زمان پیشنهادی ‌ایران برای مذاکره با 1+5

رویترز گزارش داد که ایران ۲ یا ۱۴ آذرماه را برای مذاکره در استانبول پیشنهاد کرده است

دنیای اقتصاد- خبرگزاری رویترز به نقل از منابع دفتر کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده گروه ۱+۵ گزارش داده است که سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی‌ایران طی نامه‌ای آمادگی خود را برای دیدار با نمایندگان ۱+۵ در تاریخ ۲۳ نوامبر (دوم آذر ماه) یا پنجم دسامبر (۱۴ آذر ماه) در استانبول اعلام کرده است. دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی شامگاه سه شنبه اعلام کرد که ایران در پاسخ به نامه دفتر کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا امروز(سه‌شنبه) طی نامه‌ای پیشنهاد تهران را درباره زمان و مکان گفت‌وگوها بر مبنای نامه مورخ ۱۵/۴/۸۹ (۶ جولای ۲۰۱۰) سعید جلیلی به اشتون (نماینده ۱+۵) اعلام داشت.

در پی ارسال‌ این نامه، سخنگوی رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که ۱+۵ به زودی به پیشنهاد ایران برای از سرگیری مذاکرات پاسخ خواهد داد.

به گزرش‌ایسنا به نقل از خبرگزاری فرانسه، سخنگوی اشتون گفت: من می‌توانم دریافت این نامه را تایید کنم. ما اکنون درباره جزئیات و پیشنهادات با شرکای خود مشورت می‌کنیم و در چند روز آینده پاسخ دکتر جلیلی را خواهیم داد.

وی افزود: من نمی‌توانم وارد جزئیات این نامه شوم، اما پیشنهاداتی در آن توسط ایران مطرح شده است که در نظر گرفته خواهد شد.

در همین حال، خبرگزاری رویترز گزارش داد که در این نامه مورخ نهم نوامبر سال میلادی جاری (۱۸ آبان ماه) جلیلی به اشتون گفت که آماده است در تاریخ ۲۳ نوامبر (دوم آذر ماه) یا پنجم دسامبر (۱۴ آذر ماه) در استانبول با مقامات کشورهای گروه ۱ + ۵ دیدار کنند. اشتون اواخر مهرماه سال جاری پیشنهاد داده بود که دیدار ایران با ۱‌+‌۵ در ۱۵ تا ۱۷ نوامبر (۲۴ تا ۲۶ آبان ماه) در وین انجام شود. یک منبع دیپلماتیک اتحادیه اروپا گفت که احتمال اینکه ۱+۵ با تاریخ جدید پیشنهادی جلیلی مخالفت کنند بسیار کم است، اما ممکن است مکان متفاوتی را در اروپا برای برگزاری مذاکرات پیشنهاد دهند. فیلیپ کراولی‌، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز روز سه شنبه در جمع خبرنگاران با تایید دریافت نامه‌ایران توسط اتحادیه اروپا گفت: اهداف هسته‌ای ایران در راس فهرست ما قرار دارد. ما سعی خواهیم کرد تاریخ و مکان مشخص این نشست را در گفت‌وگو با ایران تامین کنیم. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با بیان اینکه «انتظار می‌رود در یکی، دو روز آینده گفت‌وگوهایی در داخل گروه ۱+۵ صورت گیرد» افزود: اشتون و هیلاری کلینتون‌، وزیر امور خارجه آمریکا روز سه‌شنبه یا چهارشنبه از طریق تلفن با یکدیگر گفت‌وگو خواهند کرد.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، ایران تاکید دارد که مذاکرات باید درباره بسته پیشنهادهایی در زمینه خلع سلاح هسته‌ای جهان که تهران پیش از به بن‌بست رسیدن مذاکرات گذشته اعلام کرده بود برگزار شود، اما ۱+۵ اصرار دارند که برنامه هسته‌ای ایران به طور مستقیم محور این گفت‌وگوها باشد.

در عین حال‌، منوچهر متکی‌، وزیر خارجه در گفت‌وگو با برنامه گفت‌وگوی ویژه‌ خبری شبکه‌ ۲ سیما در پاسخ به اینکه شورای عالی امنیت ملی اعلام کرده است زمان و مکان انجام مذاکرات با ۱+۵ را به آنها اعلام کرده است، آیا شما زمان را اعلام نمی‌کنید؟ گفت: معمولا طرف مقابل شیوه‌ای داشت که چندان پسندیده نبود. هر زمان چیزی پیشنهاد می‌داد قبل از اینکه نظر طرف مقابل را جویا شود تلاش می‌کرد آنها را در رسانه‌ها مطرح کند. طرف ایرانی تلاش می‌کرد در این گونه مباحث نظر طرف مقابل را دریافت کند و پس از توافق موضوعی را اعلام کند این تبادل نظرهایی که انجام می‌شود، ادامه دارد ولی در حالت کلی در بحث زمان و مکان مشکل خاصی نداریم. انعطاف لازم در آن وجود دارد. تاریخ‌هایی که اعلام شده چندان با یکدیگر تفاوت ندارد. هر کدام از این گزینه‌ها می‌تواند تا یک هفته جابه‌جایی نهایی شود. به لحاظ مذاکرات نیز از ابتدا دو سه محل مطرح بود ژنو، وین و ترکیه که ما نظرمان را اعلام کرده‌ایم و گفته‌ایم موافقیم بنابراین این موارد در ادامه گفت‌وگوها بررسی می‌شود.

به گزارش ‌ایسنا، وی در مورد دستور کار این نشست نیز گفت: به طور معمول باید دستور کار را پیش از جلسه تعیین کرد. گاهی نیز طرفین توافق می‌کنند که مذاکره کنند تا به دستور کار مورد توافق طرفین برسند و در مورد آن صحبت کنند. یکی از این دو طریق در تبادل‌نظرهایی که این روزها جریان دارد نهایی می‌شود و مبنای تشکیل جلسه خواهد بود.

پیشینه مذاکرات‌ ایران و ۱+۵

سعید جلیلی نخستین بار در ۲۹ تیر ماه سال ۱۳۸۷ به عنوان مذاکره‌کننده ارشد‌ایران پشت میز مذاکره با نمایندگان کشورهای گروه ۱+۵ به ریاست خاویر سولانا‌، نماینده تام‌الاختیار‌ این گروه نشست.‌ این مذاکرات در شرایطی انجام شد که‌ ایران و گروه ۱+۵ به ترتیب در اردیبهشت و خرداد ۱۳۸۷ بسته‌های پیشنهادی خود را رد و بدل کرده بودند. اگر چه نفس‌ این مذاکرات هم برای‌ایران و هم برای کشورهای ۱+۵ حائز اهمیت بسیار بود، اما حضور ویلیام برنز، نفر سوم وزارت خارجه آمریکا در‌این مذاکرات، آن هم در آخرین ماه‌های کاری دولت نو محافظه‌کار جورج بوش پسر، اهمیت‌این مذاکرات را دو چندان کرد. پس از مذاکرات ژنو ۱ طرفین، ‌این مذاکرات را مثبت ارزیابی کردند. ویلیام برنز در مذاکرات ژنو ۲ نیز که در اوایل مهرماه سال گذشته انجام شد، به عنوان نماینده آمریکا حاضر شد، با‌این تفاوت که دولت بوش جای خود را به دولت دموکرات باراک اوباما داده بود. توافقات جدید هسته‌ای در کنار حضور نمایندگان آمریکا در دومین دور مذاکرات ژنو به مهم‌ترین اخبار رسانه‌های معتبر جهان تبدیل شد و مقام‌های ‌ایرانی و آمریکایی و هم مقامات سایر کشورهای حاضر در‌این نشست در نخستین واکنش‌های خود،‌ این مذاکرات را «سازنده» خواندند.

از اول ماه اکتبر سال ۲۰۰۹ میلادی (۱۰مهر سال ۸۸) که هیات‌ایرانی به ریاست جلیلی با نمایندگان چین، روسیه، فرانسه، انگلیس، آمریکا و آلمان در ژنو گفت‌وگو کرد، تاکنون مذاکره‌ای با گروه ۱+۵ انجام نشده است. پس از مذاکرات جلیلی، تنها مذاکره کارشناسان فنی‌ ایران با گروه وین طی سه روز در ۲۷ مهر در وین آغاز شد و به پیشنهاد البرادعی برای تبادل سوخت هسته‌ای منجر شد.‌ ایران ‌این پیشنهاد را نپذیرفت؛ اما پیشنهاد‌های جدیدی را مطرح کرد که مورد قبول طرف‌های دیگر نبود، در‌ این شرایط کشورهای ترکیه و برزیل پیش‌قدم شدند و با حضور سران‌ این کشورها در تهران، وزیران خارجه سه کشور بیانیه تهران را به امضا رساندند. ‌این بیانیه با واکنش سرد غرب روبه‌رو شد و در پی آن شورای امنیت سارمان ملل چهارمین قطعنامه تحریم‌آمیز را علیه تهران تصویب کرد.‌ این قطعنامه با تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا و اتحادیه اروپا پی‌گرفته شد. در چنین شرایطی بود که محمود احمدی‌نژاد، رییس‌جمهور‌، مذاکره با ۱+۵ را به پایان مردادماه و نیمه ماه مبارک رمضان موکول و بر تغییر ترکیب گروه مذاکره‌کننده تاکید کرد. احمدی‌نژاد دوشنبه ۷ تیر سال جاری در نشست خبری با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی با طرح چند سوال به‌عنوان پیش‌شرط‌های ادامه مذاکرات با ۱+۵ اظهار داشت: در وهله اول باید ‌این گروه نظرشان را راجع به بمب اتمی رژیم ‌صهیونیستی اعلام کنند، ما مذاکرات را بر مبنای اعلام نظر آنها تنظیم می‌کنیم، با کسانی که با بمب‌های رژیم‌صهیونیستی موافقند یک جور مذاکره می‌کنیم و با کسانی که مخالف هستند، جور دیگر. وی دومین پیش‌شرط مذاکره با گروه ۱+۵ را ادامه گفت‌وگوها بر مبنای مقررات ان‌پی‌تی ذکر کرد. احمدی‌نژاد سومین مورد را تعریف منظور از گفت‌وگو ذکر کرد و گفت: آنها باید اعلام کنند منظورشان از گفت‌وگو چیست، آیا دنبال دوستی هستند یا دشمنی. با کسانی ‌که به دنبال دوستی باشند یک‌جور مذاکره می‌کنیم و با آنها که دنبال دشمنی باشند جور دیگر.