قطعنامه‌ صادر کنید، گام بلند دیگری برمی‌داریم

لاریجانی با البرادعی دیدار کرد

دنیای اقتصاد- روز گذشته دبیر شورای‌عالی امنیت ملی، تهران را به مقصد وین ترک کرد تا پس از گفت‌وگویی با محمد البرادعی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، عازم پرتغال شود و گفت‌وگوی خود با خاویر سولانا، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپایی و نماینده کشورهای ۱+۵ در مذاکرات هسته‌ای را پی بگیرد. اما پیش از عزیمت علی لاریجانی به اروپا، متن گفت‌وگوی مجله نیوزویک با او منتشر شد که در آن مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای کشورمان از بی‌ثمر بودن صدور قطعنامه‌ها علیه ایران سخن گفته بود. اظهارات لاریجانی در این مصاحبه چندان قابل توجه بود که پس از انتشار توسط خبرگزاری‌های خارجی نیز گزارش شد.در این گفت‌وگو لاریجانی خاطرنشان کرد که تصویب قطعنامه‌ای دیگری باعث می‌شود ایران هم گام بلند دیگر بردارد. وی اشاره نکرد که این گام چه خواهد بود.

مسوول پرونده هسته‌ای ایران معتقد است که برخی کشورها در حالی که گره مساله هسته‌ای ایران با انگشت باز می‌شود، می‌خواهند با دندان آن را باز کنند.

وی تاکید می‌کند که اگر آنها فقط می‌خواهند ببینند فعالیت‌های هسته‌ای ایران انحرافی به سوی سلاح ندارد، حاضریم تضمین بدهیم. لاریجانی در پاسخ به خبرنگار نیوزویک که پرسید: آیا ممکن است تحت شرایطی برنامه کنونی غنی‌سازی را تعلیق کنید، گفت: اساسا نمی‌توانیم منطقی که در پشت این چنین درخواست‌هایی قرار دارد را به روشنی متوجه شویم. اگر آنها فقط می‌خواهند ببینند انحرافی به سوی سلاح وجود ندارد، ما حاضریم تضمین بدهیم. خبرنگار نیوزویک پرسید: آمریکایی‌ها و اروپایی می‌گویند اگر ایران غنی‌سازی راتعلیق نکند به سوی قطعنامه سوم خواهند رفت که تحریم‌های بیشتر علیه ایران را اعمال می‌کند. پاسخ ایران به آن چه خواهد بود؟

لاریجانی در پاسخ گفت: فرض کنیم آنها تمایل دارند این مسیر را ادامه دهند. نفع آن چه خواهد بود؟ آیا دو قطعنامه قبلی جلوی فعالیت‌های ما را گرفت؟ آنها می‌توانند قطعنامه دیگری تصویب کنند و ما هم گام دیگر بلند‌تری بر می‌داریم. بنابراین آنها نمی‌توانند برنامه هسته‌ای ایران را حل کنند. یک ضرب‌المثل ایرانی است که می‌گوید اگر می‌توانید یک گره را با انگشت باز کنید، چرا آن را با دندان باز می‌کنید؟

با این حال لاریجانی در پاسخ به اینکه گامی که از آن صحبت می‌کنید چه خواهد بود، تنها گفت: در وقت مناسب خودش اعلام خواهد شد.

خبرنگار نیوزویک درباره گام بلند بعدی کنجکاوی بیشتری کرد و پرسید آیا به عنوان مثال این گام می‌تواند تسریع برنامه‌ غنی‌سازی شما باشد؟

اما لاریجانی در پاسخ گفت:‌نیازی به درجه بالاتر غنی‌سازی نمی‌بینیم، زیرا تئوری مبنای ما سوخت است و ما نیازی به درجه‌های بالاتر غنی‌سازی نداریم.

درباره قطعنامه‌ها مذاکره نمی‌شود

روز گذشته علی لاریجانی با محمد البرادعی دیدار و گفت‌وگو کرد. تا لحظه تهیه این گزارش خبری از جزئیات مذاکرات این دو در وین منتشر نشد. اما پیش از اینکه دبیر شورای‌عالی امنیت ملی کشورمان با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وارد مذاکره شود، علی‌اصغر سلطانیه، نماینده دائم ایران در آژانس به خبرگزاری فرانسه گفت که در مذاکرات این دو موضوع قطعنامه‌های سازمان ملل مطرح نخواهد شد، چرا که همواره گفته‌ایم که قطعنامه‌های شورای امنیت مبنای حقوقی ندارند. وی درباره موضوع گفت‌وگوی البرادعی و لاریجانی گفت:‌این نشست به مسائل هسته‌ای مربوط است که ما در آژانس داریم.

شبکه خبری بی.بی.سی نیز به نقل از سلطانیه گزارش داد که در این نشست مساله تعلیق اصلا مطرح نیست و تنها به موضوع تقویت همکاری میان ایران و آژانس پرداخته خواهد شد. بی.بی.سی در گمانه‌زنی نوشت که این نشست می‌تواند رفع پرسش‌های حل نشده در رابطه با فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران را شامل شود.

یک مقام مسوول نیز درباره موضوع گفت‌وگوی البرادعی و لاریجانی به ایسنا گفت که در این دیدار لاریجانی، مدیرکل آژانس را در جریان ‌نظریات و راهکارهای ایران برای کمک به حل مناقشه هسته‌ای و رفع نگرانی‌های بین‌المللی که ایران در مذاکره با خاویر سولانا دنبال می‌کند قرار خواهد داد.

وی گفت: از دیدار لاریجانی و البرادعی این انتظار می‌رود که با توجه به دیدگاه‌های مدیرکل آژانس درباره پذیرش پیشرفت‌های هسته‌ای ایران از سوی غرب، وی بتواند نقش موثری را در نتیجه بخش بودن هر چه بیشتر مذاکرات لاریجانی و سولانا ایفا کند.

سولانا نیز چیزی نگفت

صبح روز گذشته خاویر سولانا که در جمع خبرنگاران سخن می‌گفت، تاکید کرد که روز شنبه در لیسبون با علی لاریجانی دیدار خواهد کرد.

مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی از توضیح راجع به موضوعاتی که در این دیدار مطرح می‌شود، طفره رفت و تنها گفت: هر زمان که دیدار انجام شد و به پایان رسید، راجع به موضوعات مطرح شده صحبت خواهم کرد.

در عین حال کریستینا گالاش، سخنگوی سولانا به خبرنگاران گفت: این دیدار برای ساعت ۱۷روز شنبه به وقت محلی برنامه‌ریزی شده است و حتی اگر به هر دلیل برنامه دیدار لغو شود، سولانا ظهر روز شنبه بروکسل را به مقصد لیسبون ترک خواهد کرد. مشخص نیست که به چه دلیل خانم گالاش از احتمال لغو این دیدار سخن گفته است.

گالاش افزود: هدف از برگزاری این گفت‌وگوها، ایجاد شرایط برای از سرگیری مذاکرات ایران و ۱+۵ است و نمی‌توان به آن خوشبین یا بدبین بود.

گزارش کمیته نظارت بر تحریم‌ها

لاریجانی در حالی سفر خود را به اروپا آغاز کرد که رییس کمیته نظارت بر تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران در رابطه با فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم درباره اقدامات اجرایی کشورهای عضو به شورای امنیت گزارش داد.

به گزارش ایسنا، پایگاه اینترنتی سازمان ملل با اعلام این مطلب افزود، قطعنامه ۱۷۳۷ شورای امنیت در سال گذشته تجارت با ایران در زمینه تمامی اقدامات، مواد، تجهیزات، کالاها و فناوری‌هایی را ممنوع کرد که می‌تواند به فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی بازفرآروی اورانیوم و یا مربوط به آب سنگین و تا توسعه سیستم‌های پرتابی سلاح‌های هسته‌ای کمک کند.

قطعنامه‌ای که متعاقب آن در مارس تحریم‌ها را سخت‌تر کرد، به ممنوعیت فروش تسلیحات و نیز گسترش مسدود کردن سرمایه‌های افراد و سازمان‌های خاصی انجامید.

جان سی وربک، سفیر بلژیک در سازمان ملل که ریاست این کمیته‌ را عهده‌دار است گفت، بر اساس اسنادی که کمیته نظارت بر تحریم‌ها در سه ماه گذشته دریافت کرده است، ۳۸ کشور عضو گزارش کلی ارائه داده‌اند، در حالی که ۱۲ کشور جزییاتی را در خصوص اقداماتی که انجام داده‌اند و یا برای اجرای این چارچوب حقوقی ضروری انجام خواهند داد ارائه داده‌اند.

خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از وی که روز پنجشنبه صحبت می‌کرد گزارش داد که این کمیته به کشورهایی که در این باره گزارش نداده‌اند به طور کتبی الزاماتشان برای اجرای قطعنامه‌های تحریم که از دسامبر تاکنون در شورای امنیت تصویب شد را یادآوری کرده است. وربک گفت که قطعنامه ۲۴ مارس مستلزم آن است که همه ۱۹۲ کشور سازمان ملل ظرف ۶۰ روز از آن تاریخ در خصوص گام‌های برداشته شده برای اجرای آن تدابیر گزارش دهند. این کمیته تا روز پنجشنبه گزارش‌هایی را از ۵۰ کشور و اتحادیه اروپا دریافت کرده است که فقط ۱۵ کشور تا ضرب‌الاجل ۲۳ مه گزارش مربوطه را ارائه داده‌اند. وربک گفت که هفت کشور گزارش‌های تلفیقی را ارائه داده‌اند که هر دو قطعنامه را پوشش می‌دهد و تعداد کل گزارش‌های دریافتی از قطعنامه ۲۳ دسامبر را به ۸۳ کشو رسانده‌اند.

موضوع ایران، دو هفته دیگر

سفیر بلژیک و رییس دوره‌ای شورای امنیت همچنین روز پنجشنبه به خبرنگاران گفت که ظرف دو هفته آینده به مساله هسته‌ای ایران در شورای امنیت رسیدگی می‌شود. وربک که رییس کمیته تحریم ایران در سازمان ملل هم است تصریح کرد: ما نگران گزارش البرادعی هستیم. البرادعی روز ۲۳مه به شورای امنیت گزارش داد که ایران غنی‌سازی را رها نکرده است. وی در پاسخ به این سوال که لاوروف وزیر خارجه روسیه گفته که با تحریم و محاصره اقتصادی ایران موافق نیست، گفت که پاسخ من این است که به دو قطعنامه ۱۷۳۷و ۱۷۴۷مراجعه کنید که می‌گویند، اگر ایران به آنچه که جامعه بین‌الملل خواسته عمل نکند شورای امنیت تدابیر جدیدی در نظر می‌گیرد و این مساله ظرف دو هفته آینده انجام می‌شود.

تهدید روسیه و چین

مجلس نمایندگان کنگره آمریکا به لایحه بودجه تامین مالی عملیات‌های وزارت امور خارجه این کشور در خارج از کشور طی سال ۲۰۰۸ رای دادند که به نوعی لایحه «ضد روسی» محسوب می‌شود و در آن کمک به روسیه را با قطع همکاری‌های هسته‌ای و موشکی این کشور با ایران و همچنین با اجازه دیدار و بازدید سازمان‌های غیر دولتی خارجی با پناهندگان در چچن مرتبط ساخته‌اند.

به گزارش خبرگزاری نووستی، در متن این لایحه نوشته شده است: ۶۰‌درصد از کل بودجه‌ای که در چارچوب این بخش برای کمک به دولت روسیه در نظر گرفته شده باید از هزینه شدن خارج شود تا زمانی که رییس‌جمهوری آمریکا کتبا کمیته تخصیص اعتبارات را در جریان آن قرار دهد که دولت فدراسیون روسیه اجرای توافقات خود در خصوص ارائه کمک‌های کارشناسی، آموزش، فناوری و تجهیزات لازم برای ایجاد راکتور هسته‌ای مرتبط با مراکز تحقیقاتی و یا برنامه موشکی بالستیک ایران را قطع کرده است.

همچنین شبکه خبری فونیکس روز جمعه در گزارشی از چهارمین دور گفت‌وگوهای راهبردی چین و آمریکا که در واشنگتن برگزار شد، اعلام‌کرد که در این مذاکرات آمریکا از چین خواست که به اتفاق کشورهای دیگر، در خصوص مساله هسته‌ای، ایران را تحت فشار قرار دهد و در صنایع نفتی ایران سرمایه‌گذاری نکند.

به گزارش ایرنا، فونیکس اضافه کرد: طرف چینی نیز در این مذاکرات از آمریکا خواست تا به تعهدات خود در قبال مساله تایوان پایبند باشد.

درخواست آمریکا از چین برای سرمایه‌گذاری نکردن در صنایع نفتی ایران پس از آن صورت می‌گیرد که حدود دو هفته قبل، سید کاظم وزیری‌هامانه وزیر نفت ایران در دوازدهمین کنفرانس نفت و گاز آسیا در مالزی گفت که ایران در حال گفت‌وگو با چین درباره ذخیره کردن راهبردی نفت است.