گروه دیپلماسی- بسیاری از تحلیلگران پیش‌بینی می‌کردند پس از انتخاب حسن روحانی به‌عنوان رئیس‌جمهور ایران و توافق هسته‌ای مقدماتی ژنو، آمریکا در مورد نقش ایران در حل بحران سوریه انعطاف بیشتری از خود نشان دهد. این پیش‌بینی اکنون تا حد زیادی محقق شده است، چرا که باوجود ادامه مخالفت آمریکا با حضور ایران در کنفرانس ژنو ۲ که دلیل آن به ادعای آمریکا عدم پایبندی ایران به نتایج ژنو ۱ است، جان کری، وزیر خارجه این کشور می‌گوید حتی اگر ایران به این کنفرانس دعوت نشود نیز می‌تواند در حاشیه آن نقش‌آفرینی کند. با گذشت نزدیک به سه سال از بحران سوریه، این نخستین باری است که یک مقام عالی آمریکایی به لزوم نقش‌آفرینی ایران در حل بحران سوریه اشاره می‌کند. مقامات ارشد آمریکایی اعتقاد دارند، این اولین بار بود که کری علنا در زمینه احتمال نقش‎آفرینی ایران در مذاکرات صلح سوریه، بدون پذیرش اصول ژنو۱، به اظهارنظر پرداخت.به گزارش خبرگزاری مهر، به دنبال صحبت‎های روز گذشته جان کری وزیر خارجه آمریکا درباره نقش آفرینی ایران در کنفرانس صلح ژنو، سایت euroasiareview در تحلیلی به بررسی آن پرداخت. این سایت صحبت‎های کری درباره امکان نقش‎آفرینی سازنده ایران را حتی با وجود عدم پذیرش توافق ۲۰۱۲، «تغییر لحن» دانست. وزیر امور خارجه آمریکا گفت: «آیا آنها می‏‎توانند در حاشیه [کنفرانس] مشارکت داشته باشند؟ آیا راه‎هایی وجود دارد که موثر باشند؟ آیا نمایندگی آنها در ژنو ... می‎تواند حضور یابد تا به فرآیند کمک کنند؟ شاید راه‎هایی برای تحقق آن وجود داشته باشد.»او همچنین به خبرنگاران گفت: در این زمینه دبیرکل سازمان ملل و خود ایران باید تصمیم بگیرند. مقامات ارشد آمریکایی اعتقاد دارند، این اولین بار بود که کری علنا در زمینه احتمال نقش‎آفرینی ایران در مذاکرات صلح سوریه، بدون پذیرش اصول ژنویک به اظهارنظر پرداخت. این سایت در تحلیل خود، از تاثیر توافق هسته‎ای ایران و گروه ۱+۵ در اتخاذ این رویکرد سخن گفت.همچنین خبرگزاری رویترز روز گذشته اظهارات جان کری را «اولین مرتبه‎ای که آمریکا درباره احتمال حضور ایران در حاشیه کنفرانس ژنو۲ -در صورت عدم دعوت تهران- سخن می‎گوید» دانست. پیش از این واشنگتن و گروه‎های معارض و تروریستی سوری با حضور جمهوری اسلامی مخالفت کرده بودند و برای آن شروطی قائل شده بودند که تهران آنها را رد کرده بود.با این حال در نشست مطبوعاتی در بیت‎المقدس، کری مجددا بر مخالفت آمریکا با حضور رسمی ایران در ژنو۲ که قرار است ۲۲ ژانویه (۲ بهمن) برگزار شود، تاکید کرد و آن را به دلیل عدم پذیرش موافقت کنفرانس ژنویک دانست. کری در عین حال تاکید کرد، در صورتی که ایران نتایج ژنو یک که مبنای ژنو ۲ است را بپذیرد، به سادگی می‌تواند در ژنو ۲ شرکت کند. او افزود: ما از اینکه ایفای نقش مثبت ایران را شاهد باشیم استقبال می‌کنیم. همه از این روند استقبال می‌کنند. براساس این توافق که سال ۲۰۱۲ به امضا رسیده بود، دولت سوریه و مخالفان اقدام به تشکیل دولت انتقالی براساس «رضایت طرفین» می‎کنند. آمریکا اعتقاد دارد معنای این عبارت، کنار گذاشته شدنِ کامل بشار اسد رئیس‌جمهوری سوریه است، اما روسیه با این نظر مخالف است.

واکنش افخم به اظهارات جان‌کری درباره ژنو۲

از دیگر سو، مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امورخارجه در گفت‌و‌گو با خبرگزاری خانه ملت، در واکنش به اظهارات اخیر جان کری، وزیر امورخارجه آمریکا درباره نوع حضور ایران در اجلاس ژنو ۲ و اعلام برخی پیش‌شرط‌ها گفت: «جمهوری اسلامی ایران از ابتدای بحران سوریه راه‌حل سیاسی را تنها گزینه برای حل تنش دراین کشور اعلام کرد و همواره از راهکارهایی که تامین‌کننده حقوق مردم سوریه از طریق گفت‌وگوهای سوری - سوری است، استقبال کرده است.» سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشور افزود: «تهران آمادگی خود را برای مشارکت و کمک به حل بحران در سوریه از طریق راه‌حل سیاسی اعلام کرده است، اما در عین حال برای حضور در کنفرانس ژنو۲، پیشنهادی را که منطبق باعزت جمهوری اسلامی ایران نیست، نمی‌پذیرد.»

حدود دو هفته به برگزاری مذاکرات ژنو۲ در مونتروی سوئیس باقی مانده است؛ اما همچنان حضور ایران با اما و اگر همراه است. نشست ژنو ۲ برای برخی، به محلی برای بده‌وبستان تبدیل شده و دغدغه‌ای مبنی بر پایان بحران خونین و فاجعه‌بار در سوریه وجود ندارد. از این‌رو، چنین طرف‌هایی به مخالفت با حضور ایران به عنوان یکی از بازیگران کلیدی منطقه می‌پردازند که البته در این میان برخی نیز بر ضرورت حضور تاثیرگذار ایران در این نشست تاکید دارند.قراراست در نخستین روز برگزاری نشست ژنو۲ هیات‌هایی از ۳۰ کشور مشارکت می‌کنند، اما در روز دوم در این نشست‌ها دو هیات سوری و همچنین اخضرالابراهیمی، فرستاده مشترک سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه حضور خواهند داشت و هر هیاتی متشکل از ۹ الی ۱۵ عضو خواهد بود.کشورهای عضو دائم شورای امنیت و در راس آنها روسیه و آمریکا و همچنین کشورهای همسایه دولت همچون لبنان و اردن در این نشست مشارکت خواهند کرد. همچنین کشورهایی از جمله قطر، ترکیه، عراق، مصر، الجزایر، عمان، امارات، اسپانیا و اندونزی که در نشست ژنو یک حضور داشتند، در ژنو ۲ نیز شرکت می‌کنند. از مجمع اقتصادی «بریکس» هند، برزیل و آفریقای جنوبی و از سازمان‌ها نیز اتحادیه اروپا و اتحادیه عرب در این نشست حضور خواهند داشت.