تحلیل «بازار» از اوضاع اقتصاد

دنیای اقتصاد- احمد کریمی اصفهانی به عنوان دبیر کل جامعه اصناف و بازار ایران، تحلیل «بازار» را از اوضاع اقتصادی ایران در گفت‌وگویی تشریح کرده است

وی با تاکید بر اینکه «اقتصاد یک علم است» یادآوری می‌کند که کشور ما قدرت بالقوه‌ای در حوزه اقتصادی دارد، اما اینکه چرا با همه این امکانات نتوانسته‌ایم نسبت به برخی کشورها که حتی امکانات یک استان ما را هم ندارند کاری بکنیم، نشان‌دهنده آن است که در مسائل اقتصادی جای مدیران لایقی که بتوانند این قدرت بالقوه را بالفعل کنند، خالی است و همه باید به این موضوع فکر کنیم. دبیرکل جامعه بازار از وجود یک جنگ جدی پنهان در حوزه اقتصاد سخن می‌گوید که به دلیل غفلت ما هر سال خسارات ما گسترده‌تر می‌شود.

او اضافه می‌کند: اینکه هر سال می‌بینیم قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند و تعادل بین اقشار جامعه به هم می‌ریزد، نشان می‌دهد که یک غفلت تاریخی در این زمینه وجود دارد.

کریمی اصفهانی در بیان برخی مصادیق به مساله سیب‌زمینی و مسکن اشاره کرده و می‌افزاید: سال قبل از گرانی امسال، تولید‌کننده سیب‌زمینی را نابود کردیم و به صورت وفور سیب‌زمینی کیلویی ۶۰تومان خریده و در زیر خاک دفن می‌شد، در حالی که می‌توانستیم برای صادرات برنامه‌ریزی داشته باشیم که تولیدکننده به کاشت سال بعد رغبت داشته باشد و این مساله قابل پیش‌بینی بود.

وی در خصوص معضل بازار مسکن نیز می‌گوید: وقتی اقتصاد سامان ندارد، مانند آب به سمت چاله‌ها می‌رود و در آنجا جمع می‌شود و این مساله طبیعی است. دبیرکل جامعه بازار با بیان اینکه در‌حال‌حاضر بسیاری از راه‌های اقتصاد بسته شده و موجب حرکت به سمت مسکن و در نتیجه گرانی آن شده است، در عین حال افزایش قیمت مصالح و دستمزد‌ نیروی کار پس از خروج افغان‌ها را هم در افزایش قیمت مسکن موثر می‌داند. تحلیل کامل وی از وضعیت اقتصاد و نقش دولت را براساس متن گفت‌وگوی او با ایسنا در ادامه بخوانید. احمد کریمی اصفهانی

دبیرکل جامعه اصناف و بازار: جای مدیران لایقی که بتوانند در حوزه اقتصاد قدرت بالقوه کشور را بالفعل کنند، خالی است

دبیرکل جامعه بازار و اصناف مطرح کرد:

تحلیل «بازار» از اوضاع اقتصاد ایران

احمد کریمی اصفهانی سال‌هاست که دبیر کلی جامعه انجمن‌های اسلامی اصناف و بازار را برعهده دارد و از جناحی نانوشته سخن می‌گوید که به اقرار بسیاری از آگاهان سیاسی نقش مهمی در عرصه سیاست در ایران ایفا می‌کند.

وی کمتر وارد مباحث سیاسی صرف می‌شود و بنا به خاستگاهش یعنی اقتصاد حتی به مساله انتخابات مجلس هشتم نیز از این زاویه می‌پردازد و معتقد است کسانی باید وارد مجلس شوند که درک خوبی از اقتصاد داشته باشند تا بتوان حرکت مثبتی برای سامان‌دهی این حوزه که به زعم وی بسیاری از مشکلات ما از ضعف در آن ناشی می‌شود، انجام داد.

کریمی اصفهانی معتقد است جای «سربازان خط مقدم» در حوزه اقتصاد ایران خالی است. کریمی در گفت‌وگو با ایسنا درباره چگونگی تشکیل جامعه انجمن‌های اسلامی اصناف و بازار گفت: آنچه باعث شد این تشکل به وجود آید یک تکلیف بود، به گونه‌ای که تعدادی از نیروها به همراه شهدای هفتم تیر و شهید بهشتی، به دستور ایشان و با توجه به این‌که اصناف و بازار سوابقی را در فعالیت‌های سیاسی قبل و بعد از انقلاب داشتند، از جمله مساله نهضت تنباکو و ملی شدن صنعت نفت، این تشکل را شکل دادند، زیرا در مرور تاریخ، می‌بینیم که یکی از اقشاری که همیشه نقش بسیار مهمی در انقلاب‌ها داشته‌اند، بازار و اصناف بودند، بنابراین به لحاظ سوابق کاری آنها لازم بود که تشکلی شکل بگیرد. این تشکل با افراد پر‌سابقه و در راس آن یک چریک به نام حاج سعید امانی، شکل گرفت و با تشکیل آن موافقت شد. ما برای تشکیل شاید مانند دیگر تشکل‌ها زیاد احتیاج به جمع‌آوری افراد نداشتیم، زیرا بازاری‌ها سوابق زیادی در فعالیت‌ها داشتند، بنابراین ۵۰درصد مساله ما حل شده و بقیه در مورد سازماندهی کارها بود. در اوایل با توجه به تهاجمات گسترده سعی کردیم دنباله‌رو آهنگ ولایت باشیم و از ابتدا نیز این مساله را نشان دادیم و هرجا که مشکلی برای نظام پیش می‌آمد، اصناف و بازار در خدمت پیشرو بودند. کریمی گفت: در اوایل تشکیل، با توجه به تهاجمات گسترده بیرونی و حتی در درون نظام، سعی داشتیم این تشکل فقط دنباله‌رو آهنگ ولایت باشد که این را در زمان جنگ تحمیلی و امثال آن نشان دادیم. وی درباره مواضعش درباره گرانی و این که فکر می‌کند سیاست‌های اقتصادی دولت حاضر تا چه با دیدگاه اصناف و بازار مطابقت دارد و چه میزان دولت نهم روند اقتصادی مناسب را طی می‌کند، گفت: ما کشوری هستیم که انقلاب کردیم و در همه زمینه‌های نظامی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی به نقاط خوبی رسیدیم. در حوزه اقتصاد به کار نیاز داریم و آن را مهم می‌دانیم و معتقدیم که باید فقر و محرومیت از کشورمان ریشه‌کن شود، زیرا افزایش ثروت ملی به قدرت نظام کمک می‌کند و با داشتن قدرت بهتر می‌توانیم اهداف نظام را دنبال کنیم.

جای خالی مدیران لایق

وی ادامه داد: کشور ما قدرت بالقوه‌ای در حوزه اقتصادی دارد، اما چرا ما با این همه امکاناتی که داریم نتوانسته‌ایم نسبت به برخی که حتی قدرت یک استان ما را ندارند، کاری کنیم؟ پاسخ آن است که بنابراین در مسائل اقتصادی جای مدیران لایقی که بتوانند این قدرت بالقوه را بالفعل کنند، خالی است که لازم است همه به این موضوع فکر کنیم.

دبیر کل جامعه انجمن‌های اسلامی اصناف و بازار، با بیان این که دولت و مردم به‌ویژه در حوزه اقتصاد به عنوان سربازان اقتصادی باید کمک کنند تا چشم‌انداز ۲۰ ساله تحقق پیدا کند، گفت: بر روی این چشم‌انداز کارهای زیادی انجام شد و کار علمی است که این سربازان باید به تحقق آن کمک کنند. ما در جنگ با همکاری یکدیگر پیروز شدیم، در حوزه اقتصاد نیز بدون همدلی و کمک امکان پیروزی وجود ندارد. اقتصاد یک علم است و همان علم می‌گوید که همه باید حضور داشته باشند. وی افزود: بنابراین تمام قوانین ما باید بر مبنای این سیاست که اقتصاد به جلو برود، حرکت کنند.

کریمی صادرات و واردات را دو اهرم در اختیار دولت برای بهبود اقتصاد کشور دانست و گفت: البته به هیچ عنوان دخالت در اقتصاد را وظیفه دولت نمی‌دانیم، اما این دو اهرم که در آن سیاست‌گذاری می‌شود در واقع می‌توانند در تنظیم بازار به ما بسیار کمک کنند. اگر صادرات را خوب هدایت نکنیم، تولیدکننده را با مشکل مواجه می‌کنیم و اگر مازاد تولید ما به خوبی صادر نشود، به سمتی می‌رویم که تولیدکنندگان کارشان مقرون به صرفه نباشد، البته این مستلزم آن است که دولت از مرکز آمار قدرتمندی برخوردار باشد، زیرا در دنیا آمار حرف اول را می‌زند. وی گفت: با توجه به آمار می‌توان به این نتیجه رسید که تولید هر کالایی آیا مازاد و یا کمبود است که اگر بیشتر از مصرف داخلی بود باید آن را صادر کرد. گاهی اوقات نیز تولید ما جوابگوی مصرف داخلی نیست. در این جا اگر موازنه عرضه و تقاضا نباشد، مصرف‌کننده زیان می‌بیند، بنابراین باید برای حمایت از مصرف‌کننده از اهرم واردات استفاده کرد.

اهمیت وجود آمار

وی گفت: حال اگر دولت آمار دقیقی در این زمینه نداشته باشد دچار مشکل می‌شویم و نمی‌توانیم برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشیم. به عنوان مثال در مساله سیب‌زمینی، دولت، قبل از مواجه شدن با مشکل، می‌توانست برای آن برنامه‌ریزی داشته باشد. در واقع دولت با توجه به مسائل آب و هوا، خشکسالی و مجموع آمار از کاشت نشان دهد که چه میزان سیب‌زمینی داریم. کریمی اصفهانی اظهار داشت: این در حالی است که سال قبل از گرانی امسال، تولیدکننده سیب‌زمینی را نابود کردیم و به وفور سیب‌زمینی کیلویی ۶۰ تومان خریده و در زیر خاک دفن می‌شد، در حالی که می‌توانستیم با صادرات کاری کنیم که تولیدکننده به کاشت سال بعد رغبت داشته باشد، پس این مساله قابل پیش‌بینی بود. سال بعد نیز کشاورز بذر خود را زمانی که قیمت به ۵۰۰ الی ۶۰۰ تومان رسید فروخت که ما در اسفند ماه ۸۵ به وزارت کشاورزی اعلام کردیم امسال کشور با کمبود سیب‌زمینی مواجه خواهد شد و بهتر است حداقل بذر سیب‌زمینی را آماده کنید و در اختیارشان قرار دهید. وی گفت: بسیاری از کالاهای ما نیز با همین مساله مواجه می‌شوند، در حالی که دولت نباید مانند مردم نظاره‌گر آن باشد که در بازار کالا وجود دارد یا نه، بلکه باید از چند ماه قبل از طریق آمار اطلاع پیدا کند که فکر می‌کنیم در این رابطه یک مقدار آن وظیفه‌ای که باید انجام شود، انجام نشده و با مشکل برخورد شده است و این از مواردی است که باید روی آن کار شود. کریمی اصفهانی درباره معضل مسکن نیز گفت: وقتی اقتصاد سامان ندارد نقدینگی مانند آب به سمت چاله‌ها می‌رود و در آنجا جمع می‌شود، بنابراین اقتصاد هم هر از چندگاهی به سمتی می‌رود، گاهی به سمت ماشین، گاهی به سمت سکه و امروز به سمت مسکن که با ثبات‌تر است و این مساله طبیعی است. وی با بیان این که در حال حاضر بسیاری از راه‌های اقتصاد بسته شده و موجب حرکت اقتصاد به سمت مسکن و در نتیجه گرانی آن شده است، گفت: البته عوامل دیگری هم در گرانی مسکن نقش داشته است، مثلا آجر که یک تن ۱۴هزار تومان بوده و اکنون ۲۸هزار تومان شده و همچنین خروج افغان‌ها از ایران و گران‌شدن دستمزدها و کمبود نیروی کار نیز از این گونه عوامل است.

وی در پاسخ به این اظهار نظر برخی که آیا لازم نیست در مورد اقداماتی که دولت انجام می‌دهد کارهای کارشناسی بیشتری انجام شود و تصمیمات زودهنگام و مقطعی، با پشتوانه کارشناسی بیشتری انجام شود تا شاهد این گونه گرانی‌ها و مشکلات نباشیم، گفت: اقتصاد بخش عمده مطالبات مردم است و در تمام دنیا سعی شده تا توازنی بین درآمدها و هزینه‌ها باشد اما متاسفانه در ایران سرعت افزایش هزینه‌ها بسیار بیشتر از سرعت افزایش درآمدهاست و این موازنه را به هم زده است که باید تدبیر شود. وی با اشاره به جنگ جهانی دوم و مشکلاتی که کشور آلمان با آن مواجه بود، گفت: این یک سیاست علمی و مساله‌ای است که دولت‌ها موظفند به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند که تنها برخی افراد از اتفاقات اقتصادی مطلع نشوند و به وسیله این اطلاعات بازار را در اختیار نگیرند، بنابراین اقتصاددانان باید روی این موضوع کار کنند، زیرا قابل انکار نیست.

ضرورت تحقق شعار

وی گفت: شعار ما آن بود که حداقل مطالبات حق مردم است و شاید با همین شعار انتخابات به سمت ما انجام شد، از این‌رو پایبندی به این مسائل می‌تواند خیلی کارها را به پیش ببرد، زیرا کسی که معاشش تامین نشود معلوم نیست که به دین خود پایبند باشد، بنابراین اول وظیفه داریم حداقل‌ها را تامین کنیم و سپس مردم را به مسائل اجتماعی و اخلاقی حرکت دهیم. کریمی اصفهانی اظهار کرد: دولت باید با اقتصاددانان بنشیند و با آنها تصمیم بگیرد. هر زمانی که به یک مرحله نرمال رسیدیم که مردم حداقل‌شان تامین شد، آن موقع می‌توانیم به مسائل کلان‌تر بپردازیم.

وی به اصل ۴۴ قانون اساسی که از سوی مقام معظم رهبری مورد تاکید قرار گرفته نیز اشاره کرد و گفت: اجرایی شدن این اصل بستگی به میزان باورها و ایمان مسوولان امر به آن دارد، زیرا این افراد عزم این کار را خواهند داشت و به سمت عمل پیش می‌روند. کریمی با اذعان به این مطلب که یک جنگ جدی پنهان در حوزه اقتصاد وجود دارد که به دلیل غفلت نخبگان و اهل بازار هر سال خسارات ما گسترده‌تر می‌شود، گفت: اینکه هر سال می‌بینیم قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند و تعادل بین اقشار جامعه به هم می‌ریزد، نشان می‌دهد یک غفلت تاریخی در این زمینه وجود دارد.

وی با بیان این که دشمن نخبگان فکری و علمی ما را به حوزه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برده است و حوزه اقتصاد از افسران و سربازان خط مقدم خالیست، گفت: باید در کشور به تولید و صادرات بها دهیم. اصل تولید ثروت برای ما یک مساله حیاتی است و حیاتی‌تر، توزیع عادلانه ثروت و مدیریت منابع است.

به رسمیت شناختن بازار

دبیر کل جامعه انجمن‌های اسلامی اصناف و بازار همچنین گفت: جایگاه بازار نیز باید در نظام اقتصادی کشور به رسمیت شناخته شود و این که تنها حمایت شود، راهکار نیست.

وی ادامه داد: در جهان یک نبرد بازارها مطرح است و دولت‌ها پشت سر بازارهای خودشان هستند اما در کشور ما جایگاه بازار در مجلس، دولت و سیاستگذاری‌ها مشخص نیست. اگر دقت شود بسیاری از دولتمردان که به کشورهای دیگر می‌روند هیات همراهشان عمدتا افراد اقتصادی هستند و بیشتر مواقع روسای‌‌جمهوری همراه خود تعداد زیادی قراردادهای اقتصادی می‌برند، زیرا اکنون دولت‌ها به این موضوع بسیار بها می‌دهند. دولت ما نباید صرفا در مسافرت‌ها به مسائل سیاسی و فرهنگی اکتفا کند بلکه باید برنامه‌ریزی کند کسانی که می‌روند بتوانند تعداد زیادی قرارداد اقتصادی را عملیاتی کنند.

درک خوب اقتصادی

کریمی اصفهانی در پایان گفت‌وگو با اشاره به انتخابات مجلس هشتم گفت: باید افرادی به مجلس هشتم راه پیدا کنند که بتوانند این معضلات را مدیریت کنند، بنابراین باید اقتصاد را به خوبی درک کنند نه اینکه فقط در استماع و قیام و قعود مجلس شرکت کنند. ملت ما نیز وقتی چنین مشکلاتی دارد باید در انتخابات به افرادی که می‌توانند این مشکلات را حل کنند، رای دهد.