تفاوت خودرو ارزان در ایران و جهان

گروه خودرو - در حالی که برندهای برتر دنیا طی سه سال گذشته و در پی آغاز بحران اقتصادی دنیا از سال ۲۰۰۸ میلادی، به تولید خودروهای ارزان و با کیفیت روی آورده‌اند، هنوز هم عرضه خودرو ارزان در کشور ما محدود است و خودروهای کم قیمت فعلی نیز از کیفیت لازم برخوردار نیستند. در واقع، نبود تنوع در سبد خودرویی کشور سبب شده مشتریان داخلی حق انتخاب چندانی در سبد خودروهای ارزان قیمت نداشته و مجبور باشند امثال پراید را به عنوان محصولاتی کم‌کیفیت، استفاده کنند.

تفاوت قیمت خودروهای به اصطلاح «ارزان» در ایران و بازار جهانی، در شرایطی است که دولتمردان کشور سالهاست صحبت از تولید «خودرو ارزان» به میان می‌آورند، اما با این حال، این وعده هنوز تحقق نیافته و خودروسازان تا به امروز نتوانسته‌اند موفق به تولید محصولی کم قیمت و در عین حال باکیفیت شوند.

هرچند پراید به نوعی خودرویی ارزان قیمت به حساب می‌آید، اما کیفیت آن پایین‌تر از حد انتظار است و اینجاست که تفاوت خودروسازان داخلی و خارجی در «طراحی و تولید» مشخص می‌شود.

این تفاوت از آنجا ناشی می‌شود که خودروسازان خارجی توانسته‌اند در بازه زمانی نسبتا محدودی، محصولاتی ارزان و باکیفیت را تولید و روانه بازار کنند، اما در کشور ما با وجود اینکه حدود هشت سال قبل، بحث تولید خودرو ارزان مطرح شده، خودروسازان نتوانسته‌اند طرحی نو دراندازند و «کیفیت» و «قیمت» را کنار هم ببینند.

اگر بخواهیم در موضوع خودروهای ارزان، نگاهی مقایسه وار به بازارهای جهانی و بازار داخل بیندازیم، متوجه می‌شویم تفاوت قیمت بسیاری میان خودروهای عرضه شده، وجود دارد، به نحوی که هم اکنون می‌توان در بسیاری از کشورها و با حداقل بودجه، خودرویی مناسب را خریداری کرد، اما در ایران، خودرو ارزان یعنی پراید.

هم اکنون در کشور ما متقاضیان برای خرید خودرو در محدوده قیمتی کمتر از ۱۰ میلیون، یا ناچار به انتخاب خودروهای کارکرده‌ای مانند پیکان، ماتیز و رنو هستند، یا باید به همین پراید قناعت کنند. تازه همین پراید هم احتمالا تا یکی دو سال آینده میهمان محدوده قیمتی بالای ۱۰ میلیون تومان بازار خودرو کشور خواهد شد.

همچنین خودرو چینی MVM نیز که زمانی زیر ۱۰ میلیون تومان قیمت داشت، در حال حاضر با یک پله ترقی! به محدوده بالای ۱۰ میلیون تومان رفته و دیگر نمی توان آن را خودرویی ارزان (زیر ۱۰ میلیون تومان) دانست.

محدودیت تولید و عرضه خودروهای «ارزان و باکیفیت» داخلی در شرایطی است که خودروسازان بزرگ دنیا در حال حاضر بخش قابل توجهی از تولیدات خود را به تولیدات خودروهای کمتر از ۱۰ هزار یورو اختصاص داده‌اند و این موضوع به وضوح در نمایشگاه خودرو اخیر فرانکفورت به چشم آمد. در واقع نمایشگاه ۲۰۱۱ فرانکفورت، به محلی برای عرضه خودروهای ارزان و باکیفیت تبدیل شده بود و در آن، بیشتر خودروسازان حداقل یک محصول را در این قالب، رونمایی کردند.

البته به گواهی تاریخ، طراحی و تولید خودروهای «ارزان و باکیفیت»، پیش‌ترها در چین و هند کلید خورده است، به نحوی که چینی‌ها توانستند با کمک همکاران اروپایی و آمریکایی خود، گام‌هایی در این مورد بردارند و هندی‌ها نیز با تکنولوژی بومی شان، محصولی معروف را به نام «نانو تاتا» به طراحی و تولید رساندند.

در حال حاضر نیز تولید و عرضه خودروهای «ارزان و باکیفیت» به صورت جدی در این دو کشور به خصوص چین، پیگیری می‌شود و خودروسازان بزرگ دنیا نیز به سهم خود سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی را برای طراحی و تولید چنین محصولاتی انجام داده و می‌دهند. در این شرایط، با وجود تولید و عرضه خودروهای «باکیفیت و ارزان» در بازار دنیا، نه تنها خودروسازان کشور نتوانسته‌اند چنین محصولاتی را روانه بازار کنند، بلکه از آن سو سیاست‌های حمایتی دولت از آنها، نیز سبب شده مشتریان ایرانی نتوانند از خودروهای ارزان خارجی استفاده کنند. به هر حال اعمال تعرفه عملا ۱۱۰ درصدی برای واردات خودرو، عملا اجازه نمی‌دهد خودروهای ارزان خارجی با همان قیمت مناسبی که دارند، به دست مشتریان داخلی برسند.

در دنیا چه خبر است؟

اما بد نیست نگاهی بیندازیم به انواع خودروهای ارزان و باکیفیتی که طی چند سال گذشته در سطح دنیا طراحی و تولید شده‌اند.

به نظر، نمایشگاه خودرو ۲۰۱۱ فرانکفورت، می‌تواند سوژه‌های مناسب و زیادی را در این مورد به ما نشان دهد.

از انواع خودروهای «ارزان و باکیفیت» این نمایشگاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

۱-«اوپل آگیلا» که هزار سی سی حجم دارد، ۶۵ اسب بخار قدرت تولید می‌کند و با قیمتی معادل ۹ هزار و ۱۰۰ یورو عرضه شده است.

۲- «شورولت اسپارک» که نسل جدید «دوو ماتیز» محسوب می‌شود، با موتوری هزار سی‌سی و قدرتی ۶۸ اسب بخاری، نیز دقیقا با قیمت «اوپل آگیلا» در اختیار مصرف کنندگان قرار می‌گیرد.

۳- «داچیا ساندرو» با موتوری ۱۲۰۰ سی سی و قدرتی معادل ۷۵ اسب بخار، تنها شش هزار و ۹۰۰ یورو قیمت دارد.

۴- «دایهاتسو چور» که با موتور هزار سی‌سی خود، ۷۰ اسب بخار قدرت تولید می‌کند، با قیمتی معادل ۹ هزار و ۵۰۰ یورو روانه بازار می‌شود.

۵- «فورد K» که هزار سی سی حجم موتور ۶۹ اسب بخار قدرت دارد، با قیمتی معادل ۹ هزار و ۷۰۰ یورو به دست مشتریان می‌رسد.

۶- «لادا کانیا»، خودرویی که با موتور ۱۴۰۰ سی سی خود، ۹۰ اسب بخار قدرت به تولید می‌رساند، تنها قیمتی برابر با هفت هزار و ۹۰۰ یورو دارد.

۷- «رنو کی لی یو» با موتوری ۱۴۰۰ سی سی و قدرتی ۹۰ اسب بخاری، ۹ هزار و ۹۰۰ هزار یورو قیمت‌گذاری شده است.

۸- «آلتو»، خودرویی که با موتور هزار سی‌سی خود ۶۸ اسب بخار قدرت تولید می‌کند، با قیمت هشت هزار و ۹۰۰ یورو به بازار آمده است.

بازار ۱۰ تا ۲۰ میلیون

اگرچه بازار خودرو کشور در محدوده قیمتی کمتر از ۱۰ میلیون تومان، با کمبود تنوع مواجه است، اما در محدوده ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان، خودروسازان تاحدودی توانسته اند به بازار تنوع بدهند، به نحوی که در حال حاضر ۹ مدل خودرو در این محدوده به چشم می‌آید. البته تعداد این خودروها در سال گذشته بیشتر از اینها بود، اما به هر حال بخشی از آنها هم‌اکنون به محدوده قیمتی بالای ۲۰ میلیون تومان رفته‌اند.

هم اکنون پژو روآ، MVM ،۲۰۶‌هاچ بک و صندوق دار، ریو، تندر ۹۰، ۴۰۵، پرشیا، تیبا و MVM۵۳۰ ، ۱۰ خودرویی هستند که محدوده قیمتی ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان بازار خودرو کشور را در اختیار دارند.

این خودروها نیز مانند خودروهای عرضه شده در محدوده قیمتی کمتر از ۱۰ میلیون تومان، از کیفیتی متناسب با قیمت خود برخوردار نیستند، حال آنکه در بازار جهانی خودروهای متنوع و باکیفیتی در این محدوده قیمتی موردنظر عرضه می‌شود و متقاضیان نه تنها با تنوع در مدل، بلکه با تنوع کیفی نیز مواجه هستند.

به عبارت بهتر، هم اکنون می‌توان با بودجه‌ای ۱۰ تا ۲۰ هزار دلاری، خودروهایی با سطح بالاتر و فناوری جدیدتر را خریداری کرد، که در این بین، به چند مورد از آنها اشاره می‌کنیم.

۱- «هیوندای Accent» با موتوری ۱۶۰۰ سی سی، ۱۱۰ اسب بخار قدرت تولید می‌کند و قیمتی برابر با ۱۲ هزار و ۴۴۵ دلار دارد.

۲- «کیا ریو سدان» که موتوری ۱۶۰۰ سی‌سی دارد و با قدرتی معادل ۱۰۴ اسب بخار، ۱۲ هزار و ۲۹۵ دلار قیمت دارد.

۳- «سدان نیسان ورسا»، خودرویی که با موتور ۱۸۰۰ سی سی خود، قدرتی معادل ۱۲۲ اسب بخار تولید می‌کند و قیمت آن تنها ۱۱ هزار و ۹۹۰ دلار است.

۴- «اسمارت فورتو» با موتوری هزار سی سی و قدرتی ۷۰ اسب بخاری، ۱۱ هزار و ۹۹۰ دلار قیمت دارد.

۵- «سوزوکی SX۴ سدان» با موتور ۲۰۰۰ سی سی و قدرتی ۱۴۳ اسب بخاری که دارد، با قیمت ۱۴ هزار و ۹۴۹ دلار به دست مشتری می‌رسد.

۶- «کیا ریو ۵» که موتور ۱۶۰۰ سی سی آن، ۱۱۰ اسب بخار قدرت تولید می‌کند، قیمتی برابر با ۱۴ هزار و ۷۹۵ دلار دارد.

۷- «کیا Soul» با موتور دو هزار سی سی خود، ۱۴۴ اسب بخار قدرت به تولید می‌رساند و قیمت آن تنها ۱۳ هزار دلار است.

۸- «تویوتا یاریس» با موتوری ۱۵۰۰ سی سی و قدرتی معادل ۱۰۶ اسب بخار، ۱۳ هزار و ۱۵۵ دلار به فروش می‌رسد.

۹- «مزدا ۲‌هاچ بک» که خودرویی ۱۵۰۰ سی سی به حساب می‌آید و ۱۰۰ اسب بخار قدرت تولید می‌کند، ۱۴ هزار و ۷۸۰ دلار قیمت دارد.

۱۰- «پونتیاک G۳‌هاچ بک»، با موتور ۱۶۰۰ سی سی و قدرتی معادل ۱۰۶ اسب بخار، با قیمت ۱۴ هزار و ۲۷۵ دلار به دست مشتری می‌رسد.

۱۱- «نیسان کیوب استیشن» که از موتوری ۱۸۰۰سی سی و قدرتی ۱۲۲ اسب بخاری برخوردار است، ۱۳ هزار و ۹۹۰ دلار قیمت دارد.

۱۲- «کیا فورت سدان»، که از موتوری ۱۶۰۰ سی سی بهره‌مند است و ۱۲۰ اسب بخار قدرت تولید می‌کند، با قیمت ۱۳ هزار و ۳۲۰ دلار عرضه می‌شود.

به خودروهای مذکور می‌توان برخی از خودروهای چینی و آمریکایی را نیز اضافه کرد و با این حساب باید گفت تنوعی زیاد در بازار خودرو دنیا وجود دارد.

خودروهای خارجی که در این گزارش از آنها نام برده شد، به لحاظ کیفی توانسته‌اند رتبه‌های قابل قبولی را در بازار جهانی به دست بیاورند، حال آنکه خودروهای هم محدوده قیمتی آنها در کشور، حتی در اخذ استانداردهای داخلی نیز با مشکلاتی مواجه هستند.

به گفته کارشناسان، مهم‌ترین دلیلی که باعث اختلاف قیمتی میان بازار خودرو ایران و جهان شده، انحصاری بودن صنعت خودروسازی در ایران و عوارض جانبی آن است. آنها معتقدند، تا زمانی که این انحصار از بین نرود، بازار خودرو ایران با بازار جهانی قابل قیاس نخواهد بود.