فکر کنید بعد خانه بخرید

سبا قدیری

بازار مسکن در این دو- سه ماه اخیر به یک بازار راکد و بدون تقاضا تبدیل شده است. امسال نیز همچون سال‌های گذشته، در تهران به محض به پایان رسیدن فصل گرما، خانواده‌ها دست از جست‌وجو برای خانه‌دار شدن کشیدند و شاید خودشان را برای بهار و تابستان ۸۷ آماده کرده‌اند. غافل از اینکه این خانواده‌ها باید پول‌های جیبشان را هم برای سال آینده از حالا آماده کنند و به قول معروف پول روی پول بگذارند. خرید و فروش در بازار مسکن این روزها تقریبا صفر شده است. البته خرید و فروش واحد مسکونی و مابقی معاملاتی که در این بازار در حال انجام است به دو منظور بیشتر نیست: اول خرید به قصد سرمایه‌گذاری، دوم: خرید برای واحدهای اداری و تجاری. بازار مسکن در ایران شاخصه جالب و عجیبی دارد.

این بازار همیشه تقاضا دارد، فقط عرضه است که به تناسب زمان و اوضاع و احوال سایر بازارهای اقتصادی حجم آن گه‌گاه تغییر می‌کند.

به عنوان مثال در سال گذشته بعد از ۴سال که قیمت مسکن تقریبا ثابت بوده به یکباره بالا رفت و این افزایش قیمت باعث شد به مرور حجم تقاضا که توانایی خرید را از دست داده بود از میدان خارج شود تا اینکه در سال‌جاری به دلیل کاهش چشمگیر تقاضا در بازار مسکن این بازار حالت رکود به خود گرفته است.

در این بازار رکود، اما قیمت‌ها همچنان به تبع سال قبل در حال افزایش است و هنوز رکود نتوانسته قیمت را تحت‌تاثیر قرار دهد.

اینکه متقاضیان خرید از بازار مسکن کنار رفته‌اند به این معنی نیست که همه خانه‌دار شده‌اند و کسی دیگر به دنبال خانه نیست، بلکه به این معنا است که به دلیل آنکه توانایی مالی متقاضیان پایین‌تر از قیمت‌ها است؛ بنابراین تقاضای موثر از بازار کنار کشیده تا شاید روزی بتواند بر قیمت‌ها غلبه پیدا کند.

چنین روزی مسلما زمانی اتفاق می‌افتد که رکود کنونی بتواند قیمت‌ها را ثابت کند. با ثابت شدن قیمت‌ها مجددا رونق به بازار مسکن برمی‌گردد و حجم خرید و فروش‌ها افزایش می‌یابد.

با رونق گرفتن بازار، فروشندگان سعی می‌کنند سود بیشتری نصیب خود کنند و در نتیجه پس از مدتی که از رونق می‌گذرد، شاخص قیمت‌ها آهسته آهسته راه صعود را در پیش می‌گیرد و در نهایت آن قدر بالا می‌رود که دوباره تقاضا از بازار خارج می‌شود.

بازار مسکن در ایران از همین چرخه ساده تبعیت می‌کند: سه الی چهار سال رونق، یک سال و نیم الی دو سال رکود.

هنر این است که بتوان در پایان فصل رکود خانه خرید. اگر چنین کنید حتما برنده بازار بی‌حساب و کتاب مسکن خواهید بود.

چرا که موفق شده‌اید در بهترین شرایط و با کمترین پول خانه‌دار شوید.

در پایان فصل رکود قیمت‌ها کمترین رشد را تجربه می‌کنند.

امسال دولت تلاش کرد مقدمات خانه‌دار شدن یک میلیون و ۵۰۰هزار خانواده را فراهم کند. به این خانواده‌ها در قالب تعاونی‌های مسکن، زمین دولتی به صورت اجاره با مدت زمان ۹۹ سال واگذار شده تا در سال آینده از طریق شرکت‌های ساختمانی آپارتمان‌های ۴ و ۵ طبقه با میانگین متراژ ۷۵ متر مربع روی آنها ساخته شود.

این اتفاق بزرگ به طور قطع تاثیر بزرگی روی بازار مسکن خواهد گذاشت؛ چرا که اضافه شدن ۵/۱میلیون واحد مسکونی به ۱۵میلیون واحد مسکونی موجود در کشور یعنی افزایش ۱۰درصدی تعداد خانه‌های موجود. که این افزایش در حجم عرضه بازار غیرتعادلی عرضه و تقاضای مسکن را تا حدودی متعادل خواهد کرد.

هر عقل محاسبه‌گری حکم می‌کند نتیجه چنین اتفاقی چیزی نخواهد بود جز ارزان شدن خانه.

البته اینکه می‌گوییم ارزانی، به این معنی نیست که اگر امسال می‌توانیم با ۱۰۰میلیون تومان صاحبخانه شویم. سال بعد می‌توانیم با ۹۰میلیون تومان آن را خریداری کنیم! خیر، هرگز منظور این نیست.

ارزانی مسکن به این معنی است که قیمت‌ها در این بازار ثابت بماند. چرا که همین ثابت ماندن قیمت‌ها در شرایطی که تورم سالانه حداقل ۱۵درصد است یعنی اینکه قیمت‌ها ۱۵درصد نسبت به سال قبل ارزانتر شده است.

پس همانطور که در بالا توضیح داده شد، سال آینده حجم عرضه افزایش خواهد یافت. از طرفی طبق آمار اعلام شده توسط شهرداری‌‌های سراسر کشور، تعداد پروانه‌های ساختمانی صادر شده در ۸ماه اول امسال در مقایسه با سال قبل در کل کشور حدود ۴۰درصد رشد کرده است.

در نیمه اول امسال ساخت بیش از ۴۳۰هزار واحد مسکونی در کشور آغاز شده که با این حساب اگر مصالح ساختمانی کافی در اختیار سازندگان قرار بگیرد و مشکلی پیش نیاید، سال بعد نیم‌میلیون دیگر خانه جدید اضافه خواهد شد.

حالا اگر با توجه به همه این آمار و ارقام بخواهیم توصیه‌ای برای تعیین بهترین زمان خرید خانه به شما بکنیم، این است که اگر هنوز خانه‌دار نشده‌اید و دنبال فرصتی برای خرید خانه هستید بهتر آن است سال آینده اقدام کنید آن هم در انتهای سال.

البته این توصیه همانطور که تاکید می‌شود فقط توصیه است. مسلما هرگونه تغییرات احتمالی در شرایط سایر بازارهای اقتصادی همچون طلا، سکه، ارز و بازار سهام، وضعیت شاخص‌ها در بازار مسکن را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.

از همین امروز تا تقریبا انتهای سال آینده یکسال وقت دارید. در این یکسال می‌توانید هرچه‌قدر پول پس‌انداز کرده‌اید در بانک مسکن سپرده‌گذاری کنید تا در پایان یکسال بتوانید یک وام ۱۸میلیون تومانی هم به اندوخته‌های خود برای خرید مسکن اضافه کنید.

همچنین می‌توانید به بانک‌های مختلف هم سری بزنید تا اگر راهی بود وام‌های دیگری را هم دریافت کنید.

در طول این یک سال هرگز از اخبار و اطلاعات بازار مسکن غافل نشوید. تحولات این بازار را به دقت پیگیری کنید تا اگر چنانچه اتفاق خاصی در حال وقوع بود بتوانید بهترین استفاده را از آن ببرید.

در طول یکسال می‌توانید قیمت‌ها را در محله‌ها و مناطق مختلف شناسایی کنید و با توجه به موقعیت محله، بهترین ‌را برای زندگی انتخاب کنید.