مونا مشهدی رجبی

از زمان روی کار آمدن باراک اوباما در آمریکا طرح‌های مختلفی برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی در صنایع مختلف ارائه شده، یکی از این صنایع که بسیاری آن را پرمصرف‌ترین صنعت می‌نامند صنعت خودروسازی است. سالانه حجم بالایی از بنزین تولید شده در آمریکا یا وارد شده به بازار این کشور در صنعت خودروسازی مصرف می‌شود و آلودگی‌های زیست محیطی زیادی را ایجاد می‌کند. بنابراین برای کاهش وابستگی به نفت و فرآورده‌های نفتی در کنار کاهش آلودگی هوا در آمریکا مهم‌ترین مساله تولید خودروهای کم مصرف و هیبریدی است. از یک سال گذشته تاکنون دولت اوباما میلیاردها دلار برای حمایت از ایجاد تکنولوژی‌های جدید در صنعت خودروسازی هزینه کرد و در مصاحبه‌های اخیر خود نیز تاکید کرده که حمایت از خودروسازانی که در تولید خودروهای سبز سرمایه‌گذاری کرده‌اند ادامه پیدا می‌کند. بنابراین انتظار می‌رود صنعت خودروسازی آمریکا با سرعت بیشتری به سمت تولید خودروهای سبز حرکت کند. سخنگوی دولت اوباما اعلام کرد: ما تنها به خودروسازان آمریکا کمک مالی نمی‌کنیم، بلکه تمامی شرکت‌های خودروسازی فعال در آمریکا که در ساخت خودروهای سبز سرمایه‌گذاری کنند می‌توانند از این حمایت مالی برخوردار شوند.

اما اجرای این طرح ضمن داشتن هزینه برای دولت آمریکا هزینه‌ای نیز برای صنعت خودروسازی به همراه دارد. این هزینه در نتیجه ارتقای تولید خودرو و کاهش تقاضا در اثر افزایش قیمت تمام شده این کالای صنعتی خواهد بود. دولت اوباما در گزارش اولیه خود هزینه تولید خودروهای کم مصرف و الکتریکی را برای صنعت خودروسازی برابر با ۶۰ میلیارد دلار آمریکا اعلام کرده بود. ولی در گزارشی که دهه اول ماه آوریل سال ۲۰۱۰میلادی منتشر شده است هزینه تحمیل شده به صنعت خودروسازی برابر با ۵۲ میلیارد دلار آمریکا پیش‌بینی شد. طبق طرح جدیدی که دولت اوباما ارائه داده، صنعت خودروسازی موظف است با افزایش سطح سرمایه‌گذاری در ساخت و به‌کارگیری تکنولوژی‌های جدید در خودروها و تولید خودروهای الکتریکی و کم مصرف، سطح مصرف سوخت در خودروها را کاهش دهد، در غیر این صورت با پرداخت جریمه‌های زیاد متحمل زیان اقتصادی می‌شود. دولت اوباما اعلام کرده خودروهای پر مصرف در سال ۲۰۱۶ میلادی از بازار خارج خواهند شد؛ زیرا آلودگی ایجاد شده در اثر استفاده از این خودروها آسیب‌های جانی و مالی زیادی به مردم و جامعه وارد می‌کند. طبق این طرح تا سال ۲۰۱۶ میلادی هر خودرو با استفاده هر گالن بنزین باید ۵/۳۵مایل مسیر را طی کند که این به معنای افزایش ۲۰ درصدی راندمان مصرف سوخت در خودروها خواهد بود. دولت اوباما در گزارش اخیر خود نوشت: خودروسازان موظف هستند سرمایه‌گذاری خود را در تکنولوزی‌های جدید صنعت خودروسازی ۳۰ درصد افزایش داده و از طریق ساخت خودروهای تمام الکتریکی یا هیبریدی مصرف سوخت در کشور را کاهش دهند. پیش‌بینی می‌شود با اجرای این طرح تا سال ۲۰۱۶ میلادی مصرف بنزین در کشور آمریکا ۳۴ درصد تقلیل پیدا کند و با ادامه این روند تا انتهای سال ۲۰۳۰ میلادی مصرف بنزین ۶۰ درصد کمتر از سطح کنونی خواهد بود.

اما با اجرای این طرح و تولید خودروهای کم‌مصرف قیمت هر خودرو در بازار جهانی افزایش می‌یابد. انتظار می‌رود متوسط رشد قیمت هر خودرو در بازار در سال ۲۰۱۶ میلادی نسبت به سال ۲۰۱۰ میلادی برابر با ۹۵۰ دلار آمریکا باشد که این امر در آغاز سبب کاهش تقاضا برای خودرو خواهد شد. الن پاتریک یکی از تحلیل گران بازار خودرو می‌گوید: با اجرای این طرح مردم برای خرید خودروهای کم مصرف و هیبریدی هزینه بیشتری می‌پردازند ولی مبلغ کمتری برای تامین بنزین مورد نیاز خودرو در طول سال صرف خواهند کرد. در واقع با احتساب صرفه جویی در هزینه انرژی و آلودگی کمتر هوا پرداخت این هزینه مازاد برای خرید خودروهای جدید صرفه اقتصادی دارد.