بلاتکلیفی در اجرای استاندارد یورو3

حمیدرضا بهداد - دیروز محمود احمدی نژاد، رییس جمهور، در شرایطی به مناسبت روز هوای پاک، گاز سوز کردن یک میلیون و ۵۰۰ هزار خودرو داخلی را اقدامی شجاعانه در راستای حفاظت از محیط زیست عنوان کرد که این روزها تعیین حد مجاز آلایندگی خودروهای داخلی (یورو ۳) به جنجالی میان خودروسازان، وزارت نفت و سازمان حفاظت از محیط‌زیست، تبدیل شده است.

این در حالی است که در این بین به استناد گفته برخی از مسوولان وزارت صنایع، گویا مسوولان سازمان حفاظت از محیط‌زیست مواضع پیشین خود را در مورد زمان اجرای استاندارد یورو ۳ فراموش کرده و از همین رو، اظهارنظرهایی متناقض با آنچه که پیش‌تر بر زبان آورده‌اند، می‌کنند.

محمد جواد محمدی‌زاده، رییس سازمان حفاظت از محیط‌زیست دو روز پیش به مناسبت روز هوای پاک بار دیگر تاکید کرده که براساس برنامه‌ریزی و توافقات انجام شده با وزارت صنایع، تولید خودرو در کشور از سال آینده باید براساس رعایت استاندارد یورو ۳ باشد. وی همچنین اظهار داشته که این تصمیم در راستای کاهش آلودگی هوا گرفته شده و سازمان حفاظت از محیط‌زیست امیدوار است، خودروسازان به تعهدات خود در این زمینه عمل کنند.

به گفته محمدی‌زاده، در چند سال اخیر استانداردهای خوبی برای تولیدات خودرو در کشور تعریف شده، ولی باید ظرف پنج سال برنامه پنجم، تولید خودرو در کشور براساس استاندارد روز دنیا یعنی یورو ۵ باشد.

اظهارات محمدی‌زاده در شرایطی است که وی در مقام ریاست سازمان حفاظت از محیط‌زیست، مهر ماه امسال نامه‌ای را به کمیسیون زیربنایی دولت ارسال و طی آن، درخواست کرده است که دولت اجرای استاندارد آلایندگی یورو ۳ را دو سال به تعویق بیندازد و به‌جای سال۸۹ از ابتدای سال ۹۱ آن را اجرایی کند.

پیش از ارسال این نامه، جلسه‌ای در مرداد ماه ۸۸، بین دو وزارتخانه صنایع و نفت و همچنین سازمان حفاظت از محیط‌زیست، برگزار و طی آن وزارت نفت نسبت به عرضه بنزین استاندارد تا قبل از سال ۹۱، اعلام عدم آمادگی می‌کند. از آن سو وزارت صنایع نیز با تکیه بر این استدلال وزارت نفت، اعلام می‌کند که تولید خودرو بر مبنای استاندارد یورو۳، در شرایطی که سوخت استاندارد تا دو سال دیگر تامین نخواهد شد، توجیه ندارد.

مجموع مواضع اتخاذ شده از سوی مسوولان وزارت نفت و صنایع، سازمان حفاظت از محیط‌زیست را در آن جلسه تابستانی، قانع کرده و رییس این سازمان را بر آن می‌دارد تا مراتب عدم آمادگی وزارت نفت و خودروسازان را در زمینه اعمال استاندارد یورو۳ از ابتدای سال ۸۹، به اطلاع کمیسیون زیربنایی دولت برساند.محمدی‌زاده حدود سه ماه پس از جلسه مرداد ماه، نامه‌ای را به کمیسیون مذکور ارسال کرده و طی آن از دولت می‌خواهد که اجرای استاندارد آلایندگی یورو ۳ را تا ابتدای سال ۹۱ به تعویق بیندازد، آن هم در شرایطی که سازمان حفاظت از محیط زیست طی سال ۸۴، خود مصوب کرد که این استاندارد از ابتدای سال ۸۹ به اجرا در بیاید.

در این مصوبه تاکید شده است که خودروسازان از ابتدای سال ۸۹ باید محصولات خود را بر پایه استاندارد یورو۳ به تولید برسانند و از آن سو البته وزارت نفت نیز باید شش ماه قبل از اقدام خودروسازان در این زمینه، بنزین استاندارد را وارد جایگاه های سوخت کشور کند.حال در این شرایط دو اتفاق قابل توجه افتاده است، اول آنکه هم‌اکنون با وجود فرا رسیدن ماه‌های پایانی سال، وزارت نفت طبق اعلام قبلی خود در جلسه مرداد ماه ۸۸، نتوانسته‌است بنزین استاندارد را تامین کند و خودروسازان نیز با تکیه بر همین موضوع ،اعلام کرده‌‌اند که تولید محصول بر اساس استاندارد یورو ۳ طی سال ۸۹، توجیه ندارد.

آن طور که به گوش می‌رسد، کمیسیون زیربنایی دولت به زودی در جلسات خود نامه مهر ماه سازمان حفاظت از محیط‌زیست را مورد بررسی قرار خواهد داد، این در شرایطی است که انجمن خودروسازان نیز با ارسال نامه‌ای مشابه به کمیسیون زیربنایی دولت، پیشنهاد داده که اعمال استاندارد یورو ۳ تا سال ۹۱ به تعویق بیافتد.

بنزین داخلی استاندارد است؟

اما در شرایطی که احتمالا باید تا اعلام نظر کمیسیون زیربنایی دولت در زمینه اجرا یا تمدید استاندارد یورو ۳، منتظر ماند، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران در تازه ترین اظهارنظر خود با بیان اینکه استفاده از سوخت عرضه شده در جایگاه‌ها تاکنون مشکلی برای خودروهای وارداتی و داخلی ایجاد نکرده، افزوده است که خودروسازان داخلی می‌توانند خودروهای خود را براساس استانداردهای تعیین شده طراحی کنند و هیچ مشکلی برای تامین سوخت مورد نیاز آنها وجود ندارد.

به گفته فرید عامری هم‌اکنون بنزین سوپر (با اکتان ۹۵) و معمولی (با اکتان ۸۷) در جایگاه‌های کشور عرضه می‌شود.

وی همچنین بر مصوبه هیات وزیران نیز تاکید کرده و گفته است که از سال ۱۳۸۹ تا سال ۱۳۹۱ استاندارد یورو ۳ برای تولید خودروهای داخلی اجباری می‌شود و این مصوبه با توجه به اهمیت مسائل محیط‌زیستی در کشور اجرا می‌شود.

اظهارات عامری در شرایطی است که وزارت نفت نیز با تمدید دو ساله استاندارد یورو ۲ برای خودروهای داخلی مخالفت و عنوان کرده که ارتقای فناوری خودروها برنامه‌ای زمان‌بر است و نمی‌توان به دلیل کیفیت پایین سوخت، برنامه ارتقای فناوری خودروها را متوقف کرد. پیش‌تر برخی از نمایندگان مجلس نیز در این زمینه موضع‌گیری کرده و مسوولان وزارت نفت را ملزم به استانداردسازی سوخت مصرفی کرده بودند. این در حالی است که رییس هیات‌مدیره شرکت ملی نفت ایران طی هفته‌های گذشته در نامه‌ای به وزیر نفت اعلام کرده بود که کیفیت سوخت یکی از چندین عامل موثر در مقدار مصرف سوخت و آلایندگی خودروها است و مهمترین عامل تکنولوژی خودروهای داخلی است که بهتر است ابتدا به آن پرداخته شود.