان چندان مورد توجه مسوولان قرار نگرفته است و اغلب منابع پیش‌بینی شده برای خرید هواپیماهای جدید و توسعه ناوگان بوده است. به گفته عابدزاده در حال حاضر آسمان همچون چند شرکت دیگر هواپیمایی که در حوزه تعمیر و نگهداری فعال هستند و استانداردهای جهانی را دارند با کمبود نقدینگی مواجه هستند. او می‌گوید: «آسمان برای تامین نقدینگی در حوزه تعمیر و نگهداری نیاز به ۳۰میلیون دلار دارد که تاکنون دولت برای حمایت ما مبلغی را پرداخت نکرده است. در حالی که در هنگام تشدید شدن تحریم دانش فنی در حوزه تعمیر و نگهداری مجموعه‌هایی همچون ما می‌تواند اثر تحریم را کاهش دهد.»
او درباره اینکه چنددرصد از قطعات مصرفی واحدهای تعمیر و نگهداری ایرانی است، می‌گوید: «ما اصلا از قطعات ایرانی استفاده نمی‌کنیم چون غیرمجاز است، قطعاتی که ما خریداری می‌کنیم قطعات آلمانی و هلندی است.»
به گفته عابدزاده قطعنامه اخیر علیه ایران کار خرید قطعات را سخت‌تر کرده و هزینه‌های آسمان را افزایش داده است. او در ادامه تاکید می‌کند: «تاکنون از سوی کشورهای اروپایی برای خرید قطعات هواپیما دچار مشکل نشده‌ایم، ولی پیش‌بینی می‌کنیم در آینده با شرایط سخت‌تری قطعات موردنیاز ما را تامین کنند.»
ضابطه‌ای برای پرداخت نداریم
در سال‌جاری هواپیمایی آسمان روزانه حدود ۱۰۰ پرواز داخلی و خارجی دارد که نسبت به ۵سال پیش دو برابر شده است. در مقابل نیز تاخیرهای این شرکت به نقل از مدیرعامل آن ۱۲درصد کمتر شده است. به اعتقاد عابدزاده، آمار تاخیرهای آسمان در مقایسه با سایر شرکت‌های هواپیمایی بسیار کم است؛ به طوری که معدل تاخیر پروازهای آسمان در طول ۹ماه اول سال‌جاری تنها ۱۳دقیقه است، اما دلایل تاخیر پروازهای آسمان از دید او وابسته به دو عامل یکی «پرواز آسمان به نقاط محروم» و دیگری «نبود شرایط اقتصادی مطلوب» است.
مدیرعامل آسمان می‌گوید: «اکثر پروازهای ما به نقاط محروم است و در این نقاط نیز شرایط آب و هوایی و فرودگاهی مناسب پرواز نیست؛ به همین دلیل در پروازهایمان با تاخیر روبه‌رو هستیم، اما یکی از بزرگترین دلایل تاخیرها در آسمان همچون سایر شرکت‌های هواپیمایی، شرایط اقتصادی نامناسب است. ما برای اینکه در پروازهایمان خللی وارد نشود، باید برای هر نوع هواپیما، پشتیبانی در نظر بگیریم، ولی چون از شرایط اقتصادی مطلوبی برخوردار نیستیم، در تمام روزهای هفته از پشتیبان استفاده نمی‌کنیم.» او در تشریح صحبت‌هایش می‌گوید:
«به طور نرمال هر شرکت هوایی باید برای هر ۶ فروند هواپیمای فعال خود یک پشتیبان در نظر بگیرد. ولی در ناوگان هوایی شرکت‌های ایرانی همیشه کمتر از ۶ فروند هواپیما فعال بوده، در نتیجه هواپیمای پشتیبان تعداد هواپیمای کمتری را حمایت می‌کند و این به لحاظ مالی هزینه‌های شرکت‌ها را افزایش می‌دهد. شرکت‌ها هم که به دلیل پایین بودن نرخ بلیت قدرت مالی ندارند نمی‌توانند در تمام روزهای هفته هواپیمای پشتیبانی بگذارند.»
خواهان 40میلیارد ریال هستیم
در ماه گذشته برای برقراری و تداوم پرواز به فرودگاه‌های کوچک، شورای‌عالی مدیریت و برنامه‌ریزی اقتصادی تصویب کرد، از محل بند «و» تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۸۶ مبلغ پنجاه میلیارد ریال یارانه به شرکت‌های هواپیمایی داده شود. این تصمیم که در موافقت با درخواست وزارت راه‌و‌ترابری اتخاذ شده بود، به وزارت راه و ترابری، سازمان هواپیمایی کشور، معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهوری و سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان ابلاغ شده است، درخصوص اینکه چقدر از این اعتبار به آسمان اختصاص خواهد یافت. عابدزاده می‌گوید: ما امیدواریم ۴۰میلیارد ریال از این اعتبار به آسمان داده شود.
به گفته او سازمان هواپیمایی کشوری باید تا قبل از پایان سال سهمیه آسمان و سایر شرکت‌های هواپیمایی را بپردازد.
۳۰۰میلیارد تومان برای آسمان
در هفته پیش وزیر راه و ترابری اعلام کرد: «دولت برای خرید هواپیما از سوی شرکت‌های هواپیمایی مجوز برداشت 300میلیون دلار از حساب ذخیره ارزی را داده است.» در نتیجه شرکت‌های هواپیمایی می‌توانند به تناسب نیاز خود درخواست استفاده از این حساب را بدهند. مدیرعامل شرکت هواپیمایی آسمان درباره اینکه چه مبلغی را به شرکت هواپیمایی کشوری پیشنهاد داده است، می‌گوید: «ما برای توسعه ناوگان خود نیاز به 300میلیون دلار داریم و این 300میلیون دلار را نیز پیشنهاد داده‌ایم، ولی پیش‌بینی می‌کنیم دولت 100میلیون دلار به ما اعتبار بدهد.» نیاز 300میلیون دلاری آسمان برای خرید 21فروند هواپیما است. آسمان در یک برنامه سه ساله قصد دارد، 21فروند هواپیما به ناوگان خود اضافه کند.
به گفته عابدزاده بر مبنای این برنامه امسال این شرکت قرارداد خرید ۴فروند فوکر ۱۰۰ را با شرکت لیزینگ صنعت و معدن بسته است و به دنبال آن یک فروند فوکر ۱۰۰ دریافت کرده است. او پیش‌بینی می‌کند تا پایان سال‌جاری دو فروند باقی مانده را دریافت کنند تا تعداد هواپیماهای آسمان به ۲۶فروند برسد. اگر چه به طور متوسط سن ناوگان آسمان ۱۵ سال است، اما برای اینکه این سن کاهش پیدا کند به گفته عابدزاده باید ۲۱ فروند هواپیما به ناوگان آسمان اضافه شود. تامین این ناوگان نیز از دید او مشروط به تامین منابع مالی آسمان و ثبات شرایط سیاسی بین‌المللی است.
ارسال نظر