مذاکره بدون شرط درباره سوخت هسته‌ای

دنیای اقتصاد- علی اصغر سلطانیه، نماینده‌ ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه پاسخ مکتوب تهران به نامه گروه وین (آمریکا، روسیه، فرانسه و آژانس اتمی) را به یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس اتمی تحویل داد. آنچنان که سلطانیه گفته است، پیام مهم و مشخص و روشن این نامه آمادگی کامل ایران برای شرکت بدون شرط در مذاکرات درباره تامین سوخت رآکتور تهران است. به گزارش ‌ایسنا، سلطانیه پس از تحویل پاسخ مکتوب ایران به نامه گروه وین گفت: در ملاقات خصوصی با یوکیا آمانو؛ مدیرکل آژانس ضمن قدردانی و استقبال از تصمیم ایران مبنی بر آمادگی برای مذاکرات درباره تامین سوخت اعلام کرد که تمام مساعی خود را برای این منظور به کار می‌گیرد و از هیچ تلاشی دریغ نمی‌ورزد تا این پروژه در چارچوب آژانس صورت گیرد. همچنین، مدیر کل آژانس اعلام کرد، متن نامه ایران را که در سه صفحه تهیه شده است، به زودی به سه کشور آمریکا، روسیه و فرانسه منعکس خواهد کرد.

سلطانیه ادامه داد: ما در این نامه اعلام کرده‌ایم که به محض اعلام آمادگی طرف‌های دیگر، ایران آمادگی کامل برای شرکت در مذاکرات و جلسات به منظور چگونگی تامین سوخت رآکتور تهران را دارد.

به گزارش ایسنا، پیش از این علی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی‌از ارسال نامه‌ پاسخ ایران به گروه وین درباره تامین سوخت رآکتور تهران خبر داده و گفته بود: نامه ایران پاسخ کلی است و جزئیات فنی در مذاکرات احتمالی که در آینده شکل می‌گیرد، اعلام می‌شود.

سلطانیه همچنین در گفت‌وگو با شبکه خبری العالم با اشاره به تحویل نامه ایران به آژانس تاکید کرد که فرصتی جدید برای آغاز فوری گفت‌وگوها بدون پیش شرط و حل همه مشکلات فراهم شده است.

وی افزود: این نامه‌ای آشکار و روشن از سوی جمهوری اسلامی‌ایران است که بیانگر آمادگی ما برای گفت‌وگوی بدون شرط در اولین فرصت و در چارچوب آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌می‌باشد.

وی با بیان اینکه این نامه بیانگر موضع رسمی‌ایران است و می‌تواند گامی‌مثبت برای ورود به مذاکرات بدون پیش‌شرط باشد، تاکید کرد: اکنون توپ در زمین غربی‌ها است و غرب باید در این زمینه در چارچوب آژانس گام بردارد و اهداف و تمایلات سیاسی خود را کنار بگذارد. سلطانیه ابراز امیدواری کرد که آژانس در گفت‌وگوی آتی در مورد موضوع هسته‌ای ایران، بیانیه تهران را مدنظر قرار دهد و غربی‌ها این فرصت ایجاد شده را از دست ندهند.

منوچهر متکی، وزیرخارجه ایران نیز پس از برگزاری نشست روز یکشنبه خود با برزیل و ترکیه از آمادگی ایران برای گفت‌وگو با قدرت‌های غربی در خصوص توافقنامه تبادل سوخت هسته‌ای تهران خبر داد. به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از خبرگزاری فرانسه، متکی در گفت‌وگو با خبرنگاران در استانبول اعلام کرد: ایران آمادگی دارد تا فورا گفت‌وگو با قدرت‌های غربی در خصوص توافقنامه تبادل سوخت هسته‌ای را که در ماه مه گذشته (‌۲۷ اردیبهشت سال‌جاری) به امضا رسید، آغاز کند. بنا بر این گزارش، تحت توافقی که در تاریخ ۱۷ ماه مه با میانجیگری برزیل و ترکیه در خصوص تبادل سوخت هسته‌ای ایران حاصل شد و بعدها با عنوان «بیانیه ۳ جانبه تهران» از آن یاد شد، قرار شد تا ایران یک‌هزار و ۲۰۰ کیلوگرم از اورانیوم با درصد غنای پایین خود را برای تبادل با سوخت هسته‌ای به ترکیه ارسال کند.

به دنبال امضای این توافقنامه، آمریکا از وعده‌های پیشین خود مبنی بر پذیرش چنین توافقنامه‌ای سرباز زد و ضمن رد آن برای تصویب هرچه سریع‌تر قطعنامه تحریم‌ها علیه ایران تلاش کرد. اندکی پس از امضای بیانیه ۳ جانبه تهران، قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران به تصویب رسید، اما ترکیه و برزیل به عنوان اعضای این شورا همچنان بر موضع خود پافشاری کردند و به این قطعنامه رای منفی دادند. بنا بر این گزارش، کشورهای گروه وین در تاریخ قبل از تصویب تحریم‌های جدید سازمان ملل علیه ایران( ۱۹ خرداد سال جاری)، سوالاتی را در خصوص بیانیه ۳ جانبه ایران مطرح کرده بودند.

بر اساس این گزارش، متکی که این اظهارات را پس از دیدار ۳ جانبه با «سلسو آموریم» و «احمد داوود اوغلو» وزرای خارجه برزیل و ترکیه مطرح کرد، ابراز امیدواری کرد که هر دوی این کشورها نیز در گفت‌وگوهای ایران با گروه ۱+۵ حضور داشته باشند، اما اعلام کرد که حضور این کشورها به عنوان یک شرط برای انجام این گفت‌وگوها مطرح نیست. وی در این رابطه گفت: گفت‌وگوهای گروه وین با ایران در حضور یا عدم حضور ترکیه و برزیل نیز انجام خواهد شد.

پیش از این داوود اوغلو اعلام کرده بود که برزیل و ترکیه آمادگی دارند تا درصورت تمایل تمامی‌طرفین مربوطه، در این گفت‌وگوها مشارکت داشته باشند.

وزرای خارجه برزیل و ترکیه پیش از آغاز نشست ۳ جانبه با وزیر خارجه ایران در استانبول ضمن اشاره به حق ایران برای دنبال کردن برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز خود، بر یافتن راه‌حلی دیپلماتیک در قبال تهران تاکید کردند. سلسو آموریم و احمد داوود اوغلو ،وزرای خارجه برزیل و ترکیه در آستانه دیدار سه‌جانبه با متکی نیز تاکید کرده بودند: ما معتقدیم که توافقنامه تبادل سوخت تهران که در ماه مه گذشته به امضا رسید، همچنان زنده است.

داوود اوغلو پیش از آغاز نشست ۳ جانبه استانبول و در کنفرانس خبری مشترک با آموریم همتای برزیلی خود تاکید کرد: من معتقدم که توافقنامه تبادل سوخت تهران همچنان می‌تواند به عنوان یک ابزار دیپلماتیک کاربرد داشته باشد.

وی افزود: این توافقنامه یک چارچوب کاری برای ما فراهم آورده است.

وزیر خارجه ترکیه تصریح کرد: این یک ابزار تسهیل‌کننده برای افزایش اقدامات اعتمادساز است. آموریم نیز در این کنفرانس مطبوعاتی تاکید کرد: ما همیشه از ایران می‌خواهیم تا موضعی انعطاف‌پذیر اتخاذ کنند، اما به نظر من دیگر کشورها نیز باید اینچنین عمل کنند.

احمدی‌نژاد: ایران عقب‌نشینی نمی‌کند

رییس‌جمهور ایران طی مصاحبه‌ای با تاکید بر این موضوع که ایران تا اواسط ماه رمضان (اوایل سپتامبر) با غرب وارد مذاکره نخواهد شد، گفت که ایران از برنامه هسته‌ای خود عقب‌نشینی نمی‌کند. به گزارش فارس، محمود احمدی‌نژاد در مصاحبه‌ای با شبکه خبری «پرس تی وی» اعلام کرد که ایران بر سر مساله هسته‌ای خود عقب نشینی نخواهد کرد و همه می‌توانند رو به جلو حرکت کنند. رییس‌جمهور ایران در ادامه گفت: غربی‌ها می‌دانند که در صحنه واقعی نمی‌توانند ایران را به عقب‌نشینی وادار کنند و به همین علت با خبرسازی می‌خواهند بگویند که ایران در این جریان یک قدم عقب‌نشینی کرده است. وی با نادرست خواندن رویکرد غربی‌ها در قبال ایران گفت: لازم نیست هیچ‌کس عقب‌نشینی کند. همه می‌توانند رو به جلو حرکت کنند، ولی بر مبنای دوستی و صلح که در آن همه سود می‌‌برند و کسی ضرر نخواهد کرد. احمدی‌نژاد با اشاره به بیانیه تهران گفت: چندی پیش قرار شد با پذیرش تبادل سوخت گامی‌به سوی تعامل برداریم، اما طرف مقابل مشکلاتی را پیش آورد. وی تاکید کرد: با وجود اینکه بیانیه تهران دارای چارچوبی بسیار منطقی، قانونی و عادلانه است و ایران حاضر شد با کسانی قرارداد ببندد که بارها توافق خود با تهران را به طور یک‌طرفه نقض کرده‌اند، برخی از این نتیجه خشنود نشدند و دولت آمریکا با همراهی انگلیس و برخی کشورها به جای پاسخ مثبت به این اقدام بسیار بزرگ و گام بلند ایران، به تصویب قطعنامه پرداختند. احمدی‌نژاد بار دیگر بر عدم اثرگذاری این قطعنامه تاکید کرد و گفت: نفس این رویکرد بد است زیرا این کشورها هر زمان که منطقی ندارند فورا دست به اسلحه می‌برند یا قطعنامه تصویب می‌کنند، این در حالی است که مناسبات جهانی را باید با منطق و گفت‎و‎گو حل کرد.