معاون البرادعی دوشنبه در تهران است

دنیای اقتصاد- اولی هاینونن معاون امور پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه، دوم اردیبهشت ماه در راس هیاتی به تهران سفر می‌کند. یک مقام مسوول که خواست نامش بیان نشود، در گفت‌و گو با ایرنا هدف از سفر معاون البرادعی به تهران را مذاکره درباره پیشرفت همکاری‌های میان تهران و آژانس بیان کرد.

این مقام مسوول در عین حال انجام مذاکره از سوی اولی هاینونن با مقام‌های ایرانی بر سر مطالعات ادعایی را رد نکرد؛ اما تاکید کرد که از نظر جمهوری اسلامی ایران مطالعات ادعایی پایان یافته و تهران ارزیابی خود را در این زمینه ارائه کرده است.

این در حالی است که یک دیپلمات مستقر در آژانس به رویترز گفت‌ که هیاتی به ریاست‌ هاینونن برای مذاکره با مقام‌های ایرانی درباره مطالعات ادعایی عازم تهران می‌شود.

به گفته این مقام مسوول، هاینونن روزهای دوشنبه و سه شنبه در تهران به سر خواهد برد و در این سفر دو روزه، هرمن ناکارت مسوول بخش منطقه‌ای پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، او را همراهی خواهد کرد.

ریاست هیات مذاکره‌کننده ایرانی را نیز جواد وعیدی معاون امنیت بین‌الملل دبیر شورای عالی امنیت ملی به عهده خواهد داشت.

این مقام مسوول در پاسخ به این سوال که آیا موکول شدن سفر غلامرضا آقازاده، رییس سازمان انرژی اتمی ایران به وین به دلیل انجام سفر هاینونن بوده است، گفت: این دو سفر هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند. قرار بود آقازاده هفته گذشته در وین با البرادعی مدیرکل آژانس انرژی اتمی دیدار کند.

تهران در چارچوب توافقنامه (مدالیته) با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به همه سوالات و ابهامات باقیمانده درباره فعالیت‌های هسته‌ای صلح آمیز خود پاسخ داده و ارزیابی خود درباره مطالعات ادعایی را نیز ارائه کرده است. اما قبل از انتشار گزارش محمد البرادعی در سوم اسفند ۸۶ آمریکا پس از پایان مهلت قانونی برای ارائه اسناد و مدارک خود در زمینه مطالعات ادعایی، ادعاهای جدیدی را درباره برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران مطرح کرد تا از این طریق گزارش البرادعی و روند همکاری‌های مثبت ایران و آژانس را به چالش بکشاند.

با این حال ایران ایراد سوالات تازه خارج‌ از چارچوب مدالیته را رد می‌کند، افزون بر این، مستندات آمریکا را جدی و قابل اتکا نمی‌داند؛ خاصه آنکه بسیاری از کارشناسان آژانس این نظر ایران راتایید می‌کنند.

در دوم تیرماه سال گذشته و در پی دیدار لاریجانی با سولانا در پرتغال و همچنین دیدار وی با البرادعی، طرفین توافق کردند تا ایران در چارچوب مدالیته همکاری خود با آژانس درباره مهمترین ابهامات باقی‌مانده و پاسخ‌های لازم را به آژانس یادشده ارائه کند.

از همین رو، تیم بازرسان آژانس در ۲۰ تیرماه سال گذشته به ریاست اولی‌هاینونن معاون البرادعی برای تهیه طرح ملموس و عینی رفع تردیدهای آژانس به تهران آمد. بدین‌ترتیب، ششم شهریور سال ۸۶ متن توافق ایران و آژانس منتشر شد، براساس این توافق، آژانس ابهامات پرونده هسته‌ای ایران را شش مورد اعلام کرد و قرار شد با حل هر مورد و مختوم شدن آن، وارد موضوع بعدی شده و در پایان بررسی و راستی‌آزمایی بازرسان از همه موارد، پرونده ایران در آژانس عادی تلقی شود. در همین مقطع آژانس اتمی در موضوع پلوتونیوم و مساله بازفرآوری را مختومه اعلام کرد.

اما پس از مدتی هاینونن در نشست توجیهی شورای حکام مجموعه‌ای اسلاید و اسناد (موسوم به مطالعات ادعایی) را ارائه کرد. او در این نشست مدعی شد که ایران اجازه گفت‌و گو با فردی به نام «محسن فخری‌زاده» را نداده است و همچنین مانع از بازدید از مراکزی شده است که آزمایش‌ها در آنها صورت می‌گیرد.

معاون البرادعی همچنین ادعا کرد که ایران پروژه نظامی هسته‌ای خود را در سال ۲۰۰۴ ادامه داده است. این درحالی است که این ادعا با گزارش ماه دسامبر آژانس‌های اطلاعاتی آمریکا مبنی بر توقف این فعالیت‌ها در سال ۲۰۰۳ در تضاد است. در همین حال حسینی سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز در همان زمان ادعاهای طرح شده در نشست توجیهی شورای حکام را رد کرد و گفت: آنچه در مورد اسلاید‌ها و مطالعات ادعایی می‌توان مطرح کرد، این است که اساسا این تلاش غربی‌ها نشان می‌دهد که آنها هیچ‌گونه اعتقادی به سازمان های بین‌المللی و نیز تعهدات بین‌المللی خود ندارند. کسانی که این مدارک را در اختیار داشتند، در آخرین ساعات، ادعاهای خود را در اختیار آژانس قرار دادند. اگر آنها صادقانه به دنبال حل و فصل موضوعات بودند، اولا این ادعاها را به موقع در اختیار آژانس می‌گذاشتند و ثانیا به آژانس اجازه می‌دادند این ادعاها را در اختیار طرف مقابل بگذارد.

حسینی افزوده بود: اثبات ادعا بر عهده کسی است که مدعی است،‌ نه کسی که ادعا به او وارد شده است.

اکنون به نظر می‌رسد با توجه به پایان یافتن بحث در مورد ابهامات شش‌گانه آژانس، به احتمال زیاد، پیگیری مطالعات ادعایی، محور اصلی مذاکرات هاینونن و هیات همراه است. افزون بر این بعید نیست که معاون البرادعی در امور پادمان‌ها، در سفر خود به تهران به موضع همیشگی البرادعی و آژانس در برابر اعضا، به خصوص ایران مبنی بر درخواست پذیرش پروتکل الحاقی به معاهده منع اشاعه نیز پافشاری کند.