افت تولید شش خودرو سواری
گروه خودرو- آمار تولید هشت ماهه خودروهای داخلی در شرایطی از رشد سواری‌ها و تجاری‌ها، حکایت دارد، که بیشترین سهم از محصولات سواری را کم‌کیفیت‌ها و پرمصرف‌ها تشکیل می‌دهند و خودروهای تجاری نیز کماکان از تیراژی اندک برخوردارند.

بنابر آمار سازمان گسترش، در مجموع ۹۳۸ هزار و ۱۸۴ دستگاه خودرو سواری طی هشت ماه امسال به تولید رسیده، که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۸ درصد رشد کرده است. در این بین، ایران خودرو رشدی ۲۱درصدی، سایپا رشدی ۱۸ درصدی و پارس خودرو نیز رشدی ۱۲درصدی را به خود می‌بینند. در بخش محصولات تجاری نیز تولید تنها ۴۸هزار و ۷۶۱ دستگاه محصول، رشدی ۳۲ درصدی را در پی‌داشته است.
از نکات مهم آمار مذکور، می‌توان به ادامه رشد تولید تندر-90 و افت تولید شش خودرو سواری از جمله پژوپارس و ماکسیما اشاره کرد. همچنین پراید کماکان پرتیراژترین خودرو داخلی به شمار می‌رود و مرسدس بنز نیز کم‌تیراژترین است. در بخش تجاری‌ها نیز تولید اتوبوس به عنوان یکی از مهم‌ترین خودروهای ناوگان حمل‌ونقل عمومی، رشدی نداشته و از تولید ون نیز خبری نیست.
رشد تندر-۹۰
تولید تندر-90 باز هم رشد کرد تا مشخص شود تغییرات مدیریتی در رنوپارس (شرکت تامین‌کننده قطعات تندر)، خوش‌یمن بوده و تاثیر مثبتی در روند تولید این خودرو داشته است. تندر که یکی از باکیفیت‌ترین خودروهای داخلی به حساب می‌آید، طی هشت ماه امسال در مجموع 30هزار و 30 دستگاه تولید داشته که بیشتر آن سهم پارس خودرو به شمار می رود. این موضوع در شرایطی است که تندر ایران خودرو درصد رشد بیشتری را نسبت به همتای پارس خودرویی خود تجربه کرده است. هم اکنون تولید روزانه تندر-90، حول و حوش 200 دستگاه در روز بوده و ظاهرا قرار است طی هفته‌های آتی به 300 دستگاه برسد.
افت تولید روآ و پارس
اگرچه افت تولید پژو روآ به دلیل استقبال کم مشتریان، موضوعی طبیعی و تکراری به نظر می‌رسد، اما دقیقا مشخص نیست چرا تولید پژو پارس کاهش یافته است. بنابر آمار هشت ماهه، روآ با تولیدی 26 هزار دستگاهی، 14 درصد افت را تجربه کرده و پارس نیز 11 درصد کاهش تولید را به خود می‌بیند. گفته می‌شود که پرمصرف بودن پارس در این زمینه بی‌تاثیر نیست.
افت تولید این دو در شرایطی است که سایر پژویی‌های جاده مخصوص رشد تولید را در هشت ماه امسال تجربه کرده‌اند. در این بین، پژو ۲۰۶ که خودرویی کم‌مصرف به شمار می‌آید، ۵۶ درصد رشد کرده و تولید آن به بالای ۱۰۰ هزار دستگاه رسیده است. پژو ۴۰۵ نیز که مانند پارس مصرف سوخت بالایی دارد، ۳۱ درصد در مقایسه با هشت ماه سال گذشته رشد کرده تا همچنان پرتیراژترین محصول ایران خودرو باشد. این شرکت همچنین بیش از چهار هزار و ۵۰۰دستگاه پژو ۲۰۷ را در هشت ماه امسال به تولید رسانده که بخشی از آن اتومات و بخشی نیز دنده‌ای است.
رشد سمند و ویتارا، افت بنز
محصول ملی ایران خودرو اگرچه طی هشت ماه امسال، ۲۷ درصد رشد را به خود می‌بیند، اما تیراژ آن همچنان پایین به نظر می‌رسد. سمند در بازه زمانی موردنظر، تنها ۸۱ هزار و ۹۴۳ دستگاه تولید داشته و این بدان معنا است که تیراژ خودرو ملی از برندهای فرانسوی مانند ۴۰۵ و ۲۰۶ کمتر است. از سمند بگذریم و سری نیز به دو محصول مونتاژی ایران خودرو بزنیم. سوزوکی گرند ویتارا که در ایران خودرو خراسان مونتاژ می‌شود، طی هشت ماه امسال سه هزار و ۳۳۲ دستگاه تیراژ داشته و رشدی ۶۰ درصدی را تجربه کرده است. این در شرایطی است که مرسدس بنزهای ایران خودرو شرایط خوبی نداشته و تولید آنها در مقایسه با هشت ماه سال گذشته افت را تجربه کرده است. در بازه زمانی موردنظر، تنها ۱۵ دستگاه بنز مونتاژ شده، که این موضوع به نوعی از پایان احتمالی همکاری بنز و ایران‌خودرو در بخش سواری حکایت دارد.
تولید 400 هزار دستگاهی پراید
اما به سراغ سایپایی‌ها رفته و نگاهی به آمار تولید آنها بیندازیم. در این بین ، پراید همچنان در خط یک تولید قرار داشته و پرتیراژترین محصول صنعت خودروسازی کشور است. سایپا توانسته به کمک زیرمجموعه خود پارس خودرو ، ۴۰۳ هزار و ۸۵ دستگاه پراید را به تولید رسانده و در مجموع ۲/۱۵ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشد کند. سهم سایپا از این رقم، حدود ۲۳۰ هزار دستگاه بوده و پارس خودرو نیز نزدیک به ۱۷۴ هزار دستگاه پراید را به تولید رسانده است.
پراید در شرایطی تیراژی 400 هزار دستگاهی را به خود می‌بیند، که با وجود تعهد 12 هزار دستگاهی «تیبا»، سایپا 863 دستگاه از این خودرو را به تولید رسانده است. سایپایی‌ها وعده داده‌اند که تا پایان سال، تمامی تیباهای ثبت نامی را تحویل متقاضیان خواهند داد. از پراید و تیبا که بگذریم ، به زانتیا و ریو می‌رسیم، خودروهایی که اولی دیگر تولید نداشته و دومی نیز تیراژ اندکی دارد. سایپا در هشت ماه امسال، حدود چهار هزار و 800 دستگاه زانتیا را مونتاژ کرده که این موضوع افت تولید 47 درصدی این خودرو را در پی داشته است.
ریو نیز اگرچه ۱۱ درصد رشد را به خود می‌بیند، اما تیراژ آن به ۱۳ هزار دستگاه نیز نمی‌رسد.
ماکسیما افت کرد
در بین محصولات پارس خودرو، تنها دو دیفرانسیل‌ها و ماکسیما با افت تولید مواجه شده و مابقی رشد را به خود می‌بینند. بنابر آمار، ماکسیما طی هشت ماه امسال دو هزار و ۱۴۹دستگاه تیراژ داشته و چهار درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افت کرده است.
خودروهای دو دیفرانسیل نیز که افت تولید آنها دیگر تکراری و طبیعی شده، 45 درصد کاهش تولید را تجربه کرده‌اند. پارس خودرو در هشت ماه امسال، تنها 354 دستگاه از این محصولات را مونتاژ کرده است.
این افت در حالی است که مگان با رشدی ۱۲۱ درصدی مواجه و نیسان پیکاپ نیز ۲۸ درصد رشد کرده است. پارس خودرو البته در هشت ماه امسال، ۴۶دستگاه «قشقایی» و یک دستگاه «تینا» را نیز به مونتاژ رسانده است. این دو تحت برند شرکت نیسان موتورز ژاپن قرار دارند.
رشد تجاری‌ها با تیراژ اندک
از سواری‌ها بگذریم و به سراغ خودروهای تجاری برویم. تجاری‌سازان نیمه دولتی کشور هرچند در هشت ماه امسال، ۳۲ درصد رشد را تجربه کرده‌اند، اما آمار تولید آنها به ۵۰هزار دستگاه نیز نمی‌رسد. این موضوع در شرایطی است که ناوگان حمل و نقل عمومی کشور با اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها، نیاز بسیاری به خودروهایی مانند اتوبوس و مینی‌بوس داشته و از آن سو ناوگان باری نیز از فرسودگی رنج می‌برد. در این شرایط شاید بتوان به نمایندگان مجلس حق داد که برای تامین نیاز ناوگان باری کشور، واردات کامیون های دست دوم را آزاد کرده‌اند.
در بین تجاری‌سازان نیمه دولتی کشور، ایران خودرو دیزل با تولیدی شش هزار و 812 دستگاهی ، 11 درصد افت تولید را به خود می‌بیند، اما سایپا دیزل و زامیاد به ترتیب 162 و 35 درصد رشد را تجربه کرده‌اند. ایران خودرودیزل که برخی آن را قدیمی‌ترین خودروساز ایران می‌دانند، به جز کامیون کشنده، در سایر محصولات خود با افت روبه‌رو شده است.
این شرکت در تولید کامیون ۱۷، اتوبوس ۳۰ و مینی‌بوس ۱۸ درصد افت را به خود می‌بیند، اما کامیون کشنده آن ۳۸ درصد رشد را تجربه کرده است. سایپادیزل نیز اگرچه ۱۶۲ درصد رشد را تجربه کرده، اما آمار تولید هشت ماهه آن کمتر از پنج هزار دستگاه است.
طبق آمار، کشنده و کامیونت این شرکت به ترتیب 134 و 338 درصد رشد را به خود می‌بینند و کامیون‌های سایپادیزل نیز 166 درصد رشد کرده‌اند. زامیاد نیز که مانند سایپادیزل ، زیرمجموعه تجاری‌ساز سایپا به شمار می‌رود، به جز کامیون کشنده و اتوبوس که در هشت ماه امسال هیچ تولیدی نداشته‌اند، در سایر محصولات رشد تولید را تجربه کرده است.
مینی‌بوس‌های زامیاد با رشدی ۳۳ درصدی و کامیون های آن نیز با رشدی دو درصدی روبه‌رو شده‌اند. همچنین نیسان وانت زامیاد که بالای ۹۵ درصد از تولیدات این شرکت را به خود اختصاص داده، ۳۵ درصد در مقایسه با هشت ماه سال گذشته رشد تولید را تجربه کرده است.