یکی بخر دو تا ببر

گروه خودرو - الی شاوی ۶۳ ساله و بازنشسته‌، ساکن شهر نیم در فرانسه است که می‌گوید قصدی برای خرید خودروی تازه نداشته، اما پس از آنکه سری به نمایندگی هیوندای در محله‌اش زده با دو خودروی تازه‌ساخت از آن بیرون آمده؛ در حالی که تقریبا پول یکی از آنها را پرداخت کرده است. پیشنهاد خرید یک هیوندای ix۳۵ و تحویل گرفتن یک خودروی کوچک i۱۰ به شاوی در ازای قیمتی باورنکردنی گواهی است بر تحقق رویای خریداران خودرو در اروپا و کابوس خودروسازان. او می‌گوید: «این پیشنهاد بود که توجهم را جلب کرد، در غیر این صورت چیزی نمی‌خریدم.» الی برای این معامله رنوی ۲۵ ساله‌اش را فروخت و حالا می‌خواهد هیوندای سانتافه مدل ۲۰۰۷ خود را هم بفروشد. تخفیف‌های سنگین همان چیزی است که خریداران دیگری چون شاوی را به فکر تعویض خودروی خود با خودروی تازه‌ساخت انداخته، تصمیمی که تا پیش از این قصد عملی کردنش را نداشته‌اند. رویترز گزارش داده بررسی‌هایش در پنج بازار بزرگ اروپا (آلمان، بریتانیا، فرانسه، ایتالیا و اسپانیا) به این نتیجه قطعی رسیده که میانگین تخفیف‌ برای خرید هر خودرو ۱۷ درصد از سال گذشته بیشتر شده و به ۲ هزار و ۵۱۸ یورو رسیده است. آنیل وَلسان، از تحلیلگران بازار اروپا معتقد است خودروسازانی که آتش به مالشان زده‌اند، دیر یا زود باید ارائه این تخفیف‌ها را متوقف کنند، اگر چه به قیمت شروع بحرانی دیگر در بخش تقاضا: «تا وقتی تخفیف‌ها در چنین سطحی باشند، هر بهبودی تصنعی خواهد بود.» در میان سازندگان خودرو در اروپا، محصولات پژو سیتروئن بیش از سایرین تخفیف خورده‌اند. خودروساز فرانسوی به طور متوسط محصولات برند پژو را ۳ هزار و ۱۳ یورو و محصولات برند سیتروئن را ۳ هزار و ۴۲۹ یورو ارزان‌تر از قیمت اولیه به خریدارانش تحویل داده که به معنای رشد ۳۳ درصدی تخفیف‌های آن است. جنرال موتورز هم در اروپا بسیار دست‌و‌دلباز بوده است. اوپل، شاخه خودروساز آمریکایی در اروپا، خودروهایش را به طور متوسط ۳ هزار و ۳۰۱ یورو ارزان‌تر فروخته و میانگین تخفیف محصولات برند جنرال موتورز در فاصله ماه‌های ژانویه تا مه ۲۰۱۳ با ۱۵ درصد افزایش به ۲ هزار و ۴۴۰ یورو رسیده است. میانگین تخفیف در ازای خرید خودروهای فورد هم ۴ درصد رشد داشته و به ۲ هزار و ۶۳۲ یورو رسیده، اما میانگین تخفیف‌های رنو یک درصد کاهش یافته است. هر دو خودروساز اعلام کرده‌اند اگر همچنان سهمشان از بازار را ازدست بدهند، ارائه این تخفیف‌ها را متوقف خواهند کرد. بسیاری از خودروسازان، فارغ از دغدغه آسیب احتمالی به وجهه عمومی برندشان، بعضی خودروهایشان را با شرایط خودروهای دست دوم می‌فروشند یا در پایان هر ماه با قیمتی بسیار پایین به آژانس‌های کرایه خودرو واگذار می‌کنند. آخرین آمارها حاکی از آنند که متوسط تخفیف برای خرید هر خودروی تازه‌ساخت در آلمان ۵ درصد، در ایتالیا ۱۰ درصد، در بریتانیا ۱۵ درصد، در فرانسه ۱۸ درصد و در اسپانیا ۲۸ درصد رشد داشته است. برخی از خودروسازان فعال در اروپا، مانند هیوندای گام فراتر گذاشته‌اند و برای ربودن سهمی بیشتر از بازار کوچک‌شونده اروپا از هیچ کاری فروگذار نمی‌کنند. هیوندای در یکی از تازه‌ترین کمپین‌های تبلیغاتی‌اش با شعار «اسپانیا گل می‌زند، شما می‌برید» اعلام کرد: به ازای هر یک گلی که تیم ملی فوتبال اسپانیا در جام کنفدراسیون‌ها در برزیل به ثمر برساند به کسانی که در جریان برگزاری این رقابت‌ها خودرویی بخرند ۱۵۰ یورو بازمی‌گرداند. تیم ملی اسپانیا هم کم نگذاشت و در سه بازی اول ۱۵ گل به ثمر رساند و از جمله تیم تاهیتی را ۱۰ بر صفر درهم شکست. در نتیجه بسیاری از خریداران خودروهای هیوندای با شادمانی ۲ هزار و ۲۵۰ یورو پس گرفتند. تویوتا بسته‌ای حاوی تجهیزات اضافی، مانند دوربین پارکینگ را که ۵ هزار دلار ارزش دارد، به قیمت تنها یک یورو به خریدارانش در اروپا می‌فروشد. تقریبا همه خودروسازان در اروپا به شکلی از قیمت‌هایشان کاسته‌اند. در این میان فولکس واگن و شاخه‌های لوکسش مانند آئودی و پورشه استثنا است. با این وصف سال گذشته فیات ۷۰۴ میلیون یورو در اروپا ضرر کرد. فورد و جنرال موتورز ۱ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار و پژو سیتروئن هم ۵ میلیارد یورو از دست داد. تخفیف‌ها بر سود نهایی خودروسازها تاثیرچندانی نداشته‌اند و تنها توقع خریداران را بالا برده‌اند. فعالان و ناظران صنعت خودروی اروپا فعلا ترجیح می‌دهند امیدوار بمانند. فورد تولید خودروی شاسی‌بلند کوگا را در اسپانیا ۱۰ درصد افزایش داده و فولکس واگن از کارگرانش خواسته تعطیلات تابستانی را کوتاه کنند و تا می‌توانند گلف هاچ‌بک بسازند، اما تخفیف‌های سنگین برای بازاری که سعی می‌کند خود را از این رکود و بحران برهاند خبر خوبی نیست، اگرچه امثال شاوی را بسیار خوشحال می‌کند: «همسرم ذوق‌زده شده بود. می‌گفت همیشه خودروی کوچک دوست داشته. وقتی به دیگران می‌گویم این دو خودرو را با چنین قیمتی خریده‌ام، به من می‌خندند.» ناظران و تحلیلگران نگران این روند هستند و فکر می‌کنند این رقابت در کاهش قیمت بین خودروسازان فعال در اروپا هر دریچه امید برای بازگشت به زندگی پیش از بحران را کور می‌کند.