پولدار بودیم و خبر نداشتیم!؟

ساعات اولیه دیروز، برای بسیاری از خانواده‌های ایرانی لحظات جالب و عجیبی بود؛ چراکه با شروع مرحله دوم جمع‌آوری اطلاعات اقتصادی خانوار، خانواده‌های دو نفره توانسته‌اند با ورود به سامانه اطلاع‌رسانی مربوط به طرح هدفمند کردن یارانه‌ها، از خوشه‌بندی صورت گرفته توسط مرکز آمار ایران مطلع شوند؛ اگرچه این پایگاه اینترنتی به‌دلیل مراجعه زیاد در همان ساعات اولیه دچار اختلال شده و به سختی باز می‌شد. در اولین ساعات اجرای مرحله دوم طرح، تعدادی از هموطنان در تماس با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، نسبت به چگونگی خوشه‌بندی صورت گرفته ابراز تردید کردند.

یکی از این افراد با تشریح اطلاعات خود که سال گذشته در فرم اطلاعات اقتصادی خانوار پر کرده‌ است، با یادآوری این گفته رییس مرکز آمار که اطلاعات سال گذشته‌ افراد ملاک عملی طرح قرار گرفته است، گفت: من در آن زمان خانه مسکونی نداشته و مستاجر بودم. علاوه بر نداشتن خودرو، همسرم نیز دانشجو بوده ‌است. خودم دارای مدرک کارشناسی بودم و در حالی که ماهانه ۳۰۰ هزار تومان قسط پرداخت می‌کردم، ۵۰۰ هزار تومان در ماه حقوق دریافت می‌کردم. با این اوصاف و ساکن بودن در شهر تهران، بر اساس نتیجه اعلام شده در پایگاه اطلاعات اقتصادی خانوار، خانواده من در خوشه سوم قرار گرفته‌ است!

به گفته وی، پس از واردکردن کد رهگیری و کد ملی، اعلام شده است که هم بر اساس اطلاعات اظهار شده و هم بر اساس راستی‌آزمایی انجام شده از سوی مرکز آمار، اطلاعات او صحیح بوده و در خوشه سوم قرار گرفته است.

یکی از همکاران خبرنگار ما نیز در همین زمینه گفت: در زمان پر کردن فرم اطلاعات اقتصادی خانوار، ۳۵۰ هزار تومان حقوق دریافت می‌کردم. بدون داشتن خانه و خودرو، در حالی که همسرم نیز خانه‌دار و خودم دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد بودم، در مجموع ماهانه ۵۰۰ هزار تومان اجاره خانه‌ای در تهران و سایر اقساط را پرداخت می‌کردم. بقیه هزینه زندگی نیز از طریق کمک‌های مالی خانواده خودم و همسرم تامین می‌شد؛ در حالی که با این وضعیت، در خوشه سوم قرار گرفته‌ام.

فرد دیگری با مراجعه به گروه اقتصادی ایسنا با بیان اینکه بعد از اعلام خوشه‌بندی فهمیدم که پولدار بودم و خبر نداشتم، این‌گونه اظهار کرد که با داشتن درآمد ماهانه ۸۰۰ هزار تومان توسط خود و همسرش، در حالی که در خانه پدری زندگی می‌کنند، با داشتن تحصیلات دیپلم، بدون داشتن خودرو و با پرداخت ماهانه ۶۰۰ هزار تومان اقساط، خوشه سومی اعلام شده‌اند. این اظهارات در حالی است که براساس گفته رییس مرکز آمار ایران، درآمد تمام اعضای خانوار با هم جمع و بر تعداد اعضا تقسیم شده و در مرحله بعد خانوارها بر اساس درآمد سرانه از کمترین به بیشترین مرتب شده‌اند که بر این اساس، نتایج خوشه‌بندی نشان می‌دهد که شش میلیون و ۸۲۲ هزار و ۹۰۰ خانوار با جمعیت ۲۲ میلیون و ۴۰۸ هزار و ۸۶۴ نفر در خوشه اول شامل ۴۰ درصد جامعه، پنج میلیون و ۱۱۱ هزار و ۹۴۵ خانوار و جمعیت ۱۷ میلیون ۶۷۲ هزار و ۶۹۸ نفر شامل ۳۰ درصد بعدی در خوشه دوم و پنج میلیون و ۱۱۴ هزار و ۷۳۹ خانوار با جمعیت ۱۴ میلیون و ۲۶ هزار و ۲۳۴ نفر شامل ۳۰ درصد بعدی در خوشه سوم قرار دارند.

بر اساس خوشه‌بندی مرکز آمار، خانواده‌ای شش نفره با درآمد ۷۸۸ هزار تومان در خوشه سوم قرار گرفته ‌است؛ در واقع اگر سرانه درآمد هر فرد خانوار بیش از ۱۳۱ هزار تومان در ماه باشد، فرد در خوشه سوم قرار می‌گیرد. با این حساب حدود ۴۱ میلیون نفر از مردم ایران در خوشه‌های اول و دوم قرار گرفته‌اند.

این در حالی است که بر اساس مصوبه شورای عالی کار در پایان سال گذشته، حداقل حقوق کارگران ۲۶۳ هزار و ۵۲۰ تومان تعیین شد و بر این اساس اگر یک خانواده دونفره با سرپرست کارگر حداقل حقوق را دریافت کند، در خوشه سوم قرار گرفته‌ است!

دولت اعلام کرده که در مرحله اول توزیع نقدی یارانه‌ها، افراد قرار گرفته در خوشه سوم از امکان دریافت یارانه نقدی برخوردار نخواهند بود و قرار است در مورد آنها بعدا تصمیم‌گیری شود. حال این سوال پیش می‌آید که اگر در طرح جمع‌آوری اطلاعات اقتصادی خانوار و خوشه‌بندی منتج از آن، تنها درآمد خانوار بدون هزینه‌های آن ملاک قرار گرفته است، آیا بیم آن نمی‌رود که تعداد زیادی از این افراد که حالا در خوشه سوم قرار گرفته‌اند، با توجه به هزینه‌های گذشته‌ خود، از جمله اجاره خانه و اقساط و نیز افزوده شدن قیمت واقعی هزینه‌هایی چون آب، برق، گاز و... به هزینه‌های اولیه زندگی‌، عملا به وضعیت خوشه‌ها پایین‌تر سقوط کنند؟!

راه جدید اعلام خوشه خانوارها به متقاضیان

اعلام خوشه خانوارها، قبول درخواست‌ اصلاح اطلاعات خانوارها، ثبت‌نام افراد جدید و درج تغییرات در خوشه در دفاتر پستی شهری و روستایی سراسر کشور انجام می‌گیرد.

به گزارش خبرگزاری مهر، براساس قرارداد منعقده بین شرکت پست و مرکز آمار ایران و برای اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها، اعلام خوشه خانوارها از طریق پست صورت می‌گیرد. در مرحله اول این قرارداد واحدهای پستی خوشه‌ خانوارها را به متقاضیان اعلام می‌کنند و در مرحله دوم درخواست‌های اصلاح اطلاعات خانوارها، ثبت‌نام افراد جدید و درج تغییرات در خوشه را از طریق فرم‌های الکترونیکی در دفاتر پستی که قابلیت اتصال به اینترنت دارند، انجام می‌شود. مدیران کل استان‌ها به عنوان عضو ستاد هدفمندسازی یارانه‌ها و جمع‌‌آوری اطلاعات خانوارها تعیین شده‌اند.

تمام دفاتر پستی دولتی و روستایی (ICT) مشمول انجام این خدمت در نظر گرفته شده است که از اول بهمن‌ماه به مدت یک سال به اجرای قرارداد منعقده خواهند پرداخت. هزینه ارائه این سرویس به ازای هر خانوار شهری مبلغ ۵ هزار ریال تعیین شده که با احتساب ۳ درصد مالیات بر ارزش افزوده ۵۱۵۰ ریال خواهد شد و خانوارهای روستایی مبلغی را پرداخت نخواهند کرد. براساس اطلاعات موجود و با استفاده از مدل‌های آماری به کار گرفته شده، طبقه‌بندی خانوارها به دهک‌های درآمدی و خوشه‌های یک، ۲ و۳ صورت پذیرفته است.