یک هفته با هوای تئاتر

مهرداد پارسا

تعیین یک روز به عنوان روز جهانی تئاتر پس از تشکیل موسسه بین‌المللی تئاتر وابسته به یونسکو شکل گرفت. در سال ۱۹۴۷ نمایندگان ۲۵کشور در پی دعوت سازمان جهانی یونسکو برای بزرگداشت و گسترش هنر تئاتر گردهم آمدند و موسسه بین‌المللی تئاتر را تشکیل دادند، در سال ۹۶۲ میلادی بنا به پیشنهاد کشور فنلاند قرار شد که روزی را به نام روز جهانی تئاتر بنامند که پیرو آن روز ۲۷ مارس که مطابق با ۷ فروردین است را به نام روز جهانی تئاتر اعلام کردند. مصادف شدن روز جهانی تئاتر با ۷فروردین سبب شد که به دلیل تعطیلات نوروزی گرامیداشت روز جهانی تئاتر در ایران اردیبهشت‌ماه برگزار شود. در چند سال اخیر خانه تئاتر برگزاری جشن هفته تئاتر پرداخته است و این جشن‌ها علاوه‌بر استقبال هنرمندان، مردم بسیاری را نیز به خود جلب کرد. امسال نیز از امروز مصادف با هشتم اردیبهشت‌ماه این جشن برگزار می‌شود. جشن هفته تئاتر در سال ۸۶ برخلاف سال‌های گذشته که در سالن‌های متعدد برگزار می‌شد، امسال به طور کامل در خانه هنرمندان و تالار اصلی تئاتر برگزار می‌شود.جشن هفته تئاتر همچون سال‌های گذشته با جشن بازیگر در روز هشتم آغاز و در روز چهاردهم اردیبهشت‌ پایان می‌یابد. این جشن ساعت ۳۰/۱۹ در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر برگزار می‌شود. جشن‌های دیگر این هفته در روز نهم اردیبهشت‌ماه جشن انجمن کارگردانان، دهم اردیبهشت‌ماه جشن انجمن نمایشنامه‌نویسان، ۱۱ اردیبهشت‌ماه جشن انجمن چهره‌پردازان و کارکنان فنی و ۱۲ اردیبهشت جشن انجمن تئاتر کودک و نوجوان برگزار می‌شود. همچنین انجمن‌های منتقدان و نویسندگان و طراحان صحنه و لباس نیز ۱۳ اردیبهشت‌ و انجمن نمایش‌های عروسکی ۱۴ اردیبهشت برنامه‌های خود را اجرا می‌کنند. همچنین برنامه‌های فضای بیرون خانه هنرمندان از ساعت ۱۵ تا ۱۸ برگزار می‌شود که شامل برنامه‌های گروه‌های نمایش خیابان، عروسکی، کودک و نوجوان و بی‌کلام می‌شود.

جشن بازیگر امروز در تالار اصلی تئاتر شهر

جشن بازیگر هر ساله آغازگر هفته تئاتر است. امروز نیز این مراسم در تالار اصلی تئاتر شهر با حضور اهالی تئاتر و علاقه‌مندان این هنر با اجرای فرهاد آئیش برگزار می‌شود. یکی از نکات اصلی این جشن، معرفی بازیگران منتخب تئاتر در سال ۸۵ است. امسال داوری در این انتخابات تفاوت داشت. اسامی ۲۳ بازیگر برگزیده زن و مرد از سوی جشن بازیگر به شرح زیر است:

ستاره پسیانی (قدم زدن روی ابر با چشمان بسته)، رزیتا فضایی (قدم زدن روی ابر با چشمان بسته)، پرستو گلستانی (رکاب)، شیدا خلیق (تولیدی عروس خانوم)، نگاره عابدی (بیوه‌های غمگین سالار جنگ)، آشا محرابی (پرتره)، پانته‌آ پناهی‌ها (ادیپ افغانی)، معصومه قاسمی‌پور (بدون خداحافظی)، ناهید مسلمی (ماه در آب)، ریما رامین‌فر (مرگ فروشنده)، رویا میرعلمی (همسایه آقا)، سیما تیرانداز (حیاط خلوت)، در بخش بازیگری زن نامزد شدند و رضا بهبودی (قدم زدن روی ابر با چشمان بسته)، احد ساعتچیان (درام‌های زندگی)، فرزین محدث ‌(شب به خیر آقای کنت)، هومن برق‌نورد (موسیو ابراهیم و گل‌های قرآنی)، محمدرضا جوزی (اولنانا)، افشین هاشمی (خدا را هجی کن)، رضا بهبودی (آرامش از نوعی دیگر)، محسن حسینی (پروانه‌های آسیایی)، میکائیل شهرستانی (گوشه‌نشینان آلتونا)، حمید مظفری (نوای اسرارآمیز)، علی سرابی (تهران پرندک)، پیام دهکردی (مرگ فروشنده) در بخش بازیگری مرد نامزد دریافت جایزه شدند.

داوری جشن بازیگر هفته تئاتر را فهیمه راستکار، پانته‌آ بهرام، دکتر احمد کامیابی مسک، محمد ساربان و هوشمند هنرکار بر عهده دارند. از این نامزدها سه بازیگر زن و سه بازیگر مرد به عنوان بازیگران منتخب تئاتر در سال ۸۵ معرفی می‌شوند.

هوشمند هنرکار نماینده انجمن بازیگران درباره این مراسم گفت: «جشن بازیگر هفته تئاتر در حالی برگزار می‌شود که حمید سمندریان، استاد و مدرس تئاتر که بیش از چهار دهه است در این عرصه فعالیت دارد، شمع آغاز جشن بازیگر و همین طور جشن هفته تئاتر را روشن می‌کند. در این مراسم از حمید مظفری، علی بی‌غم، مریم کاظمی به عنوان بازیگرانی که در سال‌های گذشته خدمات بسیاری به انجمن بازیگران کرده‌اند، قدردانی به عمل می‌آید. کنسرت سازهای کوبه‌ای به سرپرستی علیرضا پیروزنیا، نمایش فرم «رژه» به سرپرستی فرزانه کابلی و اجرای پانتومیم با هنرمندی علیرضا ناصحی، فرحناز اصغری و خسرو احمدی از دیگر برنامه‌های این روز خواهد بود.»

جشن انجمن کارگردانان در روز دوم

انجمن کارگردانان خانه تئاتر در جشن این انجمن از سه کارگردان و یک پیشکسوت کارگردانی تئاتر تقدیر می‌کند. افسانه ماهیان نماینده برگزاری جشن کانون کارگردانان در هفته تئاتر در گفت‌وگو با ستاد خبری جشن گفت: «برنامه ما برای این دوره از جشن کارگردانان، پخش تعدادی گزارش از فعالیت‌های کارگردانان، پخش کلیپ‌های مختلف حاوی مصاحبه با کارگردانان و همچنین کلیپی از دو دوره‌ گذشته و گزارش تصویری از نشست‌های کارگردانان خواهد بود.» وی در ادامه افزود: «تقدیر از سه کارگردان از سه نسل مختلف و یک پیشکسوت از جمله برنامه‌های ویژه این جشن است که اجرا خواهد شد.»

ماهیان درباره تفاوت برگزاری این جشن با دوره‌های پیش اظهار داشت: «چارچوب کلی براساس سال‌های گذشته است اما سعی شده امسال مسائل و مشکلات تئاتر که به خصوص برای کارگردانان بیشتر بوده عنوان شود و در واقع، در عین رعایت مفرح بودن جشن، به نقد مشکلات تئاتر از ابتدای سال تا الان هم پرداخته می‌شود. ضمن این که بیانیه روز جهانی تئاتر هم به طرزی ویژه و متفاوت اجرا می‌شود. مراسم کانون کارگردانان یکشنبه ۹اردبیهشت ساعت ۳۰/۱۸ در تالار بتهوون خانه هنرمندان برگزار می‌شود. محمد رحمانیان اجرای این مراسم را بر عهده دارد ضمن این که در طول این یک هفته نمایش‌های تک پرده‌ای از «کارل فالنتین» به کارگردانی دکتر شفیعی و حرکات فرم گروه بهزاد جاودان فرد در سالن انتظامی اجرا می‌شود.

چهارمین جشن هفته تئاتر نیازهای مخاطبان را مطرح می‌کند

مدیرعامل خانه تئاتر با بیان اینکه تلاش‌های زیادی صورت گرفته است تا به بهترین نحو ممکن چهارمین دوره از جشن‌های خانه تئاتر برگزار شود، گفت: «از اوایل پاییز سال ۸۵ طرح‌ها و برنامه‌های جشن چهارم تدوین شد و از اواخر بهمن‌ماه برنامه‌ریزی برای برگزاری جشن به صورت مستمر و منسجم‌تر آغاز شد.» راد خاطرنشان کرد: «روز جهانی تئاتر روزی است که همه هنرمندان در سراسر جهان آن روز را گرامی می‌دارند. ما نیز در جشن امسال تلاش‌ کرده‌ایم تا با گرامی داشتن این روز نشانگر ارزشمندی‌های تئاتر و در ارتباط با مردم باشیم.» در طول برگزاری این جشن، نمایشگاه عکسی از استادان و بزرگان تئاتر و عکس‌هایی از برگزاری مراسم تقدیر سال‌های گذشته، نمایشگاه مجسمه و همچنین اولین نمایشگاه عکس تئاتر ایران توسط انجمن چهره‌پردازان ایران برگزار خواهد شد.