نخستین مواجهه با کابینه دهم

عکس: دنیای اقتصاد، حمید جانی‌پور گزارش اختصاصی «دنیای اقتصاد» از جلسه علنی دیروز مجلس

کابینه دهم زیر تیغ پارلمان

دنیای اقتصاد، مرجان توحیدی: مجلس روز گذشته به محمود احمدی‌نژاد و ۲۱ یار او که صندلی‌های ردیف جلوی صحن را پر کرده بودند و امید به رای اعتماد به کابینه بسته بودند‌، روی خوش نشان نداد و ‌این آغاز تلخ را سران مجلس کلید زدند؛ آن هنگام که هم از ترکیب کابینه دهم انتقاد کردند وهم عملکرد دولت نهم را به چالش کشیدند و در ‌این میان دفاعیات و تذکرات حامیان دولتی که نام آشنا نبودند، نتوانست زهر ‌این انتقادات و گلایه‌های مردان شماره یک را بگیرد. فریادهای دو دوی نمایندگان در هنگام نطق و تذکرات حامیان دولت که تمام جو مجلس را متاثر می‌ساخت نیز از همراهی پارلمان‌نشینان با انتقادات مطروحه خبر می‌داد.

چه در هنگام نطق حامیان دولت تردد نمایندگان در لابه لای صندلی‌ها بیشتر شده و حجم لابی‌ها و رایزنی‌ها و پچ پچ‌ها به قدری افزایش می‌یافت که دیگر صدای ناطق به گوش نمی‌رسید و‌این وضعیت در هنگام نطق چهره‌های شاخص مجلس به گونه‌ای وارونه می‌شد که سکوت همه جا را فرا می‌گرفت و همین موضوع با انتقادهای حامیان دولت مواجه می‌شد.

رسمی‌شدن مخالفت سران مجلس با ترکیب کابینه دهم

احمدی‌نژاد که صبح روز گذشته با محافظان خود و اعضای کابینه پیشنهادی اش البته به استثنای منوچهر متکی که با دو ساعت تاخیر وارد صحن شده بود به بهارستان آمده بود تا رای و نظر نمایندگان را جلب کند و البته همین حضور محافظان او اعتراض یکی از نمایندگان را در پی داشت که مگر مجلس امنیت ندارد؛ شاید بر‌این باور نبود که‌این حضورمحافظه کارانه فرصت انتقادات چهره به چهره از عملکرد دولت نهم را به نمایندگانی بدهد که همواره در جلسات مشترک دولت و مجلس از آنها به عنوان غایبین بزرگ نام برده می‌شد، نطق‌های سراسر انتقادی محمدرضا باهنر‌، احمد توکلی و علی مطهری و حمایت‌های قاطع لاریجانی از نطق‌های این نمایندگان در مقابل اعتراض حامیان گمنام دولت در مجلس اولین روز بررسی رای اعتماد به کابینه دهم را در مقابل چشمان احمدی‌نژاد سخت کرد، روزی که سران مجلس مخالفت‌های خود با ترکیب کابینه را علنی کرده و تلویحا‌این نکته را رساندند که بی‌اعتنایی به‌این نفرات در مجلس و رایزنی با سایر نمایندگان می‌تواند هزینه‌هایی را در شروع کار دولت دهم برای احمدی‌نژاد به همراه داشته باشد. به‌رغم ‌این انتقادات اما تاکید چند باره باهنر مبنی براین که باید به وزیران رای داد تا کار دولت راه بیفتد و قطار دولت از‌ایستگاه شروع به حرکت کند یا ‌اینکه به وزیران زیادی رای می‌دهیم ‌این شائبه را بیشتر تقویت کرد که پیش بینی او و توکلی در مورد عدم رای اعتماد به ۴ یا ۵ وزیر یا یک سوم کابینه می‌رود که رنگ حقیقت به خود بگیرد.

دفاع لاریجانی از مخالفان کابینه

مجلس که وارد دستور شد بلافاصله دو عضو اقلیت درباره عدم ارائه برنامه دولت دهم به رییس مجلس تذکر داده و به‌این نکته اشاره کردند که برنامه دولت همراه شرح حال وزرا نبود، ما که می‌خواهیم با کلیات موافقت یا مخالفت کنیم با کدام برنامه باید این کار را انجام دهیم‌، موضوعی که دقیقا در نطق‌های انتقادی چهره‌های شاخص مجلس مورد اشاره قرار گرفت. به طوری که انتقاد ازعدم ارائه برنامه دولت دهم به هنگام معرفی کابینه پیشنهادی به مجالی مبدل شد تا چهره‌های شاخص مجلس با دستاویز قرار دادن‌این موضوع به نقد عملکرد دولت نهم به ویژه در ابعاد اقتصادی و فرهنگی بپردازند و در پاسخ به اعتراضات مکرر حامیان دولت که‌این نطق‌ها را خارج از موضوع می‌دانستند به‌این نکته اشاره کنند که دلیل ‌این نحوه مخالفت به ‌این خاطر است که احمدی‌نژاد برنامه‌ای برای دولت دهم ارائه نکرده است و به گفته لاریجانی، از آنجا که دولت فعلی و قبلی در یک راستا هستند و چون دولت دهم برنامه‌ای نداده نمایندگان مجبورند در راستای نقد گذشته صحبت کنند.

نقد دولت نهم در آستانه رای به کابینه دهم

اما پس از آن که احمدی‌نژاد به دفاعیاتی پرداخت که قبلا مشابه آن اظهارات را در صداو سیما مطرح کرده بود نوبت به صحبت‌های موافق و مخالف با برنامه‌ها و سخنان احمدی‌نژاد رسید‌، ولی از آنجا که او برنامه‌ای برای دولت دهم ارائه نکرده بود روی سخن مخالفان متوجه عملکرد دولت نهم و نیز ترکیب معرفی شده و برنامه‌های گزینه‌های پیشنهادی قرار گرفت.

این در حالی بود که به گفته نصیری، نماینده زنجان و علی اصغر یوسف‌نژاد از اعضای اقلیت که به عنوان مخالف صحبت می‌کردند علاوه بر‌این که کابینه در دوره دهم به رغم تذکرات و انتقادها به دولت نهم مبنی بر محدود بودن حلقه انتخاب‌ها از میان حلقه بسته‌تری انتخاب شده است و نمی‌تواند برآیند مطالبات ۴۰‌میلیون رای‌دهنده باشد؛ ۶۵‌درصد برنامه‌های اعضای کابینه هم با الفاظ کلی و در حد سیاست گذاری مطرح شده است. انتقاد از جا به جایی‌های کابینه نهم به ویژه تغییر در وزارت کار و اطلاعات و کشور هم موضوعی بود که یوسف نژاد به آن اشاره کرد و گفت که احمدی‌نژاد در هنگام معرفی کابینه نهم و به خصوص گزینه‌های مذکور از‌این افراد به عنوان دانشمند و فاضل نام برد، اما اکنون جایگاه‌این عالمان وارسته کجا است و چرا برکنار شدند؟

باهنر که به عنوان مخالف پشت تریبون قرار گرفت، صحن مجلس یک سره ساکت شد و وی با این‌ آیه از قرآن «ان الله یامرکم بالامانات اهلها» نطق انتقادی و کنایه آمیزش را به‌رغم آنکه خود را از ارادتمندان احمدی‌نژاد معرفی کرد آغاز کرد و با بیان ‌اینکه سخت است به عنوان مخالف سخن بگوید، تاکید کرد که اگر خاکستری در آیین‌نامه بود من هم به عنوان خاکستری صحبت می‌کردم. باهنر در ادامه به‌این موضوع اشاره کرد که چون دولت برنامه کلی به مجلس نداده ناچاریم نگاهی به عملکرد گذشته داشته باشیم و ‌این چنین بود که انتقادهای صریح خود را بر خلاف آن که اظهار می‌کرد خاکستری است رو در روی احمدی‌نژاد آغاز کرد. اما در ‌این میان، تعداد زیادی از نمایندگان حامی‌دولت در مجلس به لاریجانی تذکر دادند که باهنر از موضع خارج شده و باید درباره کابینه دهم صحبت کند که لاریجانی با قاطعیت هیچ یک از تذکرات را وارد ندانست و در توضیح هم اشاره کرد که چون دولت برنامه نداده ناگزیر باید درباره عملکرد دولت نهم صحبت کرد، چون دولت دهم در راستای دولت نهم است.

پاسخ احمدی‌نژاد به انتقادات مخالفان در جلسه عصر

محمود احمدی‌نژاد در جلسه عصر روز گذشته انتقادات چهرهای شاخص مجلس در نوبت عصر را بدون پاسخ نگذاشت.او در باقی مانده وقت خود با بیان‌این که به نظرم برخی از مطالبی که مطرح شد، ظلم به دولت نهم بود و خواستم توضیحاتی بدهم، تاکید کرد: وقتی من ترکیب برخی از دوستان مخالف را دیدم برخی از باورهای اصلی در من تجدید و تقویت شد، البته من در ابتدا به این مرزبندی‌ها اعتقاد نداشتم و معتقدم که مرزبندی‌های ما باید اعتقادی و مکتبی باشد و ملاک دوستی‌ها و همکاری‌های‌مان نیز باید اعتقادی و مکتبی باشد.

بین برخی سیاسیون و ملت این فاصله ایجاد شده است

احمدی‌نژاد ادامه داد: ۷۰‌میلیون جمعیت ایران متحد هستند، ۴۰‌میلیون شرکت‌کننده در انتخابات متحد هستند و این روال کشور بوده که مردم می‌آمدند در انتخابات شرکت می‌کردند و رای اکثریت حاکم می‌شده است.

وی افزود: البته از این بگذریم که یک عده‌ای از سیاسیون نپذیرفته‌اند و اگر بگوییم بین این سیاسیون و ملت این فاصله ایجاد شده این می‌تواند درست باشد، ولی نباید این را به ملت گسترش دهیم. عده‌ای از ملت فاصله گرفتند و امیدوارم که این عده به جریان ملت بپیوندند. ملت ما با هم هستند و متحدند. وی گفت: در این‌جا گفتند که رییس‌جمهور دارای اندیشه فرهنگی لیبرال است. من بنا نداشتم به کسانی که مستقیما در مورد من صحبت می‌کنند پاسخ دهم و این مساله چه ربطی به دولت دهم و برنامه‌های دولت دهم دارد. می‌گویند برنامه‌ فرهنگی دولت دهم لیبرال است و از طرف دیگر می‌گویند، چرا وزیر ارشاد عوض شده است. این سخنان در تناقض هم است.

اگر وزیر نباید عوض شود، پس انتخابات هم نباید انجام شود

وی در پاسخ به برخی انتقادات درباره عدم مشورت دولت برای معرفی وزرا به مجلس تاکید کرد: چطور بعضی فکر می‌کنند که دولت مشورت نمی‌کند، برنامه‌های رییس‌جمهور را ببینید! دولت غیر از این‌که ملاقات‌های عمومی دارد با نمایندگان فراکسیونی، کمیسیونی و استانی جلسه می‌گذارد و غیر از این‌که برای اولین بار تصمیم گرفته از نظر نمایندگان استفاده کند، دیگر چگونه مشورت نکرده است. برنامه روزانه رییس‌جمهور را ببینید که در هفته ده‌ها نفر ملاقات دارند، حرف می‌زنند، پیشنهاد می‌کنند و نامه می‌فرستند. من خودم روزانه ۲۰ تا ۳۰ نامه می‌خوانم، حتی گاهی زنگ می‌زنم و با این افراد تلفنی صحبت می‌کنم.

رییس‌جمهور افزود: من باکودک ۵ ساله هم که نامه نوشته بود گفت‌وگو کردم. با دانش آموز سال سوم دبستان که از دید خود ۱۰ طرح برای آلودگی، ترافیک و مسکن داده بود ۲۰ دقیقه حرف زدم. چرا می‌گویید دولت مشورت نمی‌کند؟ این طور نباشد که عده‌ای مشورت را گفت‌وگوی انحصاری با خودشان بدانند و اگر نشد دولت را متهم کنند. چه کسی بیشتر از این دولت مشورت کرده است؟

تغییر نشانه رشد دولت است

احمدی‌نژاد افزود: می‌گویند چرا بعضی انتخاب نشده‌اند. این‌ها از سویی عملکرد دولت نهم را کلا زیر سوال می‌برند و بعد می‌گویند چرا وزرای آن دوره انتخاب نشده‌اند؟ چرا ما باید اصرار داشته باشیم که حتما افراد در این دولت هم فعالیت‌شان ادامه داشته باشد.

این نشانه رشد دولت است نه توهین به آن‌ها و کوچک شمردن خدمات آن‌ها. من از این افراد تشکر کردم و دست‌شان را هم بوسیده‌ام. اما این دوره، دوره جدیدی است، با شکل جدید و تیمی جدید، تازه نفس و پرشور را هم می‌طلبد، این منطق کار است. اگر این منطق را قبول نداشته باشیم و معتقد باشیم وزیر نباید عوض شود، پس انتخابات هم نباید انجام شود؛ اما ببینید که چقدر معایب این مساله نسبت به مزایای آن زیاد بوده که قانون اساسی هر چهار سال این انتخابات را تجدید کرده است.

عکس: دنیای اقتصاد، حمید جانی‌پور