گزارش آخر البرادعی درباره ایران

پیش از ‌ترک آژانس اتمی صورت گرفت:

آخرین گزارش البرادعی باز هم دو پهلو

آژانس پنهان‌کاری در برنامه هسته‌ای ایران را تکذیب کرد

دنیای اقتصاد - آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همزمان با انتشار تازه‌ترین گزارش فصلی خود درباره پرونده هسته ای ایران، برای اولین بار گزارش‌هایی را که خبر داده بودند آژانس برخی اطلاعات مربوط به برنامه هسته‌ای ایران را پنهان کرده است، رد کرد.

محمد البرادعی، مدیرکل آژانس که تا چند ماه دیگر سکان هدایت این سازمان بین‌المللی را به دیپلمات ژاپنی واگذار می‌کند، روز جمعه در تازه‌ترین گزارش خود درباره ایران باز هم در اظهاراتی دوپهلو ضمن تایید نبود انحراف در برنامه هسته‌ای ایران و افزایش سطح همکاری تهران با آژانس، گزارش داده است که برای شناخت ماهیت برنامه هسته‌ای ایران به همکاری بیشتر تهران و برخی کشورهای عضو شورا نیاز است.

به گزارش ایسنا، برخی رسانه‌های غربی به نقل از مقامات اسرائیلی و دیپلمات‌های غربی که از آنها نامی برده نشده است، گفته بودند که البرادعی «مدارکی» حاکی از تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را پنهان کرده است.

به گزارش خبرگزاری رویترز، مارک ویدریکر، سخنگوی آژانس روز جمعه در بیانیه‌ای اعلام کرد: منابعی نامشخص بارها به رسانه‌ها و کشورهای عضو اطلاعات غلط یا سوء‌تعبیر ارائه می‌کنند. مقالاتی وجود دارد که مدعی است دبیرخانه آژانس در حال پنهان کردن اطلاعات است و بین اعضای آژانس اختلافاتی جدی درباره مفاد گزارش جدید آژانس درباره برنامه‌ هسته‌ای ایران وجود دارد. واضح است که این اتهامات هیچگونه پایه و اساسی در واقع ندارد. آژانس اتمی نیز به طور جداگانه روز جمعه اعلام کرد که ایران گسترش غنی‌سازی اورانیومش را اندکی کاهش داده است و برخی از درخواست‌های آژانس برای نظارت بهتر را تحقق بخشیده است، اما همچنان باید به برخی اتهامات پاسخ دهد. آژانس همچنین روز جمعه تازه‌ترین گزارش فصلی خود را درباره برنامه هسته‌ای ایران منتشر کرد. در این گزارش که به امضای البرادعی رسیده، تاکید شده است: آژانس همچنان به راستی آزمایی عدم انحراف مواد اعلام شده هسته‌ای در ایران ادامه می‌دهد. ایران برای بهبود اقدامات راستی آزمایی در کارخانه صنعتی غنی‌سازی سوخت (FEP) و اعطای دسترسی به آژانس به رآکتور آب سنگین اراک (IR-۴۰) با هدف راستی آزمایی اطلاعات طراحی، با آژانس همکاری داشته است. در عین حال ایران متن

اصلاح شده ترتیبات فرعی، بخش عمومی، کد ۳.۱ در مورد ارائه زود هنگام اطلاعات طراحی را اجرا نکرده است. در بخشی از این گزارش آمده است: ایران برخلاف درخواست‌های شورای حکام و شورای امنیت، نه پروتکل الحاقی را به اجرا درآورده و نه با آژانس در ارتباط با موضوعات باقیمانده مورد ملاحظه که به منظور مرتفع ساختن احتمال ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران نیازمند روشن‌سازی هستند، همکاری داشته است. متاسفانه آژانس قادر نبوده است در طول یک سال ایران را به هیچ گونه مذاکرات محتوایی درباره این موضوعات باقیمانده وارد کند. آژانس بر این باور است که دسترسی کافی به اسنادی را که در اختیار دارد به ایران داده است تا ایران بتواند به طور محتوایی به سوالات مطرح شده از سوی آژانس پاسخ دهد. با این وجود مدیرکل از کشورهای عضوی که به آژانس این اسناد را ارائه داده‌اند مصرانه می‌خواهد مدالیتی جدیدی را با آژانس تعیین کند تا آژانس بتواند به نحو مقتضی اسناد بیشتری را با ایران به اشتراک گذارد، زیرا ناتوانی آژانس برای انجام چنین کاری موجب ایجاد دشواری برای آژانس در پیشرفت بیشتر فرآیند راستی‌آزمایی‌اش است. در بخش دیگری از این گزارش تصریح شده است: برای ایران این امر اهمیت اساسی دارد که پروتکل الحاقی را به اجرا درآورده و موضوعات باقیمانده را روشن کند تا آژانس را در موقعیتی قرار دهد که تضمین معتبر در خصوص عدم وجود مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در ایران ارائه کند.

واکنش به گزارش البرادعی

در پی انتشار تازه‌ترین گزارش فصلی البرادعی درباره برنامه هسته‌ای ایران، آمریکا گفته است که ایران با دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل به طور کامل همکاری نمی‌کند.

علی‌اصغر سلطانیه، نماینده‌ دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز با اشاره به گزارش البرادعی درباره‌ فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران با بیان این که این گزارش شباهت بسیاری به گزارش‌های قبلی دارد، گفته است: البرادعی در تمام طول عمر کاری‌اش در موضوع هسته‌ای ایران و در تمام گزارش‌ها اعلام کرده است که هیچ گونه انحراف از مواد و فعالیت‌های هسته‌ای ایران به سمت اهداف ممنوعه مشاهده نشده است. وی تاکید کرده است: دنیا باید به این اصل مهم در گزارش‌های البرادعی توجه کند و اندکی از کشورهای غربی که چشم‌شان را بر روی این حقایق و اسناد تاریخی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران بستند، چشم‌شان را باز کنند و این واقعیت را ببینند و بیش از این مسائل و اخبار خلاف واقع به افکار عمومی خود نگویند و خود را منزوی نکنند.به گزارش خبرگزاری فرانسه، یان کلی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز جمعه به خبرنگاران گفته است: بنا بر آنچه مشاهده کرده‌ایم به نظر می‌رسد که ایران همچنان به عدم همکاری کامل و فعالیت‌های غنی‌سازی‌اش ادامه می‌دهد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش اخیر خود درباره ایران تاکید کرده است که ایران برای بازرسان آژانس دسترسی به رآکتور تحقیقاتی اراک را فراهم کرده است، اما کلی در این باره گفته است: تا آن‌جایی که درک می‌کنم این فقط در یک تاسیسات بوده است. این از نوع دسترسی گسترده‌ای که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دنبال آن بوده است، نیست. در همین حال، خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام دولتی آمریکایی نیز روز جمعه گفته است که گزارش اخیر آژانس درباره ایران نشان می‌دهد که تهران به سرپیچی از جامعه بین‌المللی و گسترش برنامه هسته‌ای‌اش ادامه داده است. این مقام آمریکایی گفته است که این گزارش نشان می‌دهد که ایران به گسترش برنامه هسته‌ای ادامه می‌دهد.رویترز همچنین گزارش داده است که گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران صحنه را برای یک گفت‌وگوی نهایی بین نیروهای غربی که خواستار اعمال تحریم علیه بخش انرژی ایران هستند و روسیه و چین آماده کرده است. رویترز افزوده است: در گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آمده است که تهران به درخواست شورای امنیت سازمان ملل برای توقف غنی‌سازی اورانیوم و همکاری با آژانس برای «رد احتمال ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران» اعتنایی نکرده است.

آمریکا، آلمان، فرانسه و انگلیس گفته‌اند در صورتی که ایران به غنی‌سازی اورانیوم خود ادامه دهد و نگرانی‌ها درباره انجام یک تحقیقات گسترده پیرامون ساخت سلاح هسته‌ای را رفع نکند چهارمین دور تحریم‌ها را علیه ایران اعمال خواهند کرد. مسکو و پکن در گذشته با بی‌میلی از سه دوره تحریم‌ها علیه صنایع موشکی و هسته‌ای ایران حمایت کرده‌اند، گرچه پیش از موافقت با دادن رای مثبت به این تحریم‌ها در شورای امنیت سازمان ملل برای کاهش شدت آنها تلاش بسیاری کردند. روسیه و چین همانند آمریکا، انگلیس و فرانسه اعضای دائمی شورای امنیت و دارای حق وتو هستند. آمریکا و آلمان اعلام کرده‌اند که هر گونه تحریم جدیدی به بخش انرژی ایران ضربه خواهد زد. مسکو و پکن که روابط تجاری محکمی با ایران دارند تاکنون با این ایده مخالف بوده‌اند. جورج پرکوویچ، یک تحلیلگر موسسه صلح کارنگی در واشنگتن گفته است: جدیدترین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تداوم ممانعت روسیه و چین از تلاش‌ها برای اعمال تحریم‌های شدیدتر سازمان ملل علیه ایران را دشوار خواهد کرد. وی افزوده است: گزارش آژانس به روسیه و چین می‌گوید که ایرانی‌ها در حال دهن‌کجی به آژانس و شورای امنیت بوده‌اند. این گزارش باید روسیه و چین را متقاعد به حمایت از تحریم‌های بیشتر کند، اما من مطمئن نیستم این اتفاق بیفتد. آمریکا، فرانسه و انگلیس آشکارا اعلام کرده‌اند که معتقدند گزارش آژانس یک مبنای قانونی محکم را برای اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران فراهم می‌کند. روسیه و چین هنوز واکنشی نسبت به گزارش آژانس نشان نداده‌اند. برنارد کوشنه، وزیر خارجه فرانسه نسبت به پرکوویچ خوشبین‌تر بود و به آنچه وی تغییر موضع روسیه در قبال ایران خواند، اشاره کرد. کوشنه در پاریس گفت: مشخص است که برای اعمال تحریم‌های بین‌المللی مواضع روسیه و چین باید تغییر کند. ما در تلاشیم آنها را متقاعد کنیم. من شاهد موضع روسیه در زمینه این پرونده هستم و فکر می‌کنند تحریم‌ها پذیرفته خواهد شد.

عکس: corbis