دنیای اقتصاد- نمایندگان مجلس در جلسه روز گذشته نحوه تعیین قیمت آب، گندم و دارو را در لایحه هدفمند شدن یارانه‌ها مورد بررسی قرار دادند و به آزاد شدن قیمت آب، نان و شیر طی ۵ سال رای دادند و با حذف یارانه دارو و آزادسازی قیمت آن مخالفت کردند. بر اساس مصوبه مجلس، مقرر شد تا طی ۵ سال قیمت اقلام آب، گندم، برنج و شیر به تدریج آزاد و واقعی شود. بر اساس مصوبه مجلس یارانه دارو قطع نخواهد شد

حذف یارانه نان و آب، شیر و برنج

نمایندگان مجلس دولت را موظف کردند که به تدریج و تا پایان برنامه پنج ساله پنجم نسبت به هدفمند کردن یارانه گندم، برنج،‌ روغن، شیر، شکر، خدمات پستی، خدمات هواپیمایی و خدمات ریلی اقدام کند

دنیای اقتصاد- مرجان توحیدی: نمایندگان مجلس در جلسه روز گذشته نحوه تعیین قیمت آب، گندم و دارو را در لایحه هدفمند شدن یارانه‌ها مورد بررسی قرار دادند و به آزاد شدن قیمت آب، نان و شیر طی ۵ سال رای دادند و با حذف یارانه دارو و آزادسازی قیمت آن مخالفت کردند. بر اساس مصوبه مجلس، یارانه گندم، برنج،‌ روغن، شیر، شکر، خدمات پستی، خدمات هواپیمایی و خدمات ریلی حذف شد و مقرر شد تا طی ۵ سال قیمت اقلام یاد شده به تدریج آزاد و واقعی شود. به این ترتیب ماده سه لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها که در رابطه با قیمت آب و کارمزد جمع‌آوری و دفع فاضلاب بود و نیز ماده ۴ که به تعیین قیمت گندم، نان، روغن، شکر و دارو و حذف یارانه آنها می‌پرداخت از تصویب نمایندگان گذشت، اما از بین پیشنهاددهندگان ماده ۴ لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها‌ پیشنهادات حذف تک تک این اقلام برای هدفمند کردن یارانه آنان چون گندم، برنج، روغن، شیر و شکر به جز دارو و نهاد‌ه‌های کشاورزی (بذر، کود و نهال) رای نیاورد و به زمان دیگری موکول شد. نمایندگان روز گذشته با اصلاح و تصویب ماده ۴ لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها دولت را موظف کردند که به تدریج و تا پایان برنامه پنج ساله پنجم نسبت به هدفمند کردن یارانه گندم، برنج،‌ روغن، شیر، شکر، خدمات پستی، خدمات هواپیمایی و خدمات ریلی اقدام کند.

این ماده که با ۱۳۵ رای موافق، ۵۴ رای مخالف و ۹ رای ممتنع به تصویب رسید، مقرر می‌کند که یارانه پرداختی به تولیدکنندگان بخش کشاورزی نباید در هر سال کمتر از سال قبل باشد.

اما دارو و نهاد‌ه‌های کشاورزی (بذر، کود و نهال) نیز از جمله مواردی بود که قرار بود بر اساس لایحه یارانه‌شان به تدریج حذف شود، اما با پیشنهاد نمایندگان، این دو مورد از لایحه حذف شد. حذف نهاده‌های کشاورزی از ماده ۴ لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها پیشنهاد یونس اسدی نماینده مشکین‌شهر بود. وی در توضیح این پیشنهاد خود گفت: شما نمایندگان را به شعار یا ابوالفضل ارجاع می‌دهم و از شما می‌خواهم به خاطر حرمت شعار یا ابوالفضل دقت کنید و به حذف نهاده‌های کشاورزی از هدفمند کردن یارانه‌ها رای دهید. هنگام صحبت‌های اسدی نمایندگان با شنیدن این شعار با گفتن عدد ۲ مخالفت خود را اعلام کردند؛ اما پس از اعلام رای مشخص شد ۱۰۴ نماینده با پیشنهاد حذف این عبارت موافق بودند، لذا این پیشنهاد به تصویب رسید.

حذف یک «حداکثر دیگر» به پیشنهاد توکلی

نمایندگان به پیشنهاد توکلی برای حذف کلمه «حداکثر» رای مثبت دادند، به طوری که دولت موظف شد به تدریج و تا پایان برنامه پنج ساله پنجم ماده ۴ لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها را اجرا کند. احمد توکلی، نماینده تهران با ارائه پیشنهادی برای حذف عبارت «حداکثر» از ماده ۴ لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها که دولت موظف شده به تدریج و حداکثر تا پایان برنامه پنج ساله پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و جمهوری اسلامی ایران، نسبت به هدفمند کردن یارانه گندم، برنج، روغن، شیر، شکر، خدمات پستی، خدمات هواپیمایی، خدمات ریلی و نهادهای کشاورزی اقدام نماید، اظهار کرد: تاکنون در چهار مورد لفظ حداکثر با رای نمایندگان حذف شده است تا تضمین شود دوره اجرای قانون ۵ سال کمتر نشود. توکلی ادامه داد: در این شرایط که قانون ۵ ساله اجرا شود، شوک کمتری به اقتصاد وارد خواهد شد و در مرکز مطالعه مرکز پژوهش‌های اداره بازرگانی دولت نهم در صورت افزایش قیمت صددرصدی کالاهای اساسی ۳/۱۹‌درصد تورم ایجاد می‌شود که خطرناک است. وی گفت: طبیعی است که با وجود کلمه «حداکثر» در این ماده دوره اجرای قانون را به شکل فعلی در اختیار دولت می‌گذاریم و دولت می‌تواند سه ساله هم این قانون را اجرا کند، در حالی که فشار زیادی وارد شده و در نتیجه برای کاهش این خطر درخواست دارم با حذف کلمه «حداکثر» موافقت کنید که دوره اجرای این قانون ۵ سال کمتر نشود. پس از صحبت‌های توکلی که مخالف و موافقی نیز نداشت، نمایندگان با ۱۳۴ رای موافق و ۳۸ رای مخالف از ۱۹۷ نماینده حاضر در جلسه به این پیشنهاد رای مثبت دادند. بنابراین دولت موظف شد به تدریج و تا پایان برنامه ۵ ساله پنجم نسبت به هدفمند کردن یارانه موارد ذکر شده در ماده ۴ لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها اقدام کند.

بررسی ماده ۴ لایحه با هشدارهای نمایندگان در عقب‌نشینی مجلس

بررسی ماده ۴ لایحه هدفمند شدن یارانه‌ها که به تعیین قیمت نان و گندم و دارو که مهم‌ترین موضوع آن بود با پیشنهادهای متعدد نمایندگان اعم از حذف کل ماده تا حذف‌ بخش‌هایی از ماده و تبصره‌ها روبه‌رو شد و به کندی پیش رفت. بر اساس ماده ۴ لایحه هدفمند شدن یارانه‌ها دولت موظف است به تدریج و حداکثر تا پایان برنامه پنج ساله پنجم توسعه اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران نسبت به هدفمند کردن یارانه گندم، برنج، روغن، شیر، شکر، دارو، خدمات پستی، خدمات ریلی (مسافری)و نهاده‌های کشاورزی (بذر، کود، نهال) اقدام نماید.

نمایندگانی که خواهان حذف یا تغییرات عبارتی در ماده مزبور بودند از جمله احمد توکلی، بر این عقیده بودند که آزادسازی قیمت گندم و آرد و به تبع آن نان و حذف یارانه اقلام یاد شده همزمان با آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی فشار مضاعفی را بر مردم تحمیل می‌کند و بهتر است که اجرای این ماده را به سال دوم اجرای لایحه هدفمند شدن موکول کرد تا برآیند آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی در سال اول مشخص شود و بازخورد مردم گرفته شود. به گفته این نمایندگان، گندم و نان جزو نیازهای اصلی مردم است و جزو موضوع اصلی لایحه هدفمند شدن که به آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی می‌پردازد، محسوب نمی‌شود و نباید همزمان تمامی‌ موارد مذکور در لایحه را هدفمند کرد. علاوه بر این تعدادی از نمایندگان هم معتقد بودند که این لایحه مخالف اصل ۴۳ قانون اساسی است که می‌گوید خوراک برای مردم رایگان است، اما باهنر که ریاست جلسه علنی روز گذشته را برعهده داشت این اخطارها را وارد ندانست. اما موافقان هدفمند شدن از جمله مصباحی‌مقدم و دلخوش و نماینده دولت بر این باور بودند که ایران ۱۲میلیون تن گندم وارد می‌کند و این در حالی است که نیاز کشور ۶‌میلیون تن است و با حذف یارانه گندم هم کیفیت نان بالا می‌رود و هم این یارانه به گفته نماینده دولت نه تنها حذف شده، بلکه به صورت هدفمند در این بخش هزینه خواهد شد. این در حالی بود که برخی از نمایندگان چون احمد توکلی از عواقب تصویب این لایحه که ممکن است به پس گرفتن آن به دلیل تورم ۶۰‌درصدی منجر شود هشدار دادند.

قیمت آب ظرف ۵ سال آزاد می‌شود

اما بر اساس مصوبه دیروز مجلس، نمایندگان مقرر کردند که میانگین قیمت آب برای مصارف مختلف با توجه به کیفیت و نحوه استحصال آن در کشور به گونه‌ای تعیین شود که به تدریج تا پایان برنامه پنج ساله پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی‌ معادل قیمت تمام شده آن باشد. همچنین دولت مکلف شد قیمت تمام شده آب را با در نظر گرفتن هزینه‌های تامین، انتقال و توزیع با رعایت بازده تعیین کند. براساس این لایحه، اعمال قیمت ترجیحی و پلکانی برای مصارف مختلف آب مجاز خواهد بود. علاوه بر این، براساس مصوبه دیروز مجلس کارمزد خدمات جمع‌آوری و دفع فاضلاب براساس مجموعه هزینه‌های نگهداری و بهره‌برداری شبکه پس از کسر ارزش ذاتی فاضلاب تحویلی و کمک‌های دولت در بودجه سنواتی (مربوط به سیاست‌های تشویقی) تعیین می‌گردد. نمایندگان مجلس ماده ۳ لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها را با ۱۶۳ رای موافق، ۲۴ رای مخالف و ۸ رای ممتنع به تصویب رساندند.