دنیای اقتصاد- علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی از تازه‌ترین گزارش یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس اتمی درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران استقبال کرد و محتوای این گزارش را به فال نیک گرفت. آمانو در گزارش خود که اواخر روز سه‌شنبه هفته گذشته متن آن را در اختیار ۳۵ عضو شورای حکام آژانس قرار داد، با لحن ملایم‌تری درباره ایران سخن گفته و از جمله بیان داشته است که فعالیت‌های هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است. رضایت نسبی ایران از گزارش تازه آژانس

صالحی: گزارش اخیر آمانو درباره ایران را به فال نیک می‌گیریم

دنیای اقتصاد- انتشار چهارمین گزارش یوکیا آمانو، رییس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه‌های هسته‌ای ایران، واکنش مثبت مقامات تهران را در پی داشته است.

به گفته علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران، این گزارش نسبت به قبل بهتر شده است و مشخص شد آژانس روند بهتری را نسبت به قبل در پیش گرفته است و همین مقدار جای تشکر دارد. صالحی همچنین گفته است: در گزارش‌های قبلی آمانو به مواردی مثل مدالیته حل و فصل مسائل میان ایران و آژانس اشاره نمی‌شد که در این گزارش به آن در کنار بحث مطالعات ادعایی اشاره شده است. ما این را به فال نیک می‌گیریم و اگر به همین صورت روند ادامه پیدا کند، بسیاری از سوءتفاهمات ایجاد شده در آینده با همکاری بیشتر با یکدیگر و ایجاد اعتماد متقابل برطرف می‌شود.

علی‌اصغر سلطانیه نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز اظهار کرده است: آمانو در این گزارش بار دیگر ضمن تایید انحراف نداشتن فعالیت‌های هسته‌ای ایران به اهداف نظامی اعلام کرد که آژانس کماکان قادر است به راستی‌آزمایی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران ادامه دهد و این خود اثبات می‌کند ایران در اجرای تعهداتش مطابق با معاهده ان. پی. تی پایبند بوده است.

نکات مهم گزارش تازه آژانس

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تازه‌ترین گزارش خود درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران که شامگاه سه شنبه به وقت وین به طور غیررسمی در اختیار ۳۵ عضو شورای حکام قرار ‌گرفت، برای بیست و چهارمین بار بر صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران تاکید کرده است.

به گزارش ایسنا، در تازه‌ترین گزارش یوکیا آمانو آمده است: « در حالی که آژانس هم‌چنان منع انحراف مواد هسته‌ای اعلام شده در ایران را راستی‌آزمایی می‌کند، ایران برای این که به آژانس اجازه دهد تا تایید کند تمام مواد هسته‌ای در ایران در فعالیت‌های صلح‌آمیز به کار گرفته می‌شود، همکاری لازم را ارائه نکرده است.»

در ادامه این گزارش آمده است: «به ویژه ایران مطالبات لحاظ شده در قطعنامه‌های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت از جمله اجرای پروتکل الحاقی که برای اعتمادسازی درباره هدف منحصرا صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران و حل مسائل باقیمانده ضروری است را اجرا نمی‌کند.»

این در حالی است که ایران در سال ۲۰۰۷ و در چارچوب مدالیته به تمامی سوالات آژانس پاسخ داد و آژانس تایید پاسخ‌های ایران را اعلام کرد.

در ادامه گزارش آمانو آمده است: «ایران لازم است در روشن ساختن مسائل باقیمانده‌ای که باعث نگرانی درباره ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هسته‌ای‌اش است از جمله از طریق ارائه دسترسی به تمامی سایت‌ها، تجهیزات، اشخاص و اسناد درخواست شده از سوی آژانس همکاری کند.»

بر اساس این گزارش، یوکیا آمانو برای اولین بار در گزارش خود درباره ایران در کنار بحث مطالعات ادعایی به موضوع مدالیته ایران و آژانس در سال ۲۰۰۷ اشاره می‌کند. این در حالی است که محمد البرادعی، مدیرکل پیشین آژانس در تمامی گزارش‌هایش درباره ایران موضوع مدالیته را مورد تاکید و توجه قرار می‌داد.

در ادامه این گزارش با بیان اینکه «ایران همچنین اعلام کرده است که مکان‌هایی را برای تاسیسات جدید غنی‌سازی انتخاب کرده است و ساخت یکی از این تاسیسات حدود مارس ۲۰۱۱ آغاز خواهد شد» آمده است: «ایران اطلاعات طرح و دسترسی لازم را برای آژانس مطابق با توافقنامه پادمان‌ها و ترتیبات فرعی فراهم نکرده است. همچنین ایران برخلاف قطعنامه‌های مربوطه در شورای حکام و شورای امنیت به ساخت رآکتور IR- ۴۰ و فعالیت‌های مربوط به آب سنگین ادامه داده است.» در ادامه گزارش آمانو با بیان اینکه «آژانس اجازه نیافته است از آب سنگینی که در UCF انبار شده است نمونه‌برداری کند و دسترسی به HWPP نداشته است»، آمده است: «در حالی که آژانس می‌تواند گزارش کند که ایران اظهاریه‌هایی داشته است مبنی بر اینکه آن فعالیت‌ها را تعلیق نکرده است؛ بدون دسترسی کامل به آب سنگین UCF و HWPP آژانس قادر نیست چنین اظهاریه‌هایی را تایید کند و بنابراین درباره این موضوع به طور کامل گزارش دهد.»

در پایان بخش نتیجه‌گیری گزارش آمانو از ایران درخواست شده است، گام‌هایی را در جهت اجرای کامل توافقنامه پادمان و الزامات دیگرش از جمله اجرای پروتکل الحاقی بردارد.

خبرگزاری رویترز نیز با استناد به گزارش آمانو خبر داد که ایران از ماه فوریه تاکنون ۳۳ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد تولید کرده است.

به گزارش ایسنا، خبرگزاری فرانسه نیز با استناد به این گزارش، گزارش داده است که فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم ایران اوایل ماه‌جاری دست کم برای مدت یک روز متوقف شده بود. به نوشته این خبرگزاری، گزارش آژانس هیچ توضیحی را درباره دلایل احتمالی این توقف ارائه نمی‌کند.

امید ایران به رفع سوءتفاهمات

در این میان، صالحی در واکنش به تازه‌ترین گزارش آمانو درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران با ابراز رضایت از تغییر روند گزارش نویسی آمانو تاکید کرد: البته محتوای گزارش مثل سابق است، اما ایرادی که ما نسبت به بیان گزارش و درج برخی موارد در آن گرفتیم کمی اصلاح شده است.

به گزارش ایسنا، رییس سازمان انرژی اتمی، در پاسخ به اینکه در این گزارش آمده است، ایران یک روز فعالیت‌های غنی‌سازی‌اش به طور کامل متوقف شده است؛ اما دلایل آن ذکر نشده است با تکذیب توقف فعالیت‌های غنی‌سازی ایران تاکید کرد: نمی‌دانم چرا غربی‌ها در برهه‌ای که طرفین برای مذاکره آماده می‌شوند (مذاکرات ایران با ۱‌+‌۵) چنین مطالبی را عنوان می‌کنند. احتمالا می‌خواهند فضای شک و ابهام ایجاد کنند؛ آنها مقاصد سیاسی خودشان را از این جوسازی‌ها دنبال می‌کنند.

صالحی خاطرنشان کرد: یک کارخانه غنی‌سازی همواره در حال نصب، بهره‌برداری، تعمیر و تعویض سانتریفیوژها است و این امری کاملا طبیعی است. معتقدم اینها (غربی‌ها) تلاش کرده بودند از طریق تجهیزات آلوده و اقدامات نرم‌افزاری مشکلی را برای فعالیت‌های هسته‌ای ایران ایجاد کنند اما با آماده‌باش مهندسان کشورمان و پیش‌بینی‌های لازم در یکسال و نیم گذشته تیرشان به هدف نخورد و این عین واقعیت است. آنها سعی داشتند در تمامی سایت‌های هسته‌ای از جمله نطنز و نیروگاه بوشهر اختلالی را از طریق ویروس استاکس‌نت ایجاد کنند، چون این ویروس با دستورهایی که می‌دهند می‌توانند در فرآیند کار در یک سایت هسته‌ای اختلال ایجاد کند. وی در باره برخی اتهامات در گزارش آمانو مبنی بر اینکه ایران همکاری لازم را نسبت به درخواست‌های آژانس انجام نمی‌دهد، تصریح کرد: ما همکاری‌هایمان را با آژانس انجام داده‌ایم. ممکن است برداشت‌های متفاوتی از همکاری وجود داشته باشد؛ اما ما در چارچوب پادمان جامع این همکاری‌ها را ادامه می‌دهیم و دلیلی ندارد فراتر از آن همکاری کنیم. اگر آنها در چارچوب تعهدات‌مان مطالب و درخواست‌هایی را اعلام کنند، اما تا به حال درخواستی نبوده است که در چارچوب پادمان باشد و ما پاسخ نداده باشیم. صالحی خاطرنشان کرد: آنها درباره کارخانه آب سنگین درخواست بازدید و نمونه‌برداری دارند در حالی که این درخواست در چارچوب پادمان جامع نیست. وی همچنین اظهار کرد: بعد از نشستی که با آمانو در وین داشتم و این نشست بسیار صریح بود، معتقدم روند مثبتی نسبت به گذشته پیش گرفته شده و این قابل تقدیر است. امیدوارم آژانس در گزارش‌هایش در آینده منطقی و واقعی‌تر باشد.

تناقض در گزارش آمانو

علی‌اصغر سلطانیه، نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در واکنش به آخرین گزارش آژانس تاکید کرد: این گزارش، اخبار روزهای گذشته مبنی بر توقف غنی‌سازی را خنثی و ثابت کرد تلاش‌های سرویس‌های جاسوسی و برخی کشورهای غربی بی‌اساس بوده است.

سلطانیه در گفت‌وگو با ایسنا گفت: آمانو یک بار دیگر صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران را به جهانیان اعلام کرد.

نماینده دائم ایران در آژانس، خاطرنشان کرد: در این گزارش اعلام شده است که هیچ نوع فعالیت بازفرآوری در ایران وجود ندارد. حال آنکه در قطعنامه‌های شورای امنیت از ایران خواسته شده است فعالیت‌های بازفرآوری‌اش را تعلیق کند که این تناقضی آشکار است. چگونه فعالیتی که وجود ندارد را می‌توان تعلیق کرد.

وی تاکید کرد: اگر چه این گزارش نسبت به گزارش‌های قبل یوکیا آمانو مختصرتر است، اما انتظار می‌رود در آینده، گزارش‌ها کاملا فنی و از ذکر جزئیات در آنها خودداری شود و میان مبانی، اقدامات الزام‌آور حقوقی مطابق معاهده ان. پی. تی و برخی درخواست‌های آژانس که هیچ‌گونه الزام حقوقی ندارد تفکیک قائل شود و با توجه به اینکه قطعنامه‌های شورای امنیت به دلایل متعدد فاقد وجاهت حقوقی است، نمی‌توانند مبنای برخی درخواست‌های آژانس قرار گیرند.