دنیای اقتصاد- ابراز امیدواری به تداوم گفت‌وگوهای هسته‌ای، ملموس‌ترین نتیجه ای بود که از مذاکرات دو روزه استانبول به دست آمد. مذاکراتی که طی روزهای جمعه و شنبه بین ایران و نمایندگان ۱+۵ برگزار شد و در پایان این مذاکرات، سعید جلیلی، مذاکره‌کننده ارشد ایرانی گفت که ایران آماده همکاری در عرصه‌های مختلف است و باید از مسائل خصمانه دوری کنیم. همچنین کاترین اشتون که سرپرستی هیات مذاکره کننده گروه ۱ + ۵ را هم بر عهده داشت در پایان این مذاکرات اعلام کرد: حاصل مذاکرات نتیجه‌ای نیست که به آن امید داشته است و پیش‌شرط‌های ایران درباره غنی‌سازی و تحریم‌ها را غیرقابل پذیرش می‌داند. اشتون در عین حال تاکید کرد که ۱+۵ متعهد به دنبال کردن مسیر دیپلماتیک در قبال ایران است. این در حالی است که ابوالفضل ظهره‌وند از دیپلمات‌های ایرانی حاضر در این نشست گفت: ما اعلام کردیم که آماده بررسی مسائل مختلف از جمله مساله هسته‌ای در سه محور خلع سلاح، منع اشاعه و فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای از طریق یک برنامه کاری مشخص هستیم. وی تاکید کرد که مواضع ایران شفاف و همراه با پیشنهادهای روشن بود؛ ولی طرف‌های مقابل اختلاف دیدگاه داشتند. هیات ایرانی درخواست گفت‌وگوی اختصاصی با نماینده آمریکا را نپذیرفت

پایان مذاکرات استانبول

جلیلی: باید از مسائل خصمانه دوری کنیم

اشتون: دلسرد شدم اما راه مذاکرات همچنان باز است

دنیای اقتصاد- مذاکرات دو روزه ایران و ۱+۵ در استانبول دیروز بدون دستیابی به نتیجه مشخصی پایان یافت. سعید جلیلی، مذاکره‌کننده ارشد ایران پس از پایان این مذاکرات در یک کنفرانس مطبوعاتی با بیان این که باید از مسائل خصمانه دوری کنیم، گفت: همه در مورد حقوق بشر و قوانین بین‌المللی اتفاق نظر دارند، بنابراین باید از تحمیل پیش شرط اجتناب کنیم. اگر دشمنی، احترام نگذاشتن و بی‌توجهی به خواسته‌های همدیگر را دنبال کنیم، به نتیجه نخواهیم رسید. کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده گروه ۱+۵ نیز پس از پایان این مذاکرات با بیان این که پیش‌شرط‌های ایران غیر قابل پذیرش است، گفت: ۱+۵ از موضع ایران در گفت‌و‌گوها «دلسرد» شده است. وی در عین حال، خبر داد که هیچ مذاکرات جدیدی با ایران برنامه‌ریزی نشده است، اما در مذاکرات همچنان باز است. سعید جلیلی هم بر آمادگی ایران برای انجام دور بعدی مذاکرات حول نقاط مشترک تاکید کرد.

آن چنان که خبرگزاری‌های داخلی گزارش کرده‌اند، هیات ایرانی در جریان مذاکرات با گروه ۱+۵( آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین به علاوه آلمان) بر دو موضوع «لغو تحریم‌ها» و «پذیرش حق غنی سازی اورانیوم» تاکید کرده است. همان موضوعاتی که اشتون از آنها به عنوان پیش شرط یاد کرده است. جلیلی نیز در کنفرانس مطبوعاتی خود به صراحت گفته است: امروز یکی از بحث‌های اساسی که وجود دارد و در این گفت‌وگوها به جد روی آن تاکید شد. این بود که باید حق اعضای ان‌پی‌تی در حقوقی که دارند، رسما اعلام شود و به رسمیت شناخته شود، اینها اسمش پیش شرط نیست و لازمه بحث است.

ضرورتی به گفت‌وگوی مستقل با هیات آمریکایی نبود

درخواست کاترین اشتون مبنی بر گفت‌وگوی جلیلی با ویلیام برنز، نماینده آمریکا که با مخالفت جلیلی مواجه شده است، از دیگر نکات مهم خبری این مذاکرات به شمار می‌رود. به ویژه آن که جلیلی در فاصله میان نشست صبح و عصر مذاکرات در روز جمعه با نمایندگان کشورهای چین، روسیه، اشتون و احمد داوود اوغلو، وزیر خارجه ترکیه به طور جداگانه مذاکره کرده بود. دبیر شورای عالی امنیت ملی اما در کنفرانس مطبوعاتی دیروز خود گفت: با آمریکایی‌ها هیچ گفت‌وگوی مستقلی نداشتیم، چرا که ضرورتی نداشت.

تاکید بر همکاری برای تبادل سوخت

وی در بخش دیگری از کنفرانس مطبوعاتی خود در پاسخ به این که آیا در خصوص سوآپ سوخت پیشنهادی مطرح شد یا خیر؟ گفت: در خصوص همکاری‌های هسته‌ای یکی از موضوعاتی که ما بر آن تاکید کردیم همین است. جلیلی ادامه داد: تبادل سوخت در چارچوب همکاری بین ملت‌ها می‌تواند شکل بگیرد، اما لازم این است که هر گونه اقدامی مبتنی بر همکاری و به رسمیت شناختن حقوق کشورها صورت بگیرد و از اقداماتی که موجب مقابله با ملت‌ها است اجتناب شود. وی در خصوص پیشنهاد مشخص به ایران در مذاکرات استانبول گفت: همکاری‌های صلح آمیز در استفاده از انرژی هسته‌ای یک موضوع مناسب برای همکاری‌ها بین ملت‌ها است، اما لازمه آن توجه به مواردی است که در ان.پی .تی تصریح شده است یعنی حق داشتن چرخه سوخت هسته‌ای از سوی اعضا. دبیر شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: ما در این گفت‌وگوها اعلام کردیم که روند غلط مقابله با حقوق ملت‌ها که در گذشته جریان داشت باید اصلاح شود و ما کماکان آمادگی داریم در این بستر گفت‌وگوها را ادامه دهیم.

اشتون با مباحث ما همراهی داشت

جلیلی در خصوص به نتیجه نرسیدن مذاکرات گفت: در یک جامعه جهانی که مبتنی بر احترام به حقوق ملت‌ها است، گفت‌وگوها باید بر اساس یک منطق مشترک باشد. من از خانم اشتون تشکر می‌کنم که اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات با منطق رفتار کرد. گفت‌وگوها باید بر اساس منطق ادامه پیدا کند که این لازمه جهان آزاد است. وی ادامه داد: اشتون نیز خیلی وقت‌ها با مباحث ما همراهی داشت، اما او به نمایندگی از برخی از کشورها آمده بود و این شخصیت حقیقی مستقل از آن شخصیت حقوقی بود.

درخواست اجرایی‌ شدن گفت‌وگوها

همچنین معاون دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران با اشاره به طرح منسجم و شفاف ایران در مذاکرات استانبول از اختلاف‌نظر، دیدگاه و مواضع اعضای گروه ۱+۵ خبر داد. به گزارش ایسنا، ابوالفضل ظهره‌وند، در مصاحبه با شبکه خبری العالم گفت: برنامه کاری طرف ایرانی شفاف و پیشنهادهای ما همراه با راه‌حل ارائه شد؛ اما با توجه به تعدد مواضع و اختلاف درنوع تعامل طرف مقابل دشواری‌هایی در جهت گام برداشتن درمسیر عملی وجود دارد و شاید آن‌ها برخی اوقات نیاز به هماهنگی‌هایی با کشورهای خود داشته باشند.