پیام مالیات وصولی از اوضاع اقتصاد
گروه خبر: گزارش‌های منتشر شده از سوی بانک مرکزی درباره درآمدهای مالیاتی دولت در ۶ ماه اول امسال از رشد ۷/۵۴ درصدی این درآمدها نسبت به مدت مشابه سال گذشته حکایت دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد افزایش مالیات بر کالاها و خدمات مهم‌ترین عامل افزایش درآمدهای مالیاتی بوده که آن هم بیشتر ناشی از افزایش ۲ درصدی مالیات بر ارزش افزوده است. پس از آن مالیات اشخاص حقوقی نیز دومین عامل افزایش درآمدهای مالیاتی است. در ۶ ماه اول سال نظام مالیاتی کشور ۳۱ هزار میلیارد و ۳۸۵ میلیون تومان درآمد داشته این در حالی است که طی ۶ ماه نخست سال قبل چنین درآمدی ۲۰ هزار میلیارد و ۲۹۱ میلیون تومان بوده که نشان می‌دهد درآمدهای امسال تا پایان شهریور ماه از رشد ۵۵ درصدی برخوردار بوده است. این میزان درآمدهای مالیاتی بیانگر تحقق ۴۴درصدی بودجه در نظر گرفته شده برای سال ۹۳ است در حالی که سال پیش تا پایان شهریور ماه ۳۶ درصد از درآمدهای پیش‌بینی شده در بودجه محقق شده بود. این رشد ۵۵ درصد درآمدهای مالیاتی نسبت به سال گذشته در حالی رخ داده که کشور در این دوره در شرایط رکود تورمی بوده است. حال با توجه به این نکته این سوال ایجاد می‌شود که دولت چگونه توانسته در این دوره درآمدهای مالیاتی خود را افزایش دهد و اینکه آیا با توجه به شرایط رکود تورمی این رشد به معنی سرکوب کردن رونق نیست؟
حال با نگاهی جزئی‌تر به درآمدهای مالیاتی در بخش‌های مختلف می‌بینیم بیشترین رشد درآمدهای مالیاتی در درآمدهای مالیاتی غیرمستقیم و با رشد ۷۹ درصد بوده است. در ۶ ماه سال ۹۳ درآمدهای مالیاتی مستقیم برابر ۱۳ میلیارد و ۲۵۸ میلیون تومان بوده است در صورتی که ۶ ماه سال قبل دولت از مالیات‌های غیرمستقیم به میزان ۷ میلیارد و ۴۱۷ میلیون تومان درآمد کسب کرده است. مالیات‌های غیرمستقیم حدودا ۴۰ درصد از مالیات‌های کل را شامل می‌شود. در این بین مالیات بر کالاها و خدمات با افزایش ۸۴ درصدی از میزان
۵ میلیارد و ۳۷۲ میلیون تومان در ۶ ماه اول سال ۹۲ به ۹میلیارد و ۸۶۷ میلیون تومان در ۶ ماه اول سال ۹۳ رسیده است. مالیات بر کالاها و خدمات حدودا ۷۵ درصد مالیات غیرمستقیم و ۴/۳۱ درصد از کل مالیات را به خود تخصیص می‌دهد. با بررسی دقیق‌تر می‌بینیم بخش عمده‌ای از رشد ۸۳ درصدی مالیات بر کالاها و خدمات به دلیل افزایش ۶۳ درصدی نرخ مالیات بر ارزش افزوده است. مالیات بر ارزش افزوده در ۶ ماه اول سال ۹۳ با تحقق ۴۰ درصدی برابر
۷ میلیارد و ۴۷۱ میلیون تومان شده است. این در حالی است که در ۶ ماه اول سال گذشته این میزان برابر ۴ میلیارد و ۵۷۷ میلیون تومان بوده است. با توجه به قانون مالیات بر ارزش افزوده و تاکید قانون بودجه سال ۹۳ نرخ مالیات بر ارزش افزوده در فروردین ماه امسال از ۶ درصد در سال ۹۲ به ۸ درصد در سال ۹۳ رسیده است. این افزایش ۲ درصدی نرخ مالیات بر ارزش افزوده خود می‌تواند گویای ۹۱۵ میلیون تومان از این افزایش مالیات بر کالاها و خدمات نسبت به ۶ ماه اول سال ۹۲ باشد که با در نظر گرفتن نرخ تورم نیز رشد مالیات بر ارزش افزوده توجیه‌پذیر می‌شود. مالیات بر ارزش افزوده مالیات غیرمستقیمی است که مصرف‌کننده (خریدار) آن را به همراه بهای خرید اجناس و خدمات می‌پردازد و دریافت‌کننده (فروشنده) موظف است مقدار مالیات دریافتی را به خزانه دولت واریز کند. این‌گونه پرداخت مالیات از سال ۸۸ در ایران برقرار شده و هر سال نرخ آن افزایش می‌یابد به طوری‌که از سال ۸۸ تا ۹۳ نرخ مالیات بر ارزش افزوده ۱۱ برابر شده است. مالیات فروش فرآورده‌های نفتی طی ۶ ماه اول سال نسبت به همین دوره در سال گذشته ۴۵۶ درصد رشد داشته که مقدار قابل توجهی است. گرچه سهم این مالیات از کل مالیات تنها ۱/۵ درصد است و تاثیر افزایشش کم است اما این درحالی است که این سهم در سال گذشته ۵/۱ درصد بوده است. علاوه بر این طی ۶ ماه اول سال ۹۳ مالیات بر واردات نیز ۸/۶۵ درصد افزایش یافته است. مالیات بر واردات در سال ۹۳ برابر ۳ میلیارد و ۳۹۰ میلیون تومان بوده است که تنها ۳۰ درصد از مقدار مصوب آن در سال ۹۳ تحقق یافته است و نسبت به ۶ ماه اول سال ۹۲، ۶۶ درصد رشد داشته است. مالیات بر واردات پس از سال ۸۹ نرخ کاهشی را در پیش گرفته بود که امسال پس از چند سال نرخ افزایشی به خود گرفت. مالیات واردات خودرو در ۶ ماه اول سال ۹۳ نسبت به همین دوره در سال ۹۲، به میزان ۲۸۹ درصد رشد داشته است و با تحقق ۲۱ درصدی مقدار مصوب آن برای سال ۹۳ از ۶۵ میلیون تومان در سال ۹۲ به ۲۵۵ میلیون تومان در سال ۹۳ رسیده است. سهم مالیات واردات خودرو تنها ۸/۰ درصد از کل مالیات است.
با توجه به آمار، حدود ۶۰ درصد درآمدهای مالیاتی کشور از مالیات‌های مستقیم حاصل می‌شود. طی ۶ ماه اول سال مالیات‌های مستقیم ۴۱درصد رشد داشته است. در ۶ ماه اول سال نظام مالیاتی کشور ۱۸ میلیارد و ۱۲۷ میلیون تومان درآمد مالیاتی را از مالیات‌های مستقیم به‌دست آورده است که این نشان از تحقق ۵۰ درصدی مالیات‌های مستقیم مصوب سال ۹۳ است. بیشترین بخش افزایش درآمدهای مالیات مستقیم را افزایش مالیات اشخاص حقوقی تشکیل می‌دهد که سهم آن نیز حدود ۴۰ درصد از کل درآمدهای مالیاتی است. مالیات اشخاص حقوقی با رشد ۵۱ درصدی از میزان ۸ میلیارد و ۱۶۸ میلیون تومان در سال ۹۲ به ۱۲ میلیارد و ۳۲۲ میلیون تومان در سال ۹۳ رسیده است. در بین مالیات اشخاص حقوقی مالیات اشخاص حقوقی غیردولتی بیشترین سهم را دارد. این مالیات با رشد ۳۶ درصد به ۸ میلیارد و ۲۴۱ میلیون تومان رسیده است که نشان از تحقق ۵۳ درصدی مقدار مورد انتظار آن در سال ۹۳ دارد. مالیات علی‌الحساب اشخاص حقوقی دولتی نیز در این دوره رشد چشمگیر ۱۱۳ درصدی داشته و به ۲ میلیارد و ۹۷ میلیون تومان در سال ۹۳ رسیده است. این مالیات پس از سال ۸۸ نرخ کاهشی را پیش گرفته بود که امسال پس از چند سال چنین افزایشی را به خود دیده است. لازم به ذکر است که مالیات علی‌الحساب اشخاص حقوقی دولتی تنها ۷ درصد از کل مالیات را شامل می‌شود. مالیات بر درآمدها نیز طی این ۶ ماه ۲۳ درصد افزایش یافته و برابر ۴ میلیون و ۶۱۶ میلیون تومان شده است. سهم مالیات بر درآمدها از کل در آمد مالیاتی برابر
۱۵ درصد است که مقدار کمی نیست.
مالیات حقوق کارکنان بخش عمومی ۲۵ درصد و مالیات حقوق کارکنان بخش خصوصی ۱۳ درصد افزایش یافته است که با در نظر گرفتن تورم و محاسبه رشد حقیقی، افزایش زیادی را در این مالیات نخواهیم داشت. لازم به ذکر است مالیات بر ثروت نیز با رشد ۲۶ درصدی به یک میلیارد و ۱۸۹ میلیون تومان رسیده است.
ارسال نظر