برخی می‌خواهند واقعیات جامعه راز باقی بماند

رخشان بنی‌اعتماد گفت: آنچه در مستند «حیاط خلوت خانه خورشید» به نمایش درآمده واقعیتی است که هیچ کجا دیده نمی‌شود، همان طور که بقیه تصاویر واقعی جامعه ما هم جایی برای بروز ندارند. این کارگردان سینمای ایران پس از نمایش مستندش که شامگاه ۲۶ مرداد ماه در خانه هنرمندان ایران برپا بود، با بیان این مطلب ادامه داد: نه‌ تلویزیون ما به نمایش این تصاویر می‌پردازد و نه فضای سینمای مستند فرصتی برای دیده‌شدن دارد. بدین ترتیب واقعیات جامعه ما همیشه باید به شکل راز باقی بماند.

بنی‌اعتماد گفت: آنچه در این فیلم به تصویر کشیده‌ام، بخش کوچکی از مشکلات و بلاهایی است که بر سر زنان معتاد می‌آید.

بنابراین گزارش، این نمایش با استقبال گسترده مخاطبان همراه بود و در ابتدا رخشان بنی‌اعتماد ضمن عذرخواهی از تماشاگرانی که به دلیل ازدحام جمعیت، جایی برای نشستن نداشتند و فیلم را با کیفیت صدای نامطلوب دیدند، گفت: خوشحالم که چنین جمعیتی برای دیدن یک فیلم مستند آمده‌ است و امیدوارم این اتفاقات در سینمای مستند کشور دائما تکرار شود؛ چراکه این سینما پتانسیل کشف نشده‌ای دارد و چون تاکنون محلی برای نمایش نداشته، کمتر دیده شده است. وی با اشاره به اینکه این مستند در قالب مجموعه ده قسمتی «تهران من»ساخته شده، توضیح داد: تهران را می‌شد از زوایای مختلفی مورد بررسی قرار داد؛ اما آنچه من یافتم و در این فیلم به نمایش درآوردم ورای درد و رنج و تلخی، آسیب روزافزون زنان معتاد و عدم حمایت و کارآیی سازمان‌های دولتی فعال در این زمینه بود. سازمان‌هایی که جوابگوی هیچ یک از این آسیب‌های روز افزون نبوده و نیستند. در کنار این رنج و درد و تلخی، انرژی فوق‌العاده لیلی ارشد و سرور منشی‌زاده ـ مسوولان خانه خورشید ـ از نکات مثبتی بود که در این کار با آن مواجه شدم. رخشان بنی‌اعتماد در این ساخته مستندش روایتی یک ساعته از «خانه خورشید» به عنوان «مرکز گذری کاهش آسیب‌های اعتیاد زنان» دارد؛ مکانی که در دروازه غار تهران قرار گرفته‌ است و به‌ عنوان مکان امن گروهی از زنان آسیب‌پذیر اجتماعی تحت نظارت بهزیستی اداره می‌شود. این کارگردان گفت: همیشه فکر می‌کنم در برابر ناکارآمدی نهادهای دولتی اگر انرژی فردی عده‌ای مانند منشی‌زاده و ارشد نباشد، معلوم نیست چه بر سر ما بیاید. همیشه و همیشه برای افرادی این چنین گمنام که تا این اندازه برای جامعه فعالیت می‌کنند، احترام قائلم و در این فیلم من و گروه سازنده هر روز ده‌ها بار در برابر تلاش‌های آنها سر تعظیم فرود می‌آوردیم.

این کارگردان در بخش دیگری از این نشست، نمایش «حیاط خلوت خانه خورشید» را به ستاره فرمانفرماییان مادر مددکاری علمی ایران تقدیم کرد و او را از جمله افرادی که حق بزرگی بر گردن فعالیت‌های مددکاری داشته‌اند، معرفی کرد. در بخش دیگری از این نشست و در پاسخ به سوالی که درباره فضای تلخ این فیلم مطرح شده بود، رخشان بنی‌اعتماد گفت: به شدت مخالفم که تلخی این فیلم بیش از متن موقعیت آن است. تنها نقطه امیدی که در این زمینه می‌توان یافت حضور افرادی است که بدون آنکه به دنبال نام و نشان باشند تلاش می‌کنند تا بخش آسیب‌دیده جامعه را تا حدی ترمیم کنند. اگر ما از این زاویه نگاه کنیم، این فیلم کمی هم حس امید دارد؛ اما در کل برای تلخی فیلم از ابتدا هیچ تصمیمی نداشتم و هر آنچه که در این فیلم دیدیم اتفاقاتی است که طی مدت ساخت رخ داده است.

وی ادامه داد: میزان تلخی زندگی زنانی که در خیابان‌ها می‌خوابند، کتک می‌خورند، مورد تجاوز قرار می‌گیرند،‌ تحقیر می‌شوند و ... موقعیت دردناکی است که اگر با وجود تمام این موارد من می‌خواستم ذره‌ای امید را در این وضعیت پیدا کنم، نشان از بلاهتم بود.

رخشان بنی‌اعتماد در پایان سخنانش درباره روند فعالیت‌های «خانه خورشید» توضیحاتی داد و گفت: با وجود اینکه در این خانه آسیب‌دیده‌ترین و مظلوم‌ترین زنان حضور دارند، مسوولان «خانه خورشید» به گونه‌ای با آنها برخورد می‌کنند که هیچ وقت کسی حس صدقه‌گرفتن نداشته باشد. آنچه در این خانه انجام می‌شود از سر احترام است و اگر نظیر این نهاد در بخش‌های دیگر شهر و شهرستان‌ها هم تاسیس شود، نکته بسیار مثبتی است؛ چراکه جامعه به شدت نیازمند این نوع فضاها است.