زمستان 86 در راه است!

حمیدرضا بهداد

هرچند آمارها از کاهش تولید خودروهای دوگانه‌سوز طی سال جاری و در مقایسه با سال گذشته حکایت دارد، اما کاهش ۶۰ لیتری سهمیه بنزین زمستانی خودروهای شخصی و رشد تقاضای خرید دوگانه‌سوزها‌، باز هم منجر به نگرانی مسوولان و همچنین مشتریان این نوع خودروها شده است.

رییس انجمن جایگاه‌داران سوخت سراسر کشور‌، روز گذشته در گفت‌وگو با خبرنگار ما از احتمال افت فشار گاز در زمستان خبر داد و تاکید کرد که حجم ترافیک خودروهای دوگانه‌سوز به هیچ وجه با تعداد جایگاه‌های عرضه این سوخت تناسب و همخوانی ندارد.

به گفته بیژن حاج محمدرضا‌، هرچند تعداد جایگاه‌های سوخت گاز طی یک سال گذشته از رشد نسبتا خوبی برخوردار بوده‌، اما با توجه به تعداد زیاد دوگانه‌سوزها‌، نه تنها مشتریان با مشکلات بیشتری در زمینه سوخت‌گیری مواجه خواهند شد‌، بلکه احتمال تعطیلی برخی جایگاه‌ها نیز در صورت سرمای شدید و افت فشار گاز وجود دارد.

اظهارات رییس انجمن جایگاه‌داران کشور در شرایطی است که اعلام سناریوهایی از سوی ستاد مدیریت حمل و نقل و مصرف سوخت در زمینه آینده بنزین یارانه‌ای‌، که تمامی‌آنها بر کاهش و حذف سهمیه سوخت دلالت دارد سبب شده تا طی ماه‌های گذشته‌، تقاضا برای خرید دوگانه‌سوزها افزایش یافته و مشتریان از بیم خالی ماندن باک خودروهای خود‌، بار دیگر مانند سال ۸۶‌، به شکلی نسبتا وسیع به خرید این نوع خودروها روی بیاورند.

همچنین کارشناسان بر این باورند که با قطعی شدن کاهش ۶۰ لیتری سهمیه بنزین زمستانی خودروهای شخصی‌، رشد تقاضا برای دوگانه‌سوزها باز هم افزایش خواهد یافت.

با این حساب و با در نظر گرفتن تعداد جایگاه‌های سوخت گاز که کمتر از هزار جایگاه اعلام شده‌، به نظر می‌رسد «زمستان ۸۶ دیگری» برای دوگانه‌سوزها در راه است و باز هم باید منتظر صف‌هایی طویل در جایگاه‌های عرضه سوخت گاز و همچنین تعطیلی آنها باشیم.

هرچند مسوولان امر معتقدند باید برای هر هزار خودرو دوگانه‌سوز‌، یک جایگاه سوخت وجود داشته باشد، اما اگر در حال حاضر تعداد این نوع خودروها را حداقل یک و نیم میلیون دستگاه در نظر بگیریم‌، باید گفت که به ازای هر یک هزار و ۵۰۰ دستگاه خودرو دوگانه‌سوز‌، یک جایگاه گاز CNG در کشور فعال است و اگر فرض کنیم که زمستان نیز هیچ یک از آنها تعطیل نشوند‌، باز هم مالکان این خودروها باید وقت زیادی صرف سوخت‌گیری کنند.

البته نسبت دوگانه‌سوزها به جایگاه‌ها‌، در کشور‌های مختلف متفاوت است‌، به نحوی که در آمریکای شمالی به ازای هر ۹۰ خودرو دوگانه‌سوز‌، یک جایگاه وجود دارد و این نسبت در کشوری مانند هندوستان‌، یک هزار و ۷۰۰ خودرو در ازای یک جایگاه دوگانه‌سوز‌ تعریف شده است.

رییس انجمن جایگاه‌داران کشور در این زمینه تاکید کرد: متاسفانه ما هنوز به استاندارد مورد نظر در زمینه تولید دوگانه‌سوزها و احداث جایگاه‌های سوخت برای این نوع خودروها نرسیده‌ایم.

حاج محمدرضا با اشاره به اینکه در حال حاضر تعداد جایگاه‌های سوخت گاز‌، به هزار دستگاه هم نرسیده‌، گفت: با این شرایط این احتمال شدیدا وجود دارد که سرمای زمستان و ترافیک بالای دوگانه‌سوزها‌، فعالیت جایگاه‌های عرضه گاز را در این فصل سال

مختل کند.

وی تاکید کرد: وقتی مصرف گاز افزایش یابد‌، کمپرسورها با ظرفیت کمتری نسبت به توان واقعی خود کار خواهند کرد و سرما نیز حرکت گاز را در لوله‌ها کند می‌کند و این یعنی افت فشار گاز و در نتیجه تعطیلی جایگاه‌ها.

به گفته حاج محمدرضا‌، زمان سوخت‌گیری خودروهای دوگانه‌سوز‌، در بهترین حالت‌، هشت دقیقه است‌، اما هم‌اکنون ۴۵ دقیقه به این زمان اضافه شده است.

این گفته رییس انجمن جایگاه‌داران کشور در شرایطی است که به گفته کارشناسان‌، قطعا زمان سوخت‌گیری فعلی در زمستان باز هم افزایش خواهد یافت و صف‌هایی طویل در جایگاه‌های عرضه گاز پدید خواهد آمد.

نکته دیگری که کارشناسان بر آن تاکید می‌کنند‌، افزایش تقاضای بنزین آزاد در زمستان است .

به گفته آنها‌، کاهش ۶۰ لیتری سهمیه زمستانی بنزین و بروز مشکلات احتمالی برای سوخت‌گیری دوگانه‌سوز‌ها‌، از همین حالا نیز سبب شده تا مشتریان بیش از پیش به بنزین آزاد لیتری ۴۰۰ تومانی روی بیاورند.

تامین بودجه برای ۸۰۰ جایگاه

اما در حالی تعداد جایگاه‌های سوخت گاز در کشور هنوز به مرز هزار دستگاه نیز نرسیده که به گفته رییس انجمن جایگاه‌داران کشور‌، بودجه‌ای غیردولتی برای تبدیل ۸۰۰ جایگاه تک‌منظوره بنزین‌، به جایگاه دومنظوره تامین شده است.

حاج محمدرضا گفت: ما در حال حاضر دو هزار و ۵۰۰ جایگاه عرضه بنزین در کشور داریم و با توجه به بودجه‌ای که بخش خصوصی آن را تامین کرده‌، طی چند ماه آینده ۸۰۰ جایگاه از این میزان را دو منظوره و قابل استفاده برای دوگانه‌سوزها خواهیم کرد.

عقب‌نشینی از گاز

اما نگرانی‌ها برای تامین گاز در زمستان در شرایطی است که طبق آنچه از ترکیب سبد پیشنهادی سوخت کشور بر می‌آید‌، مسوولان نیز پذیرفته‌اند که نباید تولید و عرضه خودروهای دوگانه‌سوز را تنها بر مبنای یدک کشیدن لقب «دومین کشور داری منابع گازی دنیا» قرار داد و به زیرساخت‌ها نیز باید توجه داشت.

در سبد سوختی که سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت به دولت پیشنهاد داده‌، بنزین و گازوئیل (دیزل) در مجموع ۷۰ درصد ترکیب آن را تشکیل داده‌اند و گاز که زمانی قرار بود سوخت اول خودروهای کشور باشد‌، حجمی‌ زیر۲۵ درصد را دارد.

دولت دو سه سال پیش قصد داشت تمام خودروهای سواری کشور را به صورت دوگانه‌سوز تولید کرده و استفاده از این نوع خودروها را در حدی بسیار وسیع رواج دهد‌، اما مشکلاتی از قبیل بروز اخلال در تامین گاز مورد نیاز و همچنین کمبود جایگاه‌های عرضه این سوخت‌، این رویای مسوولان را ناکام گذاشت.

در حال حاضر آمار تولید خودروهای دوگانه‌سوز در کشور نسبت به سال گذشته منفی است.