قاضی اوباما؛ تبرئه متهم

دنیای اقتصاد: در حالی که سنای آمریکا به دنبال تسهیل مسیر شکایت از عربستان سعودی به دلیل حضور شهروندان این کشور در حادثه ۱۱ سپتامبر بود، باراک اوباما رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده این مصوبه را وتو کرد. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، رئیس‌جمهوری آمریکا پیش‌تر گفته بود که از حق خود برای وتوی این مصوبه استفاده خواهد کرد. اوباما در توضیح وتوی این مصوبه اعلام کرد که این قانون می‌تواند حق حاکمیت کشورها به‌طور مشخص عربستان سعودی را نقض کند. در صورت تایید این مصوبه از سوی اوباما و تبدیل آن به قانونی لازم‌الاجرا، از بسیاری از دولت‌های خارجی سلب مصونیت قضایی می‌شد و دادگاه‌های فدرال آمریکا مجاز بودند که علیه این دولت‌ها و مقام‌های مسوول آن اعلام جرم کنند.

در این شرایط اما برخی می‌گویند چون اذهان عمومی آمریکا حامی این طرح بوده، احتمال دارد که این وتو بر آرای دموکرات‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا که در آبان ماه برگزار می‌شود، تاثیر بگذارد. این در حالی است که اوباما نگران است که تبدیل این مصوبه به قانون راه را برای اتخاذ اقدامات مشابهی از سوی کشورهای دیگر علیه دولت آمریکا هموار کند. در این صورت دولت‌های خارجی نیز می‌توانند دیپلمات‌ها و نیروهای نظامی آمریکا را پای میز محاکمه بکشانند. اوباما در توضیح وتوی این مصوبه و پیامدهای نگران‌کننده آن نوشته است: «آمریکا بیشترین حضور را در کشورهای خارجی دارد.» به‌رغم این وتو، اوباما تاکید کرد که با بازماندگان فاجعه ۱۱ سپتامبر «همدردی عمیق» دارد. اما خبرگزاری آسوشیتدپرس درخصوص عواقب وتوی این طرح نوشت: وتوی این طرح که از حمایت جمهوریخواهان و دموکرات‌ها در کنگره برخوردار است، می‌تواند انتقاد از رئیس‌جمهوری آمریکا را درپی داشته باشد. این طرح ابتدا در ماه مه به تصویب سنای آمریکا رسید و دو روز قبل از یازدهمین سالگرد حملات یازدهم سپتامبر مجلس نمایندگان آمریکا این طرح را به اتفاق آرا تصویب کرد.

آسوشیتدپرس می‌گوید، انتظار می‌رود کنگره به سرعت به وتوی رئیس‌جمهوری آمریکا پاسخ دهد. احتمال دارد نمایندگان آمریکا با طرح مجدد این مصوبه به دنبال جمع‌آوری آرای دو سوم از نمایندگان باشند تا اوباما نتواند از حق وتو استفاده کند.زیرا وتوی رئیس‌جمهوری مستلزم رای مثبت دو سوم مجلس نمایندگان و سنا به دنبال این طرح است. گفته می‌شود با توجه به بازگشت نمایندگان کنگره به واشنگتن، انتظار می‌رود این طرح روز سه‌شنبه هفته جاری مجددا به رای گذاشته شود. دفتر میچ مک کانل، رهبر اکثریت سنا، اعلام کرده است در اسرع وقت این طرح به رای گذاشته خواهد شد.

باراک اوباما در بیانیه‌ای درخصوص وتوی این طرح گفته است: من عمیقا با خانواده قربانیان حملات یازدهم سپتامبر ابراز همدردی می‌کنم و با خواست آنها برای اجرای عدالت همراهم. اما این طرح به منافع آمریکا لطمه خواهد زد و باعث می‌شود شکایت‌هایی از این نوع در دادگاه‌های داخلی علیه آمریکا مطرح شود. چاک شومر، سناتور دموکرات از نیویورک گفته است: وتوی باراک اوباما خیلی سریع و راحت در کنگره لغو خواهد شد. چاک شومر گفته است: خانواده قربانیان حملات یازدهم سپتامبر حق دارند در دادگاه طرح شکایت کنند و کسی نمی‌تواند به دلیل نگرانی‌های دیپلماتیک این حق آنها را نادیده بگیرد. گرچه اسامه بن‌لادن، مغز متفکر حادثه تروریستی نیویورک، از خانواده‌ای نزدیک به حکومت سعودی بود و ۱۵ نفر از ۱۹ عامل این حملات از اتباع عربستان بودند، مقامات ریاض از زمان رخداد ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ در نیویورک که به مرگ بیش از سه هزار نفر انجامید همواره دست داشتن در این واقعه تروریستی را انکار کرده‌اند.

با این حال ماجرای فاش شدن ۲۸ صفحه از اسناد طبقه‌بندی شده حادثه ۱۱ سپتامبر ورق بازی را برگرداند و همه‌چیز به ضرر عربستان سعودی تمام شد.

رویترز در این خصوص گزارش داد: پس از سال‌ها کشمکش میان دولت‌ها و کنگره آمریکا، کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان ایالات‌متحده روز جمعه، ۲۵ تیرماه،۲۸ صفحه محرمانه از گزارش مربوط به ارتباط احتمالی حکومت سعودی با هواپیماربایان ۱۱ سپتامبر را منتشر کرد. بنا به گزارش این خبرگزاری این گزارش حاوی اطلاعاتی درباره «پیوندهای بالقوه» بعضی از هواپیماربایان با عده‌ای از مقامات سعودی است، اما «هیچ یک از این پیوندها به‌طور مستقل راستی‌آزمایی نشده است.» در متن این گزارش آمده است: «مطابق چند سند و مدرک در اف‌بی‌آی و گزارش‌های سی‌آی‌ای، بعضی از هواپیماربایان ۱۱ سپتامبر در زمان اقامت در آمریکا ظاهرا با افرادی ارتباط داشتند که احتمالا با حکومت سعودی مرتبط بودند.» اما جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید، پیش از انتشار این ۲۸ صفحه به خبرنگاران گفته بود که این گزارش حاوی هیچ سند و مدرکی مبنی بر دخالت و مشارکت عربستان سعودی نیست. این در حالی است که در این گزارش به بندر بن‌سلطان، یکی از شاهزاده‌های عربستان سعودی به علت تماس با برخی از ربایندگان هواپیمای مسافربری که منجر به حادثه ۱۱ سپتامبر شد، اشاره و تاکید شده که بندر برای عوامل هواپیماربایی چند فقره چک کشیده است.