مونا مشهدی رجبی - در سال‌های اخیر که رکود اقتصادی بازار خودروی کشورهای صنعتی را نیز دچار بحران کرده بود، اغلب شرکت‌های خودروسازی غربی به خصوص خودروسازان آمریکایی با ورود به بازارهای در حال توسعه موفق شدند فروش خود را افزایش دهند. به تعبیر بسیاری از تحلیلگران بازار خودرو در سه سال گذشته کشورهای در حال توسعه ناجی صنعت خودروسازی بودند ولی به نظر می‌رسد بازارهای در حال توسعه هم از این وضعیت سود زیادی بردند. انعقاد قراردادهای همکاری بین خودروسازان مطرح دنیا با شرکت‌های فعال در کشورهای در حال توسعه و جذب میلیاردها دلار از سرمایه‌های غربی از جمله مزایای همکاری آنها با شرکت‌های خودروسازی غربی بود.

وال استریت ژورنال در مورد اثرات ورود خودروسازان کشورهای صنعتی به بازارهای در حال توسعه دنیا می‌نویسد: ورود اغلب خودروسازان به بازارهای در حال توسعه دنیا سبب شد تا نرخ فروش آنها افزایش یابد و این برندهای مطرح از ورشکستگی حتمی نجات پیدا کنند.

در این میان برخی از کشورهای در حال توسعه هم با انعقاد قراردادهای سود آور زمینه را برای توسعه صنعت داخلی فراهم کردند که از جمله آنها می‌توان به کشور روسیه اشاره کرد. از طرف دیگر ساخت کارخانه‌های تولید و مونتاژ خودرو در کشورهای در حال توسعه به معنای ایجاد هزاران فرصت شغلی برای ساکنان آن کشور بود که می‌توانست ضمن افزایش درآمد و قدرت خرید مردم، زمینه را برای رشد اقتصادی فراهم آورد. در واقع شرکت‌های غربی با ورود به کشورهای در حال توسعه بستر را برای رشد اقتصادی فراهم کردند و باعث رونق در اقتصاد آن کشورها شدند.

طبق گزارش‌های موجود، روسیه چهار توافقنامه همکاری با چهار شرکت خودروسازی مطرح دنیا امضا کرده است که به موجب آنها ظرف چهار سال آینده ۵ میلیارد دلار سرمایه وارد روسیه خواهد شد. این توافقنامه‌ها با شرکت‌های خودروسازی فورد موتور آمریکا و فولکس واگن المان و جی ام آمریکا است و یک کنسرسیوم افتوفاز- رنو- نیسان - مرسدس بنز برای تولید کامیون‌های سبک و سنگین نیز وجود دارد.شرکت خودروسازی فورد اعلام کرده است که ظرف چهار سال آینده ۱۲ میلیارد دلار برای تولید ۳۰۰ هزار خودرو در سال سرمایه‌گذاری می‌کند. جنرال موتورز که به تازگی بحران را پشت سر گذاشت و موفق به بازپرداخت بدهی دولت آمریکا و کانادا شد در نظر دارد یک میلیارد دلار در کشور روسیه سرمایه‌گذاری کند. شرکت خودروسازی فولکس واگن تا سال ۲۰۱۵ میلادی ۹۰۰ میلیون دلار برای ساخت کارخانه‌ای مدرن در کشور روسیه سرمایه‌گذاری خواهد کرد و محبوب‌ترین محصولاتش را به مصرف‌کنندگان روس ارایه می‌دهد. طبق این توافقنامه‌های تازه روسیه سالانه ۱۰۰ مدل خودرو را در داخل خاکش مونتاژ می‌کند که این مدل‌ها متعلق به برندهای مطرح و شناخته شده دنیا هستند. عرضه این مدل‌ها به بازار روسیه می‌تواند تحول بزرگی در بازار این کشور ایجاد کند، زیرا هم‌اکنون بخش اعظم خودروهای موجود در بازار را خودروهای افتوفاز تشکیل می‌دهند و بازار این کشور تنوع قابل‌توجهی ندارد. سخنگوی شرکت خودروسازی فورد در مورد این توافقنامه به وال استریت ژورنال گفت: انتظار می‌رود فروش سالانه خودرو در کشور روسیه به ۲ میلیون دستگاه در سال برسد که رقم قابل‌توجهی است؛ بنابراین هر شرکتی بتواند سهم بیشتری از بازار روسیه را به خود اختصاص دهد خواهد توانست درآمد و سودآوری بیشتری داشته باشد.

وی با تاکید بر این نکته که بازار روسیه بازار بسیار پر رونقی است و تا اشباع این بازار فاصله زیادی وجود دارد، ادامه داد: ما در نظر داریم خودروهای مدرن خود را به بازار روسیه عرضه کنیم تا مصرف‌کنندگان این کشور بتوانند آخرین مدل‌های خودرو را خریداری کنند. او با اشاره به این مطلب که بازار خودرو در سال ۲۰۱۱ میلادی از رکود خارج شده است و رشد فروش در اغلب کشورها دیده می‌شود، گفت: در سال‌جاری قیمت هیچ مدلی افزایش پیدا نمی‌کند و تخفیف‌هایی که در سال‌های گذشته به خودروها داده بودیم در سال‌جاری هم پرداخت می‌شود. بنابراین خودروهای عرضه شده به بازار روسیه نیز قیمتی معادل قیمت بازار جهانی خواهد داشت.

آمارهای ارائه شده توسط اتحادیه صنعت خودروسازی کشور روسیه نشان می‌دهد در سال ۲۰۱۰ میلادی ۶۱۴ هزار دستگاه خودروی مونتازی خارجی در کشور روسیه به فروش رسید. در این سال شمار خودروهای وارداتی فروخته شده در روسیه برابر با ۶۲۴ هزار و ۷۰۰ دستگاه و شمار خودروهای روسی مبادله شده برابر با ۶۰۰ هزار دستگاه بود.

رییس مرکز مطالعات بازار خودروی کشور روسیه در مورد این توافقنامه‌ها می‌گوید: کشورهای در حال توسعه دنیا امید آینده بازار خودرو هستند. مطالعات نشان می‌دهد در سال‌های آتی بیشترین نرخ رشد بازار خودرو در کشورهای در حال توسعه اتفاق می‌افتد و روسیه ۳۰ درصد از این رشد را به خود اختصاص خواهد داد. از طرفی دولت برای تشویق سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت خودروسازی قوانین تازه‌ای وضع کرده است. به موجب این قوانین شرکت‌های خارجی فعال در کشور روسیه می‌توانند به مدت هشت سال محصولات تولیدی خود در خاک روسیه را بدون پرداخت هزینه گمرکی به دیگر کشورها صادر کنند. البته این قانون در صورتی اجرایی می‌شود که شرکت‌های مذکور ۶۰ درصد یا بیشتر از فرآیند تولید خودرو را در خاک روسیه انجام داده باشند.

شرکت‌های خودروسازی خارجی که در نظر دارند وارد صنعت خودروسازی روسیه شوند باید حداقل ۲۰۰ هزار موتور و دنده در کشور روسیه تولید کنند که این موتورها و جعبه دنده‌ها برای خودروهای تولیدی شرکت افتوفاز استفاده خواهد شد.

خبرگزاری صدای روسیه در گزارش اخیر خود اعلام کرد که ورود شرکت‌های خارجی به صنعت خودروسازی روسیه در دهه ۱۹۹۰ میلادی آغاز شد و از همان زمان سهم بزرگی از شرکت افتوفاز در تصاحب دو شرکت رنو و نیسان قرار گرفت. این دو شرکت در سال گذشته پس از مذاکرات فراوان توانستند سهم خود را در این شرکت افزایش دهند و اقدام به تولید خودروهای خود در خاک روسیه کنند.

البته دیگر شرکت‌های خودروسازی هم برای ورود به این کشور تلاش کردند ولی به دلیل قوانین موجود در کشور تعداد کمی موفق به احداث کارخانه شدند و هم‌اکنون نرخ واردات خودروهای خارجی به روسیه بیشتر از میزان تولید خودروهای خارجی در خاک این کشور است.