ترامپونومیکس؛ تهدیدی برای آمریکا

دنیای اقتصاد- شادی آذری: این هفته نشریه اکونومیست دو سرمقاله منتشر کرده است. یک سرمقاله مختص چاپ اروپا که به رئیس‌جمهوری جدید فرانسه اختصاص یافته است و سرمقاله دیگر به آمریکا اختصاص دارد و سیاست‌های ترامپ را مورد انتقاد قرار داده است. در این سرمقاله که اکونومیست در آن سیاست‌های اقتصادی ترامپ را «ترامپونومیکس» خوانده، بی‌فکری و سطحی‌نگری او را تهدیدی علیه اقتصاد و حاکمیت قانون در آمریکا دانسته است. اکونومیست نوشت، دونالد ترامپ چنان بر واشنگتن حکومت می‌کند که گویی او پادشاه است و کاخ سفید دادگاهش. نمایش‌هایی که او از سلطه خود در معرض دید می‌گذارد، نیاز او به اینکه در مرکز توجهات قرار گیرد و تندخویی‌هایش، یادآور پادشاه هنری هشتم است.

در باب اینکه این موضوع تا چه حد می‌تواند برای آمریکا دردسر ایجاد کند، همین بس که در هفته گذشته جیمز کومی، مدیر اف‌بی‌آی ‌ناگهان برکنار شد. در عرصه اقتصاد هم برنامه‌های ترامپ به همین اندازه خطرناک‌ هستند. گر چه ترامپونومیکس می‌تواند رونق اقتصادی کوچکی را در پی داشته باشد، اما در عین حال خطراتی را برای آمریکا و جهان در پی خواهد داشت. ترامپ در مصاحبه‌ای اختصاصی با اکونومیست مفصل‌ترین توصیفی را که تاکنون از اهداف اقتصادی خود ارائه کرده، به اشتراک گذارده است. بر این اساس، هدف او این است که اطمینان حاصل کند آمریکایی‌های بیشتری دارای مشاغل دارای درآمد خوب هستند و این‌کار را می‌خواهد با افزایش نرخ رشد اقتصادی انجام دهد. مشاوران او از رشد ۳ درصدی تولید ناخالص داخلی سخن رانده‌اند و این یک درصد بیشتر از چیزی است که اقتصاددانان معتقدند سرعت باثبات رشد امروز است.

در ذهن ترامپ مهم‌ترین مسیر منتهی به مشاغل بهتر و رشد سریع‌تر، از توافق‌نامه‌های بین‌المللی عادلانه‌تر می‌گذرد. گر چه او مدعی است که در صورت وجود قوانین عادلانه، حامی تجارت آزاد است، اما دیدگاهش بر ملی‌گرایی اقتصاد منطبق است. براساس عقاید او، شرکت‌ها باید برای سرمایه‌گذاری در داخل کشور پاداش بگیرند و برای سرمایه‌گذاری در خارج تنبیه شوند. دومین و سومین محور ترامپونومیکس هم کاهش مالیات و مقررات‌زدایی است که هر دو مشوق سرمایه‌گذاری در داخل کشور هستند. ترامپونومیکس به رغم ریگانومومیکس، به هیچ وجه یک دکترین اقتصادی محسوب نمی‌شود، بلکه مجموعه‌ای از لوایح است که توسط تاجران خادم دربار ترامپ برای پادشاهشان جمع‌آوری شده است. به عقیده اکونومیست ترامپونومیکس یک دستورالعمل ضعیف برای موفقیت درازمدت است که با آن آمریکا در نهایت بدهکارتر و نابرابرتر خواهد شد. بدتر از همه اینکه وقتی تناقض‌ها آشکار شوند، ممکن است ملی‌گرایی ترامپ شدیدتر شود و با واکنش‌های شدید سایر کشورها مواجه شود و خشم بیشتری را نیز در آمریکا در پی داشته باشد. ترامپونومیکس نه‌تنها دوایی برای دردهای اقتصادی آمریکا ندارد، بلکه راه را برای بدتر شدن باز می‌کند.