چشم‌انداز صادرات 10میلیارد دلاری قطعه از ایران

علیرضا بهداد- دوشنبه‌ای که گذشت خبرنگاران، مهمان شرکت ساپکو بودند تا در جریان چگونگی انتقال فناوری و ساخت داخل کردن قطعات خودروی سمند در کشور سوریه قرار بگیرند. براساس هماهنگی قبلی اعلام شده بود که نشست راس ساعت ۱۵ برگزار می‌شود اما با ۵۰دقیقه ناقابل تاخیر، این نشست با ورود چهره‌های آشنا به محل برگزاری آغاز شد.

حضور غیرمنتظره منوچهر منطقی، مدیرعامل شرکت ایران‌خودرو به همراه مجتبی شیواپور، مدیرعامل شرکت ساپکو، رجال، رییس انجمن قطعه‌سازان و ساسان قربانی، عضو هیات‌‌مدیره انجمن قطعه‌سازان نوید انتشار خبرهای مهمی را می‌داد چرا که منطقی پس از مدت‌ها در نشستی با حضور خبرنگاران شرکت می‌کرد.

به گفته قربانی که مجری‌ این نشست بود این برای اولین بار بود که یک شرکت خودروساز به همراه نمایندگان قطعه‌سازها پشت یک میز قرار می‌گرفتند تا درخصوص یک پروژه مشترک اطلاع‌رسانی کنند.

وی حرکت جمعی ایران‌خودرو و قطعه‌سازهای کشور را برای تولید سمند در سوریه حرکتی تاریخ‌ساز عنوان کرد و آن را حرکتی مشترک به سوی بازارهای جهانی دانست.

قربانی پس از توضیحاتی رشته کلام را به شیواپور سپرد تا درخصوص موضوع نشست مطالب بیشتری را عنوان کند.

این مدیرعامل شوخ‌طبع که هر از چند گاهی جمع را به خنده وامی‌‌داشت با اشاره به اینکه از تابستان سال ۸۲ به منظور حضور قطعات ساخت داخل در سوریه تیمی تشکیل شده است، گفت: این تیم پس از ۶ماه مکاتبه و مذاکره توانست نظر مساعد وزیر صنایع سوریه را برای احداث کارخانه تولید خودروی سمند در این کشور جلب کند.

وی خاطرنشان کرد، کلنگ احداث کارخانه سمند سوریه سال ۸۳، توسط وزیر صنایع و معادن وقت کشورمان به همراه همتایان سوری به زمین زده شد که اکنون پس از دو سال فاز نخست این کارخانه تقریبا آماده بهره‌برداری است و پیش‌بینی می‌شود به طور کامل طی دو ماه آینده این کارخانه به بهره‌برداری برسد.

به گفته شیواپور ۶۰درصد مالکیت کارخانه در اختیار سوریه و مابقی از آن ایران‌خودرو خواهد بود که انجام این کار در سوریه توسط متخصصان ایرانی از نظر فنی و اقتصادی به بهترین شکل ممکن صورت گرفته و یکی از افتخارات صنعتی کشور به شمار می‌آید.

وی گفت: در فاز نخست به دلیل آماده نبودن سالن‌های ساخت بدنه و رنگ، بدنه رنگ شده از کشور صادر می‌شود تا قطعات به صورت فول CKD در کارخانه سوریه نصب شود. اما تا ۸ماه دیگر با بهره‌برداری از سالن‌های رنگ و ساخت و بدنه تمامی مراحل تولید سمند در این کشور انجام می‌شود.

ظرفیت تولید خودرو در این کارخانه ۱۰هزار دستگاه سمند در سال طی یک شیفت کاری است که با توجه به اینکه ۸کشور عربی همسایه سوریه است قراردادی را به امضا رسانده‌اند تا محصولاتی که با مشارکت بیش از ۴۰درصد تولید می‌شود بدون تعرفه وارد این کشورها شود که این کارخانه یکی از پایگاه‌های صادراتی ایران‌‌خودرو نیز خواهد بود.

سوریه و سمند

سال ۸۳ وقتی کلنگ احداث کارخانه سمند در سوریه به زمین زده شد تعرفه واردات خودرو به این کشور عربی ۲۴۰درصد بود و قرار بر این شد تا به مرور زمان این تعرفه کاهش یابد اما چند ماه پیش تعرفه واردات خودرو در این کشور به حدود ۴۰درصد رسید و این مساله باعث شد تا ایران‌خودرو را در خصوص توجیه اقتصادی انجام پروژه در این کشور به فکر وادارد و اعتراضاتی به صورت رسمی از سوی مسوولان جمهوری اسلامی به طرف سوری ابلاغ شود چرا که آنها انتظار وقوع چنین اتفاقی را نداشتند. شیواپور در ادامه صحبت‌‌های خود با اشاره به مشکلات پیش روی احداث کارخانه سمند در سوریه افزود: این کار در شرایطی انجام شد که رقبای کره‌ای و برخی از واردکنندگان به شکل‌های مختلف بر سر انجام آن سنگ‌اندازی می‌کردند.

وی در عین حال خاطرنشان کرد که سوریه تنها مقصد ایران‌خودرو برای تولید خودرو نیست و با توجه به اینکه در خصوص انتقال فناوری صنعت خودرو به سایر کشورها در ابتدای راه قرار داریم حمایت جمعی از سوی مردم، رسانه‌ها و مسوولان نیاز است تا این حضور در سال‌های آینده پررنگ‌تر شود.

پس از پایان سخنان شیواپور، ساسان قربانی این نکته را اضافه کرد که ساخت سمند در سوریه با مشارکت ۳۰ قطعه‌ساز ایرانی صورت می‌گیرد و بعد از این گفته، منوچهر منطقی را به ایراد سخن دعوت کرد. منطقی با بیان تاریخچه‌ای از صنعت قطعه‌سازی کشور، ایران‌خودرو را بنیان‌گذار این صنعت در کشور دانست و افزود: براساس یک چشم‌اندازی که تعریف کرده‌ایم بنا را بر این گذاشته‌ایم که تا ۱۰ سال آینده دست‌کم یک درصد از سهم تبادل تجاری صنعت قطعه‌سازی دنیا به ایران تعلق داشته باشد و تا آن زمان ۱۰میلیارد دلار قطعه صادر کنیم.وی گفت: با توجه به اینکه در بازار داخلی ظرفیت تولید سالانه یک میلیون دستگاه خودرو ایجاد شده است باید ظرفیت قطعه‌سازی به دو برابر این رقم برسد تا نیازهای صادراتی نیز تامین شود. مدیرعامل ایران‌خودرو تصریح کرد، صنعت قطعه‌سازی کشور از نظر قیمت و کیفیت به مرحله‌ای رسیده است که می‌تواند در کنار سایر قطعه‌سازان رقابت کند.

مدیرعامل ایران خودرو تصریح کرد: هدف اصلی ایران‌خودرو دستیابی به اهداف صادراتی دولت مبنی بر توسعه صادرات غیرنفتی است و بر همین اساس وارد بازارهای خارجی شدیم که پس از سوریه، در ونزوئلا نیز صادرات فناوری قطعه‌سازی خواهیم داشت.

منطقی درخصوص قیمت خودروی سمند در سوریه، گفت: قیمت سمند در سوریه برای مدل استاندارد حدود ۱۲هزار و ۵۰۰ دلار و برای مدل ال ایکس حدود ۱۵هزار دلار خواهد بود.

رجال، رییس انجمن قطعه‌سازان کشور، دیگر سخنران این نشست بود که در دفاع از قطعه‌سازهای کشور گفت: ایران از نظر قطعه‌سازی جزو چهار کشور قطعه‌ساز دنیا از لحاظ قیمت مناسب و کیفیت بالا است به طوری که اروپایی‌ها خواستار بسیاری از قطعات تولیدی ایران هستند اما نه به‌ این‌گونه که سراغمان بیایند بلکه باید با ایجاد بازارهای مختلف توسط خودروسازان قطعه‌سازهای کشور نیز وارد بازار شوند.

اما چگونگی تامین قطعات مورد نیاز پایگاه‌های تولید سمند در خارج از کشور یکی از سوالات مهمی بود که خبرنگاران از مسوولان پرسیدند، رجال در پاسخ به این سوال گفت: قطعه‌سازان داخلی هم‌اکنون برای صدها هزار خودرو ساخت داخل قطعه تامین می‌کنند که تامین قطعات برای کارخانه ۱۰هزار دستگاهی سمند سوریه و سایر کشورهای مشابه، رقم غیرقابل دسترسی برای قطعه‌سازان کشور نیست.

در حاشیه بحث طلب قطعه‌سازان از خودروسازهای داخلی همواره مشکلاتی را از لحاظ کمبود نقدینگی برای قطعه‌سازهای داخلی به وجود آورده است.

نکته جالب توجه در نشست مزبور اینکه رجال در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران، بدهی خودروسازها را به قطعه‌سازان ۶۰۰میلیارد تومان اعلام کرد که در این لحظه شیواپور درخصوص گفته رجال واکنش نشان داده و این توضیح را اضافه کرد که شاید جمع بدهی‌های ایران خودرو و سایپا به این رقم برسد اما ایران‌خودرو مبلغی زیر ۴۰۰میلیارد تومان به قطعه‌سازهای کشور بدهکار است.

پس از پایان نشست، منطقی به برخی از سوالات خبرنگاران پاسخ نگفت و این استدلال را مطرح کرد که برنامه به بحث تولید سمند در سوریه اختصاص دارد. البته قربانی هم ابتدای برنامه از خبرنگاران خواسته بود تا سوالاتشان را حول این موضوع مطرح کنند.